پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ڤیدیۆ
هاووڵاتییەک جەژنی ڕەمەزان و قوربان هی من نییە هی عەرەبە و جەژن ناکەم
22-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
فەرهاد پیرباڵ؛ میز بە هەموو شتێکی تورکیا داکەن
22-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
ئەشکەوتی بەکرێگیراوان
22-04-2024
زریان عەلی
وێنە و پێناس
قەڵای هەولێر بە ئاڵای تورکی داگیرکەر و فاشیست داپۆشرا!
22-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
عەبدولکریم یونس
22-04-2024
زریان سەرچناری
پەرتووکخانە
شێخی مەزن
21-04-2024
زریان سەرچناری
پەرتووکخانە
ناودارانی گەرمیان؛ بەرگی 01
21-04-2024
زریان سەرچناری
ژیاننامە
عەبدولکەریم بەرزنجی
21-04-2024
زریان سەرچناری
پەرتووکخانە
کوورتەیەک لە ژیانی هێمن موکریانی
20-04-2024
زریان سەرچناری
ڤیدیۆ
لاواندنەوەی شێرکۆ بێکەس بۆ ئەنفال
20-04-2024
شادی ئاکۆیی
ئامار
بابەت 517,051
وێنە 105,415
پەرتووک PDF 19,103
فایلی پەیوەندیدار 95,987
ڤیدیۆ 1,285
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی کۆیە
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
24-04-1974
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنام...
ژین
وێنە و پێناس
ڕەفتارە دڕندانەکانی سووپای ...
ژیاننامە
فەیروز ئازاد
كرد شمس الدينوف. ألجزء 1
زانیارییەکان لە هەردوو باری بابەتی و زمانەوانیدا پوخت و پۆلێن دەکەین و بەشێوازێکی سەردەمییانە دەیانخەینە بەردەست!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

محمد علی احمد

محمد علی احمد
كرد شمس الدينوف. ألجزء 1
عمل مشترك بين موقع مدارات كرد و مجلة تاريخ الكرد Kürt Tarihi التركية
من تاريخ العلاقات الكردية – الروسية
بقلم روهات ألكوم Rohat Alakom
الترجمة عن اللغة التركية : محمد علي أحمد
عندما رأت روسيا القيصرية, في الربع الأول من القرن التاسع عشر, أن الكرد يشكلون قوة كبيرة في المنطقة , شكلت من كرد شمس الدينوف , حوالي منتصف القرن , منظمة نصف عسكرية و نصف إدارية , مما شكل الشرارة التي دفعت بالقوى و الجهات القاطنة في المناطق الحدودية بتنفيذ مخططاتها الكردية الخاصة .
كان موضوع كرد شمس الدينوف من المواضيع التي لفتت انتباهي خلال أبحاثي التي كنت أجريها عن كرد سرهاد في السنوات الماضية [1].
يبدو جلياً , أن كرد شمس الدينوف ( بالروسية Шамшадинов, , Şamşadinov) الذين يتكرر اسمهم بكثرة في تاريخ العلاقات الروسية – الكردية التي تطورت في بدايات القرن التاسع عشر و استمرت حتى عام 1917م , لم يحظوا بالبحث الوافي حتى الآن . و كما سنرى لاحقاً , فقد أولى الروس اهتماماً بالغاً بكرد شمس الدينوف من بين الكرد الذين وجدوا أنهم الأقرب إليهم . هذه المجموعة الكردية , و التي حملت فيما بعد ثلاثة هويات مختلفة متمثلة بكرد زيلان , و كرد شمس الدينوف و كرد تورن , خاضت صراعاً كبيراً للوجود , حين لعبت أدواراً مختلفة في بقعة تمركز فيها القياصرة و السلاطين في القرن التاسع عشر , أي في دولة ” سرهاد ” .
يشكل تاريخ كرد شمس الدينوف , صفحة هامة من تاريخ كرد سرهاد . عندما رأت روسيا القيصرية, في الربع الأول من القرن التاسع عشر, أن الكرد يشكلون قوة كبيرة في المنطقة , شكلت من كرد شمس الدينوف , حوالي منتصف القرن , منظمة نصف عسكرية و نصف إدارية , مما شكل الشرارة التي دفعت بالقوى و الجهات القاطنة في المناطق الحدودية بتنفيذ مخططاتها الكردية الخاصة . و قد كان لخبرة المائة عام التي اكتسبها كرد شمس الدينوف في روسيا , و تأسيس ألوية شمس الدينوف المكونة من الكرد , الأثر البالغ في مشروع العثمانيين المتعلق بتشكيل ألوية الحميدية المكونة من الكرد في أواخر القرن التاسع عشر .
يأتي أصل لقب شمس الدينوف , من الاسم المذكر الكردي المعروف بشمس الدين أو شمدين أو شامدين أو شمو . و قد كانت سلالة شمس الدين آغا الأكبر , تسمى – عطفاً عل اسم جدهم – في تاريخ العلاقات الروسية الكردية ب ” شمس الدينوف “. و شمس الدين آغا هو ابن سليمان آغا , و أبناء شمس الدين آغا هم : علي بك , خليل بك , حسن آغا , حسين آغا , محمد آغا , عثمان آغا و سعدون آغا . و أشهر هؤلاء , هو حسين آغا الذي كان يقيم في مملكة روان . و كان يعرف بين الناس باسم ” Husêyîn Axayê Çokdeve ” حسين آغا ركبة الجمل ” Çokdeve تعني باللغة الكردية ركبة الجمل , و حسب توصيف الكازمانيين , كان حسين آغا ذو قامة طويلة جداً , و حين جلوسه كانت ركبته تبقى عالية كركبة جمل “ [2] . كما هو معروف , انضمت مملكة روان ( 1747- 1828 ) إلى الأراضي الروسية بموجب معاهدة Türkmençay التي وقعت بالقرب من تبريز . و هكذا بدأ عهد جديد في حياة حسين آغا و عشيرة زيلان .
يرد ذكر هذه السلالة الكردية الشهيرة , في المصادر الروسية باسم ” آل شمس الدينوف عائلة البيك ” (бекское семейство Шамшадиновых ) أيضاً . و قد كان الكرد المنتمين لهذه الطبقة , يعرفون بهذه الكنية أو الشهرة أكثر من أسماء آبائهم . تقول جاندان بادم , في دراستها أوضاع ولاية قارس خلال سنوات روسيا القيصرية : ” يعد آل شمس الدينوف من الأمثلة النادرة المنتمية إلى السكان المحليين و الذين يستخدمون كنية “[3] . يطابق تاريخ كرد شمس الدينوف تاريخ العلاقات الروسية الكردية التي تطورت خلال القرن التاسع عشر و استمرت قرابة القرن ( 1828 – 1917 ) . كان كرد شمس الدينوف يسكنون Ramazankent , Orgov , Serdarbulak و أماكن أخرى في روسيا . و بشكل خاص , كانوا يقطنون ولاية قارس و جوبرناية يريفان خلال فترة حكم روسيا القيصرية ( 1877 – 1917 ) . و تناثروا في أرجاء قارس و آغري المختلفة , بعد انهيار روسيا القيصرية . فمثلاً , كانت قرية Orgov التابعة ل Iğdır تعرف قديماً بقرية حامد بك شمس الدينوف و عائلته . فيما بعد اتخذت العائلة كنية Güneş و شكلت مجموعة كبيرة في أنحاء Iğdır.
كان كرد شمس الدينوف ملاّك أراض واسعة . و يتحدث فصل بعنوان ” طلب مقدم من كرد شمس الدينوف من كرد كاغزمان ” عن مطالبة مجموعة من أعيان الكرد باسترجاع أراض ورثوها عن أجدادهم من الجهات الروسية المسؤولة , و يذكرمن بين هؤلاء الأعيان , ورثة شريف شمس الدينوف أيوب و حسن بيك [4] .
لفت كرد شمس الدينوف انتباه الرحالة و الباحثين الأجانب الذين جابوا المنطقة أيضاً . و الباحث البريطاني لينش( Lynch) يذكر , في معرض حديثه عن حسن آغا الذي قُدم إليه كزعيم للكرد في بدايات القرن التاسع عشر , أن اسمه ك ” حسن بك شمس الدينوف ” كان قد اكتسب صفة رسمية :
” حين ترجلنا عن الخيول , قٌدم لنا شخص ظريف المظهر , يرتدي قميصاً جركسياً , و تتدلى على صدره ربطة عنق وردية , بكامل البهاء و شديد الجاذبية , كزعيم لكرد جبل آغري التابع بالولاء للقيصر الروسي . و يمكن تذكر هذا القائد الشاب بشهرته ( كنيته – المترجم ) ذات الأهمية البالغة أيضاً , شهرة عائلة شمدين آغا كانت قد لبسته بشكل مؤثر جداً , و اكتسب اسم ” حسن بيك شمس الدينوف ” صفة رسمية “[5]

يتبع …

[1] روهات ألكوم , كرد قارس , أفيستا , 2009. Rohat Alakom , Torin: Arîstokratên Serhedê , Avesta , 2009 .
[2] جاندان بادم , ولاية قارس في إدارة روسيا القيصرية , منشورات بيرزمانلر, 2012, صفحة 162 . Candan Badem,Çarlık Rusyası Yönetiminde Kars Vilayeti ,Birzamanlar Yayınlılık , 2012 , s162
[3] المرجع السابق , صفحة 163 , انظر الهامش رقم 64 من نفس الصفحة .
[4] جاندان بادم صفحة 162 – 163 .
[5] مجاهد أوزدان هون , هوى اغدر 1 , 2002 , صفحة 715 ./ A.F.B. Lynch , Armenia Travels and Studies , المجلد 1 , لندن , 1901 , صفحة 160 .
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 847 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | عربي | medaratkurd.com
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 4
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی دەرچوون: 18-12-2013 (11 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: دۆزی کورد
پۆلێنی ناوەڕۆک: مێژوو
جۆری دۆکومێنت: وەرگێڕدراو
زمان - شێوەزار: عەرەبی
شار و شارۆچکەکان: ئەڵمائاتە
وڵات - هەرێم: کوردستان
وڵات - هەرێم: کازاخستان
وەرگێڕدراو لە زمانی: تورکی
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ڕاپەر عوسمان عوزێری )ەوە لە: 15-02-2022 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( هاوڕێ باخەوان )ەوە لە: 15-02-2022 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 04-03-2023 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 847 جار بینراوە
فایلی پەیوەستکراو - ڤێرشن
جۆر ڤێرشن ناوی تۆمارکار
فایلی وێنە 1.0.116 KB 15-02-2022 ڕاپەر عوسمان عوزێریڕ.ع.ع.
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
کورتەباس
چەردەیەک لە ژیانی قەرەج لەناو ئەوروپا و لەناو کورددا
پەرتووکخانە
کوورتەیەک لە ژیانی هێمن موکریانی
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
ژیاننامە
عەبدولکریم یونس
ژیاننامە
بەناز عەلی
ژیاننامە
مهناز کاوانی
ژیاننامە
هومایۆن عەبدوڵڵا
ژیاننامە
عەبدولکەریم بەرزنجی
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
ژیاننامە
سەفیەدینی ئورمی
پەرتووکخانە
ئەشکەوتی بەکرێگیراوان
ژیاننامە
مێهرداد عەبدوڵڵازادە
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
چەند کەسایەتییەکی شاری مەهاباد ساڵی 1979
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
وێنە و پێناس
پیاوێک بە جلوبەرگی کوردییەوە لە زاخۆ ساڵی 1927
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
وێنە و پێناس
پۆڵا نانەوازادە ساڵی 1979
کورتەباس
گۆرانیەکی هەڵپەڕکێ
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
پەرتووکخانە
شێخی مەزن
پەرتووکخانە
نۆهەمین کابینەی حکومەتی هەرێمی کوردستان
کورتەباس
هەنگاوێک بۆ دوا ساڵەکانی پەنجاو وەبەرچاوهێنانەوەیەکی رۆژانی رەشی کرێکارانی قوڕ لە هەولێر لەپێش شۆڕشی تەمووزی 1958دا
ژیاننامە
فەیروز ئازاد
شوێنەوار و کۆنینە
گەرماوی موفتی
وێنە و پێناس
قەڵای هەولێر بە ئاڵای تورکی داگیرکەر و فاشیست داپۆشرا!
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
ناودارانی گەرمیان؛ بەرگی 01
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی کەلات
کورتەباس
دادگایی تاوانبارانی ئەنفال
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
کورتەباس
بەبۆنەی تێپەڕبوونی دوو سەد ساڵەی سلێمانی یەوە
ژیاننامە
شەرمین وەلی
ژیاننامە
ڕێناس ڕزگار
وێنە و پێناس
کوردناس و نووسەرە کوردەکانی یەریڤان 1966

ڕۆژەڤ
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی کۆیە
16-12-2008
هاوڕێ باخەوان
قشڵەی کۆیە
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
24-04-1974
30-08-2010
هاوڕێ باخەوان
24-04-1974
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...)
ژین
25-06-2012
هاوڕێ باخەوان
ژین
وێنە و پێناس
ڕەفتارە دڕندانەکانی سووپای تورک
05-05-2013
هاوڕێ باخەوان
ڕەفتارە دڕندانەکانی سووپای تورک
ژیاننامە
فەیروز ئازاد
17-04-2024
زریان عەلی
فەیروز ئازاد
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
ڤیدیۆ
هاووڵاتییەک جەژنی ڕەمەزان و قوربان هی من نییە هی عەرەبە و جەژن ناکەم
22-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
فەرهاد پیرباڵ؛ میز بە هەموو شتێکی تورکیا داکەن
22-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
ئەشکەوتی بەکرێگیراوان
22-04-2024
زریان عەلی
وێنە و پێناس
قەڵای هەولێر بە ئاڵای تورکی داگیرکەر و فاشیست داپۆشرا!
22-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
عەبدولکریم یونس
22-04-2024
زریان سەرچناری
پەرتووکخانە
شێخی مەزن
21-04-2024
زریان سەرچناری
پەرتووکخانە
ناودارانی گەرمیان؛ بەرگی 01
21-04-2024
زریان سەرچناری
ژیاننامە
عەبدولکەریم بەرزنجی
21-04-2024
زریان سەرچناری
پەرتووکخانە
کوورتەیەک لە ژیانی هێمن موکریانی
20-04-2024
زریان سەرچناری
ڤیدیۆ
لاواندنەوەی شێرکۆ بێکەس بۆ ئەنفال
20-04-2024
شادی ئاکۆیی
ئامار
بابەت 517,051
وێنە 105,415
پەرتووک PDF 19,103
فایلی پەیوەندیدار 95,987
ڤیدیۆ 1,285
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
کورتەباس
چەردەیەک لە ژیانی قەرەج لەناو ئەوروپا و لەناو کورددا
پەرتووکخانە
کوورتەیەک لە ژیانی هێمن موکریانی
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
ژیاننامە
عەبدولکریم یونس
ژیاننامە
بەناز عەلی
ژیاننامە
مهناز کاوانی
ژیاننامە
هومایۆن عەبدوڵڵا
ژیاننامە
عەبدولکەریم بەرزنجی
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
ژیاننامە
سەفیەدینی ئورمی
پەرتووکخانە
ئەشکەوتی بەکرێگیراوان
ژیاننامە
مێهرداد عەبدوڵڵازادە
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
چەند کەسایەتییەکی شاری مەهاباد ساڵی 1979
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
وێنە و پێناس
پیاوێک بە جلوبەرگی کوردییەوە لە زاخۆ ساڵی 1927
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
وێنە و پێناس
پۆڵا نانەوازادە ساڵی 1979
کورتەباس
گۆرانیەکی هەڵپەڕکێ
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
پەرتووکخانە
شێخی مەزن
پەرتووکخانە
نۆهەمین کابینەی حکومەتی هەرێمی کوردستان
کورتەباس
هەنگاوێک بۆ دوا ساڵەکانی پەنجاو وەبەرچاوهێنانەوەیەکی رۆژانی رەشی کرێکارانی قوڕ لە هەولێر لەپێش شۆڕشی تەمووزی 1958دا
ژیاننامە
فەیروز ئازاد
شوێنەوار و کۆنینە
گەرماوی موفتی
وێنە و پێناس
قەڵای هەولێر بە ئاڵای تورکی داگیرکەر و فاشیست داپۆشرا!
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
ناودارانی گەرمیان؛ بەرگی 01
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی کەلات
کورتەباس
دادگایی تاوانبارانی ئەنفال
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
کورتەباس
بەبۆنەی تێپەڕبوونی دوو سەد ساڵەی سلێمانی یەوە
ژیاننامە
شەرمین وەلی
ژیاننامە
ڕێناس ڕزگار
وێنە و پێناس
کوردناس و نووسەرە کوردەکانی یەریڤان 1966

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.42
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.937 چرکە!