پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
هاونیاز سامی سابر
20-09-2024
کشمیر کەریم
ڤیدیۆ
مەسعود پزیشکیان: من و سەرۆک بارزانی لە مەهاباد لەدایکبووین!
20-09-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
دیانا عەدنان کەریم
20-09-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
ئاوات مەلا ڕەسوڵ
19-09-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
بافڵ تاڵەبانی و نەهرۆ کەسنەزانی و شێخ جەعفەر لە یادی مەولوددا پێکەوە دەرکەووتن
19-09-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
بەنین ئەحمەد
19-09-2024
سروشت بەکر
شوێنەکان
ئەرزڕۆم
19-09-2024
شادی ئاکۆیی
ژیاننامە
ڕۆژین ئەکرەم
18-09-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
عاسی فاتیح وەیسی
18-09-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
سان جۆڵا: سەر بە میتی تورکی و هاوڕەگەزخواز نیم!
18-09-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ئامار
بابەت
  537,226
وێنە
  109,535
پەرتووک PDF
  20,226
فایلی پەیوەندیدار
  103,796
ڤیدیۆ
  1,533
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
306,623
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,806
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,986
عربي - Arabic 
30,397
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
17,966
فارسی - Farsi 
9,636
English - English 
7,553
Türkçe - Turkish 
3,667
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Deutsch - German 
1,664
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
130,109
پەرتووکخانە 
25,618
ژیاننامە 
25,416
کورتەباس 
18,133
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,698
پەند و ئیدیۆم 
13,558
شوێنەکان 
11,998
شەهیدان 
11,632
کۆمەڵکوژی 
10,907
هۆنراوە 
10,263
بەڵگەنامەکان 
8,348
وێنە و پێناس 
7,358
ئامار و ڕاپرسی 
4,624
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,316
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,458
ڤیدیۆ 
1,431
پۆلێننەکراو 
990
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
821
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
762
شوێنەوار و کۆنینە 
637
فەرمانگەکان  
276
گیانلەبەرانی کوردستان 
251
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
185
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
21
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
324
PDF 
31,287
MP4 
2,528
IMG 
200,835
∑   تێکڕا 
234,974
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
ژیاننامە
بەهادین عەبدوڵڵا ئیبراهیم -...
ژیاننامە
ئەژین قادر
ژیاننامە
ئەمین ئیبراهیم فەرەج
ژیاننامە
سەعید قەزاز
شەهیدان
ڕێبوار کەریمیان
الرابطة الأثنية بين الكرد وبين الهيتيين
کوردیپێدیا، زانیارییەکانی هێندە ئاسان کردووە! بەهۆی مۆبایڵەکانتانەوە زۆرتر لە نیو ملیۆن تۆمار لە گیرفانتاندایە!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي - Arabic
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî0
English0
کرمانجی0
هەورامی0
لوڕی0
لەکی0
Zazakî0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Français0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Catalana0
Cebuano0
Čeština0
Esperanto0
Fins0
Hrvatski0
Kiswahili سَوَاحِلي0
Lietuvių0
Norsk0
Ozbek0
Polski0
Português0
Pусский0
Srpski0
балгарская0
қазақ0
Тоҷикӣ0
Հայերեն0
ترکمانی0
हिन्दी0
ქართველი0
中国的0
日本人0

الرابطة الأثنية بين الكرد وبين الهيتيين

الرابطة الأثنية بين الكرد وبين الهيتيين
برادوست ميتاني (كاتب وباحث كردي)_
تتميز الأمة الكردية، بأنها أمة عاشت، وتعيش على أرضها كردستان في منطقة ميزوبوتاميا منذ غابر التاريخ، في العصور القديمة، قبل أن تتكون الأمم البشرية، وما تلتها من فترة ظهور المدنية، واختراع الكتابة؛ لأنها لم تأتِ إلى المنطقة من خلال غزوات، أو أي احتلال، وتمتلك مخزوناً ثقافياً أثنياً غنياً، تكوّن من خلال رفد أسلافها القدماء الكوتيين، الخوريين، السوباريين الإيلاميين، الكاشيين، اللولوبيين، الميتانيين، الكالتيين، الماناويين، الميديين، بل وحتى السومريين، وما نعني بهم في مقالتنا البحثية هذه “الهيتيين” بوجود حضاري قوي، تمخض عن ذلك بقاء هذه الأمة الكردية العريقة بشكلها الديمومي الحالي، أي أن الهيتيين، الذين تذكرهم المصادر العربية باسم “الحثيين” أيضاً يشكلون أحد تلك الأقوام، التي تعد من الأسلاف القدماء للكرد.
ظهور الهيتيين:
تشير المصادر التاريخية أن أول ظهور للهيتيين في التاريخ، كان في الجزء الشمالي الغربي من كردستان روج آفا وباكور كردستان”، والأناضول، باسم “هيتيت” في مركزهم البشري خاتوشا (أو نوشا بمعنى لذيذ وحلو) في زمن يعود إلى الألف الخامس قبل الميلاد، وذلك قبل ظهور العرق الآري في منطقة ميزوبوتاميا.
بينما ظهر أثرهم المدني السياسي في منتصف الألف الثالث قبل الميلاد، أما كدولة كبرى واسعة في المنطقة فكان في الربع الثالث، من الألف الثاني قبل الميلاد، وذلك عندما دخلت في صراعات عديدة مع جيرانها البابليين، والكاشيين والخوريين، والميتانيين، والآشوريين، والمصريين، وغيرهم.
ينتمي الهيتيون إلى العرق الآري، وإلى مجموعة الشعوب الهندو أوروبية:
بعد ظهور تسمية الآريين، الذين يعودون بتاريخهم إلى بداية الألف الثاني قبل الميلاد، من قبل المؤرخين، وتقسيمهم إلى مجموعتين، وبما أن الهيتيين كانوا في القسم القريب لميزوبوتاميا من أوروبا، وعودة البعض من الآريين من أوروبا والاختلاط معهم، سُمِّي هذا القسم من الآريين بالهندو أوروبيين.
وبعد نهاية العصر الذهبي للدولة الهيتية، والتي سيطرت على مناطق واسعة، كالقسم الغربي من شمال، وغرب كردستان وتركيا، ووصولها إلى حدود البلقان، ودمشق، وبسبب حروبها المكلفة مع جيرانها، وخاصة الآشوريون اضمحلت قوتها، فكانت نهايتها قرابة عام 700 ق.م.
اللغة الهيتية، وانتماؤها العرقي
تنتمي اللغة الهيتية إلى مجموعة اللغات الهندو أوروبية من العرق الآري، وتشكل اللغة الهيتية كغيرها من اللغات الكردية القديمة، كالخورية، والكالتية، والكاشية، والكوتية، وسوباري وغيرها كالسومرية، أساساً للغة الكردية الحالية، إذ تتشابهان أي الهيتية، والكردية الحالية، في بناء الجملة، والاشتقاق، وتتميز اللغتان في الشرق الأوسط جميعه، بأنهما الأكثر تقارباً فيما بينهما، من حيث الأركاتيف (الهيئة والصفات) الأمثلة:
كما في الجملة التالية: ننادا آن أزاتني وتارا أكوتن Ninade en ezatinî watara ekûtan أي كُلِ الخبز، واشرب الماء، كما أنه لا يوجد المثنى في اللغتين، بل يوجد الجمع والمفرد فقط.
ووحدة اللاحقة في الأسماء، التي تكون ضميراً شخصياً (مي Mi) أي (أنا) وخاصة في اللهجة الكردية الصورانية، وكذلك اسم استفهام (ما ma) .مثال : Ma tu hatî هل جئت؟. بالإضافة إلى أن الكرد، ومن قبلهم، أسلافهم الهيتيون، والخوريون، في تلك المرحلة، ابتكروا الحروف الهيروغليفية، واستخدموها مع المصريين، حيث أن اسم تلك الأبجدية الهيروغليفية مأخوذ من اسم هيرو، أي هورو أي خورو، والذي يعني الشمس في اللغة الكردية، وبالذات في اللهجة الصورانية الكردية.
أما الكلمات المتشابهة مع الكردية الحالية فهي كثيرة نذكر منها: Dan ،Da ،Day أعطى. Gal ،Kal عجوز .Halanan ،Halan حرب.Hûman،Hemû جميع. Ku،Kî من.Kursekî، Kesekîشخص. Kî it pa .Kî be من يكون.Kate ،Ket وقع. Pede،Pî قدم.Mû .Mi شعر. Ta،Tu أنت،kêstug ،Guh أذن.Tia،Têyî ،Hatinيأتي. Gûd،Ga ثور.Maş، Meş مشي .Sûpî،Spî أبيض.Kûer،Kêr سكين.Hestayî، Hestî عظام.Sare ،Serî رأس .Şiwat،Şewatحريق. Hink،Henek بعض. وغيرها الكثير.
المعتقدات الدينية
آمن الهيتيون بالآلهة ذاتها، التي آمن بها غيرهم من أسلاف الكرد، والتي أصبحت الجزء الرئيسي من ثقافة الكرد الأوائل، التي شكلت لديهم، فيما بعد، ظهور الديانات التوحيدية، وكذلك قبل ظهور الفكر القومي المنبثق من العرق الآري، ومن أهم الآلهة التي آمنوا بها كغيرهم من أسلاف الكرد، هي شاويشكا التي عثر على رمزها في قرية كفر نبو في منطقة عفرين، (هي أستير أو عشتار)، آلهة الحب والعطاء، تيشوب، إله الجبال والعواصف، الذي عُثر على رمزه في آثار عين دارا بعفرين، وكذلك الإله سات، حتى الآن في عفرين تحمل قرية أثرية اسم ذلك الإله باسم ساتيا، آهورا مزدا إله الحكمة، وقد وجد رمزه في آثار العاصمة خاتوشا، كوماربي كبير الآلهة خور، أي الشمس، آلاني أي العلو والعظمة، وتذخر ثقافتنا بأسماء مناطق وعشائر وأسماء ذكور، وغير ذلك باسم هذا الإله، .للإله إل وهو كذلك كسابقه، والإله آرماه، إله القمر، ومازالت كلمة ماه في اللغة الكردية تعني القمر، الإله خبات.
الهيتيون، والكرد الخوريون
من أكثر الشعوب، التي تُعد من أسلاف الكرد، والتي تأثر بهم بني جلدتهم الهيتيون، هم الخوريون، وقد وصل هذا التأثر بأنهم اندمجوا معاً إلى درجة كبيرة من حيث اللغة، والسياسة، والدين، لدرجة يصعب على المؤرخين، والأركولوجيين التميز بين آثارهم، وأحداثهم، ومنجزاتهم، وبالطبع، ذلك كله يشكل القاعدة الراسخة للوجود الكردي الحالي.
يذخر الموقع الأثري خاتوشا عاصمة الهيتيين، بطابع أكثر قرباً من الثقافة الهورية، إذ إن التحف، والرقم مدونة بنسبة كبيرة باللغة الخورية، وهي تحسب لمنجزات الدولة الهيتية، وبالسياق ذلك التأثر، والاندماج يظهر الوجود الهيتي الخوري، ودورهما في تأسيس مدن عديدة في شمال وغرب كردستان “باكور وروج آفا”، منها كركميش (جرابلس)، أزاز(اعزاز)، مبوك (منبج)، آفرين (عفرين)، خلب (حلب)، شاهبك (شهبا)، كادش (قادش أي تل مندو) أوغاريت وواشوكاني (سري كانية المعربة إلى رأس العين) وغيرها من المدن الكردستانية، التي تمد بجذورها إلى عمق التاريخ، كمدية الرقة، وشيران وأورفة، وكرى مرازا.
بعد توسع الدولة الهيتية السياسي نحو الخوريين، الذين استفادوا من خلافات الأسرة الحاكمة لهم، فتغلغلوا فيها إدارياً (نتحدث هنا عن ذلك؛ كونه لا يعني موضوعنا)، وتدخلوا فيها، فانتقل الحكم إليهم قرابة عام 1250 ق.م فصارت الثقافة العامة للدولة الهيتية خورية بصورة أكبر، وبذلك حلوا محلها، وسيطروا على مناطق النفوذ لها، في شمال وغرب كردستان، وفي سوريا، وفلسطين، وانتقل إليهم حمل لواء الدفاع عنها بدل الخوريين، وذلك في وجه حملات المصريين والآشوريين العسكرية.
خاتمة
لم نتناول هنا البحث في الدولة الهيتية، ووجودها تاريخياً؛ لأن ذلك بات متوفراً، لذلك تطرقنا فيها فقط إلى تبيان ظاهرة موضوعية، ومهمة فيما يتعلق بالكرد، وهي صلة الهيتيين تاريخياً بالشعب الكردي، هذه الصلة التي هي فحوى اغفال وتجاهل العديد من أولئك، الذين يعدون أنفسهم مؤرخين، وأركولوجيين، المنتمين إلى الأنظمة المحتلة لكردستان، ومن يسير في فلكهم لخدمة منفعتهم الشخصية، وهم يزورون الحقائق؛ لهذا أن الذي كان يهمني هو هنا في هذا السبر القليل أن أزيح جزءاً من الغبار المتراكم عن العلاقة التاريخية الإثنية، بين الهيتيين، وبين الكرد، وذلك ليس أنها مجرد تكهنات أو أراء ارتجالية، نابعة من ذاتي، بل قناعة تاريخية، تكونت عندي خلال قراءتي، ودراستي، وعلاقتي بالأبحاث التاريخية، خلال عشرات السنين، بل إن العثور على هذه الرابطة الأثنية بين الهيتيين وبين الكرد، هي أيضاً استناداً إلى العديد من آراء، وأبحاث الآخرين، من المؤرخين والباحثين، والذين معظمهم ينتمون إلى الشعب الكردي، الذي أدرك بضرورة سعيه إلى إظهار حقيقة تاريخه المخفي والمهمش، خاصة وبالرغم من وجود بعض الإنسانيين، والمؤرخين المختصين الحياديين، ولكنهم يعدون في مثل هذه الأبحاث الدقيقة قليلي العدد، لذلك كما يقول أجدادنا الكرد Xwediyê elbê li elbê digere” صاحب الصاع الضائع، يبحث عنه بنفسه”، فهذا ما يفعله بعض المؤرخين والباحثين، وهو الذي يجب أن يفعلوه الآن، ومستقبلاً وبصورة أكثر وأدق.[1]
-المصادر والمراجع:
كتاب Elfabaya Celadet û pîvana pêwîstiya tîpên elfabayê اللغوي الكردي درويش غالب.
سلسلة العلاقات السورية المصرية عبر التاريخ – الجزء الأول للدكتور محمود عبد الحميد أحمد.
مقالات عن تاريخ كركميش ومنبج وغيرها للباحث الكردي بيار روباري على صفحته الخاصة الالكترونية.
الحوريون – تاريخهم وحضارتهم. جرنوت فيلهلم.
موقع Xwebûn مقالة للباحث الكردي عكيد يازار بعنوان Kurdên Cîhana dêrîn HATÎTÎالمنشور في 8-8- 2012م.
موجز تاريخ سوريا القديم. للدكتور محمد حرب قرزات.
صفحة خبر 24 الالكترونية -تموز 2019م -أول معاهدة سلام سجلها التاريخ بين الفراعنة والحثيين الكرد.
مقال منشور قبل عشر سنوات في موقع كوبانى كرد الالكتروني. القائد الكردي الحثي آرشير .
موقع JÎNHA-Bingihêzya jinên bo azadiyêمقالة للأستاذة ريما أحمد 21-3-2022م
مقالة للباحث اللغوي الكردي آمد تيكريس بعنوان Bêjenasıya gotina Kurdفي صحيفة كردستان -12-7-2017م وكذلك في مجلة Bîrnebûnبيرنبون -ص46-

کوردیپێدیا بەرپرس نییە لە ناوەڕۆکی ئەم تۆمارە و خاوەنەکەی لێی بەرپرسیارە. کوردیپێدیا بە مەبەستی ئەرشیڤکردن تۆماری کردووە.
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 1,606 جار بینراوە
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | کوردیی ناوەڕاست | ronahi.net
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 4
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی دەرچوون: 15-05-2022 (2 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: مێژوو
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
زمان - شێوەزار: عەرەبی
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 93%
93%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( هەژار کامەلا )ەوە لە: 21-05-2022 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 21-05-2022 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 21-05-2022 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 1,606 جار بینراوە
فایلی پەیوەستکراو - ڤێرشن
جۆر ڤێرشن ناوی تۆمارکار
فایلی وێنە 1.0.148 KB 21-05-2022 هەژار کامەلاهـ.ک.
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم
ژیاننامە
ئیحسان زەڵمی
وێنە و پێناس
خێزانی شێخ عومەری پانی بەرز دروو
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
کورتەباس
سەرۆکی هوداپار: لە سایەی ئەم دەستوورەدا کەس ناتوانێت باسی فیدراڵی و ئۆتۆنۆمی بکات
وێنە و پێناس
خوێندکارانی ئامادەیی سلێمانی کچان ساڵی 1977
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای ئامەد
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی حەوش کوروو
پەرتووکخانە
گوتاری شیعری لای د. وریا عومەر ئەمین
وێنە و پێناس
چەند کەسایەتییەک لە گۆیژە ساڵی 1957
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
پەرتووکخانە
ژووان؛ سەبارەت بە پەیوەندی نێوان کوڕان و کچان
ژیاننامە
هاونیاز سامی سابر
کورتەباس
لە سەیدسادق باندێک بە تۆمەتی گەڕان بەدوای شوێنەواردا دەستگیر دەکرێن
کورتەباس
شێخ محەمەد ئەسعەد ئەفەندی ئەربیلی؛ ژیان و بەرهەمەکانی لەبەر ڕۆشنایی سەرچاوە تورکی و ناوخۆییەکان
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 2
پەرتووکخانە
گەشتێک بە نێوان هەورێ و ماکۆک دا؛ بەرگی یەکەم
پەرتووکخانە
دیوانی سەباح ڕەنجدەر؛ بەرگی 03
وێنە و پێناس
خێزانی عەلادین شێخ عومەری پانی بەرز دروو
ژیاننامە
ئاوات مەلا ڕەسوڵ
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
ژیاننامە
کۆچەر محەمەد عارف
کورتەباس
کەموکوڕییەکانی ڕێزمانی کوردی لە پڕۆگرامی خوێندنی هەرێمی کوردستان بەپێی تیۆری مۆرفیم
ژیاننامە
دیانا عەدنان کەریم
ژیاننامە
ڕۆژین ئەکرەم
پەرتووکخانە
شوێنەوارنامە - وەشانی 3
ژیاننامە
عاسی فاتیح وەیسی
ژیاننامە
بەنین ئەحمەد
ژیاننامە
مریەم لەتیف
پەرتووکخانە
پەروەردە و خوێندن لە دیدی سەرۆک بارزانی
وێنە و پێناس
چەند کەسایەتییەکی شاری سلێمانی ساڵی شەستەکان
شوێنەوار و کۆنینە
زیندان سلێمان... شوێنی تەقوای زەردەشتییەکان
کورتەباس
دراوی میرنشینی بەدلیس
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
ژیاننامە
قومریە شێخ محەمەد بەرزنجی

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
بەهادین عەبدوڵڵا ئیبراهیم - بەهادینی حەلیم
22-09-2010
هاوڕێ باخەوان
بەهادین عەبدوڵڵا ئیبراهیم - بەهادینی حەلیم
ژیاننامە
ئەژین قادر
28-06-2015
هاوڕێ باخەوان
ئەژین قادر
ژیاننامە
ئەمین ئیبراهیم فەرەج
12-07-2013
هاوڕێ باخەوان
ئەمین ئیبراهیم فەرەج
ژیاننامە
سەعید قەزاز
24-04-2018
هاوڕێ باخەوان
سەعید قەزاز
شەهیدان
ڕێبوار کەریمیان
20-09-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڕێبوار کەریمیان
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
هاونیاز سامی سابر
20-09-2024
کشمیر کەریم
ڤیدیۆ
مەسعود پزیشکیان: من و سەرۆک بارزانی لە مەهاباد لەدایکبووین!
20-09-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
دیانا عەدنان کەریم
20-09-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
ئاوات مەلا ڕەسوڵ
19-09-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
بافڵ تاڵەبانی و نەهرۆ کەسنەزانی و شێخ جەعفەر لە یادی مەولوددا پێکەوە دەرکەووتن
19-09-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
بەنین ئەحمەد
19-09-2024
سروشت بەکر
شوێنەکان
ئەرزڕۆم
19-09-2024
شادی ئاکۆیی
ژیاننامە
ڕۆژین ئەکرەم
18-09-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
عاسی فاتیح وەیسی
18-09-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
سان جۆڵا: سەر بە میتی تورکی و هاوڕەگەزخواز نیم!
18-09-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ئامار
بابەت
  537,226
وێنە
  109,535
پەرتووک PDF
  20,226
فایلی پەیوەندیدار
  103,796
ڤیدیۆ
  1,533
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
306,623
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,806
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,986
عربي - Arabic 
30,397
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
17,966
فارسی - Farsi 
9,636
English - English 
7,553
Türkçe - Turkish 
3,667
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Deutsch - German 
1,664
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
130,109
پەرتووکخانە 
25,618
ژیاننامە 
25,416
کورتەباس 
18,133
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,698
پەند و ئیدیۆم 
13,558
شوێنەکان 
11,998
شەهیدان 
11,632
کۆمەڵکوژی 
10,907
هۆنراوە 
10,263
بەڵگەنامەکان 
8,348
وێنە و پێناس 
7,358
ئامار و ڕاپرسی 
4,624
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,316
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,458
ڤیدیۆ 
1,431
پۆلێننەکراو 
990
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
821
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
762
شوێنەوار و کۆنینە 
637
فەرمانگەکان  
276
گیانلەبەرانی کوردستان 
251
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
185
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
21
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
324
PDF 
31,287
MP4 
2,528
IMG 
200,835
∑   تێکڕا 
234,974
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم
ژیاننامە
ئیحسان زەڵمی
وێنە و پێناس
خێزانی شێخ عومەری پانی بەرز دروو
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
کورتەباس
سەرۆکی هوداپار: لە سایەی ئەم دەستوورەدا کەس ناتوانێت باسی فیدراڵی و ئۆتۆنۆمی بکات
وێنە و پێناس
خوێندکارانی ئامادەیی سلێمانی کچان ساڵی 1977
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای ئامەد
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی حەوش کوروو
پەرتووکخانە
گوتاری شیعری لای د. وریا عومەر ئەمین
وێنە و پێناس
چەند کەسایەتییەک لە گۆیژە ساڵی 1957
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
پەرتووکخانە
ژووان؛ سەبارەت بە پەیوەندی نێوان کوڕان و کچان
ژیاننامە
هاونیاز سامی سابر
کورتەباس
لە سەیدسادق باندێک بە تۆمەتی گەڕان بەدوای شوێنەواردا دەستگیر دەکرێن
کورتەباس
شێخ محەمەد ئەسعەد ئەفەندی ئەربیلی؛ ژیان و بەرهەمەکانی لەبەر ڕۆشنایی سەرچاوە تورکی و ناوخۆییەکان
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 2
پەرتووکخانە
گەشتێک بە نێوان هەورێ و ماکۆک دا؛ بەرگی یەکەم
پەرتووکخانە
دیوانی سەباح ڕەنجدەر؛ بەرگی 03
وێنە و پێناس
خێزانی عەلادین شێخ عومەری پانی بەرز دروو
ژیاننامە
ئاوات مەلا ڕەسوڵ
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
ژیاننامە
کۆچەر محەمەد عارف
کورتەباس
کەموکوڕییەکانی ڕێزمانی کوردی لە پڕۆگرامی خوێندنی هەرێمی کوردستان بەپێی تیۆری مۆرفیم
ژیاننامە
دیانا عەدنان کەریم
ژیاننامە
ڕۆژین ئەکرەم
پەرتووکخانە
شوێنەوارنامە - وەشانی 3
ژیاننامە
عاسی فاتیح وەیسی
ژیاننامە
بەنین ئەحمەد
ژیاننامە
مریەم لەتیف
پەرتووکخانە
پەروەردە و خوێندن لە دیدی سەرۆک بارزانی
وێنە و پێناس
چەند کەسایەتییەکی شاری سلێمانی ساڵی شەستەکان
شوێنەوار و کۆنینە
زیندان سلێمان... شوێنی تەقوای زەردەشتییەکان
کورتەباس
دراوی میرنشینی بەدلیس
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
ژیاننامە
قومریە شێخ محەمەد بەرزنجی

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.83
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.515 چرکە!