پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان
  

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان




گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
گەڕان بە کرتە
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
Dark Mode
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
گەڕان بە کرتە
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
Dark Mode
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2025
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ڤیدیۆ
زەماوەندی کاک حەمەدی مام عەوڵا لە ئاوایی یاقوش ساڵی 2001
07-02-2025
کشمیر کەریم
ژیاننامە
حاجی ئاغا مەجید خان ساوجبڵاغی
07-02-2025
کشمیر کەریم
وێنە و پێناس
محەمەد ئێروانی خەڵکی شاری نەغەدە، ساڵی 1992
07-02-2025
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئارام فەتاح کاکەوڵڵا خەراجیانی
06-02-2025
سروشت بەکر
شوێنەکان
مەلا عەبدوڵڵا
06-02-2025
سروشت بەکر
پەرتووکخانە
مێژووی جیهان؛ لە پێش تەقینەوە گەورەکەوە تا دروستبوونی زەوی
05-02-2025
زریان سەرچناری
ژیاننامە
عومەر قازی
05-02-2025
زریان سەرچناری
پەرتووکخانە
ئەوەی دیتم و بیستم؛ بەگی 01
05-02-2025
زریان سەرچناری
ژیاننامە
ژێنەر حەمەفاروق فەتاح
04-02-2025
سروشت بەکر
ژیاننامە
ئەحمەد تەیمور پاشا
04-02-2025
هەژار کامەلا
ئامار
بابەت
  538,265
وێنە
  115,238
پەرتووک PDF
  20,850
فایلی پەیوەندیدار
  111,278
ڤیدیۆ
  1,928
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
295,326
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
91,542
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,588
عربي - Arabic 
33,922
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
21,384
فارسی - Farsi 
11,856
English - English 
7,936
Türkçe - Turkish 
3,701
Deutsch - German 
1,857
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,144
Français - French 
349
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Polski - Polish 
56
Español - Spanish 
55
Italiano - Italian 
52
Հայերեն - Armenian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
7
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
109,151
ژیاننامە 
27,192
پەرتووکخانە 
26,282
کورتەباس 
19,939
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
15,165
پەند 
13,753
شوێنەکان 
12,961
شەهیدان 
11,944
کۆمەڵکوژی 
10,936
هۆنراوە 
10,548
بەڵگەنامەکان 
8,469
وێنە و پێناس 
7,853
ئامار و ڕاپرسی 
4,628
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,583
ڤیدیۆ 
1,808
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,470
فەرمانگەکان  
1,119
پۆلێننەکراو 
989
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
827
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
825
کارە هونەرییەکان 
777
شوێنەوار و کۆنینە 
639
گیانلەبەرانی کوردستان 
544
ئیدیۆم 
390
یارییە کوردەوارییەکان 
279
نەخشەکان 
213
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
187
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
101
خواردنی کوردی 
88
زانستە سروشتییەکان 
80
دۆزی ژن 
58
مۆزەخانە 
50
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
28
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
551
PDF 
32,831
MP4 
3,142
IMG 
212,457
∑   تێکڕا 
248,981
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
ژیاننامە
وریا حەمەکەریم
شەهیدان
ژینا ئەمینی
شوێنەوار و کۆنینە
پردی کەڵهۆرت
ژیاننامە
ئارام فەتاح کاکەوڵڵا خەراجیانی
کورتەباس
داستانی مەم و زین و زەمبیل ...
أصل الأمة الکردية
کوردیپێدیا، مێژووی ڕۆژ بە ڕۆژی کوردستان و کورد دەنووسێتەوە..
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish
بەشکردن
Copy Link0
E-Mail0
Facebook0
LinkedIn0
Messenger0
Pinterest0
SMS0
Telegram0
Twitter0
Viber0
WhatsApp0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)0
English - English0
عربي - Arabic0
فارسی - Farsi0
Türkçe - Turkish0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana - Catalana0
Čeština - Czech0
Esperanto - Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
қазақ - Kazakh0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0

أصل الأمة الكردية

أصل الأمة الكردية
برادوست ميتاني
من المعلوم أن الحضارة القديمة للبشرية في تبلورها الثاني والرئيسي قد ازدهرت من ميزوبوتاميا العليا، أي المنطقة العليا من نهري دجلة والفرات، منذ آلاف السنين، وبالذات من المرکز، حيث توجد سلاسل جبال زاغروس وطوروس التي تشغل قلب کوردستان، ومنها انتشرت نحو السفلی، أي سومر وکذلک نحو سوريا ومصر وأوروبا وآسيا وغذت الحضارة العالمية، وبهذا تکون قد انتشرت من موطن الکرد، کردستان، وذلک قبل أن يشکل الکرد أمة منفصلة عن أبناء عمومتهم -اڵاريين – الذين هاجروا من مناطق جبال زاغروس وطوروس وما تليهما في الجنوب عبر الشرق باتجاه الهند وغيرها، وعبر البحر الأسود إلی أوروبا وأمريکا، هؤلاء الذين يشکلون جميعهم مع الکرد آرومة عرقية واحدة وهي اڵارية.
أصل تسمية الکرد
يرد اسم کرد في کتاب أنابازيس للمؤرخ کزينفون باسم “کوردو” عندما يتحدث عن ڕحلة الألف الشهيرة بعد انتهاء الحروب الميدية وخروج الجنود اليونانيون من سجون الإخمينيين الفرس عام 401 ق م، وکان حينها کزينفون ضابطاً في صفوفهم، يقول: “في طريقنا وصلنا إلی منطقة تسمی جزيرتا کوردو، وکان أهلها شديدو البأس”، ويقصد بها جزيرة بوطان.
لن أخوض هنا في عشرات التسميات – کما يفعل العديد من الباحثين – عن أصل اسم الکرد في اللغات الغريبة، بل سأکتفي بأصل التسمية في اللغة الکردية فقط:
بقناعتي أن اسم “کرد” مشتق من خور، أي الشمس، وقد لحق به حرف الدال (د) عبر التداول مع مرور الزمن فأصبح الاسم “خورد” مثلما يحدث مع بر Bir فأصبح برد أي “أخذ ومع” وبرPir أي الجسر، وأصبح برد Pird وکذلک کور Gur فأصبح کورد Gurd أي الذئب ومر Mir أصبح مرد Mird أي مات، وهکذا إلی آخره، خاصة في اللهجة الکردية الصورانية، وکثيراً ما ينقلب حرف الخاء في اللغة الکردية إلی الکاف، لذا خورد Xurd صارت کورد KURD مثل ميرخانMîrxan وميرکان Mîrkan، وهکذا ثم لسهولة اللفظ استقر اسم کور Kur في مناطق من کردستان علی صيغة کو KU أي الجبل (العلو) لأن کو المأخوذة من خو مخففة من خور Xur التي هي الشمس العالية، فاستمد الکرد اسم الجبل من علو الشمس، لذا فإن العديد من الباحثين – منهم المفکر القائد عبد الله اوجلان – يقولون أن اسم کرد مشتق من کو- تي أي سکان العلو، أي سکان الجبال، لذا ظلت کردستان لفترة طويلة تحمل اسم إقليم الجبال في الدولة الإسلامية.
بهذا التحليل وبانسيابية ديناميکية لغوية وصلنا إلی معنی کردستان الذي هو خورد – ستان أي بلاد أو موطن الشمس Welatê Roj وهذه هي حقيقة وطننا کردستان لما لها علاقة بميثولوجيتنا الکردية ومکانة وقدسية الشمس فيها، وإن تسمية باحثنا التاريخي الأستاذ عبد الله الشکاکي لکتابه مؤخراً في تاريخ الکرد باسم “وطن الشمس” ليس من باب الصدفة. أما من حيث صلتنا وتشبثنا بأرضنا ووطننا فيؤکد التاريخ حقيقة وهي أنه مهما توزع أو تنقل الکرد، فقد کانوا ينتقلون داخل وطنهم کردستان ولم يهاجروا إليه من مناطق أخری، وإنهم ما زالوا يعيشون علی أرضهم، منذ تاريخ البشرية، أي منذ إنسان آرکتوس الذي يرجع وجوده في کردستان إلی أکثر من مليون سنة، والنبي نوح وسفينته التي استوت علی جبل جود (6000) Gotî سنة قبل الميلاد وولده يافث الذي ينحدر منه اڵاريون ومروراً بالکوتيين والهوريين والسومريين والإيلاميين والکاشيين والسوبارتو واللولو والميتانيين والمانيين والکالتيين والميديين وغيرهم من أجداد الکرد القدماء، وما أقامه الکرد من دول ودويلات وحکومات علی أرضهم في کردستان خلال العصور الوسطی أو في فترات ما عانوه فيها من حرمان وغبن واضطهاد علی أرضهم في التاريخ المعاصر، وبل استمراراً في تمسکهم بوطنهم حتی اڵان، فبذلک يکون الکرد قد سبقوا الأمم الاخری في وجودهم في هذه المنطقة، أي في کردستان وميزوبوتاميا (Mezra botan)، وهذا ما أکده العديد من الأرکولوجيين والباحثيين وفي مقدمتهم المفکر العراقي الراحل هادي العلوي والمفکر الکردي القائد عبد الله أوجلان.
أقسام اڵاريين Arî: کانت موزوبوتاميا منبع الشعوب وحضاراتها، وقد انتشرت باتجاه آسيا وأوروبا قبل أن تتشکل القوميات وخاصة في الحقبة الجليدية الأخيرة التي کانت حوالي الألف العشرين قبل الميلاد، کما أنها ظلت هکذا حتی ظهور اڵاريين في الألف الثاني قبل الميلاد وما تلاه في منطقة ميزوبوتاميا الذين أکملوا مسيرة الانتشار عبر شمال بحر الخزر (کاسبين – قزوين) وخليج اللور (العربي أو الفارسي) نحو منطقة القفقاس والهند وروسيا وغيرها، وعبر البحر الاسود نحو أوروبا وأمريکا مع بقاء الکرد في مناطقهم الأصلية في کردستان، لذا يمکن وفق تلک الهجرات تقسيم اڵاريين إلی المجموعات التالية:
1- المجموعة الغربية (هندو أوروبي) وهم: هيتي (حيثي)، إيطالي. فرنسي، يوناني، إسباني، ألماني، هولندي. إنکليزي، أيرلندي، وايلزي، لاتفي، ليتواني، ڕوسي، تشيکي، بولوني، أوکراني، صربي، کرواتي، بلغاري، أرمني، ألباني.
2-المجموعة الشرقية؛ (هندوآري) – وهم ثلاث فئات:
الأولی قديمة: جودي، إيلامي کاشي، هوري sorî، سوباري، لولو (لولوبي) ميتاني، کالتي، مانناي، کاردوخ Kurdox.
الثانية وسطی: سنسکريتي، ميدي، فارسي، هندي.
الثالثة حديثة: الشعب الکردي الحالي، تاليش، بلوش، أفغان، تاجيک، أوستي، باکستاني، سنغالي.
يقول المؤرخ ميجر سون: نحن السکسون أحفاد هؤلاء الکرد الکالتيين، خرجنا من کردستان. وکذلک يقول ويلي ديورانت: إن الجرمانيين (أي الألمان والإنجلو والفرنسييين والإنکليز وغيرهم من الأوربيين) أحفاد الکالتيين Xaltî الذين هاجروا من کردستان، کما إن القيصر الروماني ألقی تسمية بيريتان Bêrîtan علی الإنکليز فسميت دولتهم بريطانيا، ومن المعلوم أن اسم بيريتان هو اسم لقبيلة کردية.
ما سبق وطرحناه کان بحثاً مختصراً عن أصل الأمة الکردية التي تعود جذورها إلی التاريخ الغابر، أي قبل أن تتشکل القومية الکردية وکذلک بعد أن تشکلت وانفصلت عن أخواتها من اڵاريين کالهنديين والباکستانيين والأفغان والفرس والألمان والروس والإنکليز والفرنسيين وغيرهم من اڵاريين، وذلک دليل علی أن الکرد أمة عريقة وأصيلة، تعيش علی أرضها منذ بداية ظهور البشرية، علی أرض ميزوبوتاميا بشقيها العلوي والسفلي، ليس کما سعی إليه المستعمرون البائسون لأهداف سلطوية دنيئة في تشويه ومحو وجود الکرد الحضاري الکبير في المنطقة والعالم.[1]

کوردیپێدیا بەرپرس نییە لە ناوەڕۆکی ئەم تۆمارە و خاوەنەکەی لێی بەرپرسیارە. کوردیپێدیا بە مەبەستی ئەرشیڤکردن تۆماری کردووە.
ئەم بابەتە 1,202 جار بینراوە
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | کوردیی ناوەڕاست | ronahi.net
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 4
زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست
ڕۆژی دەرچوون: 21-05-2021 (4 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: مێژوو
پۆلێنی ناوەڕۆک: زمانەوانی و ڕێزمان
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
زمان - شێوەزار: عەرەبی
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 95%
95%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( هەژار کامەلا )ەوە لە: 22-05-2022 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ئاراس ئیلنجاغی )ەوە لە: 23-05-2022 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( ئاراس ئیلنجاغی )ەوە لە: 22-05-2022 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 1,202 جار بینراوە
QR Code
فایلی پەیوەستکراو - ڤێرشن
جۆر ڤێرشن ناوی تۆمارکار
فایلی وێنە 1.0.123 KB 22-05-2022 هەژار کامەلاهـ.ک.
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
ژیاننامە
ماهیار سەفەری
شوێنەوار و کۆنینە
پردی کەڵهۆرت
پەرتووکخانە
هەڵەبجە و موزیک؛ بیرەوەری و یاد
کورتەباس
لە باکووری کوردستان و تورکیا '50 مامۆستای زمانی کوردی پیشەکەیان گۆڕیوە'
ژیاننامە
ئارام فەتاح کاکەوڵڵا خەراجیانی
ژیاننامە
ژێنەر حەمەفاروق فەتاح
کورتەباس
ئەکتەرێکی تورکیا بەهۆی ئەوەی ڕۆڵی شەڕڤانی بینیوە، لێکۆڵینەوەی لەگەڵ کرا
ژیاننامە
عومەر قازی
وێنە و پێناس
تەها گوڵابی و میرزا سدیق عەلایی، شاری نەغەدە
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
پەرتووکخانە
شیکاری بۆ چەند یاری و گۆرانی فۆلکلۆری مناڵان
پەرتووکخانە
ئەوەی دیتم و بیستم؛ بەگی 01
کورتەباس
داستانی مەم و زین و زەمبیل فرۆش لە چەند دەستنووسێکی ئەڵمانیدا
پەرتووکخانە
فەیلی-نامە (وەشانی 1)
شوێنەوار و کۆنینە
پردی قەڵاتاسیان
پەرتووکخانە
ڕۆڵی ڕووداوەکانی شنگال لە پێشخستنی دۆزی کورد
ژیاننامە
ڕۆژین داودی
شوێنەوار و کۆنینە
نەخشی بەردینی ئەشکەوتی سەلمان، یان پەرەستگای تاریشا
ژیاننامە
ئەحمەد تەیمور پاشا
ژیاننامە
نیان چەلەبیانی
کورتەباس
مانگرتنی مامۆستایان لەنێوان ڕاستی و چەواشەکاریدا
وێنە و پێناس
شاری شنۆ ساڵی 1865
کورتەباس
گەنجێکی کورد لە پاڵەوانییەتیی کیکبۆکسینگدا لە ئێران پلەی یەکەمی بەدەستهێنا
ژیاننامە
ڕاز زەکی
پەرتووکخانە
مێژووی جیهان؛ لە پێش تەقینەوە گەورەکەوە تا دروستبوونی زەوی
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای میرزا
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
وێنە و پێناس
قەڵای سینگان لەنزیک شاری شنۆ، ساڵی 1898
ژیاننامە
حاجی ئاغا مەجید خان ساوجبڵاغی
ژیاننامە
گوڵناز عەزیز قادر
وێنە و پێناس
عەبدوڵڵا گوڵابی و تەها گوڵابی خەڵکی شاری نەغەدە ساڵی 1987
پەرتووکخانە
زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم
وێنە و پێناس
چەند گەنجێکی شاری نەغەدە ساڵی 1981
پەرتووکخانە
هەڵەبجە و سەمای نۆتەکان

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
وریا حەمەکەریم
04-04-2011
هاوڕێ باخەوان
وریا حەمەکەریم
شەهیدان
ژینا ئەمینی
17-09-2022
شەنە بەکر
ژینا ئەمینی
شوێنەوار و کۆنینە
پردی کەڵهۆرت
05-12-2024
سارا سەردار
پردی کەڵهۆرت
ژیاننامە
ئارام فەتاح کاکەوڵڵا خەراجیانی
06-02-2025
سروشت بەکر
ئارام فەتاح کاکەوڵڵا خەراجیانی
کورتەباس
داستانی مەم و زین و زەمبیل فرۆش لە چەند دەستنووسێکی ئەڵمانیدا
07-02-2025
ڕۆژگار کەرکووکی
داستانی مەم و زین و زەمبیل فرۆش لە چەند دەستنووسێکی ئەڵمانیدا
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
ڤیدیۆ
زەماوەندی کاک حەمەدی مام عەوڵا لە ئاوایی یاقوش ساڵی 2001
07-02-2025
کشمیر کەریم
ژیاننامە
حاجی ئاغا مەجید خان ساوجبڵاغی
07-02-2025
کشمیر کەریم
وێنە و پێناس
محەمەد ئێروانی خەڵکی شاری نەغەدە، ساڵی 1992
07-02-2025
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئارام فەتاح کاکەوڵڵا خەراجیانی
06-02-2025
سروشت بەکر
شوێنەکان
مەلا عەبدوڵڵا
06-02-2025
سروشت بەکر
پەرتووکخانە
مێژووی جیهان؛ لە پێش تەقینەوە گەورەکەوە تا دروستبوونی زەوی
05-02-2025
زریان سەرچناری
ژیاننامە
عومەر قازی
05-02-2025
زریان سەرچناری
پەرتووکخانە
ئەوەی دیتم و بیستم؛ بەگی 01
05-02-2025
زریان سەرچناری
ژیاننامە
ژێنەر حەمەفاروق فەتاح
04-02-2025
سروشت بەکر
ژیاننامە
ئەحمەد تەیمور پاشا
04-02-2025
هەژار کامەلا
ئامار
بابەت
  538,265
وێنە
  115,238
پەرتووک PDF
  20,850
فایلی پەیوەندیدار
  111,278
ڤیدیۆ
  1,928
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
295,326
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
91,542
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,588
عربي - Arabic 
33,922
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
21,384
فارسی - Farsi 
11,856
English - English 
7,936
Türkçe - Turkish 
3,701
Deutsch - German 
1,857
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,144
Français - French 
349
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Polski - Polish 
56
Español - Spanish 
55
Italiano - Italian 
52
Հայերեն - Armenian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
7
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
109,151
ژیاننامە 
27,192
پەرتووکخانە 
26,282
کورتەباس 
19,939
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
15,165
پەند 
13,753
شوێنەکان 
12,961
شەهیدان 
11,944
کۆمەڵکوژی 
10,936
هۆنراوە 
10,548
بەڵگەنامەکان 
8,469
وێنە و پێناس 
7,853
ئامار و ڕاپرسی 
4,628
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,583
ڤیدیۆ 
1,808
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,470
فەرمانگەکان  
1,119
پۆلێننەکراو 
989
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
827
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
825
کارە هونەرییەکان 
777
شوێنەوار و کۆنینە 
639
گیانلەبەرانی کوردستان 
544
ئیدیۆم 
390
یارییە کوردەوارییەکان 
279
نەخشەکان 
213
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
187
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
101
خواردنی کوردی 
88
زانستە سروشتییەکان 
80
دۆزی ژن 
58
مۆزەخانە 
50
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
28
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
551
PDF 
32,831
MP4 
3,142
IMG 
212,457
∑   تێکڕا 
248,981
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
ژیاننامە
ماهیار سەفەری
شوێنەوار و کۆنینە
پردی کەڵهۆرت
پەرتووکخانە
هەڵەبجە و موزیک؛ بیرەوەری و یاد
کورتەباس
لە باکووری کوردستان و تورکیا '50 مامۆستای زمانی کوردی پیشەکەیان گۆڕیوە'
ژیاننامە
ئارام فەتاح کاکەوڵڵا خەراجیانی
ژیاننامە
ژێنەر حەمەفاروق فەتاح
کورتەباس
ئەکتەرێکی تورکیا بەهۆی ئەوەی ڕۆڵی شەڕڤانی بینیوە، لێکۆڵینەوەی لەگەڵ کرا
ژیاننامە
عومەر قازی
وێنە و پێناس
تەها گوڵابی و میرزا سدیق عەلایی، شاری نەغەدە
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
پەرتووکخانە
شیکاری بۆ چەند یاری و گۆرانی فۆلکلۆری مناڵان
پەرتووکخانە
ئەوەی دیتم و بیستم؛ بەگی 01
کورتەباس
داستانی مەم و زین و زەمبیل فرۆش لە چەند دەستنووسێکی ئەڵمانیدا
پەرتووکخانە
فەیلی-نامە (وەشانی 1)
شوێنەوار و کۆنینە
پردی قەڵاتاسیان
پەرتووکخانە
ڕۆڵی ڕووداوەکانی شنگال لە پێشخستنی دۆزی کورد
ژیاننامە
ڕۆژین داودی
شوێنەوار و کۆنینە
نەخشی بەردینی ئەشکەوتی سەلمان، یان پەرەستگای تاریشا
ژیاننامە
ئەحمەد تەیمور پاشا
ژیاننامە
نیان چەلەبیانی
کورتەباس
مانگرتنی مامۆستایان لەنێوان ڕاستی و چەواشەکاریدا
وێنە و پێناس
شاری شنۆ ساڵی 1865
کورتەباس
گەنجێکی کورد لە پاڵەوانییەتیی کیکبۆکسینگدا لە ئێران پلەی یەکەمی بەدەستهێنا
ژیاننامە
ڕاز زەکی
پەرتووکخانە
مێژووی جیهان؛ لە پێش تەقینەوە گەورەکەوە تا دروستبوونی زەوی
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای میرزا
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
وێنە و پێناس
قەڵای سینگان لەنزیک شاری شنۆ، ساڵی 1898
ژیاننامە
حاجی ئاغا مەجید خان ساوجبڵاغی
ژیاننامە
گوڵناز عەزیز قادر
وێنە و پێناس
عەبدوڵڵا گوڵابی و تەها گوڵابی خەڵکی شاری نەغەدە ساڵی 1987
پەرتووکخانە
زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم
وێنە و پێناس
چەند گەنجێکی شاری نەغەدە ساڵی 1981
پەرتووکخانە
هەڵەبجە و سەمای نۆتەکان

Kurdipedia.org (2008 - 2025) version: 16.25
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.406 چرکە!