پەڕتووکخانە پەڕتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان

جۆری گەڕان





گەڕان

گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەڕتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
بیروڕاکانتان
ڕاپرسی
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
هاوکارانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەڕتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
بیروڕاکانتان
ڕاپرسی
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
هاوکارانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2023
دەربارە
بابەت بەهەڵکەوت
ڕێساکانی بەکارهێنان
هاوکارانی کوردیپێدیا
بیروڕاکانتان
دڵخوازەکان
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
چالاکییەکان
یارمەتی
بابەتی نوێ
پیاو و کورێکی کورد لە قەفقاز، ساڵی 1880
شوێن: قەفقاز
ساڵی گیرانی وێنەکە: 1880
کەسایەتییەکانی ناو وێنەکە: (پیاو و کوڕێکی کورد)
ناوی وێنەگر: شوێنەوارناس (بارۆن ج.دی بای)
[1]
پیاو و کورێکی کورد لە قەفقاز، ساڵی 1880
پیاوێکی کورد لەکاتی ژەنینی ئامێری بلور، ساڵی 1920
شوێن: نەزانراو
ساڵی گیرانی وێنەکە: 1920
کەسایەتییەکانی ناو وێنەکە: (پیاوێکی کورد لەکاتی ژەنینی ئامێری بای کوردی بە ناوی بلور)
ناوی وێنەگر: (نەزانراو)
[1]
پیاوێکی کورد لەکاتی ژەنینی ئامێری بلور، ساڵی 1920
بیرەوەرییەکانی مردوویەک 02
ناونیشانی پەڕتووک: بیرەوەرییەکانی مردوویەک
ناوی نووسەر: عەزیز نەسین
ناوی وەرگێڕ: سەید ڕەسووڵ حوسینی (ڕێوار)
شوێنی چاپ: سەقز
چاپخانە: چاپەمەنی خانی
ساڵی چاپ: 2020
[1]
بیرەوەرییەکانی مردوویەک 02
ناونیشان و دەق
ناونیشانی پەڕتووک: ناونیشان و دەق
ناوی نووسەر: دیار لەتیف
شوێنی چاپ: سەقز
چاپخانە: چاپەمەنی خانی
ژمارەی چاپ: چاپی یەکەم
[1]
ناونیشان و دەق
ماکەکانی چیرۆک
ناونیشانی پەڕتووک: ماکەکانی چیرۆک
ناوی نووسەر: ڕابێرت سکۆڵز
ناوی وەرگێڕ: ئەحمەد چاک
شوێنی چاپ: سەقز
چاپخانە: چاپەمەنی خانی
ژمارەی چاپ: چاپی یەکەم
[1]
ماکەکانی چیرۆک
تونێلی دەربەندیخان ساڵی 1954
شوێن: دەربەندیخان
ساڵی گیرانی وێنەکە: 1954
کەسایەتییەکانی ناو وێنەکە: (ساتی درووستکردنی تونێلی دەربەندیخان لەلایەن کۆمپانیای هەرزاگی ئەمریکی)
ناوی وێنەگر: (نەناسراو)[1]
تونێلی دەربەندیخان ساڵی 1954
سەر پردی خاسەی کەرکووک ساڵی 1957
شوێن: کەرکووک
ساڵی گیرانی وێنەکە: 1957
کەسایەتییەکانی ناو وێنەکە: (نەناسراو)
ناوی وێنەگر: (نەناسراو)[1]
سەر پردی خاسەی کەرکووک ساڵی 1957
بایز ئاغا و هەمزە ئاغای بلباس ساڵی 1910
شوێن: نەزانراو
ساڵی گیرانی وێنەکە: 1910
کەسایەتییەکانی ناو وێنەکە: (بایز ئاغا و هەمزە ئاغای بلباس لەگەڵ کۆمەڵێک لە پیاوماقوڵانی هۆزی بلباس)
ناوی وێنەگر: (نەناسراو)[1]
بایز ئاغا و هەمزە ئاغای بلباس ساڵی 1910
ڕۆڵی کەسایەتییەکان لە ئەفسانە کوردی دا
ناونیشانی پەڕتووک: ڕۆڵی کەسایەتییەکان لە ئەفسانە کوردی دا
ناوی نووسەر: ئەحمەد چاک
شوێنی چاپ: سەقز
چاپخانە: چاپخانەی خانی
ژمارەی چاپ: چاپی یەکەم
[1]
ڕۆڵی کەسایەتییەکان لە ئەفسانە کوردی دا
چیرۆکەخەو (شەوانی زستان)
ناونیشانی پەڕتووک: چیرۆکەخەو (شەوانی زستان)
ناوی نووسەر: جانگ شوو
ناوی وەرگێڕ: سەید ڕەسووڵ حوسەینی
شوێنی چاپ: سەقز
چاپخانە: چاپەمەنی خانی
ساڵی چاپ: 2018
ژمارەی چاپ: چاپی یەکەم
[1]
چیرۆکەخەو (شەوانی زستان)
چیرۆکەخەو (شەوانی پایز)
ناونیشانی پەڕتووک: چیرۆکەخەو (شەوانی پایز)
ناوی نووسەر: جانگ شوو
ناوی وەرگێڕ: سەید ڕەسووڵ حوسەینی
شوێنی چاپ: سەقز
چاپخانە: چاپەمەنی خانی
ساڵی چاپ: 2018
ژمارەی چاپ: چاپی یەکەم
[1]
چیرۆکەخەو (شەوانی پایز)
ئەفسانە کوردییەکان 02
ناونیشانی پەڕتووک: ئەفسانە کوردییەکان
ناوی نووسەر: مارگریتا بۆریسۆڤنا ڕودینکۆ
ناوی وەرگێڕ: سەید ڕەسووڵ حسەینی
شوێنی چاپ: سەقز
چاپخانە: چاپەمەنی خانی
ژمارەی چاپ: دووەم

[1]
ئەفسانە کوردییەکان 02
تیۆرییەکانی وەرگرتن
ناونیشانی پەڕتووک: تیۆرییەکانی وەرگرتن
ناوی نووسەر: د. یادگار لەتیف شارەزووری
شوێنی چاپ: سەقز
چاپخانە: چاپەمەنی خانی
[1]
تیۆرییەکانی وەرگرتن
نەسری کوردی و گۆڕانی فۆڕم
ناونیشانی پەڕتووک: نەسری کوردی و گۆڕانی فۆڕم
ناوی نووسەر: سەید قادر هیدایەتی
شوێنی چاپ: سەقز
چاپخانە: چاپەمەنی خانی
[1]
نەسری کوردی و گۆڕانی فۆڕم
بەردێک لە بەردێک
ناونیشانی پەڕتووک: بەردێک لە بەردێک؛ کۆمەڵە وتار
ناوی نووسەر: سەید قادر هیدایەتی
شوێنی چاپ: سەقز
چاپخانە: چاپەمەنی خانی
[1]
بەردێک لە بەردێک
ڕەوتی گەشەکردنی چیرۆک و گێڕانەوەی کوردی
ناونیشانی پەڕتووک: ڕەوتی گەشەکردنی چیرۆک و گێڕانەوەی کوردی
ناوی نووسەر: عەزیز مەحمود پوور
شوێنی چاپ: سەقز
چاپخانە: چاپەمەنی حانی
[1]
ڕەوتی گەشەکردنی چیرۆک و گێڕانەوەی کوردی
گیا لە عەرز شین دەبێ
ناونیشانی پەڕتووک: گیا لە عەرز شین دەبێ
ناوی نووسەر: جەلیل ڕەحیمی
شوێنی چاپ: سەقز
چاپخانە: چاپەمەنی خانی
[1]
گیا لە عەرز شین دەبێ
دڵ چییە و لە کوێیە و چۆن کار دەکا؟
ناونیشانی پەڕتووک: دڵ چییە و لە کوێیە و چۆن کار دەکا؟
ناوی نووسەر: جەلیل ڕەحیمی
شوێنی چاپ: سەقز
چاپخانە: چاپەمەنی خانی
[1]
دڵ چییە و لە کوێیە و چۆن کار دەکا؟
لەبارەی شیعری جاهیلییەوە
ناونیشانی پەڕتووک: لەبارەی شیعری جاهیلییەوە
ناوی نووسەر: تەها حسێن
ناوی وەرگێڕ: شەفیقی حاجی خدر
وەرگێڕان لە زمانی: عەرەبی
ساڵی چاپ: چاپی یەکەم 2023 [1]
لەبارەی شیعری جاهیلییەوە
سروودێک بۆ ئیبراهیم
ناونیشانی پەڕتووک: سروودێک بۆ ئیبراهیم
ناوی نووسەر: عەزیز مەحمود پوور
شوێنی چاپ: سەقز
چاپخانە: چاپەمەنی خانی
[1]
سروودێک بۆ ئیبراهیم
حەقیقەت و پیاوی زانا
ناونیشانی پەڕتووک: حەقیقەت و پیاوی زانا
ناوی نووسەر: بەهرام بەیزایی
ناوی وەرگێڕ: سەید قادر هیدایەتی
وەرگێڕان لە زمانی: فارسی
شوێنی چاپ: سەقز
چاپخانە: چاپەمەنی خانی
[1]
حەقیقەت و پیاوی زانا
بنکەی ڕۆشن - بۆ فێرکردن و لەبەرکردنی قورئانی پیرۆز
بنکەی ڕۆشن بۆ فێرکردن و لەبەرکردنی قورئانی پیرۆز
ناونیشان: سلێمانی/ ئیبراهیم ئەحمەد/ تەنیشت مزگەوتی حاجی قادری بێسەری
ساڵی 2017 دامەزراوە [1]
بنکەی ڕۆشن - بۆ فێرکردن و لەبەرکردنی قورئانی پیرۆز
قەڵای هەولێر ساڵی 1955
شوێن: هەولێر
ساڵی گیرانی وێنەکە: 1955
وێنەکە: (قەڵای هەولێر، دیوی بەرامبەر پارێزگای هەولێر)
ناوی وێنەگر: (نەناسراو)[1]
قەڵای هەولێر ساڵی 1955
ئایین نامەی پێشمەرگە
ناونیشانی پەڕتووک: ئایین نامەی پێشمەرگە
ئایین نامەیەکی بچووکی گیرفانییە، ئامادەکراوی کۆمیسیۆنی سیاسی- نیزامی
پەسندکراوی دەفتەری سیاسی
دەزگای پەخش: لە بڵاوکراوەکانی کومسیۆنی سیاسی-نیزامی حزبی دیموکر
ئایین نامەی پێشمەرگە
پیاوێکی کورد لە بەغدا بەجلی کوردییەوە ساڵی 1949
شوێن: بەغدا
ساڵی گیرانی وێنەکە: 1949
کەسایەتییەکانی ناو وێنەکە: (پیاوێکی کورد لە شەقامێکی شاری بەغدا بە جلی کوردییەوە)
ناوی وێنەگر: هێنری کارتێری فەڕەنسی[1]
پیاوێکی کورد لە بەغدا بەجلی کوردییەوە ساڵی 1949
ئامار
بابەت 438,339
وێنە 90,266
پەڕتووک PDF 16,359
فایلی پەیوەندیدار 73,867
ڤیدیۆ 557
میوانی ئامادە 6
ئەمڕۆ 7,830
ڕاپرسی
   ڕاپرسی دەربارەی ڕێکخراوی کوردیپێدیا و ماڵپەڕەکەی!
بۆ پێشخستنی کارەکانی ڕێکخراوەکەمان و باشترکردنی ماڵپەڕەکەمان تکایە وەڵامی پرسیارەکانی ئەم ڕاپرسییەمان بدەرەوە..
زۆر سوپاس بۆ هاوکاریتان!
   ڕاپرسی دەربارەی ڕێکخراوی کوردیپێدیا و ماڵپەڕەکەی!
شەهیدان
سەدری قازی
شەهیدان
سەیفی قازی
پەڕتووکخانە
موحاکەمەکردنەکەی پێشەوا قاز...
بەڵگەنامەکان
وەسێتنامەکەی پێشەوا قازی مح...
پەڕتووکخانە
نهێنییەکانی دادگاییکردنی قا...
Die Blume der Transformation blüht in Kurdistan
کوردیپێدیا، بووەتە کوردستانی گەورە! لە هەموو لایەک و شێوەزمانێکی کوردستان ئەرشیڤوان و هاوکاری هەیە.
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: Deutsch
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
  
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
زۆرتر
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!

گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS

گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
وەرگێڕان
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
عربي0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0
ئەم بابەتە باشتر بکە!
|

Die Blume der Transformation © Ashish Kothari

Die Blume der Transformation © Ashish Kothari
Das, was die kurdische Gesellschaft zu erreichen versucht, kann als eine im Entstehen begriffene Nowtopia bezeichnet werden“ – Der Soziologe Ashish Kothari über Alternativen für Gerechtigkeit und Nachhaltigkeit in einem vom Krieg gezeichneten Gebiet
Stellt euch folgendes Szenario vor: Drohnen werfen Bomben auf euch ab, die zweitgrößte Armee der NATO rückt euch zu Leibe, mehrere hundert Jahre ethnischer Verfolgung haben versucht, eure Identität auszulöschen, eine militante und religiös faschistische Organisation tötet eure Männer und entführt eure Frauen und Kinder, um sie zu versklaven. Doch inmitten all dessen organisiert ihr Bildungscamps zu Frauenbefreiung, ökologischem Leben und Demokratie. Und ihr versucht eure Gemeinschaften zu mobilisieren, um diese Ideale zu praktizieren. Klingt wie ein Fantasy-Film? In der Tat - nur ist es sehr real, sehr bodenständig, und es passiert genau jetzt.

Willkommen in einem der am wenigsten bekannten und verstandenen Kriegsgebiete der Welt, das auch eine der am wenigsten bekannten und geschätzten Initiativen für ein gerechtes, nachhaltiges und gleichberechtigtes Leben ist. Es handelt sich um Kurdistan, ein großes Gebiet, das von Kurd:innen zusammen mit vielen anderen ethnischen Gruppen (Armenier:innen, Ezid:innen, Araber:innen, Christ:innen) bewohnt wird und welches grenzübergreifend in den Gebieten der heutigen Türkei, des Irak, Syriens und des Iran liegt. Seit den 1970er Jahren haben sich die Kurd:innen der Verfolgung und den Massakern durch die Regime der Nationalstaaten, in denen sie leben, widersetzt und hunderte ihrer Siedlungen organisiert, um ihre eigene Version von Freiheit und Demokratie zu praktizieren.

Im März 2022 schrieb ich über die Blume der Transformation, die die folgenden fünf Blütenblätter umfasst und Teil eines Rahmenprogramms für radikale Alternativen ist, die sich aus Basisinitiativen in Indien und anderswo ergeben (siehe Abbildung unten):

Ökologische Integrität und Widerstandsfähigkeit, einschließlich der Erhaltung der Natur und der natürlichen Vielfalt, der Aufrechterhaltung ökologischer Funktionen, der Achtung ökologischer Grenzen (lokal bis global) und einer ökologischen Ethik in allen menschlichen Handlungen.
Soziales Wohlergehen und Gerechtigkeit, einschließlich eines erfüllten Lebens (physisch, sozial, kulturell und spirituell), Gleichheit zwischen Gemeinschaften und Individuen, gemeinschaftliche und ethnische Harmonie und Beseitigung von Hierarchien und Spaltungen aufgrund von Glaube, Geschlecht, Kaste, Klasse, ethnischer Zugehörigkeit, Befähigung und anderen derartigen Merkmalen.
Direkte und delegierte Demokratie, mit Entscheidungsfindung beginnenden in Räumen, die jeder Person eine sinnvolle Beteiligung ermöglicht, und von dort aufbauend zu größeren Verwaltungsebenen führt, geprägt durch nach unten rechenschaftspflichtige Institutionen; und all dies unter Berücksichtigung der Bedürfnisse und Rechte der derzeit Ausgegrenzten.
Wirtschaftsdemokratie, in der lokale Gemeinschaften und Einzelpersonen die Kontrolle über die Produktionsmittel, den Vertrieb, den Austausch und die Märkte haben, basierend auf dem Prinzip der Lokalisierung der Grundbedürfnisse und des darauf aufbauenden Handels; zentral hierfür ist die Ablösung des Privateigentums durch Commons.
Kulturelle Vielfalt und Wissensdemokratie mit mehreren koexistierenden Wissenssystemen in den Commons, Respekt für eine Vielfalt von Lebensweisen, Ideen und Ideologien sowie Ermutigung zu Kreativität und Innovation.

Die Blume blüht in der kurdischen Erde

Jeder der oben genannten Bereiche kann durch Basisinitiativen in Kurdistan veranschaulicht werden. Ausführliche Informationen und mehr Dimensionen, als ich hier behandeln kann, finden sich auf verschiedenen Websites wie beispielsweise von der Akademie der Demokratischen Moderne.

Radikale Demokratie

Die kurdische Freiheitsbewegung hat versucht, die vollständige regionale Autonomie von den Nationalstaaten, in denen sie gelegen sind, und die direkte, radikale Demokratie oder den demokratischen Konföderalismus für die Kommunen und Siedlungen, die in diesen Regionen verortet sind, durchzusetzen.

Mit Blick auf die Erfahrungen des russischen Staates und vieler anderer Länder, in denen revolutionäre Parteien an die Macht kamen, aber bei der Schaffung einer wirklich demokratischen Gesellschaft scheiterten, ging die kurdische Freiheitsbewegung rasch von einer Ideologie der Forderung nach einem sozialistischen kurdischen „Staat“ zu einer radikalen, in den Menschen und Kommunen verankerten Politik über. Diese Ideologie der radikalen Demokratie wurde vom primären Ideologen der Bewegung, Abdullah Öcalan, ein Gründungsmitglied und Vorsitzender der Arbeiterpartei Kurdistans (Partiya Karkêren Kurdistanê, PKK) von 1978, propagiert. Als unersättlicher und scharfsinniger Leser der Geschichte von Bewegungen in der ganzen Welt kam Öcalan zu dem Schluss, dass wahre Freiheit darin besteht, dass die Menschen politische Akteure im wahrsten Sinne des Wortes sind und sich nicht von Politiker:innen und Bürokrat:innen beherrschen lassen. 1999 wurde Öcalan von NATO-Mächten in Absprache mit dem türkischen Staat entführt und ist seitdem unter schockierender Verletzung des Völkerrechts und der Menschenrechte auf einer Insel inhaftiert (meist in Einzelhaft). Dennoch ist es ihm gelungen, der kurdischen Gesellschaft einige der radikalsten Gedanken darüber zu vermitteln, was Freiheit bedeutet, insbesondere die Notwendigkeit der Frauenbefreiung (auf die ich weiter unten zurückkommen werde), und der Welt eine erstaunlich produktive Reihe revolutionärer Gedanken und Vorschläge zu unterbreiten.

Öcalans Vorstellungen von Politik, Macht und Demokratie können auf den ersten Blick verwirrend komplex sein. Er befürwortet die demokratische Moderne anstelle der kapitalistischen Moderne; letztere versklavt seiner Meinung nach weiterhin die Menschheit und den Rest der Natur, während erstere zu echter Freiheit für beide führen kann. Er ist sich bewusst, dass der Begriff „Moderne“ umstritten ist, da er seit einigen Jahrhunderten das kolonisierende Projekt der westlichen Industrienationen ist, das Tausende von traditionellen Lebens- und Wissensformen auslöscht. Aber er benutzt ihn, um zu verdeutlichen, dass die Bewegung für eine Politik, die den Menschen in den Mittelpunkt stellt, sowohl zeitgenössisch als auch historisch ist. Sie wendet sich gegen die homogenisierenden Tendenzen der kapitalistischen Moderne und respektiert Prozesse, die pluralistisch, nicht-deterministisch, offen für Alternativen, multikulturell, ökologisch und feministisch sind. Ausgehend von dieser grundlegenden Ideologie plädiert er für die Notwendigkeit einer demokratischen Nation, in der die Völker, die sich als Teil einer Nation (nicht gleichzusetzen mit dem Nationalstaat, sondern eher als ein gemeinsames demokratisches Bewusstsein auf der Grundlage des Prinzips „Einheit in Vielfalt“) verstehen, mit ihrem eigenen freien Willen und ihren eigenen ethnischen, religiösen und anderen Identitäten voll in die Entscheidungsfindung einbezogen sind. Solche Völker und Nationen können einen demokratischen Konföderalismus praktizieren, bei dem sich selbstverwaltete Kommunen zu größeren Regionen zusammenschließen, ohne die Autonomie jeder dieser Kommunen zu opfern. Auf diese Weise bewegt man sich auf eine demokratische Gesellschaft oder einen demokratischen Sozialismus zu (der sich, wie Öcalan zu betonen pflegt, stark vom Staatssozialismus unterscheidet, wie er in Russland, China und anderen Ländern umgesetzt wird, da diese sehr stark auf der Zentralisierung der Macht in den Händen des Nationalstaates beruhen).

Die kurdische Gesellschaft ist in Rojava (dem Teil Kurdistans, der zu Syrien gehört) am weitesten fortgeschritten, und auch in der Region Bakur (die derzeit von der Türkei besetzt ist) wurden bedeutende Fortschritte erzielt, bis es in den letzten Jahren durch wiederholte Angriffe des türkischen Staates zu großen Rückschlägen kam.

Sowohl die demokratische Moderne als auch der Konföderalismus beruhen auf einem differenzierten Verständnis von Macht und Politik. In den von Öcalan verwendeten türkischen Originalwörtern gibt es eine klare Unterscheidung zwischen iktidarci yönetim (Macht über andere) und demokratik yönetim (demokratische Politik oder Macht, sich selbst zu regieren - oder was Hannah Arendt als „Macht mit“ bezeichnete). Politik ist die „Kunst der Freiheit“, und deshalb ist es notwendig, dass jede:r politisiert wird; und dass die Politik auf dem moralischen Leben basiert, d. h. auf den Bräuchen und Regeln, die die Gesellschaft für die Führung des täglichen Lebens aufstellt, sowie auf „Respekt und Engagement für die Gemeinschaft und das gemeinschaftliche Leben“.

In vielerlei Hinsicht ähneln die kurdischen Versuche, eine demokratische Gesellschaft zu schaffen, anderen Kämpfen um Autonomie und Selbstbestimmung, wie dem der Zapatistas in Mexiko und indigener Völker in verschiedenen Teilen der Welt.

Soziokulturelle Gerechtigkeit und Gleichheit

Im Mittelpunkt der kurdischen Bewegung steht die Befreiung der Frauen aus der jahrtausendelangen Versklavung durch verschiedene Formen von Patriarchat und Männlichkeit. Öcalan zufolge ist der Staat eine Manifestation des Patriarchats, und die Familie ist ein „kleiner Staat des Mannes“, so dass die Freiheit der Frauen von der kleinsten bis zur größten Einheit der Gesellschaft reichen muss.

Angesichts des starken patriarchalen Pfeilers innerhalb der kurdischen (und anderer benachbarter ethnischer) Gemeinschaften in der Region war dies einer der schwierigsten Kämpfe für die Bewegung. Angefangen mit kleinen rebellischen Handlungen von Einzelpersonen oder Gruppen von Frauen, angespornt durch ihre zunehmende Beteiligung an der Rebellion gegen den Nationalstaat, auch als bewaffnete Guerillas (mehr dazu weiter unten), und lautstark befürwortet von Öcalan, wurde die Säule des Patriarchats (oder der Männlichkeit) systematisch untergraben. Dazu beigetragen haben auch die von der Bewegung aufgestellten Regeln und Normen, wie z.B. die Besetzung jeder staatlichen, wirtschaftlichen und soziokulturellen Einrichtung mit einer Frau und einem Mann als Ko-Vorsitzende. Am wichtigsten war vielleicht die Förderung von Jineolojî, der „Wissenschaft der Frauen“, eine Idee, die ursprünglich von Öcalan vorgeschlagen wurde, dann aber von vielen anderen in der Frauenbewegung durch eine Reihe von Jineolojî-Akademien und andere Aktivitäten zu einer ausgefeilten, tiefgründigen Sozialwissenschaft und Lebens-/Verständnis-/Seinsweise entwickelt wurde.[1]
ئەم بابەتە بەزمانی (Deutsch) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
Dieser Artikel wurde in (Deutsch) Sprache geschrieben wurde, klicken Sie auf das Symbol , um die Artikel in der Originalsprache zu öffnen!
ئەم بابەتە 376 جار بینراوە
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | کوردیی ناوەڕاست | anfdeutsch.com
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 3
پۆل: کورتەباس
زمانی بابەت: Deutsch
ڕۆژی دەرچوون: 16-09-2022
پەڕتووک - کوورتەباس: وتار و دیمانە
پەڕتووک - کوورتەباس: کلتوور / فۆلکلۆر
پەڕتووک - کوورتەباس: دۆزی کورد
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: ئەڵمانی
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
 30%-39%
خراپ
 40%-49%
خراپ
 50%-59%
خراپ نییە
 60%-69%
باش
 70%-79%
زۆر باشە
 80%-89%
زۆر باشە
 90%-99%
نایاب
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( هەژار کامەلا )ەوە لە: 17-09-2022 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( هاوڕێ باخەوان )ەوە لە: 17-09-2022 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( هاوڕێ باخەوان )ەوە لە: 17-09-2022 باشترکراوە
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 376 جار بینراوە

ڕۆژەڤ
سەدری قازی
قاسم سەدری قازی ساڵی 1908 لە شاری مەهاباد لەدایکبووە و هەر لە مەهابادیش خوێندوێتی.
سەدری قازی بە وەرگێڕانی زمانی بێگانەی فارسی و ڕێنوێنی هەژار و نەخوێندەوارەکانی بێتاوانی کورد، بەبێ هیچ مووچە و پارەیەک لە فەرمانگە دەوڵەتێکاندا یارمەتیی دەکردن. لەناو کۆمەڵانی خەڵکدا خاوەنی جێگای ڕێز و خۆشەویستی بووە.
سەدری قازی لە دەوورەی چواردەی گۆنگرەی شورادا، بەنوێنەری مەهاباد هەڵبژێردراوە. لەسەردەمی جووڵانەوەی دیموکراتی کوردستاندا، لەتاران نوێنەری کۆنگرەی شورای میللی بووه.
دوای پەلاماردانی کوردستان سەدری
سەدری قازی
سەیفی قازی
محەمەد حسێن سەیفی قازی ناسراو بەحەمەحسێن خان ساڵی 1911 لە شاری مەهاباد لەدایکبووه.
میرزا حسێن سەیف و لقوزات، باوکی حەمەحسێن خان، یەکێک لەپیاوەزانا و ناسراوەکانی کوردستان بووه. لەهۆنراوەو نووسیندا دەستێکی زۆر باڵای هەبووه، هۆنراوەکانی بە کوردی و فارسی لەکاتی خۆیدا دەستاو دەست دەگەڕان و لەناو خەڵکدا زۆر بەنرخ بوون.
حەمەحسێن خان لەژێر دەستی باوکێکی زانا و نیشتمانپەروەردا پێگەیشتبوو. ئامۆزای پێشەوا قازی محەمەد و یەکێک لەدامەزرێنەرانی پارتی دیموکرات بوو.
لەسەر دەمی کۆماری کوردستاندا، کرا بەشالیا
سەیفی قازی
موحاکەمەکردنەکەی پێشەوا قازی محەمەد لە یاداشتەکانی (قوام السلطنە)دا
وەرگێڕانی: موکری
دەزگای ئاراس 2007 [1]
موحاکەمەکردنەکەی پێشەوا قازی محەمەد لە یاداشتەکانی (قوام السلطنە)دا
وەسێتنامەکەی پێشەوا قازی محەمەد
بسم اللە الرحمن الرحیم
نەتەوە حەق خوراوەکەم، کوڕ و خوشک و برا خۆشەویستەکانم
ئێستا لە ئاخرین ساتەکانی ژیانم دا دەمەوێ چەند دێڕێکتان بۆ بنووسم.
لە دوژمنایەتی کردنی یەکتر دەست هەڵگرن، یار و یاوەری یەکتر بن، پشت بە یەکتر ببەستن و لە بەرابەر دوژمنی زۆردار دا ئازایانە ڕابووەستن. خۆتان بێهودە بە دوژمن مەفرۆشن. دوژمن هەر ئەوەندە ئێوەی دەوێ کە کاری پێتانە، دەنا هیچ ڕوحمتان پێناکا، لە هیچ دەرفەتێک ناگوزەرێ بۆ زەربە لێدانتان.
دوژمنەکانی نەتەوەی کورد زۆرن و زۆردارن، توانایان هەیە و بێ ڕەحمن. ڕەمزی سەرکە
وەسێتنامەکەی پێشەوا قازی محەمەد
نهێنییەکانی دادگاییکردنی قازی محەمەد و هاوڕێیانی
نووسەر: محەمەد ڕەزا سەیف قازی
وەرگێڕانی: عەلی ئەکبەر مەجیدی [1]
نهێنییەکانی دادگاییکردنی قازی محەمەد و هاوڕێیانی
بابەتی نوێ
پیاو و کورێکی کورد لە قەفقاز، ساڵی 1880
شوێن: قەفقاز
ساڵی گیرانی وێنەکە: 1880
کەسایەتییەکانی ناو وێنەکە: (پیاو و کوڕێکی کورد)
ناوی وێنەگر: شوێنەوارناس (بارۆن ج.دی بای)
[1]
پیاو و کورێکی کورد لە قەفقاز، ساڵی 1880
پیاوێکی کورد لەکاتی ژەنینی ئامێری بلور، ساڵی 1920
شوێن: نەزانراو
ساڵی گیرانی وێنەکە: 1920
کەسایەتییەکانی ناو وێنەکە: (پیاوێکی کورد لەکاتی ژەنینی ئامێری بای کوردی بە ناوی بلور)
ناوی وێنەگر: (نەزانراو)
[1]
پیاوێکی کورد لەکاتی ژەنینی ئامێری بلور، ساڵی 1920
بیرەوەرییەکانی مردوویەک 02
ناونیشانی پەڕتووک: بیرەوەرییەکانی مردوویەک
ناوی نووسەر: عەزیز نەسین
ناوی وەرگێڕ: سەید ڕەسووڵ حوسینی (ڕێوار)
شوێنی چاپ: سەقز
چاپخانە: چاپەمەنی خانی
ساڵی چاپ: 2020
[1]
بیرەوەرییەکانی مردوویەک 02
ناونیشان و دەق
ناونیشانی پەڕتووک: ناونیشان و دەق
ناوی نووسەر: دیار لەتیف
شوێنی چاپ: سەقز
چاپخانە: چاپەمەنی خانی
ژمارەی چاپ: چاپی یەکەم
[1]
ناونیشان و دەق
ماکەکانی چیرۆک
ناونیشانی پەڕتووک: ماکەکانی چیرۆک
ناوی نووسەر: ڕابێرت سکۆڵز
ناوی وەرگێڕ: ئەحمەد چاک
شوێنی چاپ: سەقز
چاپخانە: چاپەمەنی خانی
ژمارەی چاپ: چاپی یەکەم
[1]
ماکەکانی چیرۆک
تونێلی دەربەندیخان ساڵی 1954
شوێن: دەربەندیخان
ساڵی گیرانی وێنەکە: 1954
کەسایەتییەکانی ناو وێنەکە: (ساتی درووستکردنی تونێلی دەربەندیخان لەلایەن کۆمپانیای هەرزاگی ئەمریکی)
ناوی وێنەگر: (نەناسراو)[1]
تونێلی دەربەندیخان ساڵی 1954
سەر پردی خاسەی کەرکووک ساڵی 1957
شوێن: کەرکووک
ساڵی گیرانی وێنەکە: 1957
کەسایەتییەکانی ناو وێنەکە: (نەناسراو)
ناوی وێنەگر: (نەناسراو)[1]
سەر پردی خاسەی کەرکووک ساڵی 1957
بایز ئاغا و هەمزە ئاغای بلباس ساڵی 1910
شوێن: نەزانراو
ساڵی گیرانی وێنەکە: 1910
کەسایەتییەکانی ناو وێنەکە: (بایز ئاغا و هەمزە ئاغای بلباس لەگەڵ کۆمەڵێک لە پیاوماقوڵانی هۆزی بلباس)
ناوی وێنەگر: (نەناسراو)[1]
بایز ئاغا و هەمزە ئاغای بلباس ساڵی 1910
ڕۆڵی کەسایەتییەکان لە ئەفسانە کوردی دا
ناونیشانی پەڕتووک: ڕۆڵی کەسایەتییەکان لە ئەفسانە کوردی دا
ناوی نووسەر: ئەحمەد چاک
شوێنی چاپ: سەقز
چاپخانە: چاپخانەی خانی
ژمارەی چاپ: چاپی یەکەم
[1]
ڕۆڵی کەسایەتییەکان لە ئەفسانە کوردی دا
چیرۆکەخەو (شەوانی زستان)
ناونیشانی پەڕتووک: چیرۆکەخەو (شەوانی زستان)
ناوی نووسەر: جانگ شوو
ناوی وەرگێڕ: سەید ڕەسووڵ حوسەینی
شوێنی چاپ: سەقز
چاپخانە: چاپەمەنی خانی
ساڵی چاپ: 2018
ژمارەی چاپ: چاپی یەکەم
[1]
چیرۆکەخەو (شەوانی زستان)
چیرۆکەخەو (شەوانی پایز)
ناونیشانی پەڕتووک: چیرۆکەخەو (شەوانی پایز)
ناوی نووسەر: جانگ شوو
ناوی وەرگێڕ: سەید ڕەسووڵ حوسەینی
شوێنی چاپ: سەقز
چاپخانە: چاپەمەنی خانی
ساڵی چاپ: 2018
ژمارەی چاپ: چاپی یەکەم
[1]
چیرۆکەخەو (شەوانی پایز)
ئەفسانە کوردییەکان 02
ناونیشانی پەڕتووک: ئەفسانە کوردییەکان
ناوی نووسەر: مارگریتا بۆریسۆڤنا ڕودینکۆ
ناوی وەرگێڕ: سەید ڕەسووڵ حسەینی
شوێنی چاپ: سەقز
چاپخانە: چاپەمەنی خانی
ژمارەی چاپ: دووەم

[1]
ئەفسانە کوردییەکان 02
تیۆرییەکانی وەرگرتن
ناونیشانی پەڕتووک: تیۆرییەکانی وەرگرتن
ناوی نووسەر: د. یادگار لەتیف شارەزووری
شوێنی چاپ: سەقز
چاپخانە: چاپەمەنی خانی
[1]
تیۆرییەکانی وەرگرتن
نەسری کوردی و گۆڕانی فۆڕم
ناونیشانی پەڕتووک: نەسری کوردی و گۆڕانی فۆڕم
ناوی نووسەر: سەید قادر هیدایەتی
شوێنی چاپ: سەقز
چاپخانە: چاپەمەنی خانی
[1]
نەسری کوردی و گۆڕانی فۆڕم
بەردێک لە بەردێک
ناونیشانی پەڕتووک: بەردێک لە بەردێک؛ کۆمەڵە وتار
ناوی نووسەر: سەید قادر هیدایەتی
شوێنی چاپ: سەقز
چاپخانە: چاپەمەنی خانی
[1]
بەردێک لە بەردێک
ڕەوتی گەشەکردنی چیرۆک و گێڕانەوەی کوردی
ناونیشانی پەڕتووک: ڕەوتی گەشەکردنی چیرۆک و گێڕانەوەی کوردی
ناوی نووسەر: عەزیز مەحمود پوور
شوێنی چاپ: سەقز
چاپخانە: چاپەمەنی حانی
[1]
ڕەوتی گەشەکردنی چیرۆک و گێڕانەوەی کوردی
گیا لە عەرز شین دەبێ
ناونیشانی پەڕتووک: گیا لە عەرز شین دەبێ
ناوی نووسەر: جەلیل ڕەحیمی
شوێنی چاپ: سەقز
چاپخانە: چاپەمەنی خانی
[1]
گیا لە عەرز شین دەبێ
دڵ چییە و لە کوێیە و چۆن کار دەکا؟
ناونیشانی پەڕتووک: دڵ چییە و لە کوێیە و چۆن کار دەکا؟
ناوی نووسەر: جەلیل ڕەحیمی
شوێنی چاپ: سەقز
چاپخانە: چاپەمەنی خانی
[1]
دڵ چییە و لە کوێیە و چۆن کار دەکا؟
لەبارەی شیعری جاهیلییەوە
ناونیشانی پەڕتووک: لەبارەی شیعری جاهیلییەوە
ناوی نووسەر: تەها حسێن
ناوی وەرگێڕ: شەفیقی حاجی خدر
وەرگێڕان لە زمانی: عەرەبی
ساڵی چاپ: چاپی یەکەم 2023 [1]
لەبارەی شیعری جاهیلییەوە
سروودێک بۆ ئیبراهیم
ناونیشانی پەڕتووک: سروودێک بۆ ئیبراهیم
ناوی نووسەر: عەزیز مەحمود پوور
شوێنی چاپ: سەقز
چاپخانە: چاپەمەنی خانی
[1]
سروودێک بۆ ئیبراهیم
حەقیقەت و پیاوی زانا
ناونیشانی پەڕتووک: حەقیقەت و پیاوی زانا
ناوی نووسەر: بەهرام بەیزایی
ناوی وەرگێڕ: سەید قادر هیدایەتی
وەرگێڕان لە زمانی: فارسی
شوێنی چاپ: سەقز
چاپخانە: چاپەمەنی خانی
[1]
حەقیقەت و پیاوی زانا
بنکەی ڕۆشن - بۆ فێرکردن و لەبەرکردنی قورئانی پیرۆز
بنکەی ڕۆشن بۆ فێرکردن و لەبەرکردنی قورئانی پیرۆز
ناونیشان: سلێمانی/ ئیبراهیم ئەحمەد/ تەنیشت مزگەوتی حاجی قادری بێسەری
ساڵی 2017 دامەزراوە [1]
بنکەی ڕۆشن - بۆ فێرکردن و لەبەرکردنی قورئانی پیرۆز
قەڵای هەولێر ساڵی 1955
شوێن: هەولێر
ساڵی گیرانی وێنەکە: 1955
وێنەکە: (قەڵای هەولێر، دیوی بەرامبەر پارێزگای هەولێر)
ناوی وێنەگر: (نەناسراو)[1]
قەڵای هەولێر ساڵی 1955
ئایین نامەی پێشمەرگە
ناونیشانی پەڕتووک: ئایین نامەی پێشمەرگە
ئایین نامەیەکی بچووکی گیرفانییە، ئامادەکراوی کۆمیسیۆنی سیاسی- نیزامی
پەسندکراوی دەفتەری سیاسی
دەزگای پەخش: لە بڵاوکراوەکانی کومسیۆنی سیاسی-نیزامی حزبی دیموکر
ئایین نامەی پێشمەرگە
پیاوێکی کورد لە بەغدا بەجلی کوردییەوە ساڵی 1949
شوێن: بەغدا
ساڵی گیرانی وێنەکە: 1949
کەسایەتییەکانی ناو وێنەکە: (پیاوێکی کورد لە شەقامێکی شاری بەغدا بە جلی کوردییەوە)
ناوی وێنەگر: هێنری کارتێری فەڕەنسی[1]
پیاوێکی کورد لە بەغدا بەجلی کوردییەوە ساڵی 1949
ئامار
بابەت 438,339
وێنە 90,266
پەڕتووک PDF 16,359
فایلی پەیوەندیدار 73,867
ڤیدیۆ 557
میوانی ئامادە 6
ئەمڕۆ 7,830
ڕاپرسی
   ڕاپرسی دەربارەی ڕێکخراوی کوردیپێدیا و ماڵپەڕەکەی!
بۆ پێشخستنی کارەکانی ڕێکخراوەکەمان و باشترکردنی ماڵپەڕەکەمان تکایە وەڵامی پرسیارەکانی ئەم ڕاپرسییەمان بدەرەوە..
زۆر سوپاس بۆ هاوکاریتان!
   ڕاپرسی دەربارەی ڕێکخراوی کوردیپێدیا و ماڵپەڕەکەی!

Kurdipedia.org (2008 - 2023) version: 15.03
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 8.828 چرکە!