پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ڤیدیۆ
شەڕی دەنگی نێوان کاکە حەمە و براکەی عەبدوڵڵای حاجی مەحمود
29-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
شانۆنامەی کەرێک لەسەر پرد
29-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
کەلاوەکەی سەر دەریای ڕەش
29-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
ناکرێت لە توندوتیژی بێدەنگ بین
29-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
پێرفۆرمانس و گێڕانەوە
29-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
گوڵێکی سوور بۆ ئێمیلی
29-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
کریڤان سالار عەبدولڕەحمان
28-04-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
یەسنا حەبیب
28-04-2024
شادی ئاکۆیی
پەرتووکخانە
ناوم گوناحە
28-04-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ئەو قاچەی بەجێماوە
28-04-2024
زریان سەرچناری
ئامار
بابەت 517,477
وێنە 106,122
پەرتووک PDF 19,169
فایلی پەیوەندیدار 96,503
ڤیدیۆ 1,308
ژیاننامە
دانا جەلال
ژیاننامە
زیاد ئەسعەد
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنام...
یادنامە
ژیاننامە
سامان عوسمان دەروێش
ژیاننامە
فەیروز ئازاد
قرية تل دار… أخوَّة التاريخ والمصير
ئامانجمان ئەوەیە وەک هەر نەتەوەیەکی تر خاوەنی داتابەیسێکی نەتەوەییی خۆمان بین..
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

قرية تل دار

قرية تل دار
تقرير: عصام عبدالله
بهجت أحمد
تعرف القرية عادة بجوها الطبيعي الخلاب وبكونها ملاذاً آمناً للراحة والاطمئنان والهدوء، ولعل الروابط الاجتماعية القوية هي الطابع الذي يميز القرية عن المدينة من حيث التكافل الاجتماعي والتعاون بين بعضهم البعض من جميع النواحي ومجالات الحياة.
وبصدد التعرف على تاريخ ومواقع القرى الأثرية في منطقة ديرك وكوجرات، يحدثنا المؤرخ الكردي بهجت أحمد عن القرية وموقعها وتاريخها.
الموقع والتاريخ
يقول الباحثُ بهجت عن سبب التسمية وتاريخ القرية: (منطقة ديرك بريفها تعتبر منطقةً أثريّة وفيها العديد من الأوابد، وتتميز بطبيعتها الخلابة وجوها الهادئ، بالإضافة إلى التلاحم المجتمعيّ الموجود بين الشعوب في المنطقة دون أيّ تمييز وفرق في الطائفة والعرق والقوميّة.
أما بالنسبة للموقع فقرية تل دار تقع شمال ديريك بحوالي 8كم، حدودها شرقاً «ريحانيك» وجنوباً قرية «برك» وشمالاً قريتا «عين ديوار ومزرا باني» وغرباً أراضي قرية «عين ديوار).
ويضيف أحمد بخصوص التسمية: (في أصل تسمية القرية هناك أكثر من رأي؛ والرأي الأرجح أنّ أصل التسمية كان «كرا دار» أي تل الأشجار لكثرة الأشجار والبساتين في المنطقة، علماً بأن التل يذكر في العهد الساساني باسم «دارا» أي القوي الجسد، وهو اسم تلقب به العديد من ملوك الدولة الأخمينيّة، ولا تزال التسمية موجودة عند الكرد والفرس حتى يومنا هذا). وحول قدم القرية تاريخياً تابع أحمد: (القرية لها تاريخ حافل؛ وهي فعلاً متحف قائم بذاته، وإن دلَّ هذا على شيء فيدلُّ على عراقتها وقِدمها، وقد أشار المستشرق وات إلى احترام ومكانة المرأة في مجتمعات بلاد الرافدين القديمة، حيث كانت عبادة الأم أولاً، ثم احتلتِ المرأة مكانة بارزة في هذا المجتمع مثل الملكة «كويا السومريّة» التي حكمت مدينة كيش 2420ق.م، والملكة «شبيتوا» زوجة زمري ليم ملك ماري، والملكة «نقيا» زوجة سنحريب الآشوريّ، والأميرة الميتانيّة «نفرتيتي»، والقبر المسمى ب «كجا كزي» عثر على حجر بازلتيّ مرسوم عليه إشارة الصليب بالقرب منه وهو يدلّ على أنّ المكان ذو قدسيّة عند المؤمنين بيسوع المسيح حتى فترة قريبة كان المؤمنون يزورون المكان.
القرية عبر العصورالقديمة حتى الآن
تذكر المسلة التاريخيّة العائدة إلى الملك «اسرحدون الآشوريّ» أنّه تقدّم باتجاه أراضي «آﻻحلامو» (680-669ق.م) الذين تحالفوا مع «تهاركا» ملك مصر، وأنه وصل بعد أن قطع نهر تغلات إلى تل الحرب وتابع طريقه مُلحِقاً الهزائم بالأحلامو والفينيقيين وهزم قائدهم «عبدي ملكوتي» ملك صور، والمسلة محفوظة في «متحف الدراسات الشرقية» بألمانيا وتظهر في المسلة كيف يركع ملك مصر الحبشيّ أمام اسرحدون.وفي العهد الساسانيّ تقدم الملك نيرسيه (293-302م) وحقّق الانتصارات على الإمبراطور الرومانيّ «جاليروس» ولكنه هزم بعد أن وقع في كمين فاضطر مرغماً على توقيع معاهدة مع الروم، نصّت على التنازل عن جميع الأراضي الواقعة غرب نهر دجلة بدءاً من تل الحرب حتى نهر الفرات شرقاً، وبقيت تلك المناطق تحت سيطرة الروم حتى تمكَّن شابور الثاني في عام 359م من استعادتها، بالإضافة إلى خمس محافظات رومانيّة أخرى وفي أواخر القرن الرابع وأوائل القرن الخامس الميلادي بُني دير في القرية وبخاصة بعد أن اتبع ملوك بني ساسان سياسة التسامح مع اتباع الدين الجديد وحمايتهم لمذهب «النساطرة» المخالف لمذهب «اليعاقبة» الذي تبناه الروم وبقي الدير مثله مثل كلّ الأديرة والكنائس في منطقة حتى مجيء تيمورلنك سنة 1401م مدمر كل أثر ومكان عبادة خاصة بالمؤمنين).أحمد أضاف: (هناك وثيقة عثمانيّة تعود إلى زمن السلطان العثمانيّ مصطفى الثالث (1757-1774م) ذكر القرية باسمها الحالي، وإنّه حصل فيها اشتباكات بين الفلاحين وأصحاب الأراضي الأميريّة وكانت موقع القرية القديمة شمال التل الأثريّ أما القرية الحالية فقد بنيت في موقعها الحالي بعد خروج قوات الانتداب الفرنسي من سورية).
غنى القرية بمعالمها الأثريّة وطبيعتها الخلّابة
ويضيف المؤرخ بهجت أحمد متحدثاً عن آثار القرية: (يوجد في القرية العديد من المعالم أولها تلها الأثريّ وكذلك آثار الكنيسة والقبور العائدة للمسيحيين والمسلمين فإنّ دلّ هذا على شيءٍ فهو يدل على المحبة بين أبناء القرية، حيث كانت أراضي القرية مقسّمة بين عبد الحميد سيدا وهو كرديّ من جزيرة بوطان والسيد شمعون وهو سريانيّ وقسّم أراضيه بين أولاده عبي وعيسى شمعون واشترى السيد عثمان والسيد قاسم جب حصة عبد الحميد سيدا وأصبحت ملكيّة القرية بين عائلة جب الكردية الوطنية وعائلة شمعون السرياني فضلاً عن مجموعة من الينابيع حيث كان فيها حوالي 11 نبعاً قبل الجفاف ومنها « كاني رش» و»كاني كارجك» و»كاني حنو» و»كاني كوند» التي كانت تستعمل من قبل أهل القرية، و»كاني كولا» بالقرب من موقع القرية القديم، وقد أشار الباحث وليد عبد القادر إلى أن نبع «كاني كولا» كانت نوجد فيها ظاهرة موت الطيور التي كانت تشرب من ذلك النبع).
أحمد أضاف أن القرية يوجد فيها مدرسة ابتدائية وتمتاز بخصوبة أراضيها وطبيعتها الخلابة ولكنها تعاني من الهجرة المستمرّة حيث هاجر نصف شبابها ولم يبقَ في القرية إلا 100 شخص حالياً وحوالي 20 بيت بعد أن كان عدد سكان القرية بإحصاء عام 2004م حوالي 230 شخصاً.كما أشار أحمد إلى تعاون بعض الشخصيات ممن لهم اطلاع على تاريخ القرية مشكورين ومنهم الدكتور سكفان جب والمحامية زوزان عدنان يوسف والمهندس فرحان عمر، والذين قدموا إيضاحات حول عدد من النقاط المتعلقة بالقرية وتاريخها الأثريّ.[1]
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 563 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | کوردیی ناوەڕاست | ronahi.net
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 1
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی دەرچوون: 08-07-2018 (6 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: کلتوور / فۆلکلۆر
پۆلێنی ناوەڕۆک: مێژوو
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
زمان - شێوەزار: عەرەبی
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 95%
95%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( هەژار کامەلا )ەوە لە: 24-05-2022 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 24-05-2022 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( هەژار کامەلا )ەوە لە: 31-07-2022 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 563 جار بینراوە
فایلی پەیوەستکراو - ڤێرشن
جۆر ڤێرشن ناوی تۆمارکار
فایلی وێنە 1.0.28 KB 31-07-2022 هەژار کامەلاهـ.ک.
فایلی وێنە 1.0.1316 KB 24-05-2022 هەژار کامەلاهـ.ک.
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
ژیاننامە
عەبدولکریم یونس
وێنە و پێناس
چوار گەنجی گوندی پێباز لە کەلار ساڵی 1987
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
ژیاننامە
عەبدولخالق ئەحمەد 2
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
ژیاننامە
یەسنا حەبیب
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک لە گەنجانی هەولێر لە هاوینەهەواری شێرەسوار ساڵی 1995
ژیاننامە
بەناز عەلی
ژیاننامە
ڕێناس ڕزگار
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی کەلات
پەرتووکخانە
ناکرێت لە توندوتیژی بێدەنگ بین
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
وێنە و پێناس
چوار گەنجی شارۆچکەی شێخان ساڵی 1999
کورتەباس
توانای ناوەکی تاک و کاریگەریی دەوروبەر
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
کورتەباس
ڤایرۆسی رووەکی
کورتەباس
گۆرانی ی کوردی زازاکی
ژیاننامە
محەمەد باوەکر
کورتەباس
غەڵبە غەڵب
پەرتووکخانە
شانۆنامەی کەرێک لەسەر پرد
شوێنەوار و کۆنینە
گەرماوی موفتی
پەرتووکخانە
گوڵێکی سوور بۆ ئێمیلی
ژیاننامە
مەریوان زەنگەنە
وێنە و پێناس
گەنجانی گوندی نەیبەسەرەی شارەدێی شوان ساڵی 1983
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
کورتەباس
دوو گۆرانی ی فۆلکلۆری-خەلیل بەگ-دینەکەم دینێ
پەرتووکخانە
کەلاوەکەی سەر دەریای ڕەش
ژیاننامە
کریڤان سالار عەبدولڕەحمان
پەرتووکخانە
پێرفۆرمانس و گێڕانەوە
ژیاننامە
مهناز کاوانی
وێنە و پێناس
سنە لە ساڵی 1874
ژیاننامە
فەیروز ئازاد

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
دانا جەلال
03-10-2010
هاوڕێ باخەوان
دانا جەلال
ژیاننامە
زیاد ئەسعەد
02-06-2014
هاوڕێ باخەوان
زیاد ئەسعەد
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...)
یادنامە
16-12-2021
هاوڕێ باخەوان
یادنامە
ژیاننامە
سامان عوسمان دەروێش
14-04-2023
سەریاس ئەحمەد
سامان عوسمان دەروێش
ژیاننامە
فەیروز ئازاد
17-04-2024
زریان عەلی
فەیروز ئازاد
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
ڤیدیۆ
شەڕی دەنگی نێوان کاکە حەمە و براکەی عەبدوڵڵای حاجی مەحمود
29-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
شانۆنامەی کەرێک لەسەر پرد
29-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
کەلاوەکەی سەر دەریای ڕەش
29-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
ناکرێت لە توندوتیژی بێدەنگ بین
29-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
پێرفۆرمانس و گێڕانەوە
29-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
گوڵێکی سوور بۆ ئێمیلی
29-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
کریڤان سالار عەبدولڕەحمان
28-04-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
یەسنا حەبیب
28-04-2024
شادی ئاکۆیی
پەرتووکخانە
ناوم گوناحە
28-04-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ئەو قاچەی بەجێماوە
28-04-2024
زریان سەرچناری
ئامار
بابەت 517,477
وێنە 106,122
پەرتووک PDF 19,169
فایلی پەیوەندیدار 96,503
ڤیدیۆ 1,308
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
ژیاننامە
عەبدولکریم یونس
وێنە و پێناس
چوار گەنجی گوندی پێباز لە کەلار ساڵی 1987
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
ژیاننامە
عەبدولخالق ئەحمەد 2
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
ژیاننامە
یەسنا حەبیب
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک لە گەنجانی هەولێر لە هاوینەهەواری شێرەسوار ساڵی 1995
ژیاننامە
بەناز عەلی
ژیاننامە
ڕێناس ڕزگار
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی کەلات
پەرتووکخانە
ناکرێت لە توندوتیژی بێدەنگ بین
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
وێنە و پێناس
چوار گەنجی شارۆچکەی شێخان ساڵی 1999
کورتەباس
توانای ناوەکی تاک و کاریگەریی دەوروبەر
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
کورتەباس
ڤایرۆسی رووەکی
کورتەباس
گۆرانی ی کوردی زازاکی
ژیاننامە
محەمەد باوەکر
کورتەباس
غەڵبە غەڵب
پەرتووکخانە
شانۆنامەی کەرێک لەسەر پرد
شوێنەوار و کۆنینە
گەرماوی موفتی
پەرتووکخانە
گوڵێکی سوور بۆ ئێمیلی
ژیاننامە
مەریوان زەنگەنە
وێنە و پێناس
گەنجانی گوندی نەیبەسەرەی شارەدێی شوان ساڵی 1983
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
کورتەباس
دوو گۆرانی ی فۆلکلۆری-خەلیل بەگ-دینەکەم دینێ
پەرتووکخانە
کەلاوەکەی سەر دەریای ڕەش
ژیاننامە
کریڤان سالار عەبدولڕەحمان
پەرتووکخانە
پێرفۆرمانس و گێڕانەوە
ژیاننامە
مهناز کاوانی
وێنە و پێناس
سنە لە ساڵی 1874
ژیاننامە
فەیروز ئازاد

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.42
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.391 چرکە!