پەرتوکخانە پەرتوکخانە
لێ گەڕیان

کوردیپیدیا بەرفرەهترین ژێدەرێ زانیاریێن کوردییە!


گەریانا دەست نیشانکری





لێ گەڕیانا هویر      کیبورد


لێ گەڕیان
لێ گەڕیانا هویر
پەرتوکخانە
ناونامە بو زاروکێن کورد
کرونولوژیا ڕویدانا
ژێدەر
پاش
کومکری
چالاکی
چەوا لێ بگەڕهم؟
بەلاڤوکێن کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
دارشتنا پولا
بابەت ب هەلکەفتێ
ڤڕێکرن
ڤڕێکرنا بابەتی
ڤرێکرنا وێنەی
ڕاپرسی
بوچوونێن هەوە
پەیوەندی
کوردیپیدیا پێدڤی ب چ زانیاریانە!
ستاندارد
رێسایێن بکار ئینانێ
کوالیتیا ڤی بابەتی
ئامراز
دەربارێ مە
ئەرشیڤ ڤانێن کوردیپێدیا
دەربارەی مە چ گوتیە؟
کوردیپیدیایێ بکە د مالپەرێ خودا
تومارکرن / ڤەمراندنا ئیمێلی
ئامارێن مێهڤانا
ئامارا بابەتا
وەرگێرێ فونتا
گهوڕینا دیرۆکان
کۆنترلکرنا ڕاست نڤیسینێ
زمان و شێوەزارێ لاپەرا
کیبورد
لینکێت پێدڤی
ئێکستێنشنا کوردیپێدیا بو گوگڵ کروم
کوکیز
زمان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هژمارا من
چوونا ژوور
دێ بمە هەڤکارێ هەوە
پەیڤا نهێنە تە ژبیر کریە!
لێ گەڕیان ڤڕێکرن ئامراز زمان هژمارا من
لێ گەڕیانا هویر
پەرتوکخانە
ناونامە بو زاروکێن کورد
کرونولوژیا ڕویدانا
ژێدەر
پاش
کومکری
چالاکی
چەوا لێ بگەڕهم؟
بەلاڤوکێن کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
دارشتنا پولا
بابەت ب هەلکەفتێ
ڤڕێکرنا بابەتی
ڤرێکرنا وێنەی
ڕاپرسی
بوچوونێن هەوە
پەیوەندی
کوردیپیدیا پێدڤی ب چ زانیاریانە!
ستاندارد
رێسایێن بکار ئینانێ
کوالیتیا ڤی بابەتی
دەربارێ مە
ئەرشیڤ ڤانێن کوردیپێدیا
دەربارەی مە چ گوتیە؟
کوردیپیدیایێ بکە د مالپەرێ خودا
تومارکرن / ڤەمراندنا ئیمێلی
ئامارێن مێهڤانا
ئامارا بابەتا
وەرگێرێ فونتا
گهوڕینا دیرۆکان
کۆنترلکرنا ڕاست نڤیسینێ
زمان و شێوەزارێ لاپەرا
کیبورد
لینکێت پێدڤی
ئێکستێنشنا کوردیپێدیا بو گوگڵ کروم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونا ژوور
دێ بمە هەڤکارێ هەوە
پەیڤا نهێنە تە ژبیر کریە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارێ مە
 بابەت ب هەلکەفتێ
 رێسایێن بکار ئینانێ
 ئەرشیڤ ڤانێن کوردیپێدیا
 بوچوونێن هەوە
 کومکری
 کرونولوژیا ڕویدانا
 چالاکی - کوردیپێدیا
 هاریکاری
بابەتێ نوی
پەڕتووکخانە
رەوشنبیرییا کوردی د ناڤبەرا شیانێن تاکی و رێکخستنا جڤاکێ دا
25-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەڕتووکخانە
پیڤەرێن رێکخستنەڤەیا جاڤاکا هەرێما کوردستانێ
25-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەڕتووکخانە
گەهنۆم ڤارێبوون ژ بهایان
25-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەڕتووکخانە
بێهۆدەییا جانی
25-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەڕتووکخانە
گۆگەمێلا، چەپا کەنیزەکێن پایتۆنان
25-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
کەسایەتی
عەبدوڵڵا سمایل ئەحمەد
25-04-2024
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
فەیروز ئازاد
25-04-2024
کاروان م. ئاکرەیی
جهـ
ڕەمبوسی
24-04-2024
ڤەژەن کشتۆ
کەسایەتی
ساکار
14-04-2024
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
ساکار نەجم
14-04-2024
کاروان م. ئاکرەیی
ئامار
بابەت 517,774
وێنە 106,208
پەرتوک PDF 19,175
فایلێن پەیوەندیدار 96,623
ڤیدیۆ 1,329
جهـ
تل قەسەب
کەسایەتی
سەبریا هەکاری
کەسایەتی
ئەڤریم ئالاتاش
کەسایەتی
خالد بەگێ جبری
جهـ
ڕەمبوسی
الديانة الميترائيّة الآريّة الكُرديّة منبعُ الديانة المسيحيّة
کوردیپێدیا، یا بوویە کوردستانا مەزن! ل هەمی ئالیان و دەڤوکێن کوردستانێ ئەرشیڤوان و هەڤکارێن خوە هەنە.
پول: کورتەباس | زمانێ بابەتی: عربي
هەڤپشکی کرن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
هەلسەنگاندنا بابەتی
نایاب
گەلەك باشە
ناڤنجی
خراب نینە
خراب
بو ناڤ لیستا کومکریا
ڕایا خو دەربارەی ڤی بابەی بنڤێسە!
گهوڕنکاریێن بابەتی!
Metadata
RSS
گووگلا وێنا بو بابەتێ هەلبژارتی!
گوگل دەربارەی بابەتێ هەلبژارتی!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

الديانة الميترائيّة الآريّة الكُرديّة

الديانة الميترائيّة الآريّة الكُرديّة
برادوست ميتاني

المقدمة: الميترائية هي إحدى الديانات، التي ظهرت في ميزوبوتاميا خاصة، وكردستان عامة، وقد أعتنقها العرق الآري كغيرها من الديانات الأخرى كالإيزيدية، والزردشتية، والتي جميعها تأثرت ببعضها، وتعد ديانات الشعب الكردي في ميزوبوتاميا عامة، وكردستان خاصة، وذلك قبل ظهور المسيحية.
تأخذ الميترائية أو المهترا اسمها من هتاو، وهور، وخور، أي: الشمس في اللغة الكردية، الباعثة للنور ضد الظلام الدال على نصرة الخير في صراعه مع الشر، كما هي في الزردشتية والإيزيدية “ديانات الكرد”.
انتقلت عقائد الديانات الكردية، وخاصة الميترائية من كردستان إلى روما، في أوروبا مع جنود الإسكندر المقدوني في القرن الثالث قبل الميلاد، وقد أصبحت الديانة الرسمية للإمبراطورية الرومانية في القرن الأول قبل الميلاد، وقد اعتنقها العديد من الأباطرة الرومانيين منهم، دقلديانوس، وأورليان، وبنوا لها معابد عديدة، وما زال أحد هذه المعابد تحت كنيسة الفاتيكان، بالإضافة إلى هيكل ميترا الموجود حتى الآن في الكنيسة نفسها.
تعرف مهترا أحياناً كإله، وأحياناً نبي من روح الإله، وقد استمدت المسيحية منها العديد من العبادات، والطقوس، والفكر.
مثل:
1-مهترا في المهترائية هو النبي عيسى المسيح، عليه السلام، في المسيحية، وهما روح الله، لذا تقول بعض الآراء: إن اسم عيسى هو إيسى أي إيزي في الإيزيدية المرآة للمهترائية.
2-الولادة: كلاهما من أم عذراء بروح إلهية، حيث النبي عيسى من مريم العذراء، ومهترا من صخرة عذراء.
3-كلاهما يقدسان الشمس والنور، لذلك نرى دائماً نور للشمس حول رؤوسهما في رسومات أثرية، أو لوحات حالية، وتسمى لدى الإخوة المسيحية خور، وقد استمد اسم خرستيان في اللغة الكردية، وكرستيان في الأوروبية مدلولهما من الشمس خور، كما أن من رجال الدين المسيحية ثمة مرتبة باسم، خوري وأخر، باسم شماس.
4-يستحوذ الكهف على مكانة رئيسية في حيثيات عقيدتهما، إذ إن اللقاء الأول بالنبي عيسى، وولادته وتفاصيل أخرى تمت في الكهف، وكذلك يتم اشعال النور، لطرد الأشرار في الميترائية، والافتداء بالثور أيضاً في الكهوف.
5-المهترائية، والمسيحية توقدان النار عند النوافذ، والكوات؛ للحفاظ على النور في وجه الظلام، المجلب للأرواح الشريرة.
6-كلاهما أي مهترا والنبي عيسى، ذهبا للقاء بالرب، ومن خلال عربة مباركة.
7-لكليهما رمز مقدس يدل على العالمية، وهو الصليب.
8-كلاهما تمكنا من نشر دينهما بواسطة (12) قديساً.
9-لهما (3) أيام صيام مقدسة، ومازالت تمارس من قبل الإخوة السريان، والإيزيديين قبيل بداية رأس السنة الجديدة.
10-لهما عيدان متشابهان، ومازالا يستخدمان من قبل الإخوة الإيزيدية عيد رأس نيسان جارشمبا صور، أي الأربعاء الأحمر، ومن قبل الإخوة السريان عيد أكيتو، وكلاهما يلونان البيض، دلالة على تنوع الحياة على الكرة الأرضية، كما أنهما يشتركان في عيد أخر شمساني وهو عيد شفا يلدا، أي ليلة يلدا مع فارق بأربعة أيام، وهو عيد يلدا الأري، فمازال الكرد يحتفلون به في كردستان، المصادف في 21-12 من كل عام وهو يوم خلق النور.
11-كلاهما أي النبي عيسى ومهترا لم يتزوجا، وانتقلا للمكوث بجوار ربهما، وهما في مقتبل العمر، ومازالا هناك.
12-في حكاية ولادتهما زارهما ثلاثة من الموغ القديسين وهم كرد، مهترا في كردستان قرب النهر، بينما النبي عيسى في فلسطين، عندما سار الموغ الكرد من كردستان بناء على نبوءة النبي دانيال، الذي يُقال: أنه النبي زردشت الذي أشار للكرد على نجمة يسيرون معها، حيث ولادة السيد المسيح، فسار مع النجم الموغ الكرد حتى الكهف الموجود فيه النبي عيسى، عليه السلام، في بيت لحم، فرأوه بذلك، ويعد الكرد أول من بشّر بمجيء النبي عيسى، عليه السلام، والكتاب المقدس، يؤكد ذلك ويسميهم بالماديين أي الميديين.
13-في المهترائية يقال لكبير القديسين بابا، وكذلك في المسيحية.
14-في نهج كلا الديانتين، أن كلاهما يشفيان المرضى، ويحييان الموتى.
15-كلاهما يؤكدان على القيمة العليا للإنسان، ومكانته عند الرب، وقد ضحيا من أجله، النبي عيسى بروحه، ومهترا بثوره المقدس.
16-يشترك كلاهما في أنهما تناولا آخر عشاء، مع حواريهما، وسمي بالعشاء الرباني.
17-كلاهما يشتركان معاً في الهبوط من عند الله على الأرض، بعد أن يدب فيها الفساد، وقتلهما للدجال عند مجيء يوم القيامة.
18-وأخيراً، وهو مهم لسبب ما نصبوا إليه، في أن هذا العيد الذي يسمى بعيد ميلاد السيد المسيح، هو عيد ميلاد الإله مهترا في 25-12، وأن اتباعه كانوا يحتفلون به، بمن فيهم الإمبراطور الروماني أورليان عام 270-275م، وأن عيد ميلاد النبي عيسى، عليه السلام، أيضاً هو25-12 وقد احتفل به لأول مرة الإمبراطور الروماني قسطنطين عام 313م بذلك يعد العيد هو ذاته.
في الختام: ثمة أمور طقسية وعقائدية أخرى تجمع بين الديانتين، لدرجة أن الباحث الألماني كارل جونغ يقول: إن المسيحية والمهترائية شقيقتان، والباحث أرنست رينان يقول: لوكان قد أصاب المسيحية مكروه، وزالت لظهرت مكانها المهترائية من جديد.[1]
المصادر: المؤرخ الكردي مهدي كاكائي – موقع الحوار المتمدن لوي ديورانت – قصة الحضارة – الجزء الأول – المجلد الأول احمد عبد الغفور عطار-الأديان، والمعتقدات في مختلف العصور أرنولد توينبي: مختصر لدراسة التاريخ جفري بارّندر: المعتقدات الدينية لدى الشعوب. كتابي: بوابة إلى التاريخ الكردي القديم. 24-12-2021م.4-10-2633
ئەڤ بابەت ب زمانا (عربي) هاتیە نڤیساندن، کلیک ل ئایکۆنا بکە ژ بو ڤەکرنا ڤی بابەتی ب ڤی زمانا کو پی هاتیە نڤیساندن!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەڤ بابەتە 1,471 جار هاتیە دیتن
هاشتاگ
ژێدەر
[1] ماڵپەڕ | کوردیی ناوەڕاست | ronahi.net
بابەتێن پەیوەستکری: 14
زمانێ بابەتی: عربي
روژا تمام کرنێ: 31-12-2021 (3 سال)
زمان - شێوەزار: عەرەبی
کاتەگۆریا ناڤەڕۆکێ: ئایین و ئاتەیزم
کاتەگۆریا ناڤەڕۆکێ: فەرهەنگ
کاتەگۆریا ناڤەڕۆکێ: مێژوو
تایبەتمەندی یێن تەکنیکی
کوالیتیا ڤی بابەتی: 95%
95%
ئەڤ بابەتە ژ لایێ: ( هەژار کامەلا ) ل: 21-05-2022 هاتیە تومارکرن
ئەڤ بابەتە ژ ئالێ: ( زریان سەرچناری ) ل : 21-05-2022 پێداچوون ژبوو هاتییە کرن و ڕەها بوویە
ئەڤ بابەتە بو دویماهیک جار ژ لایێ: ( زریان سەرچناری )ڤە: 21-05-2022 هاتیە ڕاست ڤەکرن
ناڤ و نیشانێن بابەتی
ئەڤ بابەتە ب ستانداردی کوردیپێدیا هێشتا نە دروستە و پێدڤی ب داڕشتنەکا بابەتی و زمانی هەیە!
ئەڤ بابەتە 1,471 جار هاتیە دیتن
فایلێن پەیوەست کری - ڤێرشن
جور ڤێرشن ناڤێ تومارکەری
فایلا وێنەیی 1.0.128 KB 21-05-2022 هەژار کامەلاهـ.ک.
کوردیپیدیا بەرفرەهترین ژێدەرێ زانیاریێن کوردییە!
کەسایەتی
سەرهات ناریمان خەمۆ
وێنە و پێناس
مستەفا بارزانی ل دەمێ پێشکێشکرنا گۆتارەکێ ل کۆیە، ساڵا 1963
شوینوار و جهێن کەڤنار
کەلها کوردا
کورتەباس
ئوسمان سەبری چیڤانوکا خێر و شەڕان د باهوو زێدا
شوینوار و جهێن کەڤنار
شکەفتا گوندێ گوندکی ل ئاکرێ
پەڕتووکخانە
رەوشنبیرییا کوردی د ناڤبەرا شیانێن تاکی و رێکخستنا جڤاکێ دا
وێنە و پێناس
زەلامێن کورد ل دەمێ یاریا تاولێ ل باژێڕۆکێ کۆیە، ساڵا 1963
پەڕتووکخانە
گۆگەمێلا، چەپا کەنیزەکێن پایتۆنان
کورتەباس
تۆسنێ رەشید دەنگکی هەلبەستڤانێ گەش ژ کوردێن سۆڤێتێ
کەسایەتی
بلند محەمەد
وێنە و پێناس
نەورۆزا ساڵا 1972
پەڕتووکخانە
پیڤەرێن رێکخستنەڤەیا جاڤاکا هەرێما کوردستانێ
شوینوار و جهێن کەڤنار
کەلها سارتکە
کورتەباس
مەردینی ب دلی یە نە ب مالێ یە
وێنە و پێناس
کۆمەڵەکا دانعەمرێن ئێزدی ل لالش، ساڵا 1976
شوینوار و جهێن کەڤنار
پرا دەلال
کەسایەتی
سەبریا هەکاری
کەسایەتی
عەیشان مجۆ بەرکات جۆمەر
کەسایەتی
عیسا هادی شەکر فارس
کورتەباس
گەنجینەکا زێڕین
پەڕتووکخانە
گەهنۆم ڤارێبوون ژ بهایان
کورتەباس
نەڤسیا ژنبابی
کەسایەتی
خەیری ئادەم
کەسایەتی
فادیا فێسەڵ ڕەڤۆ حسێن
کەسایەتی
فایزا دربۆ حسێن
وێنە و پێناس
لالش ل ساڵا 1976
کەسایەتی
عەبدوڵا ساڵح ئاکرەیی
پەڕتووکخانە
بێهۆدەییا جانی
کەسایەتی
عەیشان هەسن دەروێش حەمۆ

روژەڤ
جهـ
تل قەسەب
01-02-2024
ڤەژەن کشتۆ
تل قەسەب
کەسایەتی
سەبریا هەکاری
21-02-2024
زریان سەرچناری
سەبریا هەکاری
کەسایەتی
ئەڤریم ئالاتاش
14-04-2024
کاروان م. ئاکرەیی
ئەڤریم ئالاتاش
کەسایەتی
خالد بەگێ جبری
14-04-2024
کاروان م. ئاکرەیی
خالد بەگێ جبری
جهـ
ڕەمبوسی
24-04-2024
ڤەژەن کشتۆ
ڕەمبوسی
بابەتێ نوی
پەڕتووکخانە
رەوشنبیرییا کوردی د ناڤبەرا شیانێن تاکی و رێکخستنا جڤاکێ دا
25-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەڕتووکخانە
پیڤەرێن رێکخستنەڤەیا جاڤاکا هەرێما کوردستانێ
25-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەڕتووکخانە
گەهنۆم ڤارێبوون ژ بهایان
25-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەڕتووکخانە
بێهۆدەییا جانی
25-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەڕتووکخانە
گۆگەمێلا، چەپا کەنیزەکێن پایتۆنان
25-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
کەسایەتی
عەبدوڵڵا سمایل ئەحمەد
25-04-2024
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
فەیروز ئازاد
25-04-2024
کاروان م. ئاکرەیی
جهـ
ڕەمبوسی
24-04-2024
ڤەژەن کشتۆ
کەسایەتی
ساکار
14-04-2024
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
ساکار نەجم
14-04-2024
کاروان م. ئاکرەیی
ئامار
بابەت 517,774
وێنە 106,208
پەرتوک PDF 19,175
فایلێن پەیوەندیدار 96,623
ڤیدیۆ 1,329
کوردیپیدیا بەرفرەهترین ژێدەرێ زانیاریێن کوردییە!
کەسایەتی
سەرهات ناریمان خەمۆ
وێنە و پێناس
مستەفا بارزانی ل دەمێ پێشکێشکرنا گۆتارەکێ ل کۆیە، ساڵا 1963
شوینوار و جهێن کەڤنار
کەلها کوردا
کورتەباس
ئوسمان سەبری چیڤانوکا خێر و شەڕان د باهوو زێدا
شوینوار و جهێن کەڤنار
شکەفتا گوندێ گوندکی ل ئاکرێ
پەڕتووکخانە
رەوشنبیرییا کوردی د ناڤبەرا شیانێن تاکی و رێکخستنا جڤاکێ دا
وێنە و پێناس
زەلامێن کورد ل دەمێ یاریا تاولێ ل باژێڕۆکێ کۆیە، ساڵا 1963
پەڕتووکخانە
گۆگەمێلا، چەپا کەنیزەکێن پایتۆنان
کورتەباس
تۆسنێ رەشید دەنگکی هەلبەستڤانێ گەش ژ کوردێن سۆڤێتێ
کەسایەتی
بلند محەمەد
وێنە و پێناس
نەورۆزا ساڵا 1972
پەڕتووکخانە
پیڤەرێن رێکخستنەڤەیا جاڤاکا هەرێما کوردستانێ
شوینوار و جهێن کەڤنار
کەلها سارتکە
کورتەباس
مەردینی ب دلی یە نە ب مالێ یە
وێنە و پێناس
کۆمەڵەکا دانعەمرێن ئێزدی ل لالش، ساڵا 1976
شوینوار و جهێن کەڤنار
پرا دەلال
کەسایەتی
سەبریا هەکاری
کەسایەتی
عەیشان مجۆ بەرکات جۆمەر
کەسایەتی
عیسا هادی شەکر فارس
کورتەباس
گەنجینەکا زێڕین
پەڕتووکخانە
گەهنۆم ڤارێبوون ژ بهایان
کورتەباس
نەڤسیا ژنبابی
کەسایەتی
خەیری ئادەم
کەسایەتی
فادیا فێسەڵ ڕەڤۆ حسێن
کەسایەتی
فایزا دربۆ حسێن
وێنە و پێناس
لالش ل ساڵا 1976
کەسایەتی
عەبدوڵا ساڵح ئاکرەیی
پەڕتووکخانە
بێهۆدەییا جانی
کەسایەتی
عەیشان هەسن دەروێش حەمۆ

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.5
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| دروستکرنا لاپەری 0.531 چرکە!