بەفرین ڕوونیدەکاتەوە : بەکاریگەر یی کەسە نزیکەکانی ناو خێزانەکەم که باڵادەست بوون لەم جۆرە هونەرەدا، خۆشم باش بیرم نایەتەوە کەی دەستم پێکردوه، بەڵام دڵنیام ئەم بەهرەیە لەگەڵمادا لە دایک بووه.
-#ئافان فارس جاف#
$ژن: هونەری شێوەکاری بۆ تۆ وەک ژنێک چی پێ بەخشیوی؟$
#بەفرین ڕەشید#: لە پێناسەیەکی سادەی خودی هونەر خۆیەوە وەلامی ئەم پرسیارە دەدەمەوە، هونەر لای من بریتیە لە شێوەزارێک، کە کەسێک بە بەڕێگایەک لە ڕێگاکان، کە لە هەست و سۆزی و ناخی خۆیەوە سەرچاوە دەگرێت، تەرجەمەی دەکاتە بۆ مەشهەدێک یان چرکە ساتێکی دیاری کراو بە وێنەیکی هونەری دەری دەبڕێت. بەڕەچاو کردنی ناخ و چواردەور ئه و ژینگەیەی کە تێدا دەژی، بە بێ ڕەچاو کردنی بەربەستەکانی تاک و کۆمەڵەگاکەی. کەواتە هونەر زمانێکی پی بەخشیم کە بتوانم ئەوەی وشەکان دەری نابڕێت ڕەنگ و هێڵەکانم دێنە قسە و گفتوگۆ، کارە هونەریەکانم زمان حاڵی خومن و بینەری دەبێت ڕابێت لە سەر خوێندنەوەیان.
$ژن: بینەرەکانت باس لەوە دەکەن تابلۆکانت کارە هونەرییەکانت، وەک ژنێک پڕە لە بوێری و ئازایەتی، ئەو بوێرییە لە چییەوە سەرچاوەی گرتووە؟$
بەفرین ڕەشید: بەڵی زۆر ڕاستە هەرچیەک کارەکانی من ببینێت، دەزانێت کە کارەکانی من شتی تەقلیدو باوەکان نیە بەتەنیا. سەرچاوەی بوێریکەم، باوەربوون بەخۆم و تواناکانمە. لە کەش و هەوایەکدا گەورەبووم زۆر ئاز و بوێرانە گۆشکراوم، زۆر بەربەست هاتۆتە ڕێگام، زۆر توانج و هێرش کراوەتە سەرم، بەڵام باوەربوون بە خۆم و تواناکانم زۆر لە وەگەورەتربوون، پێش ئەوەی وەک ژن لەقەڵم بدەن من مرۆڤم و هیچم کەم نیە لە توانی تاکی بەرامبەر. لێرە دەرفەتێکم بەرێ کە بەراستی کاتی خۆیەتی باسی لێبکرێت، لە زۆر بەی زۆری چاو پێکەوتنەکاندا دەست خۆشکەری زۆرم لێدەکرێت، بە ئازاو بوێر ناو دەبرێم ڕێچکە شکینم لە بواری خۆمدا و لەسەر ئاستی کوردستان وەک ژنە شێوەکارێک. ئەوەی سەر سامی کردووم لە چەپ تا ڕاستیان، کەسیان ئامادە نیە یەک تابلۆی جەستی ڕووتی من بڵاو بکەنەوە، کە کاتێک کە تۆ من بەڕێچکە شکێن دەناسێنی بە خوێنەر و بینەرەکانت، نابێت پیشانی بدەین لەچ بوارێکدا من ئازا و ڕێچکە شکێن بووم؟ لە وەشگرنگتر تەنانەت لە دەرەوەی ووڵاتێش ئەم کارە دووبارەبووە. کارەکانی من هیچیان هینی هەوەس بازی نین، هەمووی هونەرین و دوورن لە شەهوەتبازیەوە، سەرچاوەی کارەکانم مۆدێلو جەستەی فریشتە ئاسای ژنانە، گەر لیان وردبینەوە هەریەکه و چیرۆکێکی خۆی هەیە، بەڵام بەداخەوە تاکو ئێستا باسی ئازایەتی وبوێری من دەکرێ بە بێ ئەوەی کارە ئازاکانم دنیا ڕونی ئازادی ببینێت. دەزانی لە زۆربەی کاتەکاندا هاوشێوەی کارەکانی من لە سۆشیال میدیایەوە نیشان دەدرێت، بۆ ئەوەی دەریخەن کەمن ڕێچەکە شکین نیم، زۆر پیش منیش ئەم جۆرە هونەرە کراوە دەکرێت!!! بەراستی زۆر جار ڕکەبەرایەتی زۆر ڕاستی دەشارێتەوە، من وەک ژن خۆم بە تاقانە دادەنێم لەم بوارەده لە سەر ئاستی کوردستان، دوای تریش من هەرچ کارێکی هونەریم کردبێت لە پیگە تایبەتیەکانی خۆم بڵاوم کردۆتەوە بەبێ گوێدان لە توانج، کۆمێنیتە نەشیاوەکان.
$ژن: بەربەستەکانی بەردەم کارکردنت چییە، کێشەکانت چین؟$
بەفرین ڕەشید: زۆرن ئه و بەربەستانەی کە دێنە ڕێگام، لە هەمووی گرنگتر نەبوونی شوێن و مەکانە بۆ کارکردن، خۆت باش شارەزایت لە ژیان وگوزەران لە دەرەوەی وولات، سەخەتە و دەبێت خۆتو هونەرەکەت بژێنیت. نەبوونی ڕیکخراوێک یان گروپێک کە گرنگی بدات بە هونەر و هونەری شێوەکار لە دەروەی وولات، بە مانایەکی تر پێویستمان بە گەلەریەکە یان چەند کەسانێکی شارەزایە بۆ بازار دۆزینەوەی کارەکانمان بە بێ پشتیوانی مادی بۆ کاری هونەر زۆر سەختە هەمووی دەبێتە هەوڵ و تەقەلای تاکە کەسی کە ئەوەندەی تر ژیانمان قورستر دەکات، نەبوونی پشگیری چ لە لایەن ڕێکخراوە حکومیەکان یان نا حکومێکان بۆ ئیمەی هونەرمەند، وە زۆریتر.
$ژن: ڕات چییە لەسەر داهاتی هونەر، ئایا ئەم پرسە لە نێو هونەرمەندانی کوردستان بۆتە کلتوور؟$
بەفرین ڕەشید: گەر مەبەستت لە داهاتی مادی بێت، بەڵێ ئیستا گەلەری هەیە هونەر بازاری هەیە، خەریکە دەبێتە کلتور، تەنانەت لەم دویانەشدا سەرنجی دراماکانم دا کە زۆر بەزەقی هونەری تەشکیلی پیشانی بینەران دەدەن، تابلۆکان پانتایی زۆریان هەبوو… ئەمەش کارێکی دڵخۆشکەرە و داهاتووی باشتر دەبێت، گەرچی تاکو ئێستا نرخ پیدانانی هونەری نەگەیشتۆتە ئاستنی بەرز، بەس بەوهیوایەم لەدوارۆژدا وەک دەرەوە وولات خەڵکانیک هەبن بتوانن هەڵسەنگاندن بکەن بۆ هونەرو بەرز بینرخێنن.
$ژن: لەسەر چ بنەما و پێوەرێک پێشەنگای کارەکانت دەکەیتەوە یان بەشداری دەکەیت؟ تا ئێستا چەند پێشەنگات کردۆتەوە؟$
بەفرین ڕەشید: هەر هونەرمەنده و ستایل و شێوەی کاری خۆی هەیە، بۆ بەشداریی کردن لەپێشەنگادا، دەبێت خاڵی هاوبەش هەبێت لەگەڵ هاوکارەکا نی تر چ لە شیوازی کارەکان چ لە بینەر و شوێنی نیشاندانی کارەکان، ناکرێت کاری بەرز و بەنرخ لە هەموو شوێنکدا نمایشی کەیت، با شوێنەکەش باش بێت و هاوکارە هونەرمەندەکانیش هاوشێوەی خۆت بن، گەر بینەری باش و هونەر دۆستت نەبێت، نمایش نەکردنی باشترە، جا بۆیە چەند چمکێک هەیە هەمەمووی بەستراونەتەوە بەیەکەوە بۆ نمایشکردنی کارەکان. سەبارەت بە پیشەنگای تایبەتی خۆم کەمن، هۆکارەکەشی من نیم، بەڵکو، ژیان و گوزەران لەتاراوگە ڕیگرە، نەبوونی پشتوپەنای هونەری هۆکاری سەرکین. تاکو ئیستا یەک پیشەنگای تایبەت و چەند پیشەنگایەکی هاوبەشم هەبووە لە بریتانیە، سەرباقی کاتی خوێندنەکانم هەموو تێرم و ساڵیک وەک پرۆژە ی خوێندم بەشداربووم لە پیشەنگای پەیمانگاو کۆلیجەکانی خویندنەکانم، هەرچی لەسەر دەمی ژیانم لە کوردستان وەک چالاکی قوتابخانەکەی کە وانەم تیا دەوتەوە پێشەنگام کردۆتەوە، چەند جارێکیش بە یەک تابلۆیی لە چند شۆێنکدا بەشدار بووم.
$ژن: چ هونەرمەنێکی کورد کاریگەری هەیە بەسەر کارە هونەرییەکانت؟ ئەی جیهانییەکان؟$
بەفرین ڕەشید: بەراستی من خۆم نەبەستۆتەوە بەیەک شێوەکارکردنەوە.. ڕێزی زۆرم بۆ سەرجەم هونەرمەندان، زۆریان مامۆستام بوون و لێیانەوە فێربووم یان وانەی تایبەتم لاوەرگرتوون، بەلام وەک کارگەری یەک ناونیە بڵێم فەزایی هونەری منی داگیر کردبێت، وەک پەیکەر تاش زۆر سەرسام بە هونەرمەند دارا حەمە سعید. لە سەر ئاستی جیهاندا هەمان شێوەم، هەردەم حەزم کردووە من بەفرین بم و کارەکانم هی خۆم بن و ڕوانگه و بۆچون و ووتەکانی خۆم بن، بەڵێ هەڵە نیە لەیەکترەوە فێربین، هەموومان قوتابین بەڵام بۆ هونەرو هونەرمەند مامۆستای گەورە ژیانە و پێگەی ژینگەکەیەتی کە خۆمان تێدا دەژین، ئافرەت بوونم و کوردبوونم زیاترین کاری کردۆتە سەر هونەرکەم، وەکو ناوی جیهانی حەزم بەکارەکانی گۆگان و ڤانکوخ بوە، چاوم لیان تێرنەبووە.
$ژن: ئەدای ژنانی هونەرمەندی شێوەکار چۆن دەبینی لە کوردستان؟$
بەفرین ڕەشید: وەک خۆتان دەزانن من لە دەرەوەی وولات دەژیم، زۆر بەداخەوە من تۆزیک دابراوم لە کوردستان، بەلام دڵنیام هونەر پیشکەوتنی زۆری بە خۆیە وە بینیوە لە کوردستان، دلنیاشم ژنان بەشێکی زۆریان بەر کەوتوە، ئیستا لە زانکۆ پەیمانگاکاندا هونەر دەخوێندرێت و شێوازە ئەکادیمەکەی دەچەسپینرێ و خانمان پشکی باشیان هیە بەدڵنیایەوه.
$ژن: چ پەیامێکی دیاریکراوت هەیە لە ڕێگەی هونەرەکەتەوە بتەوێت بیگەیەنیت؟$
بەفرین ڕەشید: وەک ژن دەمەوێت دەنگی کپ کراوی خانمان وولاتەکەم بم، وەک کوردیش دەمەوێت چریکەی ئازادی و مافی نەتەوەکەم بم، چەسپاندنی مافی مرۆڤ و یەکسانی ڕەنگی تابلۆکانی منە ناونیشانەکەشی ئافرەتی ئازاو بوێرە. دەکرێت یەکسان بین له مافەکاندا لەگەڵ پیاو وەک ئافرەت، ئازدو یەکسانیش بین لە گەڵ جیهانی دەرەوە، بەرنامەی کاری منن.
$ژن: پرۆژەی داهاتووت چییە؟$
بەفرین ڕەشید: بەداخەوە زۆرم بەرنامه و کارهەن، کە قورس دەبێت جێبەجیکردنیان دوای بەڵای کورۆنا، بەلام دەکرێت زیاتر خۆم بەکاری دەست و پیکەرەوە خەریکە دەکەم، سەر قاڵی ئەم بوارەدەبم، خوازیایشم خوێندنێکی تریش هەر له و بوارەدا بکەم. تاکو ژیان ئاسایی دەبێتەوە بتوانین کارو بەرنامەی ڕۆتینی جاران دابنێنەوه[1]