Türk cezaevlerinde üretmeye devam eden tutsakların resim, yağlı boya tablo, karikatür, şiir ve yazımsal eserleri İsviçre’nin Zürih kentinde sergileniyor. Sergiden elde edilen gelir de yine #cezaevi#ne dönecek.
Cezaevindeki tutsaklarla dayanışma amacıyla kurulan Tigris Euphrat Derneği, siyasi tutsakların eserlerinin sergilendiği bir etkinlik düzenliyor. İsviçre’nin Zürih kentinde Katalanlara ait Punto d`Incontro #Kültür Derneği#’nde düzenlenen sergi 3 Kasım’a kadar açık olacak.
Yıllardır zindanlarda olan siyasi tutsakların üretimleri tutsak yakınlarının da çabasıyla Zürih’e taşındı. Tutsaklar Aynur Epli ve Mehmet Boğatekin’in karikatürleri, Ferhan Mordeniz’in yağlı boya tabloları ile Dr. Ayhan Kavak, Ömer Özdurak ve Salih Erol’un şiir ve yazımsal eserlerinin yer aldığı sergide ayrıca cezaevinde bulunan tutsaklarla mektup arkadaşı olmak için kuralar çekiliyor.

Cezaevinde üretmeye devam
Sergide yağlı boya çalışmaları bulunan Mordeniz’in Açık Yara, Rojên Neava ve Külde Güllenen Şarkılar adlı üç şiir kitabı bulunuyor.
Çizdiği karikatürlerle Ape Musa karikatür yarışması, Maltepe Üniversitesi-UNİCEF karikatür yarışmasında ödülleri bulunan Boğatekin, cezaevinde çıkarılan Kürtçe mizah dergisi Golik’in kadrosunda yer alıyor.
Dr. Ayhan Kavak cezaevinde Kürtçe ve Türkçe öykü ve şiirler kaleme alıyor. Adil Okay ile birlikte hazırladığı Firari Yazılar kitabı, cezaevindeki yazarlarla yapılmış kapsamlı söyleşilerden oluşuyor.
Ayrıca çalışmaları daha önce de çeşitli sergilerde sunulan Aynur Epli yaptığı karakalem portre çalışmalarıyla biliniyor.

‘Görülmüştür’ün katkılarıyla
Serginin Zürih’te açılmasında tutsak Ferhan Mordeniz’in ailesinin katkısı büyük. Ailesi sadece Mordeniz’in değil onunla aynı koşullarda olan 5 ayrı tutsağın daha eserlerini İsviçre’nin Zürih kentinde sanatseverlerle buluşturdu. İsviçre’de tutsakların eserlerini sergileme fikrinin nasıl doğduğunu Ferhan Mordeniz’in kızkardeşi Berçem Mordeniz şöyle ifade ediyor: Abimin yağlı boya tablolarını daha önce getirip İsviçre’de sergiledik. Başka arkadaşların tablolarını da sergiliyorduk. Sonra sadece cezaevinde olan yazar çizer arkadaşların eserlerinin yer alacağı bir sergi fikri doğdu. Biz de mektup üzerinden cezaevindeki arkadaşlarla iletişime girdik. Bu konuda Sevgili Adil Okay ve ‘Görülmüştür’ ekibinin ciddi desteği oldu.”

Dışarıdakilerin sorumluluğu büyük
Mordeniz, cezaevindeki tutsakların edebi ve sanatsal çalışmalarının dışarıya kolay ulaşamadığını, bu yüzden de dışarıdakilere önemli görevler düştüğüne vurgu yapıyor: Cezaevinde siyasi yutsaklar üzerindeki baskı son bir kaç yıldır daha da arttı. Hak ihlallerine karşı gelince de disiplin cezalarıyla karşı karşıya kalıyorlar. İnfaz yakmalardan tutun, ziyaretçi kısıtlamasına, çalışmalarda kullandıkları gerekli malzemenin teminine kadar her şey sorun. Bu şartlarda üretilen eserlerin dışarı çıkarılması ayrı bir sorunken, bu eserlerin tanıtılması, halka ulaştırılması ayrı bir sorun. Cezaevlerindeki bu uygulamalar karşısında toplumun daha duyarlı olması gerekiyor.”

Geliri de cezaevine gidecek
Hem yazım hem sanatsal anlamda cezaevlerinde nitelikli eserlerin üretildiğini belirten Mordeniz bu eserleri sahiplenerek tutsaklara güç verilebileceğini belirtiyor. Cezaevindeki tutsakların çok nitelikli eserleri var. Ancak yeterince tanıtımı yapılmadığı için ne yazık ki çok bilinmiyor” diyen Mordeniz’in mesajı şöyle: “Hem cezaevlerindeki tutsaklara yönelik baskılara karşı hem de tutsakları sahiplenme adına bu yürütülen etkinliklerin çoğaltılması önem az ediyor. Bu sergide satılan eserlerin geliri cezaevinde tutsaklara pul ve diğer ihtiyaçları karşılamada kullanılacak. Herkesin zindanlardaki tutsaklarla dayanışma içinde olması gerekiyor.”[1]