پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
ڕۆژین ئەکرەم
18-09-2024
سروشت بەکر
ڤیدیۆ
سان جۆڵا: سەر بە میتی تورکی و هاوڕەگەزخواز نیم!
18-09-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
ژووان؛ سەبارەت بە پەیوەندی نێوان کوڕان و کچان
18-09-2024
زریان سەرچناری
ژیاننامە
ئیحسان زەڵمی
18-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
قومریە شێخ محەمەد بەرزنجی
18-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
کۆچەر محەمەد عارف
18-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
پەیوەند عومەر
18-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
بیلال جیهاد زەنگڵ
18-09-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
گوتاری شیعری لای د. وریا عومەر ئەمین
18-09-2024
هەژار کامەلا
ژیاننامە
بەهار حاجی کەریم چرۆستانی
17-09-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت
  537,039
وێنە
  109,462
پەرتووک PDF
  20,223
فایلی پەیوەندیدار
  103,714
ڤیدیۆ
  1,531
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
306,433
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,760
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,977
عربي - Arabic 
30,360
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
17,924
فارسی - Farsi 
9,609
English - English 
7,552
Türkçe - Turkish 
3,667
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Deutsch - German 
1,647
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
130,220
پەرتووکخانە 
25,586
ژیاننامە 
25,338
کورتەباس 
18,076
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,673
پەند و ئیدیۆم 
13,540
شوێنەکان 
11,997
شەهیدان 
11,596
کۆمەڵکوژی 
10,907
هۆنراوە 
10,260
بەڵگەنامەکان 
8,347
وێنە و پێناس 
7,358
ئامار و ڕاپرسی 
4,624
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,270
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,458
ڤیدیۆ 
1,428
پۆلێننەکراو 
990
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
820
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
762
شوێنەوار و کۆنینە 
637
فەرمانگەکان  
276
گیانلەبەرانی کوردستان 
251
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
185
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
21
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
324
PDF 
31,275
MP4 
2,522
IMG 
200,602
∑   تێکڕا 
234,723
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
ژیاننامە
شوکور مستەفا
ژیاننامە
دالیا ئەحمەد
ژیاننامە
عەبدولی سوران
ژیاننامە
دەنیز هێڤی
پەرتووکخانە
گوتاری شیعری لای د. وریا عو...
Romaneke Naturalîst/Xwezayî (BERXIKÊ KESK)
کوردیپێدیا، بووەتە کوردستانی گەورە! لە هەموو لایەک و شێوەزمانێکی کوردستان ئەرشیڤوان و هاوکاری هەیە.
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
English0
کرمانجی0
هەورامی0
لوڕی0
لەکی0
Zazakî0
عربي0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Français0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Catalana0
Cebuano0
Čeština0
Esperanto0
Fins0
Hrvatski0
Kiswahili سَوَاحِلي0
Lietuvių0
Norsk0
Ozbek0
Polski0
Português0
Pусский0
Srpski0
балгарская0
қазақ0
Тоҷикӣ0
Հայերեն0
ترکمانی0
हिन्दी0
ქართველი0
中国的0
日本人0

Romaneke Naturalîst/Xwezayî “BERXIKÊ KESK”

Romaneke Naturalîst/Xwezayî “BERXIKÊ KESK”
$BERXIKÊ KESK$

Romana Azad Ehmed Elî a bi navê ”Berxikê Kesk” di nav ”Weşanxaneya Hîro” de, bi alîkarîya dezgeha ”Semakurd” hatîye weşandin. Pirtûk 170 rûpel e. Romannivîser Azad Ehmed Elî romanê di navbera salên 1992’an – 1994’an de li Qamişlo nivîsîye û wek pirtûk di sala 2008’an de hatîye weşandin. Di pirtûkê de li ser nivîskarî agahdarî tunene. Herweha li ser ”Weşanxaneya Hîro” jî ti agahdarî tune. Ji bo ”Semakurd” di du rêzan de hatine nivîsîn ku, ”Dezgeha Semakurd ya çand û huner Dubaî / Îmarat arabîya” Ji vê kurteagahîyê dîyar dibê ku ev dezgeheke kurdan e û li Dubayî ye.
Romana ”Berxikê Kesk” romaneke xwezayî ye, tê de dîmenkişandina xwezayê bi şêweyekî berfereh hatîye ravekirin. Ji xwe roman bi dîmenkişandina bajarokê Dêrikê dest pê dikê, paşê bi dîmenkişandina gundê Mezirayê didomê. Milet li Dêrikê (Ev Dêrik ne Dêrika Çîyayê Mazî a li Bakurê Kurdistanê ye, lê belê Dêrika Rojavayê Kurdistanê ye) li xwendekarên xwe, ên ku bawernameya Bakaloryayê bi dest dixin, bi şahî û govendê pîroz dikê. Piştî şahîya pîrozkirinê çar xwendekar diçin gundê Mezirayê. Di nav xwendekaran de yek bi navê Kûvî heye. Kûvî kurê şivanê gund e û dibistan xwendîye dixwaze bibe doktor. Li gorê gundiyan ew bûye doktor jî. Hemû gundî paşgotinî, galegalî û gotegotî dikin, dibêjin ku kurê şivanî xwend û bûye doktor.
Nivîskar/vebêj bi berferehî dîmenkişandina gund û gundîyan û çemê Dicle û sînorên di navbera Tirkîya (Bakurê Kurdistanê) û Sûrîya (Rojavayê Kurdistanê) dikê. Min li jor got ku ev romaneke naturalîst e. Di nav ekola wêjeya cihanê de bi navê ”ekola natoralîstîyê” ekoleke wêjeyî heye. Li gor rêbaza şêweyê vê ekolê bi sedan, belkî bi hezaran berhemên wêjeyî /roman, çîrok, helbest, şano,../ hatine afirandin.
Damezînerê Naturalîstîyê Emile Zola ye. Wî prensîbên xwe di pirtûka xwe a bi navê Romana Ezmûnî de rave kirîye. Di Naturalîzmê de Realîzmeke tund heye. Romana Azad Ehmed Elî ”Berxikê Kesk” de jî di gel Naturalîzmê, realîzmeke xurt heye. Ji bo ev ekola wêjeyî, Naturalîzm baş bê têgihiştin, ez dixwazim çend gotinên din jî pêşkêşî xwendekaran bikim.
Natûralîzm tevgereke wêjeyî ye ku di sedsala 19’an de li Fransa dest pê kirîye. Ji tevgera realîzmê pêştir çûye. Birêveberê tevgera Natûralîzmê nivîskarê navdar Emîle Zola ye. Natûralîzm û realîzm wek hev tên hejmartin. Lê di hinek waran de jî jê cudatî nîşan didê.
Li gor natûralîzmê, mirov – wek bûyerên xwezayî – hebûnên hoyên pêwîstî ye. Divê nivîskar kesa/ê ku digirê destê xwe, bi kûrî binirxînê. Rewşa jîyana wî a civakî vekolê. Divê nivîskar gava tîpên kesayetîyên ku diafirînê ji rastîyên zanistî sûdê werbigirê. Ev ekol di hêla fêlosofîyê de li ser bingehê materyalîzm û determînîzmê bilind bûye û hetanî dema me hatîye domandin.
Niha em vegerin naveroka romana ”Berxê Kesk”. Gotineke bav û kalan heye, dibêjin: ”Berxê nêr ji bo kêrê ye.” Şivan gundîyan vedixwînê xwarinê, lê goştê berxan nadê wan, goştê bizinan didê wan û ji wan re dibêjê :”Kurê min Kûvî nahêlê ku em berxan şerjê bikin, loma min goştê karikan da we.” Herçendî gundîyan paşgotinî kiribin û gotibin kurê şivan bûye doktor, lê na ew nebûbû tiştek jî. Wî bakelorya qedandibû û diçû bajarê Helebê ku li wir xwe li zanîngehê tomar bikê.
Di romanê de di beşê ”Bajarê Hema” de dîmenkişandina bajêr, bi berferehî tê kirin. Kûvî li zanîngehê pisporîya seytar hilbijartîye. Kûvîyê ku li bajarê Hema xwendekar e, pêşî tenêtî dikişînê, ji bajêr hez nakê, lê paşê di nav pêvajoya demê de ji bajarê Hema hez dikê. Ew ji ber ku ji dewaran jî hez dikê, wêneyên dewaran di mala xwe de, di menzelê/odeyê de daldiqînê.
Navê lehengê romanê ”Kûvî” ye. Min di jîyana xwe de nebihîstîye ku kurdekî navê kurê xwe Kûvî lê kirîye, yan jî navê kurdekî Kûvî ye. Nivîskar ev nav li kur dîtîye, ji kur anîye, çawa hatîye hişê wî? Mirov dimînê şaş û matmayî.
Kûvîyê ku ereb jê re ”Kufî” dibêjin, sê mehên ku di kolejê de xwendekar e, dixwînê. Rojekê Birêveberê dibistanê bang wî dikê û jê rê dibêjê: ”Tu ne welatîyê Sûrî yî, tu di nifûsê de ne qeydkirî yî, nikarî di dibîstanê de bixwînî.”
Li Rojavayê Kurdistanê kurd li ser axa xwe bûbûn wek bîyanî. Dewleta dagirker a Sûrî ew nedikirin welatî û di nifûsê de qedya wan çê nedikir. Ew li wir wek tune dihesibandin. Ti mafê wan li wir tunebû, nasnameya wan tunebû.
Li Bakurê Kurdistanê dewleta dagirker a Kemalîst digot: ”Hûn tirk in, tirkên çîyayî ne.” Anku hûn hene lê wek tirk hene, ne kurd. Li Bakur jî wek kurd ti maf li ser navê kurdîtîyê tunebû, lê wek tirk hebû, wek tirk welatî bû. Li Rojavayê Kurdistanê dewleta erebên Baas ji kurdan re nedigot hûn ereb in, digot; ”hûn tunene, hûn bîyanî ne, ne ereb in, ne welatî ne.”
Kûvî ji dibistanê diavêjin û ew ji bajarê Hema korpoşmanî vedigerê gundê xwe. Paşê ew diçê bajarê Lazkîyê. (Ev bajar bajarê navenda Alewîyên Sûrîyê û malbata Esad e. Çi sosret ku di şerê navxweyî ê li Sûrî de li vî bajarî qet şer derneket, pevçûn çê nebû. Dîyar e ku runiştvanên bajêr ji sedî 90 alewî ne, alîgirên Baas û malbata Esad in, loma li wir şer pêk nehat.)
Kûvî li Lazkîyê li Enstîtuya dewaran dixwînê. Xwendevanên ku di vê dibîstanê de dixwînin dibine doktorê dewaran ango dibine beytar. Lê mamosteyê wir ê ereb nijadperest û faşîst e, dijî kurdan e. Ew mamoste li hemberî kurdan bi kîn û nefret e.
Neteweperestî, nîjadperestîya neteweyên serdest ku Kurdistan dagir kirine, tirk, faris û ereb, her sê jî li dijî kurdan in, li ser kurdan dijminî dikişînin. Tirk li dijî kurd, ermenî û cihûyan in, ereb li dijî kurd û cihûyan in, faris li dijî kurd û cihûyan in. Lê neteweperestîya kurdan ne li dijî wan e. Kurd dijminîya tirk û ereb û farisan nakin. Di hêla neteweperestîyê de kurd ne miletî ne, gerdûnî ne. Kurd wan wek birayên xwe dibînê, lê ew kurdan wek dijmin dibînin. Neteweperestîya miletê serdest û bindest cuda ye. Di neteweperestîya kurdan de şoventî û nijadperestî û kîndarî tunene, hêleke demokratîk heye. Lê di neteweperestîya miletên serdest ên dagirker de şovenîzm û faşîzm û nijadperestî hene.
Kûvî li dibistanê çav berdidê keçeke çavkesk. Ew ji Kûvî re wek berxika kesk e. Ji xwe Kûvî dibê evîndarê wê keça çavkesk û roman navê xwe ji wir werdigirê. Lê belê divê li gor zayenda nêr û mê, nav ”Berxikê Kesk” ne ”Berxika Kesk” ba. Evîndara wî keça çavkesk ereb e, alewî ye.
Roman bi giranî li ser xwendekarîya Kûvî, û ku havînê kar û xebata ji bo lêçûnên xwendina xwe derxê tê ravekirin. Kûvî ciwanekî çavnebar e. Barhilgirîyê dikê, bar ji kamyonan vala dikê, bar li kamyonan dikê, gelek karên curbicur dikê û çar hezar lîreyê Sûrî qezenc dikê. Ew ji bavê xwe re dibêjê ku wî bi cefaya xwe 4.000 lîre qezenc kirîye. Du hezarî didê bavê xwe û jê re dibêjê; ”Mî/mêşin, berx bikirê, du hezar jî ji bo lêçûnên xwendinê besî min e.”
Navê evîndara Kûvî Zihûr e. Vebêj carinan Zihûr û carinan jî Zuhûr dibêjê. Êdî ev herdu nav bi erebî ne, têne çi maneyî ez nizanim.(*) Zihûr ji Kûvî re dibêjê ku kurapê wê dixwazê bi wê re şû bikê, lê ew wî naxwazê. Dibêjê: ”Ez û tu bi rastî dikarin jîyaneke hevpişk damezrînin? Gelo hezjêkirina me dê me bigişînê şikirinek durist? ” (Binêrin rûpel 90.)
Belê, evîndara Kûvî, Zihûr keçeke ereb e. Malbata wê ji kurdan hez nakin. Kurapê wê di îstixbarata Sûrî de dixebitê û li dijî kurdan e. Li gor wan û pirîya ereban, kurd ”sîyasî ne, qaçaxçî ne, dijwar in, serhişk in, mêrkuj in, hev dikujin, ..” . Bi kurtî û kurmancî; gelek gotinên nebaş li ser kurdan dibêjin.
Di romanê de xortekî kurd ku bi dilgermî dixwazê bixwînê, bibê seytar û di pêvajoya xwendinê de çi astengî derdikevin pêşberî wî tê dabaşkirin, tê ravekirin. Bêdewletbûn weha ye. Kurdên reben ji destê dagirkerên xwedî dewlet çi dikişînin!
Maye 5 roj ku Kûvî dibistanê biqedînê, dîsa wî ji dibistanê diavêjin. Sedem, ji ber ku kurd e, bîyanî ye. Birêveberê dibistanê dibêjê: ”Biryar Emnî ye, ferman ji Emin Elsîyasî (*) hatîye, wan biryara berdana te ji Enstîtuyê daye.”
Piştî derxistina ji dibistanê, Kûvî pelûputên xwe dikê telîsekî, nivîna xwe digirê û ji Lazkîyê diçê Helebê. Lê li Helebê ji bo razanê otêl wî nagirin, napejirînin ji ber ku nasnameya wî tuneye û ew bîyanî ye. Belê li bajarê Helebê ”kesî ew li hotelê nerazand, bê nifûs bû, ji bo raketin û razana bê nifûsan gerek bû îzîn/îcaze û destûr ji çend alîyên ewlekarî yê bê xwestin, muwafeqa Emnî gerek bû.” Kûvî ji bo dîtina cihê razanê li çareyekê digerê, ji kurdekî ji Dêrikê ku xwedîyê otêlekê ye ji ye fêr dibê, diçê wir û bê ku di lênivîsa otêlê de bê tomarkirin, li wir bi dizî, bi qaçaxî radizê.
Di dema xwendina romanê de min arezû dikir; ka gelo evîna Kûvî û Zihûrê çi pê hat? Rojekê Kûvî ji hevalê xwe Mendo nameyek wergirt, di nameyê de tê gotin ku Zihûrê mêr kir. Bêbextîya ereban di hêla evînê de jî xwe nîşan didê.
Piştî demekê Kûvî dibê ”Mielimê wekîl” (fêrkerê demkî), dezgeha perwerdeyê wî dişînê gundekî dûr ê ereban. Gund nêzîkî sînorê Sûrî û Îraqê ye. Rojekê Muxaberat tên Kûvî digirin, li Qamişlo di cihê avahîya Muxaberatê de pê şkence dikin. Wî bi damezrandina partîyeke bi dizî sûcdar dikin. Xwedêgiravî Kûvî damezrînerê wê partîyê ye. Jê re dibêjin ”We partîya kesk damezrandîye. Tiştê te kirîye hemû tev nivîsandîye…hûn di partîyek kesk de dixebitin, ev partîyên han ewin yên ku Cihûwan li Ewropa damezrand ne…rastîyê bibêjê, yan tu ne ma ronahîya rojê bibîni..” (Binêr rûpel 155)
Piştî şkenceya çend rojan Muxaberat Kûvî berdidê. Lingên wî werimî ne. Ew diçê gundê xwe lê ji bavê xwe re nabêjê ku Muxaberatê ew girt û pê şkence kirine. Lingên wî baş dibin, dîsa diçê gundê ereban û di dibistanê de fêrkerîyê dikê heta ku dibistan serê havînê tên girtin. Ew jî diçê gundê xwe ê li ber çemê Dicle.
Kûvî li gundê xwe ye. Rojekê diçê ser çem, du zarokên piçûk baz didin tên ser beravê û jê re dibêjin: ”Leşker hatin pirsa te kirin.” Kûvî tê digihêjê ku ew Muxaberat in. Kûvî cil û bergên xwe derdixê dikê buxçeyekê, digirê destê xwe û xwe bera nav avê didê. Dema ew xwe diavêje nav çem ji dûr ve mêrên Muxaberatê ew dît û berê guleyan dan wî. Ew guleyan bera wî didin lê ji bo ku dûr e gule nagihêjinê, lê nakevin. Kûvî avjênîyê dikê, di nav çem de ji mêrên Muxaberatê û ji gund dûr dikevê, ji ber çavan wenda dibê. Ew diçê li cihê ku çemên Dicle û Xabûr dibin yek û av hîn bêhtir dibê, dikevê ber şîpa avê, ”laşê wî tevizî, canê wî qerisî, dilê wî hate guvaştin…xwe bi avê re berda, çeng di ser pêlan re hildida jor, her tişt di laş û canê wî de ditevizî bû…devê wî qerisî bû..di nav babilîskek tarî de diçû xwar, li ser gerava nedîyar di fitilî, newalek bê deselat ew dikşand, kûrahîyek bê binî bû…ew hêdî hêdî di vexwar.. ’’ (Binêr rûpel 172 / 173)
Ji ber ku termê Kûvî nayê dîtin û êdî ti nûçe jê dernakevê, piştî wendabûna wî, ew dibê efsane. Gelek çîrok û gotin li ser wî tên gotin. Hinek dibêjin: ” Kûvî li berava Dicle li bajarê Mûsilê hatîye dîtin… Kûvî li çîyayê bêxêr e… Kûvî zû ava Dicle û Xabûrê Zaxo derbas kir û gihişt Pêşmergeyan…Kûvî li cem serok Mesûd Barzanî dimînê…Kûvî bûye zabitekî mezin ê Pêşmergeyan…”(Binêrin rûpel 174)
Di romanê de sahneyek erotik a baş û xweş heye. Dema Kûvî û Zihûrê diçin beravê derya, Zihûr dikevê nav avê, paşê herdu li ber deryayê tazî li cem hevdu dirêj dikevin, dîmenkişandina xweşikbûna laşê Zihûra çavkesk, pêlên şahwetê ku xwe li hest û gîyanê Kûvî radipêçê, di hiş û mejî de daxwaza wî a pevşabûnê û hwd, baş û xweş hatîye rave kirin.
Romanên romannivîserên Bakurê Kurdistanê ji hêla ravekirina erotîzm û sahneyên erotik de qels in, hişk in, ziwa ne. Pirîya romannivîserên Bakur muhafazakar in, hinek olperest in, hinek di nav qeyd û zincîrên partî û rêxistinan de neazad in, îdeolojîk in, û hinek jî wek Hesenê Metê şermok in. Hesenê Metê jin û mêrik dikê hundir û êdî li paş derî çi dibê şerm dikê, nabêjê. Di vê hêlê de romanivîserên Rojavayê Kurdistanê nûjen in, serketî ne. Bi taybetî jî romanên Helîm Yusif û Bavê Nazê di hêla sahneyên erotîk de, di ravekirina hunera erotîzmê de berhemên serketî ne, hêjayê xwendinê ne.
Di romana Azad Ehmed Elî a bi navê ”Berxikê Kesk” de jîyan, serpêhatî û serborîyên dramatîk ên kurdekî ciwan tê ravekirin. Sedema drama Kûvî û sedemên wendabûna wî wek çarenûsa hemû kurdan e ku kurd jîyanên dramatîk dijîn, lêdanan dixwin, şkenceyê dibînin, tên kuştin…Belê sedem bêdewletbûna kurdan e. Bê xweserî, bêparmayîna ji mafên neteweyî û demokratîk e…
Bêdewletbûn e ku lew re jî kurd ewqas sitem û zorê, tehdan û şkenceyê dibînin. Ew ji ber ku kurd in jîyanên dramatîk dijîn. Dema min ev romana hêja xwend û qedand gotinên kurdekî li Helebê ku min ew nas kir hat bîra min. Wî kurdî ji min re got : ”Muxaberatê ez girtim, deh sal di hebs û zindanê de razam, min nizanî sûcê min çi ye? Ji bo çi wan ez girtime û bi çi tawanbar dikin? Ez hêj jî nizanim.”
Min jî jê re got : ”Ji ber ku tu kurd î tu girtin, ji ber ku kurd bê dewlet in, kurd bê parêzer in, ji bo ku mafên kurdan tunene, loma wan tu girtin. Ji bîr meke, kurdbûn û bêdewletbûn, bersiva her tiştî ne. Çareserî jî dewletbûn e, serxwebûn e.”
Romana Azad Ehmed Elî a bi navê ”Berxikê Kesk”, romaneke naturalîst û realîst e, hêjayê xwendinê ye. Ez hêvîdar im ku ev romana hêja rojekê li Bakurê Kurdistanê jî werê weşandin û bikevê destê xwendevanên Bakurê Kurdistanê.
Piştî vê romana Azad Ehmed Elî (anko piştî sala 2008 heta îro) wî romaneke din nivîsîye lê weşandîye, neweşandîye ez nizanim. Bi hêvîya ku ew romannivîserîya xwe bidomînê.
(*) Ji bo ku ez bi arebî nizanim min ji dostê xwe î hêja birêz Ferhad Şîrîn pirsî. Li gor agahdariya ku wî da min; Zihûr pirjimara peyva ”Zehra” ye. Zehra bi kurdî ”Kulîlk” e.[1]
Lokman Polat

کوردیپێدیا بەرپرس نییە لە ناوەڕۆکی ئەم تۆمارە و خاوەنەکەی لێی بەرپرسیارە. کوردیپێدیا بە مەبەستی ئەرشیڤکردن تۆماری کردووە.
ئەم بابەتە بەزمانی (Kurmancî) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
Ev babet bi zimana (Kurmancî) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
ئەم بابەتە 796 جار بینراوە
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | Türkçe | https://candname.com
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 5
1. ژیاننامە Lokman Polat
2. ژیاننامە Lokman Polat
3. ژیاننامە Lokman Polat
1. ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 31-01-2022
زمانی بابەت: Kurmancî
ڕۆژی دەرچوون: 31-01-2022 (2 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: ڕۆمان
پۆلێنی ناوەڕۆک: ئەدەبی / ڕەخنەی ئەدەبی
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
وڵات - هەرێم: کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( سارا ک )ەوە لە: 25-12-2022 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ڕاپەر عوسمان عوزێری )ەوە لە: 25-12-2022 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( ڕاپەر عوسمان عوزێری )ەوە لە: 25-12-2022 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 796 جار بینراوە
فایلی پەیوەستکراو - ڤێرشن
جۆر ڤێرشن ناوی تۆمارکار
فایلی وێنە 1.0.164 KB 25-12-2022 سارا کس.ک.
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
کورتەباس
کەموکوڕییەکانی ڕێزمانی کوردی لە پڕۆگرامی خوێندنی هەرێمی کوردستان بەپێی تیۆری مۆرفیم
ژیاننامە
قومریە شێخ محەمەد بەرزنجی
وێنە و پێناس
خوێندکارانی ئامادەیی سلێمانی کچان ساڵی 1977
پەرتووکخانە
پەروەردە و خوێندن لە دیدی سەرۆک بارزانی
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی حەوش کوروو
ژیاننامە
بەهار حاجی کەریم چرۆستانی
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
کورتەباس
نامەی نازم حیکمەت بۆ گەلی کورد
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 2
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
ژیاننامە
ئیحسان زەڵمی
پەرتووکخانە
گەشتێک بە نێوان هەورێ و ماکۆک دا؛ بەرگی یەکەم
وێنە و پێناس
چەند کەسایەتییەکی شاری سلێمانی ساڵی شەستەکان
وێنە و پێناس
خێزانی عەلادین شێخ عومەری پانی بەرز دروو
پەرتووکخانە
دیوانی سەباح ڕەنجدەر؛ بەرگی 03
وێنە و پێناس
خێزانی شێخ عومەری پانی بەرز دروو
پەرتووکخانە
ژووان؛ سەبارەت بە پەیوەندی نێوان کوڕان و کچان
ژیاننامە
بیلال جیهاد زەنگڵ
شوێنەوار و کۆنینە
زیندان سلێمان... شوێنی تەقوای زەردەشتییەکان
کورتەباس
دراوی میرنشینی بەدلیس
کورتەباس
لە سەیدسادق باندێک بە تۆمەتی گەڕان بەدوای شوێنەواردا دەستگیر دەکرێن
کورتەباس
شێخ محەمەد ئەسعەد ئەفەندی ئەربیلی؛ ژیان و بەرهەمەکانی لەبەر ڕۆشنایی سەرچاوە تورکی و ناوخۆییەکان
ژیاننامە
زادینا شاکر
پەرتووکخانە
شوێنەوارنامە - وەشانی 3
ژیاننامە
ڕۆژین ئەکرەم
ژیاننامە
نەسرین غەفار حەمە ساڵح
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای ئامەد
وێنە و پێناس
چەند کەسایەتییەک لە گۆیژە ساڵی 1957
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم
ژیاننامە
ڕازان ئەبوبەکر
ژیاننامە
کۆچەر محەمەد عارف
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
پەرتووکخانە
گوتاری شیعری لای د. وریا عومەر ئەمین
ژیاننامە
پەیوەند عومەر
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
شوکور مستەفا
18-11-2008
هاوڕێ باخەوان
شوکور مستەفا
ژیاننامە
دالیا ئەحمەد
08-09-2010
هاوڕێ باخەوان
دالیا ئەحمەد
ژیاننامە
عەبدولی سوران
18-09-2018
هاوڕێ باخەوان
عەبدولی سوران
ژیاننامە
دەنیز هێڤی
18-09-2023
زریان عەلی
دەنیز هێڤی
پەرتووکخانە
گوتاری شیعری لای د. وریا عومەر ئەمین
18-09-2024
هەژار کامەلا
گوتاری شیعری لای د. وریا عومەر ئەمین
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
ڕۆژین ئەکرەم
18-09-2024
سروشت بەکر
ڤیدیۆ
سان جۆڵا: سەر بە میتی تورکی و هاوڕەگەزخواز نیم!
18-09-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
ژووان؛ سەبارەت بە پەیوەندی نێوان کوڕان و کچان
18-09-2024
زریان سەرچناری
ژیاننامە
ئیحسان زەڵمی
18-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
قومریە شێخ محەمەد بەرزنجی
18-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
کۆچەر محەمەد عارف
18-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
پەیوەند عومەر
18-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
بیلال جیهاد زەنگڵ
18-09-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
گوتاری شیعری لای د. وریا عومەر ئەمین
18-09-2024
هەژار کامەلا
ژیاننامە
بەهار حاجی کەریم چرۆستانی
17-09-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت
  537,039
وێنە
  109,462
پەرتووک PDF
  20,223
فایلی پەیوەندیدار
  103,714
ڤیدیۆ
  1,531
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
306,433
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,760
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,977
عربي - Arabic 
30,360
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
17,924
فارسی - Farsi 
9,609
English - English 
7,552
Türkçe - Turkish 
3,667
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Deutsch - German 
1,647
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
130,220
پەرتووکخانە 
25,586
ژیاننامە 
25,338
کورتەباس 
18,076
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,673
پەند و ئیدیۆم 
13,540
شوێنەکان 
11,997
شەهیدان 
11,596
کۆمەڵکوژی 
10,907
هۆنراوە 
10,260
بەڵگەنامەکان 
8,347
وێنە و پێناس 
7,358
ئامار و ڕاپرسی 
4,624
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,270
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,458
ڤیدیۆ 
1,428
پۆلێننەکراو 
990
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
820
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
762
شوێنەوار و کۆنینە 
637
فەرمانگەکان  
276
گیانلەبەرانی کوردستان 
251
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
185
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
21
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
324
PDF 
31,275
MP4 
2,522
IMG 
200,602
∑   تێکڕا 
234,723
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
کورتەباس
کەموکوڕییەکانی ڕێزمانی کوردی لە پڕۆگرامی خوێندنی هەرێمی کوردستان بەپێی تیۆری مۆرفیم
ژیاننامە
قومریە شێخ محەمەد بەرزنجی
وێنە و پێناس
خوێندکارانی ئامادەیی سلێمانی کچان ساڵی 1977
پەرتووکخانە
پەروەردە و خوێندن لە دیدی سەرۆک بارزانی
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی حەوش کوروو
ژیاننامە
بەهار حاجی کەریم چرۆستانی
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
کورتەباس
نامەی نازم حیکمەت بۆ گەلی کورد
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 2
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
ژیاننامە
ئیحسان زەڵمی
پەرتووکخانە
گەشتێک بە نێوان هەورێ و ماکۆک دا؛ بەرگی یەکەم
وێنە و پێناس
چەند کەسایەتییەکی شاری سلێمانی ساڵی شەستەکان
وێنە و پێناس
خێزانی عەلادین شێخ عومەری پانی بەرز دروو
پەرتووکخانە
دیوانی سەباح ڕەنجدەر؛ بەرگی 03
وێنە و پێناس
خێزانی شێخ عومەری پانی بەرز دروو
پەرتووکخانە
ژووان؛ سەبارەت بە پەیوەندی نێوان کوڕان و کچان
ژیاننامە
بیلال جیهاد زەنگڵ
شوێنەوار و کۆنینە
زیندان سلێمان... شوێنی تەقوای زەردەشتییەکان
کورتەباس
دراوی میرنشینی بەدلیس
کورتەباس
لە سەیدسادق باندێک بە تۆمەتی گەڕان بەدوای شوێنەواردا دەستگیر دەکرێن
کورتەباس
شێخ محەمەد ئەسعەد ئەفەندی ئەربیلی؛ ژیان و بەرهەمەکانی لەبەر ڕۆشنایی سەرچاوە تورکی و ناوخۆییەکان
ژیاننامە
زادینا شاکر
پەرتووکخانە
شوێنەوارنامە - وەشانی 3
ژیاننامە
ڕۆژین ئەکرەم
ژیاننامە
نەسرین غەفار حەمە ساڵح
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای ئامەد
وێنە و پێناس
چەند کەسایەتییەک لە گۆیژە ساڵی 1957
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم
ژیاننامە
ڕازان ئەبوبەکر
ژیاننامە
کۆچەر محەمەد عارف
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
پەرتووکخانە
گوتاری شیعری لای د. وریا عومەر ئەمین
ژیاننامە
پەیوەند عومەر
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.83
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 2.687 چرکە!