کتېبخانە کتېبخانە
گېڵای

کوردیپێدیا گۆرەتەرین سەرچەمەی فرەزۋانیی پەی زانیارییە کورڎییا


ھۊرچنۍ گېڵای





ورڎ گېڵای      کیبۆردە


گېڵای
ورڎ گېڵای
کتېبخانە
نامۍ کورڎیۍ پەی زاڕۊڵا
کڕۆنۆلۆژیاو ڕۇداۋەکا
سەرچەمۍ
ۋەڵینە
گلېرۆکریێ بەکاربەری
چالاکیۍ
چنین گېڵۇ؟
ۋەڵاکریێ کوردیپێدیای
ڤیدیۆ
پۊلبەڼی، پېڕبەڼی
بابەتۍ ڕېکۆتییە!
تۊمارکەرڎەی بابەتۍ
تۊمارکەرڎەی بابەتۍ تازۍ
کېیاستەی ۋېنەی!
ڕاپەرسای
چنین دېیەی تۊ
پێۋەڼی
کوردیپێدیا چ جۊرە زانیاریېۋش پەنەۋازۍ ھەنۍ
ستانداردۍ
مەرجو بەکاربەرڎەی
چنینیی بابەتۍ
ئامرازۍ
چە بارەو ئېمە
ئەڕشیڤگەرۍ کوردیپێدیای
بابەتۍ چە بارەو ئېمە!
لینکو کوردیپێدیا دلۍ لینکا پەلیانەکەو وېتەنە بنیەرە
زېیاڎکەرڎەی / لابەرڎەی ئیمەیلی
ئامارو سەردانیکەرا
ئامارو بابەتۍ
فاڕەڕو فۆنتەکا
فاڕای ڕېکۆتو ڕۊژمارەکا
ۋشکنای ڕانۋیسی
زۋان و بنەزۋانو لاپەڕەکا
کیبۆردە
لینکۍ پەنەۋازۍ
زېیاڎکریاو کوردیپێدیای پەی گوگڵ کڕۆمی
کۇکیۍ/کۇکیز
زۋانۍ
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
ھەژمارو من
چۇوەر-لۋای
بۇ بە ھامکارو شمە!
کڕېڵەۋاچۊ وېت ۋیرشېیېنە!
گېڵای تۊمارکەرڎەی بابەتۍ ئامرازۍ زۋانۍ ھەژمارو من
ورڎ گېڵای
کتېبخانە
نامۍ کورڎیۍ پەی زاڕۊڵا
کڕۆنۆلۆژیاو ڕۇداۋەکا
سەرچەمۍ
ۋەڵینە
گلېرۆکریێ بەکاربەری
چالاکیۍ
چنین گېڵۇ؟
ۋەڵاکریێ کوردیپێدیای
ڤیدیۆ
پۊلبەڼی، پېڕبەڼی
بابەتۍ ڕېکۆتییە!
تۊمارکەرڎەی بابەتۍ تازۍ
کېیاستەی ۋېنەی!
ڕاپەرسای
چنین دېیەی تۊ
پێۋەڼی
کوردیپێدیا چ جۊرە زانیاریېۋش پەنەۋازۍ ھەنۍ
ستانداردۍ
مەرجو بەکاربەرڎەی
چنینیی بابەتۍ
چە بارەو ئېمە
ئەڕشیڤگەرۍ کوردیپێدیای
بابەتۍ چە بارەو ئېمە!
لینکو کوردیپێدیا دلۍ لینکا پەلیانەکەو وېتەنە بنیەرە
زېیاڎکەرڎەی / لابەرڎەی ئیمەیلی
ئامارو سەردانیکەرا
ئامارو بابەتۍ
فاڕەڕو فۆنتەکا
فاڕای ڕېکۆتو ڕۊژمارەکا
ۋشکنای ڕانۋیسی
زۋان و بنەزۋانو لاپەڕەکا
کیبۆردە
لینکۍ پەنەۋازۍ
زېیاڎکریاو کوردیپێدیای پەی گوگڵ کڕۆمی
کۇکیۍ/کۇکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چۇوەر-لۋای
بۇ بە ھامکارو شمە!
کڕېڵەۋاچۊ وېت ۋیرشېیېنە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 چە بارەو ئېمە
 بابەتۍ ڕېکۆتییە!
 مەرجو بەکاربەرڎەی
 ئەڕشیڤگەرۍ کوردیپێدیای
 چنین دېیەی تۊ
 گلېرۆکریێ بەکاربەری
 کڕۆنۆلۆژیاو ڕۇداۋەکا
 چالاکیۍ - کوردیپێدیا
 یارڎی
تۊماری تازە
ژیواینامە
ئەحمەدی خانی
26-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شەفېعو حاجی محەممەڎی تەۋېڵەی
12-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
حاجی عەباسی جەڕاح
05-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شێخ عەبدولڕەحمان جانەوەرەیی
04-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
خالید ڕەشید
19-03-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
جەمیل نۆسووڎی
06-03-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شێخ مەحمودی حەفید
16-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شێخ سەعیدی حەفید
16-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
کتېبخانە
مێژووی زانایانی هەورامان
12-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
حەمەحسێن کێمنەی
11-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
ئامارۍ
بابەتۍ 517,501
ۋېنۍ 106,128
کتېبۍ PDF 19,170
فایلی پەیوەڼیدار 96,509
ڤیدیۆ 1,308
کتېبخانە
جووجەڵەکێم
کتېبخانە
حەدیسەو ڕاو ڕۆخانەی
کتېبخانە
داستانی شێخی سەنعان بە هەورامی
ژیواینامە
کاک ئەحمەدی شێخ
کتېبخانە
مێژووی زانایانی هەورامان
كرد شمس الدينوف. ألجزء 1
چە ڕاو کوردیپێدیایۆ مزانی؛ کې، کې ھەن! کۊگە، کۊگە ھەن، چېش چېش ھەن!
پېڕە: کوڵەباس | زۋانو بابەتۍ: عربي
ھامبەشیکەرڎەی
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
ھۊرسەنگنای تۊماری
نایاب
فرە خاسە
خاسە
خرابە نېیەنە
خرابە
ۋزەش دلۍ ڕیزبەڼیی گلېرۆکریێکاو وېم
پەیلۋاو وېت چە بارەو ئی بابەتۍ بنۋیسە!
ۋەڵینەو دەستکاریی بابەتۍ
Metadata
RSS
چە گوگڵ پەی ۋېنە پەیۋەستا بە بابەتۍ دەسنیشانکریێ گېڵە
چە گوگڵ پەی بابەتۍ دەسنیشانکریێ گېڵە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

محمد علی احمد

محمد علی احمد
كرد شمس الدينوف. ألجزء 1
عمل مشترك بين موقع مدارات كرد و مجلة تاريخ الكرد Kürt Tarihi التركية
من تاريخ العلاقات الكردية – الروسية
بقلم روهات ألكوم Rohat Alakom
الترجمة عن اللغة التركية : محمد علي أحمد
عندما رأت روسيا القيصرية, في الربع الأول من القرن التاسع عشر, أن الكرد يشكلون قوة كبيرة في المنطقة , شكلت من كرد شمس الدينوف , حوالي منتصف القرن , منظمة نصف عسكرية و نصف إدارية , مما شكل الشرارة التي دفعت بالقوى و الجهات القاطنة في المناطق الحدودية بتنفيذ مخططاتها الكردية الخاصة .
كان موضوع كرد شمس الدينوف من المواضيع التي لفتت انتباهي خلال أبحاثي التي كنت أجريها عن كرد سرهاد في السنوات الماضية [1].
يبدو جلياً , أن كرد شمس الدينوف ( بالروسية Шамшадинов, , Şamşadinov) الذين يتكرر اسمهم بكثرة في تاريخ العلاقات الروسية – الكردية التي تطورت في بدايات القرن التاسع عشر و استمرت حتى عام 1917م , لم يحظوا بالبحث الوافي حتى الآن . و كما سنرى لاحقاً , فقد أولى الروس اهتماماً بالغاً بكرد شمس الدينوف من بين الكرد الذين وجدوا أنهم الأقرب إليهم . هذه المجموعة الكردية , و التي حملت فيما بعد ثلاثة هويات مختلفة متمثلة بكرد زيلان , و كرد شمس الدينوف و كرد تورن , خاضت صراعاً كبيراً للوجود , حين لعبت أدواراً مختلفة في بقعة تمركز فيها القياصرة و السلاطين في القرن التاسع عشر , أي في دولة ” سرهاد ” .
يشكل تاريخ كرد شمس الدينوف , صفحة هامة من تاريخ كرد سرهاد . عندما رأت روسيا القيصرية, في الربع الأول من القرن التاسع عشر, أن الكرد يشكلون قوة كبيرة في المنطقة , شكلت من كرد شمس الدينوف , حوالي منتصف القرن , منظمة نصف عسكرية و نصف إدارية , مما شكل الشرارة التي دفعت بالقوى و الجهات القاطنة في المناطق الحدودية بتنفيذ مخططاتها الكردية الخاصة . و قد كان لخبرة المائة عام التي اكتسبها كرد شمس الدينوف في روسيا , و تأسيس ألوية شمس الدينوف المكونة من الكرد , الأثر البالغ في مشروع العثمانيين المتعلق بتشكيل ألوية الحميدية المكونة من الكرد في أواخر القرن التاسع عشر .
يأتي أصل لقب شمس الدينوف , من الاسم المذكر الكردي المعروف بشمس الدين أو شمدين أو شامدين أو شمو . و قد كانت سلالة شمس الدين آغا الأكبر , تسمى – عطفاً عل اسم جدهم – في تاريخ العلاقات الروسية الكردية ب ” شمس الدينوف “. و شمس الدين آغا هو ابن سليمان آغا , و أبناء شمس الدين آغا هم : علي بك , خليل بك , حسن آغا , حسين آغا , محمد آغا , عثمان آغا و سعدون آغا . و أشهر هؤلاء , هو حسين آغا الذي كان يقيم في مملكة روان . و كان يعرف بين الناس باسم ” Husêyîn Axayê Çokdeve ” حسين آغا ركبة الجمل ” Çokdeve تعني باللغة الكردية ركبة الجمل , و حسب توصيف الكازمانيين , كان حسين آغا ذو قامة طويلة جداً , و حين جلوسه كانت ركبته تبقى عالية كركبة جمل “ [2] . كما هو معروف , انضمت مملكة روان ( 1747- 1828 ) إلى الأراضي الروسية بموجب معاهدة Türkmençay التي وقعت بالقرب من تبريز . و هكذا بدأ عهد جديد في حياة حسين آغا و عشيرة زيلان .
يرد ذكر هذه السلالة الكردية الشهيرة , في المصادر الروسية باسم ” آل شمس الدينوف عائلة البيك ” (бекское семейство Шамшадиновых ) أيضاً . و قد كان الكرد المنتمين لهذه الطبقة , يعرفون بهذه الكنية أو الشهرة أكثر من أسماء آبائهم . تقول جاندان بادم , في دراستها أوضاع ولاية قارس خلال سنوات روسيا القيصرية : ” يعد آل شمس الدينوف من الأمثلة النادرة المنتمية إلى السكان المحليين و الذين يستخدمون كنية “[3] . يطابق تاريخ كرد شمس الدينوف تاريخ العلاقات الروسية الكردية التي تطورت خلال القرن التاسع عشر و استمرت قرابة القرن ( 1828 – 1917 ) . كان كرد شمس الدينوف يسكنون Ramazankent , Orgov , Serdarbulak و أماكن أخرى في روسيا . و بشكل خاص , كانوا يقطنون ولاية قارس و جوبرناية يريفان خلال فترة حكم روسيا القيصرية ( 1877 – 1917 ) . و تناثروا في أرجاء قارس و آغري المختلفة , بعد انهيار روسيا القيصرية . فمثلاً , كانت قرية Orgov التابعة ل Iğdır تعرف قديماً بقرية حامد بك شمس الدينوف و عائلته . فيما بعد اتخذت العائلة كنية Güneş و شكلت مجموعة كبيرة في أنحاء Iğdır.
كان كرد شمس الدينوف ملاّك أراض واسعة . و يتحدث فصل بعنوان ” طلب مقدم من كرد شمس الدينوف من كرد كاغزمان ” عن مطالبة مجموعة من أعيان الكرد باسترجاع أراض ورثوها عن أجدادهم من الجهات الروسية المسؤولة , و يذكرمن بين هؤلاء الأعيان , ورثة شريف شمس الدينوف أيوب و حسن بيك [4] .
لفت كرد شمس الدينوف انتباه الرحالة و الباحثين الأجانب الذين جابوا المنطقة أيضاً . و الباحث البريطاني لينش( Lynch) يذكر , في معرض حديثه عن حسن آغا الذي قُدم إليه كزعيم للكرد في بدايات القرن التاسع عشر , أن اسمه ك ” حسن بك شمس الدينوف ” كان قد اكتسب صفة رسمية :
” حين ترجلنا عن الخيول , قٌدم لنا شخص ظريف المظهر , يرتدي قميصاً جركسياً , و تتدلى على صدره ربطة عنق وردية , بكامل البهاء و شديد الجاذبية , كزعيم لكرد جبل آغري التابع بالولاء للقيصر الروسي . و يمكن تذكر هذا القائد الشاب بشهرته ( كنيته – المترجم ) ذات الأهمية البالغة أيضاً , شهرة عائلة شمدين آغا كانت قد لبسته بشكل مؤثر جداً , و اكتسب اسم ” حسن بيك شمس الدينوف ” صفة رسمية “[5]

يتبع …

[1] روهات ألكوم , كرد قارس , أفيستا , 2009. Rohat Alakom , Torin: Arîstokratên Serhedê , Avesta , 2009 .
[2] جاندان بادم , ولاية قارس في إدارة روسيا القيصرية , منشورات بيرزمانلر, 2012, صفحة 162 . Candan Badem,Çarlık Rusyası Yönetiminde Kars Vilayeti ,Birzamanlar Yayınlılık , 2012 , s162
[3] المرجع السابق , صفحة 163 , انظر الهامش رقم 64 من نفس الصفحة .
[4] جاندان بادم صفحة 162 – 163 .
[5] مجاهد أوزدان هون , هوى اغدر 1 , 2002 , صفحة 715 ./ A.F.B. Lynch , Armenia Travels and Studies , المجلد 1 , لندن , 1901 , صفحة 160 .
ئی بابەتۍ بە زۋانی (عربي) نۋیسیێنە، پەی ئەۋەکەرڎەی بابەتەکۍ بە زۋانېۋ کە نۋیسێنە، سەرو ئایکۆنو ی کلیک کەرە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئی بابەتۍ 855 جارۍ ۋینیێنە
ھاشتاگ
سەرچەمۍ
[1] پەڕیانە | عربي | medaratkurd.com
بابەتۍ پەیۋەڼدریێ: 4
پېڕە: کوڵەباس
زۋانو بابەتۍ: عربي
ڕېکۆتو ۋەڵاکەرڎەی: 18-12-2013 (11 ساڵە)
جۊرو بەڵگەنامەی: ھۊرگېڵنیا
زۋان - بنەزۋان: عەرەبی
زۋانی بنەڕەتیی / زۋانی چنە ھۊرگېڵیا: تورکی
شار و شارەکڵۍ: ئەڵمائاتە
وڵات - هەرېم: کازاخستان
وڵات - هەرېم: کورڎەسان
کتېب - کوڵەباس: پەرسۊ کورڎی
کتېب - کوڵەباس: ۋەڵینە، تارېخ
تایبەتمەڼییۍ تەکنیکیۍ
چنینیی بابەتۍ: 99%
99%
ئی بابەتۍ جە لایەنو: ( ڕاپەر عوسمان عوزێری )یۆ جە: 15-02-2022 تۊمارەکریێنە
ئی بابەتۍ چە لایەنو: ( هاوڕێ باخەوان ) چە: 15-02-2022 پۊرەلۋای کریێنە و ئازاڎە کریێنە
ئی بابەتۍ پەی دمایین جاری جە لایەنو:( زریان سەرچناری )یۆ جە:04-03-2023 خاستەرە کریێنە
لینکو بابەتۍ
ئی بابەتۍ بەپاو ستانداردۍو کوردیپێدیای ھەڵای ناتەمامە ھەنە و پەنەۋازییش بە پۊرەلۋای بابەتیی و زۋانەۋانیی فرەتەری ھەن!
ئی بابەتۍ 855 جارۍ ۋینیێنە
فایېلۍ پېۋەدریێ - ڤێرشن
جۊر ڤێرشن نامۊ تۊمارکەری
فایلو ۋېنەی 1.0.116 KB 15-02-2022 ڕاپەر عوسمان عوزێریڕ.ع.ع.
کوردیپێدیا گۆرەتەرین سەرچەمەی فرەزۋانیی پەی زانیارییە کورڎییا
کتېبخانە
یاڎو پەنجا ساڵەو سەرکۆتەو ژڵېوەو ئاپۆیینە
کوڵەباس
پەی گڵیاوەکاو کەشی (2)
کوڵەباس
ساڵیاڎو ڕۊنامەکاری کوردی مەبارەک بۊ
ژیواینامە
شێخ عەبدولڕەحمان جانەوەرەیی
کوڵەباس
پەردە لادای پەی کتېبو (باسێوە فەرهەنگی دەگاو گوڵپی)
کتېبخانە
گیٛجاوەو ژیوای
کوڵەباس
یاڎو مەردەی گۆرە پیێوە هۆرامانی
کتېبخانە
تۊرەکە پەڕ ساۋەکە
ژیواینامە
شەفېعو حاجی محەممەڎی تەۋېڵەی
کتېبخانە
ڕۊژماری هۆرامی (8)
ژیواینامە
جەمیل نۆسووڎی
کتېبخانە
مەولە
کوڵەباس
وانایۆی پەی کتېبو (مەم و زین)ی بەهۆرامی
ژیواینامە
ئەحمەدی خانی
ژیواینامە
خورشید خانمەی داواشی
ژیواینامە
حاجی عەباسی جەڕاح

تازەکی
کتېبخانە
جووجەڵەکێم
29-01-2024
ئەسعەد ڕەشید
جووجەڵەکێم
کتېبخانە
حەدیسەو ڕاو ڕۆخانەی
04-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
حەدیسەو ڕاو ڕۆخانەی
کتېبخانە
داستانی شێخی سەنعان بە هەورامی
08-02-2024
زریان سەرچناری
داستانی شێخی سەنعان بە هەورامی
ژیواینامە
کاک ئەحمەدی شێخ
11-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
کاک ئەحمەدی شێخ
کتېبخانە
مێژووی زانایانی هەورامان
12-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
مێژووی زانایانی هەورامان
تۊماری تازە
ژیواینامە
ئەحمەدی خانی
26-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شەفېعو حاجی محەممەڎی تەۋېڵەی
12-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
حاجی عەباسی جەڕاح
05-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شێخ عەبدولڕەحمان جانەوەرەیی
04-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
خالید ڕەشید
19-03-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
جەمیل نۆسووڎی
06-03-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شێخ مەحمودی حەفید
16-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شێخ سەعیدی حەفید
16-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
کتېبخانە
مێژووی زانایانی هەورامان
12-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
حەمەحسێن کێمنەی
11-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
ئامارۍ
بابەتۍ 517,501
ۋېنۍ 106,128
کتېبۍ PDF 19,170
فایلی پەیوەڼیدار 96,509
ڤیدیۆ 1,308
کوردیپێدیا گۆرەتەرین سەرچەمەی فرەزۋانیی پەی زانیارییە کورڎییا
کتېبخانە
یاڎو پەنجا ساڵەو سەرکۆتەو ژڵېوەو ئاپۆیینە
کوڵەباس
پەی گڵیاوەکاو کەشی (2)
کوڵەباس
ساڵیاڎو ڕۊنامەکاری کوردی مەبارەک بۊ
ژیواینامە
شێخ عەبدولڕەحمان جانەوەرەیی
کوڵەباس
پەردە لادای پەی کتېبو (باسێوە فەرهەنگی دەگاو گوڵپی)
کتېبخانە
گیٛجاوەو ژیوای
کوڵەباس
یاڎو مەردەی گۆرە پیێوە هۆرامانی
کتېبخانە
تۊرەکە پەڕ ساۋەکە
ژیواینامە
شەفېعو حاجی محەممەڎی تەۋېڵەی
کتېبخانە
ڕۊژماری هۆرامی (8)
ژیواینامە
جەمیل نۆسووڎی
کتېبخانە
مەولە
کوڵەباس
وانایۆی پەی کتېبو (مەم و زین)ی بەهۆرامی
ژیواینامە
ئەحمەدی خانی
ژیواینامە
خورشید خانمەی داواشی
ژیواینامە
حاجی عەباسی جەڕاح

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.42
| پێۋەڼی | CSS3 | HTML5

| کاتو وەشکەرڎەی لاپەڕەی: 0.281 چرکە(چرکۍ)!