پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ڤیدیۆ
کورد خاوەنی کۆنترین شوێنەواری بەریتانیایە
18-04-2024
شادی ئاکۆیی
ڤیدیۆ
قانع شاعیری چەوساوەکان
18-04-2024
شادی ئاکۆیی
ڤیدیۆ
سەید عەلی ئەسغەر دەنگێک لە ئاسمانی موزیکی کوردیدا
18-04-2024
شادی ئاکۆیی
ڤیدیۆ
فەتانەی وەلیدی ئەستێرەیەکی لە بیرکراو لە ئاسمانی هونەر و مۆسیقای کوردیدا
18-04-2024
شادی ئاکۆیی
ڤیدیۆ
مریەم خان یەکەمین گۆرانی بێژی ژنی کورد کە بەرهەمەکانی لەسەر قەوان تۆمارکراوە
18-04-2024
شادی ئاکۆیی
ڤیدیۆ
وەسێتنامە گرنگەکەی پیرەمێرد
18-04-2024
شادی ئاکۆیی
ڤیدیۆ
شارام نازری کوردێک لە لوتکەی گۆرانی و مۆسیقای ئێراندا
18-04-2024
شادی ئاکۆیی
ڤیدیۆ
مارگرێت یەکەم پێشمەرگەی ژن لە شۆڕشی ئەیلولدا
18-04-2024
شادی ئاکۆیی
ڤیدیۆ
لەیلا قاسم سمبولی خەباتی ژنان
18-04-2024
شادی ئاکۆیی
ڤیدیۆ
ئەحمەد کایا چریکەیەکی بەسۆز لە باکوورەوە بۆ هەموو کوردستان
17-04-2024
شادی ئاکۆیی
ئامار
بابەت 516,080
وێنە 105,178
پەرتووک PDF 19,084
فایلی پەیوەندیدار 95,691
ڤیدیۆ 1,279
شوێنەکان
خانەقین
ژیاننامە
قابیل عادل
ژیاننامە
شاپور عەبدولقادر
ژیاننامە
سەرهاد ئیسماعیل بیسۆ خەلەف
ژیاننامە
فەیروز ئازاد
توفيق وهبي
کوردیپێدیا، زانیارییەکانی هێندە ئاسان کردووە! بەهۆی مۆبایڵەکانتانەوە زۆرتر لە نیو ملیۆن تۆمار لە گیرفانتاندایە!
پۆل: ژیاننامە | زمانی بابەت: عربي
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
1 دەنگ 5
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست1
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

توفيق وهبي

توفيق وهبي
ولد توفيق وهبي بك أبن معروف، في مدينة السليمانية بتاريخ 1-1-1891، توفي والده وهو طفلاً صغيراً، أكمل دراسته الإبتدائية في السليمانية، و في سنة 1904 ذهب إلی بغداد و أكمل دراسته المتوسطة و الإعدادية العسكرية و أستطاع الحصول علی درجات جيدة فيها.
بعد ذلك توجه إلی مدينة أسطنبول عاصمة الإمبراطورية العثمانية آنذاك لإكمال دراسته العليا، و قُبلَ في كلية الأركان و أصبح بذلك ضابط ڕكن في الجيش العثماني.
حياته
في بداية الحرب العالمية الأولی سنة 1914، شارك وهبي في حرب جنه قلعة في دردنيل، بعد هذا أرسل إلی مناطق جنوب العراق للمشاركة في الحرب ضد القوات البريطانية في منطقة الشعيبة، و في الوقت الذي أعلن فيه العثمانين أنسحابهم أمام القوات البريطانية في شهر أيلول سنة 1917، كان هو قد شارك في حرب منطقة الرمادي و في الوقت الذي وقعت هذه المدينة تحت سيطرة القوات الأنكليزية أنسحب وقواته إلی منطقة هيت.
و في سنة 1918 نُقل إلی المشاركة في حرب فلسطين، و تم ترفيعه إلی درجة ڕائد في الجيش و حصل وقتها علی ميدالية البطولة من القيادة الألمانية، الجدير بالذكر بأن أكثر القياديين في الجيش العثماني كانوا من الجنرالات الألمان و ذلك بسبب أن في ذلك الوقت من الحرب كان العثمانين و الألمان يمثلون تحالفاً ضد كل من بريطانيا و فرنسا و إيطاليا و أمريكا.
في الوقت الذي الذي خسر به العثمانين و تحالفهم الحرب العالمية الأولی و التي أنتهت في تشرين الثاني سنة 1918، عاد توفيق وهبي إلی كوردستان و من ثم ذهب إلی بغداد و أصبح أحد الضباط الأكراد في الجيش العراقي آنذاك في يوم ال6 من كانون الثاني سنة 1921.
في سنة 1922 عاد الشيخ محمود الحفيد من هندستان إلی مدينة السليمانية و أصبح ملكاً لها، أمت توفيق وهبي أنضم إلی قوات الشيخ محمود الحفيد في شهر تشرين الأول سنة 1922، بعدها تم القضاء علی قوات و قياديي الشيخ الحفيد من قبل القوات الإنكليزية.
أما توفيق وهبي فقد سجن لمدة 42 يوماً و بعد تحريره في أواخر سنة 1923، عُين مسؤولاً عن القوات العسكرية في وزارة الدفاع العراقي، و في شهر آب سنة 1925 عُين مديراً للمدرسة العسكرية في بغداد و ترفعت درجته إلی ڕتبة مقدم، و في سنة 1929 أرسل إلی أنكلترا للمشاركة في دورة لتطوير المعلومات و المهارات العسكرية.
في سنة 1930 ڕُفعت درجة العسكرية إلی ڕتبة عقيد و عُين أيضاُ كمحافظ لمدينة السليمانية، لكن بسبب مظاهرة ال6 من أيلول سنة 1930 في ساحة سه ڕا وسط السليمانية عُفي توفيق وهبي من منصبه، لكن في سنة 1931 و بعد حرب الشيخ محمود الحفيد ضد السلطات و القيادات العراقية في منطقة ئاوباريك بعدها أُعتقل توفيق بتهمة المطالبة بتغيير الحكم و جعله حكماً كوردياً و حث الشعب الكوردي علی إحداث إنقلاب لتحقيق ذلك، بقي هذا الشخصية الكوردية المعروفة فترة من الزمن دون عمل إلی سنة 1946 حتی أصبح وزيراً للإقتصاد العراقي في حكومة حمدي الباججي و بعدها و في سنة 1958 باسم الكورد عُين كوزير للدفاع و المعارف.
في أوائل سنة 1958 أصبح عضواً في مجلس أعيان العراق، و بعد ثورة ال14 من تموز سنة 1958 ترك توفيق وهبي العراق و سافر إلی لندن و عاش فيها سنواته الأخيرة و من هناك مارس كتابة التأريخ و اللغات الكوردية. و في يوم #05-01-1984# في مدينة لندن وافته المنية عن عمر ناهز ال93 سنة و نقل جثمتنه إلی مدينة السليمانية و تلبية لوصيته واری جثمانه الثری في منطقة بيره مكرون بجوار قبر الرجال الأكراد الأفاضل.
أهم كتابات و إنتاجات توفيق وهبي
الأستاذ توفيق وهبي كانت له العديد من الإصدارات الثمينة في اللغة و التأريخ الكوردستاني القديم باللغة الكوردية و التركية و العربية و الأنكليزية و أغلب تلك تلك الإصدارات تم طبعها.
الإصدارات الكوردية المطبوعة
- دستور اللغة الكوردية – طبع في بغداد سنة 1928 و يحتوي علی 114 صفحة - القراءات الحديثة – طبع في بغداد سنة 1933 و يحتوي علی 44 صفحة
- جزء من كوردستان – طبع في بغداد سنة 1947 و يحتوي علی 18 صفحة
القاموس الكوردي – إنكليزي (بمشاركة ئدمونيز) طبع في لندن سنة 1965 و يحتوي علی 179.
إصدارته المطبوعة باللغة العربية
- ڕجعیة المانیا وعبادة القوة - طبع في بغداد سنة 1942 و تكون من 36 صفحة
- الأصل و الإستطراد في أصل معنی بغداد – طبع في بغداد سنة 1950 و تكون من 51 صفحة
- قواعد اللغة الكوردية ج (1)- طبع في بيروت سنة 1956 و تكون من 112 صفحة
- قواعد اللغة الكوردية ج(2) – طبع في بيروت سنة 1956 و تكون من 55 صفحة
- التون كوبري- طبع في بغداد سنة 1956 و تكون من 28 صفحة
- سخرة من دربند بازيان إلی طاسلوجة- طبع في بغداد سنة 1956 و تكون من 36 صفحة
- حول مقال مسؤولية الأديب الكوردي للأستاذ عبد المجيد لطفي- طبع في بغداد سنة 1973 و تكون من 15 صفحة.
إصداراته المطبوعة باللغة الإنكليزية
كهف كندوك- طبع في بغداد 1949
- مآثر الإيزييديين- طبع في لندن سنة 1968
- قواعد اللغة الكوردية – الجزء الأول طبع في لندن سنة 1962.
تجدر الإشارة إلی أن الأستاذ توفيق وهبي اُختير كعضو و بإفتخار من قبل مؤسسة المعارف الكوردية في سنة 1971 و ذلك لتحقيقاته الفريدة التي كان يكتبها في المجلات الكوردية.
المصدر[1]
Kurdsat
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 25,895 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | عربي | https://ar.irakipedia.org/
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 16
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی لەدایکبوون: 01-01-1891
ڕۆژی کۆچی دوایی: 05-01-1984 (93 ساڵ)
جۆری کەس: پەڕڵەمانتار
جۆری کەس: مێژوونووس
جۆری کەس: زمانەوان
جۆری کەس: سیاسەتمەدار
جۆری کەس: (ئەکادیمی)
زمان - شێوەزار: کرمانجیی سەروو
زمان - شێوەزار: کرمانجیی ناوەڕاست
شار و شارۆچکەکان (لەدایکبوون): سلێمانی
لەژیاندا ماوە؟: نەخێر
نەتەوە: کورد
وڵات - هەرێم (لەدایکبوون): باشووری کوردستان
ڕەگەزی کەس: نێر
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( هاوڕێ باخەوان )ەوە لە: 19-04-2015 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( هاوڕێ باخەوان )ەوە لە: 11-02-2023 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە 25,895 جار بینراوە
فایلی پەیوەستکراو - ڤێرشن
جۆر ڤێرشن ناوی تۆمارکار
فایلی وێنە 1.0.125 KB 19-04-2015 هاوڕێ باخەوانهـ.ب.
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
ژیاننامە
ڕێناس ڕزگار
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
گەرماوی موفتی
ژیاننامە
فەیروز ئازاد
ژیاننامە
عیسا یونس حەسەن
پەرتووکخانە
گوڵبەهارێک لەم پاییزی عومرەمدا دەڕوێت
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
کورتەباس
شێوەکانی لە تابلۆ ڕامان
ژیاننامە
ئومێد سەیدی
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
وێنە و پێناس
کاتی نمایشکردنی شانۆیی گۆرانی چایکا ساڵی 1988
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی کەلات
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
کورتەباس
کانزاکان لە لەشماندا
کورتەباس
هەموو کچێک چی بزانێ
وێنە و پێناس
کوردناس و نووسەرە کوردەکانی یەریڤان 1966
کورتەباس
سروودێکی خۆشەویستی
پەرتووکخانە
دەمێک لەگەل یاری غار
ژیاننامە
بەناز عەلی
وێنە و پێناس
گەنجانی ڕانیە ساڵی 1973
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
خووە بچووکەکان
پەرتووکخانە
حوکمی بنەماڵە لە عێراق و ئەو ئاڵنگاڕییانەی لەبەردەم حکومەت و دیموکراسیدان
ژیاننامە
عەونی یوسف
وێنە و پێناس
وێنەیەکی مەلا مستەفا بارزانی ساڵی 1971 لە حاجی ئۆمەران
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
ژیاننامە
شەرمین وەلی
ژیاننامە
مێهرداد عەبدوڵڵازادە
کورتەباس
بەیانی یەکی خۆرەتاو
پەرتووکخانە
چیرۆکی من
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
ژیاننامە
ئاشتی شێرکۆ سلێمان
وێنە و پێناس
مامۆستا و قوتابییانی قوتابخانەی کۆزەبانکە لە دیبەگە ساڵی 1968
ژیاننامە
مهناز کاوانی

ڕۆژەڤ
شوێنەکان
خانەقین
23-07-2009
هاوڕێ باخەوان
خانەقین
ژیاننامە
قابیل عادل
18-04-2012
هاوڕێ باخەوان
قابیل عادل
ژیاننامە
شاپور عەبدولقادر
18-04-2012
هاوڕێ باخەوان
شاپور عەبدولقادر
ژیاننامە
سەرهاد ئیسماعیل بیسۆ خەلەف
16-04-2024
سروشت بەکر
سەرهاد ئیسماعیل بیسۆ خەلەف
ژیاننامە
فەیروز ئازاد
17-04-2024
زریان عەلی
فەیروز ئازاد
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
ڤیدیۆ
کورد خاوەنی کۆنترین شوێنەواری بەریتانیایە
18-04-2024
شادی ئاکۆیی
ڤیدیۆ
قانع شاعیری چەوساوەکان
18-04-2024
شادی ئاکۆیی
ڤیدیۆ
سەید عەلی ئەسغەر دەنگێک لە ئاسمانی موزیکی کوردیدا
18-04-2024
شادی ئاکۆیی
ڤیدیۆ
فەتانەی وەلیدی ئەستێرەیەکی لە بیرکراو لە ئاسمانی هونەر و مۆسیقای کوردیدا
18-04-2024
شادی ئاکۆیی
ڤیدیۆ
مریەم خان یەکەمین گۆرانی بێژی ژنی کورد کە بەرهەمەکانی لەسەر قەوان تۆمارکراوە
18-04-2024
شادی ئاکۆیی
ڤیدیۆ
وەسێتنامە گرنگەکەی پیرەمێرد
18-04-2024
شادی ئاکۆیی
ڤیدیۆ
شارام نازری کوردێک لە لوتکەی گۆرانی و مۆسیقای ئێراندا
18-04-2024
شادی ئاکۆیی
ڤیدیۆ
مارگرێت یەکەم پێشمەرگەی ژن لە شۆڕشی ئەیلولدا
18-04-2024
شادی ئاکۆیی
ڤیدیۆ
لەیلا قاسم سمبولی خەباتی ژنان
18-04-2024
شادی ئاکۆیی
ڤیدیۆ
ئەحمەد کایا چریکەیەکی بەسۆز لە باکوورەوە بۆ هەموو کوردستان
17-04-2024
شادی ئاکۆیی
ئامار
بابەت 516,080
وێنە 105,178
پەرتووک PDF 19,084
فایلی پەیوەندیدار 95,691
ڤیدیۆ 1,279
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
ژیاننامە
ڕێناس ڕزگار
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
گەرماوی موفتی
ژیاننامە
فەیروز ئازاد
ژیاننامە
عیسا یونس حەسەن
پەرتووکخانە
گوڵبەهارێک لەم پاییزی عومرەمدا دەڕوێت
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
کورتەباس
شێوەکانی لە تابلۆ ڕامان
ژیاننامە
ئومێد سەیدی
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
وێنە و پێناس
کاتی نمایشکردنی شانۆیی گۆرانی چایکا ساڵی 1988
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی کەلات
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
کورتەباس
کانزاکان لە لەشماندا
کورتەباس
هەموو کچێک چی بزانێ
وێنە و پێناس
کوردناس و نووسەرە کوردەکانی یەریڤان 1966
کورتەباس
سروودێکی خۆشەویستی
پەرتووکخانە
دەمێک لەگەل یاری غار
ژیاننامە
بەناز عەلی
وێنە و پێناس
گەنجانی ڕانیە ساڵی 1973
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
خووە بچووکەکان
پەرتووکخانە
حوکمی بنەماڵە لە عێراق و ئەو ئاڵنگاڕییانەی لەبەردەم حکومەت و دیموکراسیدان
ژیاننامە
عەونی یوسف
وێنە و پێناس
وێنەیەکی مەلا مستەفا بارزانی ساڵی 1971 لە حاجی ئۆمەران
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
ژیاننامە
شەرمین وەلی
ژیاننامە
مێهرداد عەبدوڵڵازادە
کورتەباس
بەیانی یەکی خۆرەتاو
پەرتووکخانە
چیرۆکی من
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
ژیاننامە
ئاشتی شێرکۆ سلێمان
وێنە و پێناس
مامۆستا و قوتابییانی قوتابخانەی کۆزەبانکە لە دیبەگە ساڵی 1968
ژیاننامە
مهناز کاوانی

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.42
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 1.235 چرکە!