“Apê Min Cemşîd Xan”, veçirandina çend wateyên sembolîk
Apê Min Cemşîd Xan Ku Her Tim Bê Ew Li Ber Xwe Dibir navê romana Bextiyar Elî ya dawî ye. Bi taybetî kurdên bakur Bextiya Elî bi rengê Êvara Perwaneyê re dinasin. Ez dikarim bi dilrehetî bibêjim ku ev roman di nav romanûsiya kurdî ya vê pêlê dawî de ya herî balkêş e. Roman li ser bingeha firîna kesekî û li ser serpêhatiyên wî pêk tê. Lewma jî ya girîng di romanê de serpêhatî û ew sereklehengê me bi xwe ye. Helbet dema gotin bê ser Bextiyar Elî, em ji Êvara Perwaneyê dizanin rasteqîniya efsûnî tê bîra me û serkeftina bikaranîna wê binecureya wêjeyê pê re tê. Ev mijara rasteqîniya efsûnî jî ya rastî di watedarkirina xwe de hinek çewt bûye, lewra di rastiya xwe de, peyva “la marvellous (mirêsdar)” bo ingilizî wekî “magic (efsûnî)” hatiye wergerandin. Di vê çewtiya wergerê de bi ya min hinek têsîra “mirêsdar” kêm bûye. Rasteqîniya ji rasteqîniyê jî bilindir, rasteqîniyeke bilind û hêja bûye rasteqîniyeke bisêhr, biefsûn. Wergera wê kobûneke wateyê pêk aniye. Rasteqîniya efsûnî li welatên derveyî Ewropayê (navenda netew-dewletan), yanî li welatên derveyî romanê, li welatên Emerîka latinî derketiye. Belê em di xwendinê de rasteqîniya efsûnî wekî binecureyeke romanê bi kar tînin, lê di heman demê de ji romanê dûr jî dikeve. [1]