پەیبەر پەنابەر

دیارە پشتێ شورەشا 1953 کو ب پیلانا ئاژانسا بریتانی بناڤێ تمهيد (Operation Boot) وە ئاژانسا ئەمریکا بناڤێ ئاجاکس (TPAJAX Project) وە هاتنا ڕژێما کوماڕیا ئیسلامی گورانکاڕیێن ڕیشەیی ب سەڕ سیستەم و ئیداڕە و سیاسەت وئابور و پێشکەفتن تا ئازادیا تاکەکەسی گوڕانکاڕیێن ڕیشەیی ب سەڕ خەلکێ ئیڕانێ دا ئینان و کومەکا یاسایێن نەجاڤەڕێ کڕی ڕویدان کوهەڕ تم خەلکێ ئیڕانێ ل ژڤانێ ڤێ ستەمێ نەبون، بتایبەت جینایەتی کە ژن ب پلا دووێ بهێتە دیتن و بێ ڕێزی ب ئازادیا مافێن مڕوڤی بگشتی و ژن بتایبەتی بهێتە کرن وەک کالەیەک بهێتە ب کارئینان و ئەڤ ئازادیا ڕەها یا بەڕێ هاتنا وا هەمی ئازادیەک هاتە قەتیس کڕن ژ ئەنجامێ ڕادیکالیەتا حکومداڕیا مەلای و پاشڤەڕویا کولتورێ مەلاسالاری . لەوما ئیڕان تویشی جورەها شەڕا بو شەڕێن جیوپولوتیکی و دبلوماسی و ئابوڕی و ئەتنیکی و ژینگەیی و کولتوری .
ژ پێخەمەت ڤی ژی ڕوژانە کوشتن وسیداڕەدان دهاتن ئەنجام دان دناڤا زیندانا دا و ل ڤان داویا ل بەڕجاڤێن خەلکی ب شێوەکێ کونسێڕڤاتوڕ ژبەڕ ڤێ پیڕتەسکیا ڕژێما کوماڕا ئیسڵامی دەرفەتا ئوپوزسیونێ و فەڕەلایەنی ژی ژ سەڕنەخشێ سیاسی سڕین .
لەوما بەڕدەوام نارزایی و خوپیشاندانا ل هندەک شاڕێن و ناوچێن جودا جودا سەڕهلددا هەتا ب بهانا موجێن فەرمانبەڕا و گرانیا بەنزینێ وبارگرانیا کەلو پەلێن بازاری لەوما زوی دهاتنە سەڕکوتکڕن ، لێ ل خونیشاندانێن 2018 _ 2019 ژ ئەنجامێ مەتڕسیا باڕگرانیا ئابوڕی و گەندەلیا ڕژێمێ سەرهلدانا بێ کاریێ و هەژاڕیێ کە هژاری گەهشتە 35% پلەیا ژێڕ هێلا سور و ڕێژا بێ کاڕیێ دیسان د هەلکێشانێ دابو د ئەنجامدا خوپیشاندان هاتن سازکرن لێ 1500 هەڤوەلاتی بونە قوربانی و گرتن و زیندانیکرنا دەست پێ کر ب ئاوایەکێ هوڤانە ڕوژانە سێداڕەدان سازدکرن.
لێ ئەڤا کو نوکە د ڕۆژەڤێ دا پشتی کوشتنا کجا کورد (ژینائەمینیژینائەمینی) ڕویدانێن نەچاڤەڕێ کڕی ڕویدان و ب سەڕکێشیا ژنێ پتڕیا باژاڕێن ئیڕانێ ڕاپەڕین هاتن سازکرن ٫ لێ ئەڤ ڕاپەڕینە چودا بو ژبەرکو هەمی تەخوجین بەژداڕن ، دیسان هەمی باژاڕ هەتا جەرکێ تەهران کەت بەر هێڕشا .
هەر چەندە( شورەشەک بێ سەڕە لێ د ئایندەدا دێ ببیتە هزار سەر) لێ یاگڕنک دوخێ کوردایە ئایا کوڕد دێ پشتی ڤان ڕویدانا کاڕن سودژ ڤێ بوشاهیێ ببینن و ببن ستاتوەک نیمجە سەڕبەخو ، ئایا پاڕتێن کوڕدی ئەو شیان و دەستهەلات هەیە ئەو باژاڕێن هاتینە ڕامالین بکەن هەڕێمەک کوڕدی و بەڕهەڤیا بکەن بو ب دەستڤه ئینانا مافێن ڕەوایێن کوڕدی؟ ئایا کوڕدا سەرکردایەتیەک دەمکی پێکئینایە بو دانانا ستڕاتیژەکێ و سیستەمەک خوەسەڕی ؟!
یان ژی ئەڤ ئەحزابێن ڕوژ هەڵات دێ بن تەماشەڤان و دێ گەلێ ڕوژهەڵات هێلن ب هیڤیا قەدەڕێ ؟ .
ب باوەڕا من پێتڤیە هەڕ چ زویە مللەت دناڤ خوە دا ئێکگڕتنەک هەڤبەش پێک بینن بو ئیداڕەدانا ڤێ هەڕێمێ و خوە بەڕهەڤ بکەن ژبوی پێشهاتا چونکە ئەڤ فڕسەتەک زێڕینە کوڕد مفای ژێ ببینن .دیسان هەم احزابێن کوڕدی ب گشتی هێزەک هاوبەش پێک بینن ژبوی پاراستنا گەلێ مە ل ڕوژهەلات دا وەک جاڕا تویشی چ کاڕەسات و ڕەڤێن ملیونی نەبن دیسان دەزگایێن ڕاگەهاندنێ دەنگێ ڤێ شورەشێ بگەهینیتە کونجێن جیهانێ ، دیسان ڕەڤەندا کوڕد ل دەڕڤە دەست ب جالاکیان بکەن ژبوی دڕست کڕنا فشاڕەکا دەولی ئانکو ئەرکەک نەتەویە ل سەر ملێ هەر تاکەکێ کورد ڕولەک بەرچاڤ هەبیت ، بەلکو وەکی عیڕاقێ دەڤەڕەکا پاراستی بهێتە پشتگیڕی کڕن بوگارانتیکرنا ژیانێ ل هەڕێما کوردی .[1]