کتېبخانە کتېبخانە
گېڵای

کوردیپێدیا گۆرەتەرین سەرچەمەی فرەزۋانیی پەی زانیارییە کورڎییا


ھۊرچنۍ گېڵای





ورڎ گېڵای      کیبۆردە


گېڵای
ورڎ گېڵای
کتېبخانە
نامۍ کورڎیۍ پەی زاڕۊڵا
کڕۆنۆلۆژیاو ڕۇداۋەکا
سەرچەمۍ
ۋەڵینە
گلېرۆکریێ بەکاربەری
چالاکیۍ
چنین گېڵۇ؟
ۋەڵاکریێ کوردیپێدیای
ڤیدیۆ
پۊلبەڼی، پېڕبەڼی
بابەتۍ ڕېکۆتییە!
تۊمارکەرڎەی بابەتۍ
تۊمارکەرڎەی بابەتۍ تازۍ
کېیاستەی ۋېنەی!
ڕاپەرسای
چنین دېیەی تۊ
پێۋەڼی
کوردیپێدیا چ جۊرە زانیاریېۋش پەنەۋازۍ ھەنۍ
ستانداردۍ
مەرجو بەکاربەرڎەی
چنینیی بابەتۍ
ئامرازۍ
چە بارەو ئېمە
ئەڕشیڤگەرۍ کوردیپێدیای
بابەتۍ چە بارەو ئېمە!
لینکو کوردیپێدیا دلۍ لینکا پەلیانەکەو وېتەنە بنیەرە
زېیاڎکەرڎەی / لابەرڎەی ئیمەیلی
ئامارو سەردانیکەرا
ئامارو بابەتۍ
فاڕەڕو فۆنتەکا
فاڕای ڕېکۆتو ڕۊژمارەکا
ۋشکنای ڕانۋیسی
زۋان و بنەزۋانو لاپەڕەکا
کیبۆردە
لینکۍ پەنەۋازۍ
زېیاڎکریاو کوردیپێدیای پەی گوگڵ کڕۆمی
کۇکیۍ/کۇکیز
زۋانۍ
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
ھەژمارو من
چۇوەر-لۋای
بۇ بە ھامکارو شمە!
کڕېڵەۋاچۊ وېت ۋیرشېیېنە!
گېڵای تۊمارکەرڎەی بابەتۍ ئامرازۍ زۋانۍ ھەژمارو من
ورڎ گېڵای
کتېبخانە
نامۍ کورڎیۍ پەی زاڕۊڵا
کڕۆنۆلۆژیاو ڕۇداۋەکا
سەرچەمۍ
ۋەڵینە
گلېرۆکریێ بەکاربەری
چالاکیۍ
چنین گېڵۇ؟
ۋەڵاکریێ کوردیپێدیای
ڤیدیۆ
پۊلبەڼی، پېڕبەڼی
بابەتۍ ڕېکۆتییە!
تۊمارکەرڎەی بابەتۍ تازۍ
کېیاستەی ۋېنەی!
ڕاپەرسای
چنین دېیەی تۊ
پێۋەڼی
کوردیپێدیا چ جۊرە زانیاریېۋش پەنەۋازۍ ھەنۍ
ستانداردۍ
مەرجو بەکاربەرڎەی
چنینیی بابەتۍ
چە بارەو ئېمە
ئەڕشیڤگەرۍ کوردیپێدیای
بابەتۍ چە بارەو ئېمە!
لینکو کوردیپێدیا دلۍ لینکا پەلیانەکەو وېتەنە بنیەرە
زېیاڎکەرڎەی / لابەرڎەی ئیمەیلی
ئامارو سەردانیکەرا
ئامارو بابەتۍ
فاڕەڕو فۆنتەکا
فاڕای ڕېکۆتو ڕۊژمارەکا
ۋشکنای ڕانۋیسی
زۋان و بنەزۋانو لاپەڕەکا
کیبۆردە
لینکۍ پەنەۋازۍ
زېیاڎکریاو کوردیپێدیای پەی گوگڵ کڕۆمی
کۇکیۍ/کۇکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چۇوەر-لۋای
بۇ بە ھامکارو شمە!
کڕېڵەۋاچۊ وېت ۋیرشېیېنە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 چە بارەو ئېمە
 بابەتۍ ڕېکۆتییە!
 مەرجو بەکاربەرڎەی
 ئەڕشیڤگەرۍ کوردیپێدیای
 چنین دېیەی تۊ
 گلېرۆکریێ بەکاربەری
 کڕۆنۆلۆژیاو ڕۇداۋەکا
 چالاکیۍ - کوردیپێدیا
 یارڎی
تۊماری تازە
ژیواینامە
شەفېعو حاجی محەممەڎی تەۋېڵەی
12-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
حاجی عەباسی جەڕاح
05-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شێخ عەبدولڕەحمان جانەوەرەیی
04-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
خالید ڕەشید
19-03-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
جەمیل نۆسووڎی
06-03-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شێخ مەحمودی حەفید
16-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شێخ سەعیدی حەفید
16-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
کتېبخانە
مێژووی زانایانی هەورامان
12-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
حەمەحسێن کێمنەی
11-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
کاک ئەحمەدی شێخ
11-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
ئامارۍ
بابەتۍ 515,920
ۋېنۍ 105,083
کتېبۍ PDF 19,065
فایلی پەیوەڼیدار 95,525
ڤیدیۆ 1,259
کتېبخانە
جووجەڵەکێم
کتېبخانە
حەدیسەو ڕاو ڕۆخانەی
کتېبخانە
داستانی شێخی سەنعان بە هەورامی
ژیواینامە
کاک ئەحمەدی شێخ
کتېبخانە
مێژووی زانایانی هەورامان
عائلة جميل باشا الدياربكرلي في منطقة الدرباسية
چە ڕاو کوردیپێدیایۆ مزانی؛ کې، کې ھەن! کۊگە، کۊگە ھەن، چېش چېش ھەن!
پېڕە: کوڵەباس | زۋانو بابەتۍ: عربي
ھامبەشیکەرڎەی
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
ھۊرسەنگنای تۊماری
نایاب
فرە خاسە
خاسە
خرابە نېیەنە
خرابە
ۋزەش دلۍ ڕیزبەڼیی گلېرۆکریێکاو وېم
پەیلۋاو وېت چە بارەو ئی بابەتۍ بنۋیسە!
ۋەڵینەو دەستکاریی بابەتۍ
Metadata
RSS
چە گوگڵ پەی ۋېنە پەیۋەستا بە بابەتۍ دەسنیشانکریێ گېڵە
چە گوگڵ پەی بابەتۍ دەسنیشانکریێ گېڵە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

حسن حمي موسي

حسن حمي موسي
د. نضال درويش [1]

في لقاء قصير مع العم حسن حمي موسي من قرية تعلك عام 2016، كان يبلغ من العمر حينذاك حوالي 98 عاماً وكان يتمتع بذاكرة قوية جداً. بعد تلك المقابلة بسنة تقريباً وافته المنية.

كان قد أفادني بمعلومات في غاية الأهمية عن تاريخ المنطقة وعن بعض الأحداث التي عاصرها، ودار جزء من الحديث عن عائلة جميل باشا الدياربكرية التي لعبت دوراً بارزاً في ميادين النضال الوطني و القومي الكوردستاني على مختلف الأصعدة السياسية و الثقافية و الاجتماعية وبالأخص “أكرم بك” و “قدري بك”. فبعد ثورة الشيخ سعيد 1925 ونتيجة للضغوط السياسية انتقلت العائلة إلى منطقة الدرباسية، وهناك قاموا بشراء عشرات القرى، وكانت عاصمة آل جميل باشا بين مجموعة هذه القرى في منطقة الدرباسية هي قرية “تعلك” التي تقع على جانب الطريق الذي يربط بين بلدتي الدرباسية ورأس العين، وتبعد حوالي 15 كم غربي بلدة الدرباسية. كانت تعلك الشرقية تسمى “تل بشو”، وتعود إلى الكرد الإيزيديين، ولكن أكرم بك اشترى منهم القرية. أما تعلك الغربية فكان يسكن فيها قدري بك. إضافة إلى تعلك كانت ملكية القرى الآتية عائدة أيضاً إلى العائلة: معياش (ويسكن فيها بدري بك)، تربة، شفقت، سفر، صفيرة، شويخ، برج، تبش، دةدة عفدال، أم غدير، خربة شعير، مصعدة (غربي قرية تبش/ لمحمد بك)، طالعة، وقرية هاجوغلي التي كانت عائدة لأكرم بك وهي تقع بين تربة وتعلك وكانت بالأصل من قرى الإيزيديين، وهي الآن من ممتلكات “العرب الغمر” من سكان “قيروان” التي تم بناؤها سنة 1973. في تلك الأوقات، قام أكرم بك بزراعة حوالي 20 دونماً من أراضي تعلك بالأشجار المثمرة وبنى طاحونة في القرية. بلغت مساحة الأراضي التي كانت تملكها العائلة في تعلك وشفقت ونصف قرية صفيرة وطالعة وحدها 24 ألف دونم. وكان محمد بك يمتلك ستة قرى جنوب الخابور، إلا أن العم حسن لم يكن يعرف أسماءها .

كان يسكن في تعلك حوالي 700 عائلة قبل ما يعرف بطوشة عامودا (سنة 1937). لم يكن الإيزيديون وحدهم يسكنون تعلك وهاجوغلي وإنما سكن معهم الكرد المسلمون والمسيحيون، حيث كانت تسكن حوالي 20 عائلة مسيحية في قرية تعلك الغربية وكان يرأسهم شخص يدعى “ايغو”. وكان يسكن في تعلك ايضاً بعض الكرد الملٌية من عشيرة دوتكان والكرد الكيكية من خلجان وآزيزان.

-عند قيام “الوحدة المصرية السورية” صدر قانون الاصلاح الزراعي في 27 أيلول سنة 1958 والذي تضمن خمس نقاط هي: تحديد سقف الملكية، المصادرة والتمليك، التعويض، إعادة توزيع الملكية الزراعية، والتنظيم التعاوني. بموجب هذا القانون فقدت هذه العائلة جميع أملاكها، باستثناء محمد بك الذي احتفظ بجزء من ممتلكاته في قرية دةدة عفدال. أي أن حكومة الوحدة عمدت وبشكل مقصود إلى حرمان تلك العائلة من ممتلكاتها بدون حصولهم على أية تعويضات ولم يستفيدوا من قانون تحديد سقف الملكية. وهذا الأمر يعود بقناعتي إلى نزعة الانتقام من العائلة لما كانت تتمتع به من ثقل كبير في صفوف الحركة الوطنية الكردية ودورهم في جمعية خويبون. ويظهر حسهم القومي من خلال ما ذكره لي العم حسن بأن أكرم بك أراد الالتحاق بثورة البارزاني وطلب منه الإشراف على ممتلكاته في تعلك ومن ثم إرسال ثمن المحصول إليه ليضعه في خدمة الثورة في كردستان.

قامت الحكومة بالاستيلاء على المزرعة والطاحونة، وقد تم إهداء المزرعة إلى الفلاحين العرب: كان أول من استلم المزرعة شخص يدعى “يوسف” ويشتهر بلقب “الحارس” وكان من عشيرة “بني سبع”، ومن بعده استلم خليل بكرو من قرية عرادة أمر الإشراف على الكرمة، ومن ثم صوفي عبد الله دِمٌلي. أما الطاحونة فقد استأجرها المدعو “إبراهيم علي محمد عرباني” من الحكومة. بعد أن تم جلب المغمورين إلى المنطقة سنة 1973, استولى الغمر على الكرمة وأقدموا على قطع أشجارها.

تم توزيع أراضي عائلة أكرم جميل باشا على المغمورين وعشيرة بني سبع وهم فخذ من عشيرة طي وكذلك عشيرة الغراجنة والتي صارت قرية “تبش” من نصيبهم، فضلاً عن عرب المنطقة من الحرب. أقدمت حكومة الانفصال على تعريب اسم تعلك إلى دحيلة، وعربته لاحقاً إلى جبل الشيخ.

بعد أن فقدت عائلة جميل باشا جميع ممتلكاتها، انتقلوا إلى مدينة دمشق.
ئی بابەتۍ بە زۋانی (عربي) نۋیسیێنە، پەی ئەۋەکەرڎەی بابەتەکۍ بە زۋانېۋ کە نۋیسێنە، سەرو ئایکۆنو ی کلیک کەرە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئی بابەتۍ 759 جارۍ ۋینیێنە
ھاشتاگ
سەرچەمۍ
[1] پەڕیانە | کوردیی ناوەڕاست | www.medaratkurd.com
بابەتۍ پەیۋەڼدریێ: 1
ڕېکۆتۍ و ڕۇداۋۍ (کڕۆنۆلۆژیا)
پېڕە: کوڵەباس
زۋانو بابەتۍ: عربي
ڕېکۆتو ۋەڵاکەرڎەی: 14-08-2019 (5 ساڵە)
جۊرو بەڵگەنامەی: زۋانی یەکەم
زۋان - بنەزۋان: عەرەبی
کتېب - کوڵەباس: وتارە و دیمانە
کتېب - کوڵەباس: ۋەڵینە، تارېخ
تایبەتمەڼییۍ تەکنیکیۍ
چنینیی بابەتۍ: 95%
95%
ئی بابەتۍ جە لایەنو: ( هەژار کامەلا )یۆ جە: 03-06-2022 تۊمارەکریێنە
ئی بابەتۍ چە لایەنو: ( هاوڕێ باخەوان ) چە: 03-06-2022 پۊرەلۋای کریێنە و ئازاڎە کریێنە
ئی بابەتۍ پەی دمایین جاری جە لایەنو:( هاوڕێ باخەوان )یۆ جە:03-06-2022 خاستەرە کریێنە
لینکو بابەتۍ
ئی بابەتۍ بەپاو ستانداردۍو کوردیپێدیای ھەڵای ناتەمامە ھەنە و پەنەۋازییش بە پۊرەلۋای بابەتیی و زۋانەۋانیی فرەتەری ھەن!
ئی بابەتۍ 759 جارۍ ۋینیێنە
فایېلۍ پېۋەدریێ - ڤێرشن
جۊر ڤێرشن نامۊ تۊمارکەری
فایلو ۋېنەی 1.0.116 KB 03-06-2022 هەژار کامەلاهـ.ک.
کوردیپێدیا گۆرەتەرین سەرچەمەی فرەزۋانیی پەی زانیارییە کورڎییا
کتېبخانە
گیٛجاوەو ژیوای
ژیواینامە
جەمیل نۆسووڎی
ژیواینامە
حاجی عەباسی جەڕاح
ژیواینامە
شێخ مەحمودی حەفید
کوڵەباس
بە حیسابو ئی هەچکوچا بۊ، ئېساڵ چەمتا نمەگنۊ جەشنۍ
کوڵەباس
گېڵیاری جه هۆرامانەنە
ژیواینامە
شەفېعو حاجی محەممەڎی تەۋېڵەی
کتېبخانە
ڕۊژماری هۆرامی (8)
ژیواینامە
شێخ عەبدولڕەحمان جانەوەرەیی
کتېبخانە
یاڎو پەنجا ساڵەو سەرکۆتەو ژڵېوەو ئاپۆیینە
کوڵەباس
نەقیزۍ هەرەکەی نەڎۊ
کوڵەباس
نەوروٙزیچ (یانەو بیەی) کوردان (وەرخیٛزو وەڵاتی سەرچەمەو ویٛئەرمانای فەرهەنگی نەتەوەیین)
کوڵەباس
باسێوی فەرهەنگی دەگاو گوڵپی
کتېبخانە
تۊرەکە پەڕ ساۋەکە
کتېبخانە
مەولە
ژیواینامە
خورشید خانمەی داواشی

تازەکی
کتېبخانە
جووجەڵەکێم
29-01-2024
ئەسعەد ڕەشید
جووجەڵەکێم
کتېبخانە
حەدیسەو ڕاو ڕۆخانەی
04-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
حەدیسەو ڕاو ڕۆخانەی
کتېبخانە
داستانی شێخی سەنعان بە هەورامی
08-02-2024
زریان سەرچناری
داستانی شێخی سەنعان بە هەورامی
ژیواینامە
کاک ئەحمەدی شێخ
11-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
کاک ئەحمەدی شێخ
کتېبخانە
مێژووی زانایانی هەورامان
12-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
مێژووی زانایانی هەورامان
تۊماری تازە
ژیواینامە
شەفېعو حاجی محەممەڎی تەۋېڵەی
12-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
حاجی عەباسی جەڕاح
05-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شێخ عەبدولڕەحمان جانەوەرەیی
04-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
خالید ڕەشید
19-03-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
جەمیل نۆسووڎی
06-03-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شێخ مەحمودی حەفید
16-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شێخ سەعیدی حەفید
16-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
کتېبخانە
مێژووی زانایانی هەورامان
12-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
حەمەحسێن کێمنەی
11-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
کاک ئەحمەدی شێخ
11-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
ئامارۍ
بابەتۍ 515,920
ۋېنۍ 105,083
کتېبۍ PDF 19,065
فایلی پەیوەڼیدار 95,525
ڤیدیۆ 1,259
کوردیپێدیا گۆرەتەرین سەرچەمەی فرەزۋانیی پەی زانیارییە کورڎییا
کتېبخانە
گیٛجاوەو ژیوای
ژیواینامە
جەمیل نۆسووڎی
ژیواینامە
حاجی عەباسی جەڕاح
ژیواینامە
شێخ مەحمودی حەفید
کوڵەباس
بە حیسابو ئی هەچکوچا بۊ، ئېساڵ چەمتا نمەگنۊ جەشنۍ
کوڵەباس
گېڵیاری جه هۆرامانەنە
ژیواینامە
شەفېعو حاجی محەممەڎی تەۋېڵەی
کتېبخانە
ڕۊژماری هۆرامی (8)
ژیواینامە
شێخ عەبدولڕەحمان جانەوەرەیی
کتېبخانە
یاڎو پەنجا ساڵەو سەرکۆتەو ژڵېوەو ئاپۆیینە
کوڵەباس
نەقیزۍ هەرەکەی نەڎۊ
کوڵەباس
نەوروٙزیچ (یانەو بیەی) کوردان (وەرخیٛزو وەڵاتی سەرچەمەو ویٛئەرمانای فەرهەنگی نەتەوەیین)
کوڵەباس
باسێوی فەرهەنگی دەگاو گوڵپی
کتېبخانە
تۊرەکە پەڕ ساۋەکە
کتېبخانە
مەولە
ژیواینامە
خورشید خانمەی داواشی

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.42
| پێۋەڼی | CSS3 | HTML5

| کاتو وەشکەرڎەی لاپەڕەی: 0.391 چرکە(چرکۍ)!