پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ڤیدیۆ
هاووڵاتییەک جەژنی ڕەمەزان و قوربان هی من نییە هی عەرەبە و جەژن ناکەم
22-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
فەرهاد پیرباڵ؛ میز بە هەموو شتێکی تورکیا داکەن
22-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
ئەشکەوتی بەکرێگیراوان
22-04-2024
زریان عەلی
وێنە و پێناس
قەڵای هەولێر بە ئاڵای تورکی داگیرکەر و فاشیست داپۆشرا!
22-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
عەبدولکریم یونس
22-04-2024
زریان سەرچناری
پەرتووکخانە
شێخی مەزن
21-04-2024
زریان سەرچناری
پەرتووکخانە
ناودارانی گەرمیان؛ بەرگی 01
21-04-2024
زریان سەرچناری
ژیاننامە
عەبدولکەریم بەرزنجی
21-04-2024
زریان سەرچناری
پەرتووکخانە
کوورتەیەک لە ژیانی هێمن موکریانی
20-04-2024
زریان سەرچناری
ڤیدیۆ
لاواندنەوەی شێرکۆ بێکەس بۆ ئەنفال
20-04-2024
شادی ئاکۆیی
ئامار
بابەت 517,114
وێنە 105,432
پەرتووک PDF 19,106
فایلی پەیوەندیدار 96,025
ڤیدیۆ 1,285
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی کۆیە
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
24-04-1974
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنام...
ژین
وێنە و پێناس
ڕەفتارە دڕندانەکانی سووپای ...
ژیاننامە
فەیروز ئازاد
الكرد في أرشيف الدولة العثمانية – الباب الأول : وثائق عثمانية غير مؤرخة
زانیارییەکانی کوردیپێدیا لە هەموو کات و شوێنێکەوەیە و بۆ هەموو کات و شوێنێکیشە!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

الكرد في أرشيف الدولة العثمانية – الباب الأول : وثائق عثمانية غير مؤرخة

الكرد في أرشيف الدولة العثمانية – الباب الأول : وثائق عثمانية غير مؤرخة
الكرد في أرشيف الدولة العثمانية – الباب الأول : وثائق عثمانية غير مؤرخة.
محمد علي أحمد

لدى إسناد و مقارنة الأحداث و الوقائع و الأعلام التي ترد في الوثائق العثمانية القليلة التي لا تحمل تاريخاً من المصدر , و التي ترد فيها كلمة ” الكرد ” ,مع المصادر التاريخية المتخصصة بالمنطقة و شعوبها , نجد أن معظمها عائدة للقرن الثامن عشر , و بالتحديد للربع الأخير من هذا القرن الذي كان يشهد تربع عبد الحميد الأول عرش السلطنة العثمانية .
هذه الحقبة التي شهدت الهجرات القسرية الواسعة لعشائر كردية من مناطق سكناها إلى أماكن النفي التي حددت من قبل الباب العالي , بموجب فرمان(1) أصدره عبد الحميد الأول في 21/1/1774 هذا نصه :
“يؤمر بتطويق و محاصرة العشائر المذكورة دون لفت انتباهها حتى حلول فصل الربيع , و طردهم من أماكن تواجدهم إلى أماكن أخرى , و تقييد كل من يعصى هذه الأوامر بالقيود و السلاسل و هدم وحرق مساكنهم و مصادرة خيمهم على الفور ”
و كان المسبب الأساسي لعمليات التهجير هذه هي مزاحمة الكرد للسكان الأتراك في فرص العمل المتاحة ببعض المناجم(2) , و الشكاوي التي قدموها بحقهم .
و أولى هذه الوثائق تحمل رقم المجلد /848/ و رمز الخزانة / KK.d../ بدون رقم ملف أو تاريخ , تتحدث عن مصاريف الجنود الذين تم سوقهم لتأديب كرد الدوجك Döçek .
وهذه الوثيقة تؤكد البدء بتنفيذ الفرمان السلطاني على بعض قبائل الكرد . فمن المعروف أن قبائل الدوجك الكردية كانت تسكن جنوب شرق الأناضول , وإرسال حملة عسكرية لتأديبهم بالتزامن مع صدور فرمان عبد الحميد الأول يعد تأكيداً إضافياً لعمليات التهجير القسرية المذكورة .
أضف إلى ذلك الوثيقة التي تتضمن سجلات و دفاتر الجرد المصدقة من قبل السلطان عبد الحميد الأول لبعض الكنوز والهدايا و التحف الثمينة من موجودات خزائن باب السعادة و النفقات و المصاريف السلطانية , ومن بينها السيف المرصع المهدى لوالي بغداد عبد الله باشا الذي حارب الكرد و أرسل رؤوس زعمائهم للسلطان .
” الوثائق من رقم المجلد 2422\0001إلى رقم المجلد 2422\0012 رمز الخزانة TS.MA.d نفس المحتوى ”
و كان عبد باشا(3) هذا (1777-1776م )أحد القواد المماليك المعروفين بدمويتهم الذين تم استخدامهم بكثرة من قبل الباب العالي , وقد أسندت إليه – مع غيره من الولاة و القواد – مهمة تنفيذ فرمان السلطان عبد الحميد .
وتأتي وثيقة أخرى مؤكدة للتهجير القسري المذكور الذي تعرض له كرد السلطنة العثمانية , تلك المتضمنة للسجلات الخاصة بتعداد الكرد الذين أسكنوا في قرى وبلدات سنجق أماسيا(4) , و التي تحمل رقم المجلد / 1494 / و رمز الخزانة
/ ML.CRD.d…/ من وثائق الأرشيف العثماني .
و يمكن اعتبار هذه الوثيقة دليلاً يشير إلى أحد أماكن النفي التي تم اختيارها للكرد , ويفسر أيضاً تواجد بعض العشائر و التجمعات الكردية حالياً في عمق الأناضول , ليس قريباً من الجغرافيا المألوفة للكرد .
و في التكملة , نجد العثماني حريصاً على متابعة شؤون الكرد في أماكن نفيهم القسري , إذ نجده جاهداً في الإلمام بتفاصيل حياته , و بالأخص شؤونه الاقتصادية , فلم يترك تجمعاً كردياً إلاّ و أحصى كل صغيرة وكبيرة من الممتلكات والأرباح و العقارات و الماشية الخاصة بالوافدين الجدد – الكرد . و فيما يلي مجموعة من الوثائق المتضمنة لهذه السجلات و الدفاتر :
. دفتر الأرباح الخاص بقرية الأكراد التابعة لقضاء شهود(5) – رقم المجلد /9356/ رمز الخزانة /ML.VRD.TMT.d…/
. دفتر الأرباح الخاص بقرية الأكراد التابعة لناحية أزينة بازاري –ىسنجق أماسيا – رقم المجلد /12955/ رمز الخزانة / ML.VRD.TMT.d…/
. دفتر الأرباح الخاص بقرية الأكراد التابعة لناحية أكداغ التابعة لقائم مقامية أماسيا – رقم المجلد /12966/ رمز الخزانة / ML.VRD.TMT.d… /
. دفتر الممتلكات و العقارات و الأرباح الخاصة بأهالي قرية الأكراد المسلمين التابعة لقضاء هافيك(6) – رقم المجلد /13590/ رمز الخزانة / ML.VRD.TMT.d…/
. دفتر الممتلكات و العقارات و الحيوانات و الأرباح الخاصة بأهالي قرية الأكراد التابعة لقضاء كازآباد(7) – رقم المجلد /13484/ رمز الخزانة / ML.VRD.TMT.d…/
. دفتر الممتلكات و العقارات و الأرباح الخاصة بأهالي قرية الأكراد التابعة لناحية كالين كيراز(8) – رقم المجلد /13928/ رمز الخزانة / ML.VRD.TMT.d…/
. دفتر الممتلكات و الأرباح الخاصة بأهالي قرية الأكراد االمسلمين التابعة لقضاء مرزيفون آباد(9) – رقم المجلد/14169/ رمز الخزانة / ML.VRD.TMT.d…/
. دفتر الممتلكات و العقارات و الحيوانات و الأرباح الخاصة بأهالي قرية الأكراد التابعة لقضاء يلدز ألي(10) – رقم المجلد/14893/ رمز الخزانة / ML.VRD.TMT.d…/
. دفتر الممتلكات و العقارات و الأرباح الخاصة بأهالي قرية الأكراد المسلمين التابعة لقرية شيخلي بقضاء لاديك(11)– رقم المجلد/15080/ رمز الخزانة / ML.VRD.TMT.d…/
. دفتر الممتلكات و العقارات و الأرباح الخاصة بأهالي قرية الأكراد ( جانب القرية السابقة ) التابعة لقرية شيخلي بقضاء لاديك– رقم المجلد/15098/ رمز الخزانة / ML.VRD.TMT.d…/

هذا و يمكن اعتبار كل من الوثائق الأخيرة إشارةً إلى إحدى الأماكن التي هجّر إليها الكرد بموجب الفرمان المذكور , حيث من المتوقع العثور على جماعات ذات أصول كردية فيها في الوقت الحالي .

1 – النص التركي للفرمان :
« Bahar gelinceye kadar ismi geçen aşiretlerin fazla uyandırılmadan etraflarının sarılıp kuşatma altına alınmaları. Bulundukları yerlerden kaldırılıp başka yerlere sürülmeleri. Emre karşı gelipte gitmek istemeyenlerin derhal kelepçelenerek, zencire vurulmaları. Barınaklarının yakılıp yıkılarak, çadırlarına el konması, fermanla buyrulur. »
B.D.A.G.M.-O.A.D.B من أرشيف Sevê Evin Çiçek
2 – انظر 20yy Başlarında Dersim – Sevê Evin Çiçek “ديرسم في بدايات القرن العشرين ” 3\12\2009 من أرشيف Sevê Evin Çiçek
3 – انظر كتاب لمحات إجتماعية من تاريخ العراق الحديث ج1 – الدكتور علي الوردي – ص168،.
4 – سنجق أماسيا ولاية سيواس – أسماء الأماكن العثمانية – طاهر سازان – صفحة429.
5 – قضاء تابع لسنجق قره حصار – ولاية الأناضول – المرجع السابق – صفحة 475 .
6 – قضاء هافيك – سنجق سيواس – المرجع السابق – صفحة 104, والاسم الحالي له دوغان شهر.
7 – ناحية كاز آباد التابعة لسيواس – المرجع السابق – صفحة 295.
8 – ناحية كيراز التابعة لإزمير – المرجع السابق – صفحة 313.
9 – قضاء مرزيفون – ولاية سيواس – المرجع السابق – صفحة 363.
10 – قضاء يلدز ألي – ولاية سيواس – المرجع السابق – صفحة 529.
11 – قرية شيخلي – قضاء لاديك – ولاية سامسون – المرجع السابق – صفحة 272.
[1]
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 1,579 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | عربي | medaratkurd.com
فایلی پەیوەندیدار: 1
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 16
بەڵگەنامەکان
پەرتووکخانە
کورتەباس
زمانی بابەت: عربي
پۆلێنی ناوەڕۆک: بەڵگەنامەیی
پۆلێنی ناوەڕۆک: مێژوو
جۆری دۆکومێنت: وەرگێڕدراو
شار و شارۆچکەکان: ئامەد
وڵات - هەرێم: باکووری کوردستان
وەرگێڕدراو لە زمانی: تورکی
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ڕاپەر عوسمان عوزێری )ەوە لە: 20-05-2022 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ڕۆژگار کەرکووکی )ەوە لە: 20-05-2022 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( ڕۆژگار کەرکووکی )ەوە لە: 20-05-2022 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 1,579 جار بینراوە
فایلی پەیوەستکراو - ڤێرشن
جۆر ڤێرشن ناوی تۆمارکار
فایلی وێنە 1.0.129 KB 20-05-2022 ڕاپەر عوسمان عوزێریڕ.ع.ع.
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
وێنە و پێناس
کوردناس و نووسەرە کوردەکانی یەریڤان 1966
کورتەباس
سیراکۆس
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
ژیاننامە
سەفیەدینی ئورمی
کورتەباس
پێدا چوونەوەیەک بە نمایشی سیناریۆی شانۆگەریەکی ژەهراوی
ژیاننامە
مێهرداد عەبدوڵڵازادە
پەرتووکخانە
کوورتەیەک لە ژیانی هێمن موکریانی
پەرتووکخانە
ئەشکەوتی بەکرێگیراوان
ژیاننامە
ڕێناس ڕزگار
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
ناودارانی گەرمیان؛ بەرگی 01
ژیاننامە
عەبدولکەریم بەرزنجی
کورتەباس
لێک ترازان و جووڵانەوەی کیشوەرەکان
ژیاننامە
بەناز عەلی
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی کەلات
ژیاننامە
عەبدولکریم یونس
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
وێنە و پێناس
چەند کەسایەتییەکی شاری مەهاباد ساڵی 1979
کورتەباس
بنچینەی شانۆی رادیۆیی کوردی
شوێنەوار و کۆنینە
گەرماوی موفتی
کورتەباس
نەخۆشی ی ترس
وێنە و پێناس
پۆڵا نانەوازادە ساڵی 1979
وێنە و پێناس
قەڵای هەولێر بە ئاڵای تورکی داگیرکەر و فاشیست داپۆشرا!
پەرتووکخانە
شێخی مەزن
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
نۆهەمین کابینەی حکومەتی هەرێمی کوردستان
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
ژیاننامە
مهناز کاوانی
ژیاننامە
هومایۆن عەبدوڵڵا
ژیاننامە
شەرمین وەلی
ژیاننامە
فەیروز ئازاد
وێنە و پێناس
پیاوێک بە جلوبەرگی کوردییەوە لە زاخۆ ساڵی 1927
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2

ڕۆژەڤ
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی کۆیە
16-12-2008
هاوڕێ باخەوان
قشڵەی کۆیە
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
24-04-1974
30-08-2010
هاوڕێ باخەوان
24-04-1974
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...)
ژین
25-06-2012
هاوڕێ باخەوان
ژین
وێنە و پێناس
ڕەفتارە دڕندانەکانی سووپای تورک
05-05-2013
هاوڕێ باخەوان
ڕەفتارە دڕندانەکانی سووپای تورک
ژیاننامە
فەیروز ئازاد
17-04-2024
زریان عەلی
فەیروز ئازاد
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
ڤیدیۆ
هاووڵاتییەک جەژنی ڕەمەزان و قوربان هی من نییە هی عەرەبە و جەژن ناکەم
22-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
فەرهاد پیرباڵ؛ میز بە هەموو شتێکی تورکیا داکەن
22-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
ئەشکەوتی بەکرێگیراوان
22-04-2024
زریان عەلی
وێنە و پێناس
قەڵای هەولێر بە ئاڵای تورکی داگیرکەر و فاشیست داپۆشرا!
22-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
عەبدولکریم یونس
22-04-2024
زریان سەرچناری
پەرتووکخانە
شێخی مەزن
21-04-2024
زریان سەرچناری
پەرتووکخانە
ناودارانی گەرمیان؛ بەرگی 01
21-04-2024
زریان سەرچناری
ژیاننامە
عەبدولکەریم بەرزنجی
21-04-2024
زریان سەرچناری
پەرتووکخانە
کوورتەیەک لە ژیانی هێمن موکریانی
20-04-2024
زریان سەرچناری
ڤیدیۆ
لاواندنەوەی شێرکۆ بێکەس بۆ ئەنفال
20-04-2024
شادی ئاکۆیی
ئامار
بابەت 517,114
وێنە 105,432
پەرتووک PDF 19,106
فایلی پەیوەندیدار 96,025
ڤیدیۆ 1,285
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
وێنە و پێناس
کوردناس و نووسەرە کوردەکانی یەریڤان 1966
کورتەباس
سیراکۆس
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
ژیاننامە
سەفیەدینی ئورمی
کورتەباس
پێدا چوونەوەیەک بە نمایشی سیناریۆی شانۆگەریەکی ژەهراوی
ژیاننامە
مێهرداد عەبدوڵڵازادە
پەرتووکخانە
کوورتەیەک لە ژیانی هێمن موکریانی
پەرتووکخانە
ئەشکەوتی بەکرێگیراوان
ژیاننامە
ڕێناس ڕزگار
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
ناودارانی گەرمیان؛ بەرگی 01
ژیاننامە
عەبدولکەریم بەرزنجی
کورتەباس
لێک ترازان و جووڵانەوەی کیشوەرەکان
ژیاننامە
بەناز عەلی
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی کەلات
ژیاننامە
عەبدولکریم یونس
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
وێنە و پێناس
چەند کەسایەتییەکی شاری مەهاباد ساڵی 1979
کورتەباس
بنچینەی شانۆی رادیۆیی کوردی
شوێنەوار و کۆنینە
گەرماوی موفتی
کورتەباس
نەخۆشی ی ترس
وێنە و پێناس
پۆڵا نانەوازادە ساڵی 1979
وێنە و پێناس
قەڵای هەولێر بە ئاڵای تورکی داگیرکەر و فاشیست داپۆشرا!
پەرتووکخانە
شێخی مەزن
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
نۆهەمین کابینەی حکومەتی هەرێمی کوردستان
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
ژیاننامە
مهناز کاوانی
ژیاننامە
هومایۆن عەبدوڵڵا
ژیاننامە
شەرمین وەلی
ژیاننامە
فەیروز ئازاد
وێنە و پێناس
پیاوێک بە جلوبەرگی کوردییەوە لە زاخۆ ساڵی 1927
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.42
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.329 چرکە!