پەرتوکخانە پەرتوکخانە
لێ گەڕیان

کوردیپیدیا بەرفرەهترین ژێدەرێ زانیاریێن کوردییە!


گەریانا دەست نیشانکری





لێ گەڕیانا هویر      کیبورد


لێ گەڕیان
لێ گەڕیانا هویر
پەرتوکخانە
ناونامە بو زاروکێن کورد
کرونولوژیا ڕویدانا
ژێدەر
پاش
کومکری
چالاکی
چەوا لێ بگەڕهم؟
بەلاڤوکێن کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
دارشتنا پولا
بابەت ب هەلکەفتێ
ڤڕێکرن
ڤڕێکرنا بابەتی
ڤرێکرنا وێنەی
ڕاپرسی
بوچوونێن هەوە
پەیوەندی
کوردیپیدیا پێدڤی ب چ زانیاریانە!
ستاندارد
رێسایێن بکار ئینانێ
کوالیتیا ڤی بابەتی
ئامراز
دەربارێ مە
ئەرشیڤ ڤانێن کوردیپێدیا
دەربارەی مە چ گوتیە؟
کوردیپیدیایێ بکە د مالپەرێ خودا
تومارکرن / ڤەمراندنا ئیمێلی
ئامارێن مێهڤانا
ئامارا بابەتا
وەرگێرێ فونتا
گهوڕینا دیرۆکان
کۆنترلکرنا ڕاست نڤیسینێ
زمان و شێوەزارێ لاپەرا
کیبورد
لینکێت پێدڤی
ئێکستێنشنا کوردیپێدیا بو گوگڵ کروم
کوکیز
زمان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هژمارا من
چوونا ژوور
دێ بمە هەڤکارێ هەوە
پەیڤا نهێنە تە ژبیر کریە!
لێ گەڕیان ڤڕێکرن ئامراز زمان هژمارا من
لێ گەڕیانا هویر
پەرتوکخانە
ناونامە بو زاروکێن کورد
کرونولوژیا ڕویدانا
ژێدەر
پاش
کومکری
چالاکی
چەوا لێ بگەڕهم؟
بەلاڤوکێن کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
دارشتنا پولا
بابەت ب هەلکەفتێ
ڤڕێکرنا بابەتی
ڤرێکرنا وێنەی
ڕاپرسی
بوچوونێن هەوە
پەیوەندی
کوردیپیدیا پێدڤی ب چ زانیاریانە!
ستاندارد
رێسایێن بکار ئینانێ
کوالیتیا ڤی بابەتی
دەربارێ مە
ئەرشیڤ ڤانێن کوردیپێدیا
دەربارەی مە چ گوتیە؟
کوردیپیدیایێ بکە د مالپەرێ خودا
تومارکرن / ڤەمراندنا ئیمێلی
ئامارێن مێهڤانا
ئامارا بابەتا
وەرگێرێ فونتا
گهوڕینا دیرۆکان
کۆنترلکرنا ڕاست نڤیسینێ
زمان و شێوەزارێ لاپەرا
کیبورد
لینکێت پێدڤی
ئێکستێنشنا کوردیپێدیا بو گوگڵ کروم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونا ژوور
دێ بمە هەڤکارێ هەوە
پەیڤا نهێنە تە ژبیر کریە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارێ مە
 بابەت ب هەلکەفتێ
 رێسایێن بکار ئینانێ
 ئەرشیڤ ڤانێن کوردیپێدیا
 بوچوونێن هەوە
 کومکری
 کرونولوژیا ڕویدانا
 چالاکی - کوردیپێدیا
 هاریکاری
بابەتێ نوی
پەڕتووکخانە
رەوشنبیرییا کوردی د ناڤبەرا شیانێن تاکی و رێکخستنا جڤاکێ دا
25-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەڕتووکخانە
پیڤەرێن رێکخستنەڤەیا جاڤاکا هەرێما کوردستانێ
25-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەڕتووکخانە
گەهنۆم ڤارێبوون ژ بهایان
25-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەڕتووکخانە
بێهۆدەییا جانی
25-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەڕتووکخانە
گۆگەمێلا، چەپا کەنیزەکێن پایتۆنان
25-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
کەسایەتی
عەبدوڵڵا سمایل ئەحمەد
25-04-2024
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
فەیروز ئازاد
25-04-2024
کاروان م. ئاکرەیی
جهـ
ڕەمبوسی
24-04-2024
ڤەژەن کشتۆ
کەسایەتی
ساکار
14-04-2024
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
ساکار نەجم
14-04-2024
کاروان م. ئاکرەیی
ئامار
بابەت 517,413
وێنە 105,688
پەرتوک PDF 19,152
فایلێن پەیوەندیدار 96,427
ڤیدیۆ 1,307
جهـ
تل قەسەب
کەسایەتی
سەبریا هەکاری
کەسایەتی
ئەڤریم ئالاتاش
کەسایەتی
خالد بەگێ جبری
جهـ
ڕەمبوسی
جرمو.. شاهدة على الزراعة الأولى
زانیارییان ل هەردوو ئالیێ بابەتی و زمانزانیدە پوخت و پولین دەکەین و بەشێوازەکێ سەردەمییانە ل بەردەستێ وە دادنێین!
پول: کورتەباس | زمانێ بابەتی: عربي
هەڤپشکی کرن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
هەلسەنگاندنا بابەتی
نایاب
گەلەك باشە
ناڤنجی
خراب نینە
خراب
بو ناڤ لیستا کومکریا
ڕایا خو دەربارەی ڤی بابەی بنڤێسە!
گهوڕنکاریێن بابەتی!
Metadata
RSS
گووگلا وێنا بو بابەتێ هەلبژارتی!
گوگل دەربارەی بابەتێ هەلبژارتی!
کوردیی ناوەڕاست1
Kurmancî - Kurdîy Serû1
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

جرمو

جرمو
رستم عبدو
يعتبر اكتشاف الزراعة ثورة حقيقيّة خلال العصر الحجري الحديث وهو يمثل مرحلة انتقال الإنسان من الصيد والجمع إلى مرحلة إنتاج الطعام، والتي ظهرت لأول مرة في أعالي بلاد الرافدين, حيث يقول بريد وود: «إن الانتقال من حياة الصيد إلى حياة الزراعة حدث في كردستان», كان هذا الانتقال يتطلب جهود بشرية كبيرة من ناحية وكذلك الارتباط برقعة معينة من الأرض من ناحية ثانية. الأمر الذي جلب معه تشكل أولى القرى الزراعية وزيادة النسل والاستقرار الدائم بعد أن كان الاستقرار موسميّاً.
تمثل قرية «جرمو» أقدم القرى الزراعيّة, وقد تأسست عندما أصبحت الزراعة وتدجين الحيوان عماد الإنسان, وإن كان في البداية يقتصر على الاكتفاء الذاتي, بمعنى كان على كل عائلة أن تزرع وتنتج بنفسها وكذلك تصنع الأدوات البدائية الخاصة بها. وهذه التحول الاقتصادي حمل جنين التطورات التي حصلت تدريجياً في القرى التي تأسست لاحقاً.
تقع جرمو (نسبة إلى قرية جرمو الحديثة) في الطرف الشرقي من سهل جمجمال على حافة وادي عميق وعلى بعد 35 كم شرق مدينة كركوك في جنوب كردستان.
تعتبر أقدم قرية زراعية مكتشفة حتى الآن, إذ تعود بداية الاستيطان فيها إلى حوالي 6750 ق.م. وتبلغ مساحتها حوالي 1,5 هكتار وارتفاعها عن السهل المجاور تقريبا 8 م وكانت مكونة من ستة عشر طبقة أثرية. قُدر عدد سكانها آنذاك بحوالي 150 نسمة, وتراوح عدد منازلها ما بين 20-25 منزل.
نَقب الموقع بعثة أمريكية من جامعة شيكاغو بإدارة روبرت بريد وود R.Braid Woodبين عامي 1948- 1955م. سكن الإنسان قبل عهد جرمو في الكهوف والأكواخ لكن ظهر خلال فترة جرمو بيوت طينية مستطيلة مكونة من عدد من الحجرات الصغيرة (كل حجرة 2 م تقريبا) بعضها مزودة بباحات وأفران للخبز وأحواض للغسيل هذه البيوت كانت مبنية على اساسات حجرية وكانت جدرانها مطلية بملاط طيني وأسقفها بمغطاة بالقصب وأغصان الأشجار وأرضياتها مفروشة بسعف النخيل ومكسية بالطين السميك. حيث يقول بريد وود أن القرى الزراعية النيولتيتية أشبه ما يكون اليوم بالقرب الزراعية الكرديّة.
دجّن سكان جرمو الكلاب والأغنام والخنازير والثيران وأنواع صغيرة من الخيول. وصنعوا أدواتهم من الصوان والأبسديان كالمناجل والفؤوس الحادة الحواف والأجران والمجارش والمدقات والهواوين وأقراص مغازل صوانيّة للغزل وحياكة الصوف, كذلك صنعوا أدوات من العظم كالملاعق والإبر والمخارز والخرز والأساور وحبات العقود, إلى جانب صناعتهم لأدوات من الطين والصلصال كدمى لحيوانات صغيرة والتي استخدمت لأغراض سحرية أو دينية وكذلك مخاريط طينية وتماثيل للربة الأم والتي نفذت بأسلوب تجريدي (أنثى بدينة متضخمة الساقين تجلس القرفصاء) ترمز إلى الخصب والإنجاب وقوى الطبيعة.
عثر في جرمو على أصداف لقواقع بحرية كانت تستخدم كسلعة غذائية وكانت تجلب من مناطق خليج فارس, كما عثر على أدوات من الأبسديان (حجر السبج- البركاني) والتي كانت تجلب من مناطق قريبة من بحيرة وان وكانت تستخدم في صناعة النصال ورؤوس السهام والمثاقب… وغيرها, وهذا يعني وجود علاقات تجارية في تلك الفترة على الرغم أن تأثير حضارة جرمو كانت محصورة ضمن مناطق وادي ديالى (جوغا مامي- تامرخان). [1]
___________
المراجع:
1- مهدي كاكا, نبذة تاريخية عن الكرد والآشوريين والعلاقة بينهم (1)- كردستان مهد السلالة البشرية الأولى. الحوار المتمدن 4-10-2013l>Rafifar, Jalal. Anthropological approaches in Neolithic studies in Iran. An article
2- حضارة العراق. تأليف نخبة من الباحثين العراقيين. الجزء الأول, بغداد 1985م.
3- محمد علي, محمد عبد اللطيف, تاريخ العراق القديم حتى نهاية الألف الثالث ق.م. منشورات مطبعة الاسكندرية 1977م.
4- عصفور أبو المحاسن, الشرق الأدنى قبل العصور التاريخية. منشورات مطبعة الاسكندرية.
5- ولي, هاوكس ول, أضواء على العصر الحجري الحديث. ترجمة يسرى الجوهري. دار المعارف الاسكندرية.
ئەڤ بابەت ب زمانا (عربي) هاتیە نڤیساندن، کلیک ل ئایکۆنا بکە ژ بو ڤەکرنا ڤی بابەتی ب ڤی زمانا کو پی هاتیە نڤیساندن!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەڤ بابەتە 729 جار هاتیە دیتن
هاشتاگ
ژێدەر
[1] ماڵپەڕ | کوردیی ناوەڕاست | ronahi.net
بابەتێن پەیوەستکری: 3
زمانێ بابەتی: عربي
روژا تمام کرنێ: 06-08-2020 (4 سال)
جوڕێ دۆکومێنتێ: زمانی یەکەم
زمان - شێوەزار: عەرەبی
کاتەگۆریا ناڤەڕۆکێ: گشتوکال
کاتەگۆریا ناڤەڕۆکێ: مێژوو
تایبەتمەندی یێن تەکنیکی
کوالیتیا ڤی بابەتی: 95%
95%
ئەڤ بابەتە ژ لایێ: ( هەژار کامەلا ) ل: 24-05-2022 هاتیە تومارکرن
ئەڤ بابەتە ژ ئالێ: ( ئاراس ئیلنجاغی ) ل : 24-05-2022 پێداچوون ژبوو هاتییە کرن و ڕەها بوویە
ئەڤ بابەتە بو دویماهیک جار ژ لایێ: ( ئاراس ئیلنجاغی )ڤە: 24-05-2022 هاتیە ڕاست ڤەکرن
ناڤ و نیشانێن بابەتی
ئەڤ بابەتە ب ستانداردی کوردیپێدیا هێشتا نە دروستە و پێدڤی ب داڕشتنەکا بابەتی و زمانی هەیە!
ئەڤ بابەتە 729 جار هاتیە دیتن
فایلێن پەیوەست کری - ڤێرشن
جور ڤێرشن ناڤێ تومارکەری
فایلا وێنەیی 1.0.183 KB 24-05-2022 هەژار کامەلاهـ.ک.
کوردیپیدیا بەرفرەهترین ژێدەرێ زانیاریێن کوردییە!
کورتەباس
سێڤی ئالی سۆر
کورتەباس
پێناسینەک ل دور ژیانا پەزی
شوینوار و جهێن کەڤنار
کەلها سارتکە
کورتەباس
کێش د ناڤبەرا مەم و زین و گولزارێ دا
کەسایەتی
سەبریا هەکاری
کەسایەتی
خەیری ئادەم
کورتەباس
کانێ بەرهەمێن نڤیسکار و دیرۆک نڤیس ئەنوەر مائی
کەسایەتی
فادیا فێسەڵ ڕەڤۆ حسێن
پەڕتووکخانە
رەوشنبیرییا کوردی د ناڤبەرا شیانێن تاکی و رێکخستنا جڤاکێ دا
پەڕتووکخانە
گۆگەمێلا، چەپا کەنیزەکێن پایتۆنان
وێنە و پێناس
نەورۆزا ساڵا 1972
پەڕتووکخانە
بێهۆدەییا جانی
وێنە و پێناس
لالش ل ساڵا 1976
وێنە و پێناس
مستەفا بارزانی ل دەمێ پێشکێشکرنا گۆتارەکێ ل کۆیە، ساڵا 1963
شوینوار و جهێن کەڤنار
شکەفتا گوندێ گوندکی ل ئاکرێ
شوینوار و جهێن کەڤنار
کەلها کوردا
کەسایەتی
فایزا دربۆ حسێن
شوینوار و جهێن کەڤنار
پرا دەلال
کەسایەتی
عەیشان مجۆ بەرکات جۆمەر
پەڕتووکخانە
گەهنۆم ڤارێبوون ژ بهایان
وێنە و پێناس
کۆمەڵەکا دانعەمرێن ئێزدی ل لالش، ساڵا 1976
کەسایەتی
عەیشان هەسن دەروێش حەمۆ
کەسایەتی
سەرهات ناریمان خەمۆ
کەسایەتی
عەبدوڵا ساڵح ئاکرەیی
وێنە و پێناس
زەلامێن کورد ل دەمێ یاریا تاولێ ل باژێڕۆکێ کۆیە، ساڵا 1963
کەسایەتی
عیسا هادی شەکر فارس
کەسایەتی
عیدۆ بشار خەلەف
پەڕتووکخانە
پیڤەرێن رێکخستنەڤەیا جاڤاکا هەرێما کوردستانێ
کورتەباس
کورتە مێژوویا ڕێبازو قوتابخانێت زمانەوانی

روژەڤ
جهـ
تل قەسەب
01-02-2024
ڤەژەن کشتۆ
تل قەسەب
کەسایەتی
سەبریا هەکاری
21-02-2024
زریان سەرچناری
سەبریا هەکاری
کەسایەتی
ئەڤریم ئالاتاش
14-04-2024
کاروان م. ئاکرەیی
ئەڤریم ئالاتاش
کەسایەتی
خالد بەگێ جبری
14-04-2024
کاروان م. ئاکرەیی
خالد بەگێ جبری
جهـ
ڕەمبوسی
24-04-2024
ڤەژەن کشتۆ
ڕەمبوسی
بابەتێ نوی
پەڕتووکخانە
رەوشنبیرییا کوردی د ناڤبەرا شیانێن تاکی و رێکخستنا جڤاکێ دا
25-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەڕتووکخانە
پیڤەرێن رێکخستنەڤەیا جاڤاکا هەرێما کوردستانێ
25-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەڕتووکخانە
گەهنۆم ڤارێبوون ژ بهایان
25-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەڕتووکخانە
بێهۆدەییا جانی
25-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەڕتووکخانە
گۆگەمێلا، چەپا کەنیزەکێن پایتۆنان
25-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
کەسایەتی
عەبدوڵڵا سمایل ئەحمەد
25-04-2024
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
فەیروز ئازاد
25-04-2024
کاروان م. ئاکرەیی
جهـ
ڕەمبوسی
24-04-2024
ڤەژەن کشتۆ
کەسایەتی
ساکار
14-04-2024
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
ساکار نەجم
14-04-2024
کاروان م. ئاکرەیی
ئامار
بابەت 517,413
وێنە 105,688
پەرتوک PDF 19,152
فایلێن پەیوەندیدار 96,427
ڤیدیۆ 1,307
کوردیپیدیا بەرفرەهترین ژێدەرێ زانیاریێن کوردییە!
کورتەباس
سێڤی ئالی سۆر
کورتەباس
پێناسینەک ل دور ژیانا پەزی
شوینوار و جهێن کەڤنار
کەلها سارتکە
کورتەباس
کێش د ناڤبەرا مەم و زین و گولزارێ دا
کەسایەتی
سەبریا هەکاری
کەسایەتی
خەیری ئادەم
کورتەباس
کانێ بەرهەمێن نڤیسکار و دیرۆک نڤیس ئەنوەر مائی
کەسایەتی
فادیا فێسەڵ ڕەڤۆ حسێن
پەڕتووکخانە
رەوشنبیرییا کوردی د ناڤبەرا شیانێن تاکی و رێکخستنا جڤاکێ دا
پەڕتووکخانە
گۆگەمێلا، چەپا کەنیزەکێن پایتۆنان
وێنە و پێناس
نەورۆزا ساڵا 1972
پەڕتووکخانە
بێهۆدەییا جانی
وێنە و پێناس
لالش ل ساڵا 1976
وێنە و پێناس
مستەفا بارزانی ل دەمێ پێشکێشکرنا گۆتارەکێ ل کۆیە، ساڵا 1963
شوینوار و جهێن کەڤنار
شکەفتا گوندێ گوندکی ل ئاکرێ
شوینوار و جهێن کەڤنار
کەلها کوردا
کەسایەتی
فایزا دربۆ حسێن
شوینوار و جهێن کەڤنار
پرا دەلال
کەسایەتی
عەیشان مجۆ بەرکات جۆمەر
پەڕتووکخانە
گەهنۆم ڤارێبوون ژ بهایان
وێنە و پێناس
کۆمەڵەکا دانعەمرێن ئێزدی ل لالش، ساڵا 1976
کەسایەتی
عەیشان هەسن دەروێش حەمۆ
کەسایەتی
سەرهات ناریمان خەمۆ
کەسایەتی
عەبدوڵا ساڵح ئاکرەیی
وێنە و پێناس
زەلامێن کورد ل دەمێ یاریا تاولێ ل باژێڕۆکێ کۆیە، ساڵا 1963
کەسایەتی
عیسا هادی شەکر فارس
کەسایەتی
عیدۆ بشار خەلەف
پەڕتووکخانە
پیڤەرێن رێکخستنەڤەیا جاڤاکا هەرێما کوردستانێ
کورتەباس
کورتە مێژوویا ڕێبازو قوتابخانێت زمانەوانی

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.42
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| دروستکرنا لاپەری 0.546 چرکە!