پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
ڕۆمۆلۆسی گەورە
26-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
شانۆگەری دونیا
26-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
یادەوەری خۆشەویستیەکی کۆپی کراو
26-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
گریمانی ئەوەی بەڕاستی ڕویدا
26-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
هاوینەهەواری سۆلاڤ ساڵی 1992
26-04-2024
زریان عەلی
ڤیدیۆ
هەڵپەڕکێی تیپی مۆسیقای سلێمانی ساڵی 1975
26-04-2024
زریان عەلی
ڤیدیۆ
پیرمام - سەڵاحەدین ساڵی 1953
26-04-2024
زریان عەلی
ڤیدیۆ
ئاهەنگێکی بووک گواستنەوە لە حەسەکە، ڕۆژاوای کوردستان ساڵی 1995
26-04-2024
زریان عەلی
ڤیدیۆ
ئاهەنگێکی تایبەت لە باکووری کوردستان ساڵی 1992
26-04-2024
زریان عەلی
ڤیدیۆ
دێرەلوک ساڵی 2012
26-04-2024
زریان عەلی
ئامار
بابەت 517,356
وێنە 105,642
پەرتووک PDF 19,138
فایلی پەیوەندیدار 96,355
ڤیدیۆ 1,306
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
24-04-1974
ژیاننامە
دانا جەلال
ژیاننامە
عەبدوڵڵا سمایل ئەحمەد
ژیاننامە
عەبدوڵڵا شاڵی
ژیاننامە
فەیروز ئازاد
“الجسر الروماني” الأثري.. أهم المعالم الفريدة في ديرك
کوردیپێدیا، مێژووی ڕۆژ بە ڕۆژی کوردستان و کورد دەنووسێتەوە..
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

الجسر الروماني

الجسر الروماني
ديرك/ هيلين علي
في أقصى زاوية من شمال وشرق سوريا، وعلى بعد ستة كيلومترات من قرية عين ديوار وحوالي 22كم عن مدينة ديرك وحوالي 100م عن نهر دجلة، مواجه “جزيرة بوطان” في باكور كردستان، يقع الجسر الأثري، الذي يعد من أهم المعالم الفريدة في المنطقة.
نتحدث عن الجسر الروماني أو “برا بافت أو بافد” كما يسميه الكرد وأهالي المنطقة، وهو أهم المعالم الأثرية في إقليم الجزيرة شمال وشرق سوريا، الذي تختلف الآراء حول عهد بنائه، وقد كان مؤلفاً من ثلاث قناطر، لم يبق منه اليوم إلا واحدة، وهي الوسطى مع الأبراج الاثني عشر، والتي تدل على أشهر السنة.
المؤرخ والباحث الكردي “بهجت أحمد” تحدث عن الجسر لصحيفتنا روناهي قائلاً:” إن الجسر كان مؤلفاً من ثلاث قناطر، الأولى ارتفاعها 16م وعرضها 11م والثانية بعرض 22م والثالثة بعرض 66م، ولم يبق من القناطر الثلاثة إلا واحدة وهي الوسطى مع الأبراج الاثني عشر التي تدل على أشهر السنة. بني الجسر من الأحجار البازلتية السوداء والجص في هندسة جميلة وفريدة، إذ كل حجر له رمز ويقابله حجر آخر من الطرف الآخر للجسر وله نفس الرمز”.
وتابع أحمد:” يوجد على جسم الجسر الجنوبي أبراج فلكية ذكر الباحث الألماني “أرنست هيزرفيلد” في أبحاثه سلسلة من ثمانية أبراج فلكية منحوتة، وأرخها بالقرن الثاني عشر الميلادي، ووصف الأبراج الحجرية حسب الرسومات النافرة عليها على الشكل التالي، وهي تبدأ من اليمين: “الميزان شرف زحل، السرطان شرف الجدي، القاهر شرف الجدي، الشمس شرفه الأسد، الزهرة شرفها الحوت، السنبلة شرف عطارد، القمر شرفه الثور، الجوزاء”، كما لم يبقَ من الأبراج أيضاً اليوم إلا بعض منها”.
بالنسبة إلى تسمية الجسر باسم الجسر الروماني يوضح أحمد: “يعود ذلك إلى اعتقاد الباحثين، ومنهم سيزري وأوكونور وغاليزو، إلى أنه بني في زمن السيطرة الرومانية على هذه المنطقة، وخاصة أن طراز البناء مشابه للعمارة الرومانية، أما بشأن التسمية المتداولة بين سكان المنطقة، أي “برا بافت أو بافد” فكلمة “بر” تعني الجسر في اللغة الكردية أما كلمة “بافد” فهي كلمة سريانية تنقسم الى مقطعين “با” وتعني البيت و”فد” وتعني الرياح، نسبة إلى كثرة الرياح التي تهب عليه قادمة من جبل جودي الموازي للجسر”.
وأضاف المؤرخ بهجت: “هناك إشكالية حول تاريخ بناء الجسر، إذ تدور الكثير من التفاسير والتحليلات حول تاريخ بناء هذا الجسر، ومنه الرأي الذي يقول بأن بناء الجسر عائد إلى زمن الملك الآشوري “سنحريب”، وأن سبب بناء الجسر هو من أجل ربط مناطق الدولة الشرقية مع الغربية، وكذلك تسهيل مرور العربات الحربية، أحد أهم أسلحة الآشوريين الحربية، وكذلك الأبراج الفلكية الموجودة على الجسر، وتشابه الجسر مع جسر ليس ببعيد عن موقع هذا الجسر، ألا وهو جسر في مدينة زاخو (برا دلال)، الذي بني على شكل مشابه لهذا الجسر، حيث عثر بالقرب منه على ألواح مسمارية كتبت باللغة الآشورية، ومن أصحاب هذا الرأي الباحث “هاري ساكز”، الذي تطرق إلى بناء الجسور في كتابه “عظمة بابل وآشور”.
وبين أحمد: “أن هناك من يقول بأنه بني زمن الرومان، حيث طراز البناء روماني، وكذلك المنحوتات الحجرية على الجسر التي تصور الأرقام الفلكية وعلامات الزودياك والفرسان، التي تنسب إلى العمارة الرومانية، ويدعم هذا الرأي ما يؤكده علماء الأثار بأن هذا الجسر بني لتصريف المياه وتسهيل حركة العبور، التي تميزت به العمارة الرومانية في المناطق التي توجد فيها أنهار”.
وتابع أحمد: “هناك الرأي الذي يعتبر بناء الجسر تم في العهد الساساني، حيث في عام 337م قاد الملك “شابور الثاني”، حملة كبيرة باتجاه الغرب فسيطر على شنكال، ثم تابع طريقه شمالاً حيث بنى مدينة سميت على اسمه لاتزال موجودة حتى يومنا هذا، وهي قرية “بيشابور في باشور كردستان بالقرب من نهر دجلة”، وبعدها تابع طريقه إلى الغرب ليحقق الانتصارات على الإمبراطورية الرومانية، وقد بنى إلى الشمال من مدينة بيشابور جسراً، وكان الهدف من بناء الجسر تسهيل عبور التجار والبضائع القادمة من طريق الحرير البري، التي كان فرعها الجنوبي يمر من تلك المنطقة قبل التوجه نحو آسيا الصغرى وسورية، وكان نهر دجلة عائقاً رئيسياً أمام تلك التجارة، إضافة إلى الوقوف في وجه الخطر الروماني وتسهيل حركة الجيوش الساسانية عبر الجسر، انطلاقا من “بيشابور” بدل المخاطرة بها عبر السير طويلاً لتجنب نهر دجلة”.
وأشار أحمد: “إضافة لما سبق، هناك من يقول بأن الجسر بناه الوزير أبو جعفر محمد بن علي بن أبي منصور الأصفهاني، حيث لم يكتمل بناؤه لأنه الوزير أبو جعفر الأصفهاني ألقي القبض عليه، ودعم هذا الرأي الكثير من الباحثين، ومنهم “أرنست هيرزوفلد”، وكذلك أورده ابن الأثير في كتابه الكامل في التاريخ، ولكن ابن الأثير أشار إلى انتهاء العمل في الجسر في عام 1164م، أي بعد وفاة الوزير الأصفهاني بحوالي عام، رغم عدم وجود أي مصدر يؤكد أن العمل في بناء الجسر استمر بعد وفاة الوزير الاصفهاني.
ويعد الجسر الروماني “برا بافد أو بافت” وجهة سياحية مهمة في إقليم الجزيرة، حيث يقع في قرية سياحية، فعلى جانبي الطريق الواصل بين مدينة ديرك وقرية عين ديوار حيث الجسر الروماني، أقصى شمال شرق البلاد، تمتد سهول خضراء بين الكتل البركانية السوداء، تواجهه سلسة جبال طوروس، وأسفل الجسر يجري نهر “دجلة” الموغل في التاريخ، وهو مطل على جزيرة بوطان الملحمية.[1]
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 1,325 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | کوردیی ناوەڕاست | ronahi.net
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 4
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی دەرچوون: 11-06-2021 (3 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: کلتوور / فۆلکلۆر
پۆلێنی ناوەڕۆک: مێژوو
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: عەرەبی
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 97%
97%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( هەژار کامەلا )ەوە لە: 08-06-2022 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ئاراس ئیلنجاغی )ەوە لە: 08-06-2022 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( ئاراس ئیلنجاغی )ەوە لە: 08-06-2022 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 1,325 جار بینراوە
فایلی پەیوەستکراو - ڤێرشن
جۆر ڤێرشن ناوی تۆمارکار
فایلی وێنە 1.0.1120 KB 08-06-2022 هەژار کامەلاهـ.ک.
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
ژیاننامە
هومایۆن عەبدوڵڵا
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
ژیاننامە
مێهرداد عەبدوڵڵازادە
پەرتووکخانە
شانۆگەری دونیا
شوێنەوار و کۆنینە
گەرماوی موفتی
کورتەباس
گەشتێک بەنێو هەنگاریادا
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
تاوان لە بەرگی ئاوریشم
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
ژیاننامە
عەبدولکریم یونس
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی کەلات
ژیاننامە
سەفیەدینی ئورمی
کورتەباس
مەحموود پاشای جاف (1846-1921)
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک لە گەنجانی هەولێر لە هاوینەهەواری شێرەسوار ساڵی 1995
وێنە و پێناس
سێ گەنجی کەلار لە بەغدا
ژیاننامە
ڕێناس ڕزگار
ژیاننامە
مهناز کاوانی
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
ژیاننامە
شەرمین وەلی
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
ژیاننامە
فەیروز ئازاد
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
گەنجانی گوندی نەیبەسەرەی شارەدێی شوان ساڵی 1983
وێنە و پێناس
درووستکردنەوەی دەرگای سەرەکی قەڵات ساڵی 1980
ژیاننامە
بەناز عەلی
کورتەباس
کوورتەباسێک لەسەر مێژوو و واتای نەورۆز
کورتەباس
خشڵ و جوانکاریی ژنانی کورد لە چاوی گەشتیارانی بیانییەوە
پەرتووکخانە
یادەوەری خۆشەویستیەکی کۆپی کراو
کورتەباس
سەلیمی جەوهەری
پەرتووکخانە
ڕۆمۆلۆسی گەورە
وێنە و پێناس
چوار گەنجی شارۆچکەی شێخان ساڵی 1999
ژیاننامە
عەبدولکەریم بەرزنجی
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
گریمانی ئەوەی بەڕاستی ڕویدا
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار

ڕۆژەڤ
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
24-04-1974
30-08-2010
هاوڕێ باخەوان
24-04-1974
ژیاننامە
دانا جەلال
03-10-2010
هاوڕێ باخەوان
دانا جەلال
ژیاننامە
عەبدوڵڵا سمایل ئەحمەد
05-01-2022
ئاراس ئیلنجاغی
عەبدوڵڵا سمایل ئەحمەد
ژیاننامە
عەبدوڵڵا شاڵی
20-12-2023
ڕۆژگار کەرکووکی
عەبدوڵڵا شاڵی
ژیاننامە
فەیروز ئازاد
17-04-2024
زریان عەلی
فەیروز ئازاد
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
ڕۆمۆلۆسی گەورە
26-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
شانۆگەری دونیا
26-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
یادەوەری خۆشەویستیەکی کۆپی کراو
26-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
گریمانی ئەوەی بەڕاستی ڕویدا
26-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
هاوینەهەواری سۆلاڤ ساڵی 1992
26-04-2024
زریان عەلی
ڤیدیۆ
هەڵپەڕکێی تیپی مۆسیقای سلێمانی ساڵی 1975
26-04-2024
زریان عەلی
ڤیدیۆ
پیرمام - سەڵاحەدین ساڵی 1953
26-04-2024
زریان عەلی
ڤیدیۆ
ئاهەنگێکی بووک گواستنەوە لە حەسەکە، ڕۆژاوای کوردستان ساڵی 1995
26-04-2024
زریان عەلی
ڤیدیۆ
ئاهەنگێکی تایبەت لە باکووری کوردستان ساڵی 1992
26-04-2024
زریان عەلی
ڤیدیۆ
دێرەلوک ساڵی 2012
26-04-2024
زریان عەلی
ئامار
بابەت 517,356
وێنە 105,642
پەرتووک PDF 19,138
فایلی پەیوەندیدار 96,355
ڤیدیۆ 1,306
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
ژیاننامە
هومایۆن عەبدوڵڵا
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
ژیاننامە
مێهرداد عەبدوڵڵازادە
پەرتووکخانە
شانۆگەری دونیا
شوێنەوار و کۆنینە
گەرماوی موفتی
کورتەباس
گەشتێک بەنێو هەنگاریادا
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
تاوان لە بەرگی ئاوریشم
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
ژیاننامە
عەبدولکریم یونس
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی کەلات
ژیاننامە
سەفیەدینی ئورمی
کورتەباس
مەحموود پاشای جاف (1846-1921)
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک لە گەنجانی هەولێر لە هاوینەهەواری شێرەسوار ساڵی 1995
وێنە و پێناس
سێ گەنجی کەلار لە بەغدا
ژیاننامە
ڕێناس ڕزگار
ژیاننامە
مهناز کاوانی
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
ژیاننامە
شەرمین وەلی
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
ژیاننامە
فەیروز ئازاد
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
گەنجانی گوندی نەیبەسەرەی شارەدێی شوان ساڵی 1983
وێنە و پێناس
درووستکردنەوەی دەرگای سەرەکی قەڵات ساڵی 1980
ژیاننامە
بەناز عەلی
کورتەباس
کوورتەباسێک لەسەر مێژوو و واتای نەورۆز
کورتەباس
خشڵ و جوانکاریی ژنانی کورد لە چاوی گەشتیارانی بیانییەوە
پەرتووکخانە
یادەوەری خۆشەویستیەکی کۆپی کراو
کورتەباس
سەلیمی جەوهەری
پەرتووکخانە
ڕۆمۆلۆسی گەورە
وێنە و پێناس
چوار گەنجی شارۆچکەی شێخان ساڵی 1999
ژیاننامە
عەبدولکەریم بەرزنجی
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
گریمانی ئەوەی بەڕاستی ڕویدا
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.42
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.563 چرکە!