حکومەتی هەرێمی کوردستان و ئاژانسی قەرزبەخشی سەر بە حکومەتی بەریتانیا UKEF گەیشتنە ڕێکەوتنێک بۆ دابینکردنی تێچووی قۆناغی یەکەمی گرێبەستی نێوان حکومەتی هەرێمی کوردستان و کۆمپانیای ئەندازیاریی ئاویی بەڕیتانی Biwater بۆ چارەسەرکردنی کێشەی ئاو و ئاوەڕۆ لەهەردوو شاری هەولێر و سلێمانی.
UKEF ڕەزامەندی نیشاندا بۆ پێدانی 34.8 ملیۆن دۆلاری ئەمریکی وەک قەرز بە حکومەتی هەرێمی کوردستان بۆ قۆناغی یەکەمی پرۆژەی ئاو و ئاوەڕۆی هەولێر و سلێمانی دوای ئەوەی حکومەتی هەرێم لە ساڵی 2015 گرێبەستێک لەگەڵ کۆمپانیای Biwater مۆرکرد بە بڕی 1.2 ملیار دۆلار. ئەوە یەکەم قەرزە حکومەتی هەرێم بە پێی یاسای ژمارە (7) ساڵی 2015 وەردەگرێت، کە تایبەتە بە ڕاکێشانی مایە لە ڕێگەی قەرزکردن.
ئەم ڕێکەوتنە دەبێتە هۆی کەمکردنەوەی ئەو بارگرانییەی لەسەر ژێرخانی ئاوی هەیە و پشتبەستنی هەرێمی کوردستان بە ئاوی ژێرزەوی کەم دەکاتەوە و کاردانەوەی ئەرێنی لەسەر سامانی ئاویی و ژینگەی هەرێمی کوردستان دەبێت. لە چوارچێوەی ئەم ڕێککەوتنەدا، پڕۆژەی پێشکەوتوی "یەکەی چارەسەرکردنی ئاو" کە توانای لەخۆگرتنی600،000 مەتر سێجا هەیە لە هەولێر دروست دەکرێت و لەگەڵ نوێکردنەوەی پرۆژەی "یەکەی چارەسەرکردنی ئاو". ئەمە سەرەڕای دابینکردنی ئامێری هەرە پێشکەوتوو بۆ چارەسەرکردنی ئاوی پیس.
قۆناغی یەکەم،گشت ڕووماڵ و هەڵسەنگاندنەکانی پرۆژەکە لەخۆ دەگرێت وەک هەلسەنگاندنی کاریگەری پرۆژەکە لە ڕووی کۆمەڵایەتی و ژینگەییەوە.
سێر ئەدریان وایت، سەرۆکی کۆمپانیایBiwater ڕایگەیاند "لەوەتەی دامەزراندنی Biwater لە ساڵی 1968 چەندین پرۆژەی سەرەکی نێونەتەوەیی ئاو و ئاوەڕۆمان لە سەرانسەری جیهان ئەنجامداوە بە ڕۆژهەڵاتی ناوەراستیشەوە، مۆرکردنی ئەم گرێبەستە لە کوردستان وەرچەرخانێکی سەرەکییە لە دابینکردنی تەکنۆلۆژیای پێشکەوتوو بۆ چارەسەرکردنی کێشەی ئاو و ئاوەڕۆ لە هەرێمدا."
بەبۆنەی واژووکردنی ئەو گرێبەستە و ڕێکەوتنی وەرگرتنی قەرز، سەرۆک وەزیران نێچیرڤان بارزانی ڕایگەیاند "هەنگاوێکی گرنگە بۆ بەرەو پێشبردنی ژیانی ڕۆژانەی دانیشتوانی هەولێر و سلێمانی. هەروەها بۆ جاری یەکەمە حکومەتی بەریتانیا بەشێوەیەکی ڕاستەوخۆ قەرز دەداتە حکومەتی هەرێمی کوردستان بۆ پێشخستنی ژێرخانەکەی. ئێمە هیوادارین پێدانی ئەم قەرزە ڕێگا خۆشکەر بێت بۆ دابینکردنی سەرمایەی پێویست بۆ قۆناغەکانی تری ئەم پرۆژە گرنگە و پێزانینی خۆمانیش ئاراستەی حکومەتی بەریتانیا دەکەین کە لە ئاستێکی باڵادا پشتگیری ئەم پرۆژەیان کردووە، ئەوەش کاردانەوەی پەیوەندی نزیک و بەرهەمداری نێوان بەریتانیا و هەرێمی کوردستان پیشان دەدات".
بەڕێز گرێگ هاندس وەزیری بەریتانیا بۆ کاروباری بازرگانی سەرمایەداری لەمبارەوە ڕایگەیاند "ئەوە هەواڵێکی دڵخۆشکەرە بۆ کۆمپانیایBiwater و هەناردەی بەریتانی و خۆشحاڵم کە UKEF تێچووی ئەم گرێبەستە گرنگە دابین دەکات. ئەوە پیشان دەدات دەتوانرێت چی بەدەست بهێنرێت کاتێک تەکنۆلۆژیای بەریتانی لەکاتی گونجاودا لە لایەن حکومەتی بەریتانی پشتگیری دەکرێت. ئەم پرۆژەیە سوودێکی مەزنی بۆ کوردستان دەبێت و دەرفەتێکی مەزنیش بۆ کۆمپانیاکانی بەریتانیا دەرەخسێنیت."
08-12-2016