پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی موشیر دیوان،
28-03-2024
سارا سەردار
پارت و ڕێکخراوەکان
کارۆ
28-03-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
28-03-2024
سارا سەردار
ژیاننامە
هیدایەت عەبدوڵڵا حەیران
28-03-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ژیاننامە
بەرزان بەلەسۆیی
28-03-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
شارستانیی کۆلاپس، ژیان و خۆشەویستی لە سەردەمی سەرمایەدارییدا
27-03-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
وێنە و پێناس
تیپی وەرزشی گوندی کارێز لە کفری ساڵی 1993
27-03-2024
زریان عەلی
پەرتووکخانە
بە ئەوینت ڕابردووم بسڕەوە
27-03-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
وێنە و پێناس
ئەسحابەسپی-سلێمانی ساڵی 1968
27-03-2024
زریان عەلی
وێنە و پێناس
گەڕەکی عەقاری سلێمانی ساڵی 1960
27-03-2024
زریان عەلی
ئامار
بابەت 514,888
وێنە 104,261
پەرتووک PDF 18,882
فایلی پەیوەندیدار 94,723
ڤیدیۆ 1,232
شەهیدان
موسا عەنتەر
ژیاننامە
کەرەمێ سەیاد
ژیاننامە
سمکۆ عەزیز
شەهیدان
ژینا ئەمینی
وێنە و پێناس
جگەرخوێنی شاعیر لەناو خۆپیش...
گۆڕانکارییەکانی ئاووهەوا و کاریگەرییان لەسەر ئاسایشی خۆراک
کوردیپێدیا، دادگا نییە، داتاکان ئامادەدەکات بۆ توێژینەوە و دەرکەوتنی ڕاستییەکان.
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
عربي0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

گۆڕانکارییەکانی ئاووهەوا و کاریگەرییان لەسەر ئاسایشی خۆراک

گۆڕانکارییەکانی ئاووهەوا و کاریگەرییان لەسەر ئاسایشی خۆراک
ناونیشان: گۆڕانکارییەکانی ئاووهەوا و کاریگەرییان لەسەر ئاسایشی خۆراک
نووسەر: #سەردار عەبدولڕەحمان#
کوردستانی نوێ، ژمارە (8721)، #06-08-2022#

توێژەران کۆکن لەسەر ئەوەی گۆڕانکارییەکانی ئاووهەوا یەکێکن لە گرنگترین ئەو کارەساتە سروشتییانەی کاریگەریەکی زۆری هەیە لەسەر چالاکییە جۆر بە جۆرەکانی مرۆڤ لە دنیای ئەمڕۆماندا بەتایبەتی چالاکی کشتوکاڵی، چونکە زۆرجار چالاکییە جۆر بە جۆرە نا بەرپرسەکانی مرۆڤیش ڕۆڵێکی گرنگ دەگێڕێت لە زەمینە سازکردنی ئەم دۆخە، چونکە مرۆڤ بە درێژایی مێژوو بێ بەزەییانە کەوتۆتە وێزەی سروشت بێ گوێدانە ئەوەی ئایا پاشەڕۆژی ژینگەیی هەسارەی زەوی چ هەڕەشەیەک بۆ نەوەی دواڕۆژ ساز دەکات، گۆڕانکارییەکانی ئاووهەوا زیاتر کاریگەریی دەبێت لە ناوچە یەکسانەکانی زەوی، چونکە ڕووبەرە سەوزاییەکانی ناوچەکە ڕووبەڕوی کەمبوونەوە دەبێتەوە بەهۆی کەمی ڕێژەی باران بارین و زۆربوون و بەرزبوونەوەی پلەی گەرما و بڵاوبوونەوەی مێژوو مەگەزە زیان بەخشە کشتوکاڵییەکان.
دەرکەوتنی ئەم دیاردەیە لە هەرناوچەیەکی ئەم هەسارەیەدا دەبێتە هۆی پاشەکشەی بەرهەمی کشتوکاڵی، لەبەرئەوەی گۆڕانی ئاووهەوا دەبێتە هۆی دورستبوونی دیاردەی وشکەساڵی یان بارانی بەخوڕ و سەرهەڵدانی لافاو لە وەرزی هاویندا بەتایبەتی لە وڵاتانی ڕۆژهەڵاتی ئاسیا کە هەردوو دیاردەکە زیان بە زەوییە کشتوکاڵییەکان دەگەیەنن.
کاریگەرییەکان لەم ڕوانگانەوە دەبن
1- بەرزبوونەوەی پلەی گەرمی لە هەرێمەکانی ناوچەی بازنەی پانی ناوەڕاست بەتایبەتی لە ناوەراستی کیشوەرەکاندا هۆکارێکە بۆ تێکچوونی سیستمی ژینگەی کشتوکاڵی.
2- بەرزبوونەوەی پلەی گەرمی دەبێتە هۆی وێرانبوونی کەرتی کشتوکاڵ (دانەوێڵەو ئاژەڵ) بەخێوکردن.
3- نزم بوونەوەی ئاستی ئاوی دەریاکان دەشێ لە هەندێک ناوچەدا ببێتە هۆی نەمانی ئاسایشی خۆراکی
تایبەتی لە ناوچەکانی کیشوەری ئەفریقا.
4- زۆربوونی تێکڕای بەهەڵمبوون دەرەنجامی بەرزی پلەی گەرمی دەبێتە هۆی کەمبوونەوەی شێی خاک.
زۆربوونی باران بەشێوەیەکی بە لێزمەو بەخوڕ دەبێتە هۆی ڕاماڵینی خاک بە لێشاو.
5- بەرزبوونەوەی ئاستی ئاوی دەریاکان هەڕەشەیەکە بۆ سەر ئەو شارانەی نزیک دەریاکانن.
6- زەویە کشتوکاڵیەکان لە ناوەندی کیشوەرەکان دەکەونە ناوچە خولگەی بارانە زۆرەکان بەهۆی دابەزینی بڕی باران بارین توانای بەرهەمهێنانی کشتوکاڵی کەمتر دەبێت وەک کیشوەرەکانی (ئەفریقا و ئاسیا)
7- بەرهەمە کشتوکاڵییەکان زیاتر توشی نەخۆشییە ڕووەکییەکان دەبن.
بە پێی ڕاپۆرتی نەتەوە یەکگرتووەکان بێت بەرزبوونەوەی پلەی گەرمی بە ڕێژەی (1.5) پلەی سەدی دەبێتە هۆی لە ناوبردنی یەک لەسەر سێی ئاژەڵ و ڕووەک.
8- سووتاندن و لەناوچوونی ڕووبەرە دارستانە سروشتییەکان.
$بەبیابانبوون:-$
یەکێکە لەو کێشە جیهانیانەی ڕووبەڕوی زۆرێک لە شارەکان بۆتەوە لە سەرتاپای جیهان، وا پێناسە دەکرێت بریتییە لە (کەمبوونەوەی توانای بەرهەمهێنانی بایەلۆجی زەوی و لەناوچوون و وێرانبوونی بەپیتی زەوییە کشتوکاڵە بەرهەم هێندراوەکان کە سەرەنجام ناوچەیەکی سەوزایی دەگۆڕێت بۆ ناوچەیەکی بێبەرهەم، هەروەها دەبێتە هۆی دروستبوونی بارودۆخی ئاووهەوای بیابانی لە ناوچەکەدا)
دیاردەی بەبیابانبوون دەبێتە هۆی کەمبوونەوەی ژیانی ڕووەکیی، کۆی گشتی ڕووبەری بە بیابانوون لە جیهاندا (46) ملیۆن مەتر دووجایە، لەم بەشەدا نیشتیمانی عەرەبی (13) ملیۆن مەتر دووجای بەردەکەوێت، کە دەکاتە لە
(28%) کۆی گشتی بیابانەکانی جیهان. سیستەمی لاوازی ژینگە بەهۆی کردارەکانی مرۆڤ و هۆکارە سروشتییەکانی تر هۆکارێکی تری بێ پیتی خاکە، ئەو بەشەی هەموو جیهان خۆراکی خۆی لێ بەدەست دەکەوێت لەسەر ڕووی زەوی بریتییە لە (خاک- التربە-soil) هەروەها لێرەدا جیاوازیەکی گرنگ هەیە لە نێوان زەوی و خاک، (خاک) بریتییە لە چینێکی نەرمی سەرڕووی زەوی کە ڕووەک تیایدا خۆراکی خۆی بەدەست دێنێت و دوای وشکبوون و نەمانی ڕووەک یاخود شیبوونەوەی پاشماوەی ڕووەک دووبارە ئەم پاشماوانە دەبنە ماددەی ئەندامیی بۆ خاک وەکو ماددەی (دووبال)، خاک لە بنچینەدا بوونێکی گرنگە بۆ چالاکی کشتوکاڵی و ژیانی ئاژەڵی، دروستبوونی خاک بریتییە لە پڕۆسەیەکی درێژخایەن کە چەندین ملیۆن ساڵە لە پرۆسەی دروستبوونی خۆیدا نەوەستاوە، ئەو هۆکارانەی کە ڕۆڵێکی گرنگیشیان گێڕاوە بۆ $دروستبوونی خاک بە شێوەیەکی گشتی بریتیین لە:$
1- ئاووهەوا.
2- پلەی گەرمی.
3- شێ.
4- مرۆڤ.
5- کات.
ئاشکرایە زیادبوونی خێرایی با و بوونی بارانی بەخوڕ هۆکارێکە بۆ ڕووتانەوە و ڕاماڵینی خاک، ساڵانە چەندان ڕووبەری زەوییە چێندراوەکانی خاک ڕووبەڕووی پرۆسەی ڕاماڵین دەبنەوە، سەرەنجام دەبێتە هۆی کەمبوونەوەی بڕو ڕێژەی ماددەی ئەندامی وەک نایترۆجین و فسفۆر و پۆتاسیۆم و کالسیۆم و کبریت و.....هتد، واتا بەهۆی کرداری باوە ڕێژەی لەدەستچوون زیاتر دەبێت لە دروستبوونی پەینی کیمیاوی لە خاکدا.
راماڵینی خاک یەکێکە لە دیاردە ترسێنەرەکانی لەناو چوونی ژیانی ڕووەکی و ئاژەڵی لەسەرتاپای جیهان، دروستبوونی پرۆسەی خاک بە شێوەیەکی زۆر هێواش و لەسەرخۆیە، بۆ دروستبوونی چینێکی خاک بە ئەستووری (18)سم، پێویستیمان بە (1400-7000) ساڵ هەیە، چەندیەتی ئەو زەویانەی ڕووبەڕووی لەناو چوون و وێرانبوون دەبنەوە لە سەرتاپای جیهان لەم چەند ساڵەی دوایدا بەتایبەتی بۆتە هۆی لەناو چوونی (23%) ی زەویە کشتوکاڵە چێندراوەکان.
راماڵینی خاک دیاردەیەکی سروشتییە بە درێژای کات ئەم دیاردەیە بوونی هەبووە، بەڵام چالاکییە جۆر بە جۆرەکانی مرۆڤ لەسەر ئەم هەسارەیە بە شێوەیەکی بێ بەرنامەیی و ناهۆشیارانە و ناتەندروست بۆتە هۆی:-
1- لەناوچوونی ڕووپۆشی ڕووەکی سروشتی.
2- لەوەڕاندنی زیاد لە پێویست بەتایبەتی لە ماوە وشکەکاندا.
3- ڕاپەراندنی کاروباری کشتوکاڵ و کێڵانی زەوی بە شێوەیەکی ناهۆشیارانە و ناتەندروست لە کاتە وشکەکاندا دەبێتە هۆی لەبەریەک هەڵوەشانی چینی سەرەوەی خاک.
$مەترسی گۆڕانکارییەکان لەسەر ئاسایشی خۆراک$
1- کەمبوونەوەی خۆراک لە ڕوانگەی چەندایەتی و چۆنیایەتی.
2- توانەوەی ناوچە سەهۆڵبەندانەکانی ناوچە جەمسەرییەکان بەهۆی دیاردەی بەرزبوونەوەی پلەی گەرمی گۆی زەوی.
3- کەمبوونەوەی ئاوی پاکی خواردنەوە.
4- دیاردەی خۆڵبارین (sand strom).
5- کەمبوونەوەی ڕووبەری ناوچە دارستانەکان لە جیهاندا.
6- پیسبوونی جۆرەکانی ژینگە.
7- سەرهەڵدانی دیاردەی لافاو.
8-فراوان بوون و گەشەکردنی دیاردەی شارنشینی بەهۆی دیاردەی کۆچ کردنەوە.
9- تێکچوونی ئاسایشی نەتەوەیی.
10- بڵاوبوونەوەی نەخۆشیە درێژخایەن و هەستییارەکان.
11- سەرهەڵدانی دیاردەی کۆچ. [1]
ئەم بابەتە 562 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ڕۆژنامە | کوردیی ناوەڕاست | کوردستانی نوێ - ژمارە 8721
فایلی پەیوەندیدار: 1
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 2
ژیاننامە
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست
ڕۆژی دەرچوون: 06-08-2022 (2 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: جوگرافیا
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: کرمانجیی ناوەڕاست
وڵات - هەرێم: باشووری کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
خاوەنی ئەم بابەتە بەسوپاسەوە، مافی بڵاوکردنەوەیی بە کوردیپێدیا بەخشیوە! یان بابەتەکە کۆنە، یاخود بابەتەکە موڵکی گشتییە.
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ڕۆژگار کەرکووکی )ەوە لە: 01-09-2022 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ڕاپەر عوسمان عوزێری )ەوە لە: 01-09-2022 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە 562 جار بینراوە
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
ژیاننامە
ڕێناس ڕزگار
ژیاننامە
بەرزان بەلەسۆیی
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
19-03-2024
ژیاننامە
هیدایەت عەبدوڵڵا حەیران
پەرتووکخانە
بە ئەوینت ڕابردووم بسڕەوە
ژیاننامە
سەید ئەحمەد حەسەنی فەرد
ژیاننامە
ژیان عەلادین
ژیاننامە
مەلا عەبدوڵڵای وەڕازی
ژیاننامە
مەیان خاتوون
پەرتووکخانە
شارستانیی کۆلاپس، ژیان و خۆ...
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
29-01-2024
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێ...
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
04-03-2024
ژیاننامە
درەخشان فەرەج سەعدون
پەرتووکخانە
فلاشباک؛ لە دەفتەری بیرەوەر...
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
بە تیشکی ئیشقت ئەدرەوشێمەوە
ژیاننامە
کەمال محەمەد ڕەمزی
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
14-03-2024
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
ژیاننامە
مژدە جەمال کەمالەدین
پەرتووکخانە
دووبارە پێناسەکردنەوەی کورد...
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
27-01-2024
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2

ڕۆژەڤ
شەهیدان
موسا عەنتەر
10-11-2008
هاوڕێ باخەوان
موسا عەنتەر
ژیاننامە
کەرەمێ سەیاد
08-03-2015
هاوڕێ باخەوان
کەرەمێ سەیاد
ژیاننامە
سمکۆ عەزیز
17-11-2012
هاوڕێ باخەوان
سمکۆ عەزیز
شەهیدان
ژینا ئەمینی
17-09-2022
شەنە ئەحمەد
ژینا ئەمینی
وێنە و پێناس
جگەرخوێنی شاعیر لەناو خۆپیشاندەران
26-03-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
جگەرخوێنی شاعیر لەناو خۆپیشاندەران
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی موشیر دیوان،
28-03-2024
سارا سەردار
پارت و ڕێکخراوەکان
کارۆ
28-03-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
28-03-2024
سارا سەردار
ژیاننامە
هیدایەت عەبدوڵڵا حەیران
28-03-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ژیاننامە
بەرزان بەلەسۆیی
28-03-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
شارستانیی کۆلاپس، ژیان و خۆشەویستی لە سەردەمی سەرمایەدارییدا
27-03-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
وێنە و پێناس
تیپی وەرزشی گوندی کارێز لە کفری ساڵی 1993
27-03-2024
زریان عەلی
پەرتووکخانە
بە ئەوینت ڕابردووم بسڕەوە
27-03-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
وێنە و پێناس
ئەسحابەسپی-سلێمانی ساڵی 1968
27-03-2024
زریان عەلی
وێنە و پێناس
گەڕەکی عەقاری سلێمانی ساڵی 1960
27-03-2024
زریان عەلی
ئامار
بابەت 514,888
وێنە 104,261
پەرتووک PDF 18,882
فایلی پەیوەندیدار 94,723
ڤیدیۆ 1,232

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.33
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.203 چرکە!