ئازادی ژن ئەرک و مافی ژن لە چیدایە؟لە جیهانی سەرمایەدار،کۆمەڵگەی دواکەوتوودا ؟
بەشێوەیەکی گشتی لەجیهاندا مافی ڕەوای ژنان پێشلێکراوە ئەم پێشیلکردنە بەسەر هەمەموو جەمسەرەکانی کۆمەڵگادا دابەش بووە، هەر کۆمەڵگاو چینێک بەپێی بەرژەوەندی ئەو یاساو باری کۆمەڵایەتیەی بووە بەکلتور ڕەگی داکوتاوە
لەجیهانی سەرمایەداری بەسود بینن لەجەستەی ژن بەکارهێنانیان وەک کاڵایەکی بازرگانی و بەشینەوەی نازناوی براند فاشێۆن ماف و سەربەخۆ بوونی ژن ئاراستە کراوە بەناوی ئازادیەوە جوانیەکان وکەسایەتی پاراستنی خودی و بڕیار دانی خودی لێدەسەنرێتەوە، وەک کاڵایەک یا شمەکێک نمایش دەکرێت بەپێی ویستو ئیرادەی بزنسەکە ئوبجێکت دەکرێت بەناوی سەربەسەتی بڕیاردان ئەمانەی پێدەدرێت ئەسڵی بابەت سەربەستی نیە دیسپلین کردن و ئاراستە کردنی ژنە بۆ بەرژەوەندی سەرمایەداری جیهان هەر ساڵە و بڕیارێک لەوەدەترێت جەستەو ستایل ڕەنگ و شێوازی بەرگ و پوشینی چیەو چۆن دەبێت ئەمەش سیاسەتێکی جیهانی سەرمایەداریە تا ژنان بێ ئاگابکەن لەوەی ئەرکو مافی تەواوی ئەوان چیە.
لەکۆمەڵگە دواکەتوەکانیشدا ئاین یادین بەپێودەنگی وڕێژەیەکی سەرەکی دادەنرێت بەجۆرێک شۆڕبوتەوە بۆسەر کایە کۆمەڵایەتیەکان ژن دەکەن بەئامرازێکی عەیبەی دینی بۆ پەردە پوشکردنی شەرەفیان سۆزی ژن زیاتر بەکار براوە لەلایەن گەنجانەوە بەهەڕەشە کردن یاترساندن ئەم ترس و توقەش بەدەرەجەی یەک خێزان ڕۆڵی سەرەکی دەبینێت تیایاندا کاتێک بەشێوازی خۆیان بەناوی عەیبەو بڤەوە سەربەستی لەکچەکانیان وەردەگرن ئەوانیش بۆتام کردنی ئەوشتەی لێیان قەدەغەکراوە خویان دەخەنە داوەوە لێرەدا دیسان خودێتی لەدەست دەدات دەبن بە کۆیلەی بەرامبەرەکەیان دیسپلین دەکرێن بەپێی ویستوو ئیرادەی بەرامبەر کەوابێت ئەمەش سەندنەوەی ئیرادەی ژنە، ژن زیاتر وەک ئامرازێکی خزمەت کردن هێنانە دوونیای وەچە و ئامرازی سێکس سەیر دەکرێت ڕەنگە ئێستاش بەزۆر بەشوودا شیربایی دۆڕانی لەقومار وەک قەرەبوو بەلایەنی بەرامبەر بدرێت،
ئایا جیهانی سەرمایەداری ئازادی ژنی دەوێت یا گەشتن بەقازانجی بازرگانیەکان ویا کۆنترۆڵکردنی ژن بۆون کردنی ئازادی ڕاستە قینە ؟
بۆوەڵامی ئەم پرسیارە تەنیا دیدی خۆمە سیاسەتێکی تایبەت بەجیهانی سەر مایەدریە یاوڵاتانی پێشکەوتوو داماڵینی بەهای کۆمەڵایەتی و لەدەستدانی سەربەستی تاک و ئاشوب نانەوە لەنێو ژنانی ڕۆژ هەڵات و ئامانجێکی سەرەکی زۆرینەی سەرمایەی جیهانە بەخستنەگەڕو بەکار هێنانی ژن وەک ڕیکلامێکی بازرگانی بۆزۆرینەی کاڵاکان ئەمەش وەک قازانج بەقازاج وایە لەنێوان ژن و بزنسەکاندا دروستر بڵێین شمەک بەشمەک.
ئایا دین و کلتور پەیوەدندیان بەیەکەوە هەیە دین پێش کلتور کەوتوە یا کلتور پێش دین کەوتوە لەئاراستە دیسپلن کردنی بڕیاردانی ژن بۆ ماف و ئەرکەکانیا.؟
لەکۆمەڵگەی دواکەوتوو تەنانەت ئەو دەست درێژیەی بەرامبەر بەژن دەکرێت بەزیانی ژن دەشێکتەوە و کۆتایی دێت بەبەستنەوەی بەکلتور و کۆمەڵگەوە وپاشان دین هەمیشە کلتور پێش دین کەوتوە گەر بەپێی دین بڕۆین سزا بو هەردوو ڕەگەز وەک یەکە، لێرەدا نەک ژن ئەرک ومافی زەوت دەکرێت بەڵکو هەندێک عەقڵیەت بەپەڵەیەکی ڕەشی دەبینن بڕیارێکی بەپەلەو بێ زانینی ئەسڵی بابەت خۆیان تەسلیمی کۆمە ڵگا دەکەن بەزیندە بەچاڵکردنی یا کوشتنی کۆتایی دێت، کەئەمەش خۆی لەخۆیدا دوای بڵاو کردنەوەی کەیسی هەر ژنێک ناڕەواترین کارە وەزارەتی ڕۆشنبیری ئەم ئەرکەی وەک کارێکی یاسایی بەخشیوە بە سایتەکان باسو خواس و قسەو قسە ڵۆکی بێ بنەمای نێو تۆڕەکۆمەڵا یەتیەکان هێندەی تر کەیسیەکە گەرمتر دەکات بەزیانی ژن دەشکێتەو،
کەوابێت لەهەمو بارەکاندا چ جیهانی سەرمایەداری بێت یا دواکەتوو ماف و ئەرکی ژن پێشێل کراوە هەر جیهانە بە سوود بینینی کۆمەڵایەت یائاینی یابەهای کۆمەڵایەتی یا قازانجی سەرمایەداران بڕیار لەسەر چارەنوسی ژن دەدرێت هەمیشە ژن ئاراستە دەکرێت ئازادی ژن لەوەدانیە جیهانی سەرمایەداری وەک کاڵایەکی بازرگانی نمایشی ژنی پێدەکەن ئازادی لەڕووت پوشی یا دەرخستنی جوانی و نمایش کردنی جەستە ژندا, نیە ئازادی لەبڕیارداندایە وپاراستن و شکاندنی کۆدی ئازادی ڕاستەقینەی ژن دەرکردنی بڕیار و ئازادی کار بکات نەک بەبوکەڵەکردنی ژن بۆساغ کر نەوەی بەرهەمەکانیان دیسپلین و ئاراستە بکرێن
لەکۆمەڵگە دواکەتوەکانیشدا دەبێت ئەو کۆدە بشکێنرێت کە هەمیشە ژن دەبێت باجی زیانە کۆمەڵایەتیەکان بات ئەو ترسو توقینەی نێو خێزانەکان نەهێڵریت تا بتوانن خۆیان بدۆزنەوە خودێتیان بپاریزن کاتێک سەربەستی بەژن درا وترس لەدڵیاندا نەما ئەوان خۆیان تەسلمی بەرامبەر ناکەن دەتوانن تاک لایەنە بەشێوەیەکی دروست و واقیع بین بڕیار لەسەر ئەرک و مافەکانیان بدەن، ئەرک و مافی ڕاستە قینەی خۆیان بەدەست دەهێنن
[1].