پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
ناسر ئیسماعیل حەسەن
28-03-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
نەشوان نایف عەزیز سلێمان
28-03-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
نەواف ئیسماعیل حەسەن سەعید
28-03-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
هاڤین خێرۆ حەسەن
28-03-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
هەزار موراد معکۆ عەنۆ
28-03-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
هوەیدە ئیلیاس خرمش شێخۆ
28-03-2024
سروشت بەکر
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی موشیر دیوان،
28-03-2024
سارا سەردار
پارت و ڕێکخراوەکان
کارۆ
28-03-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
28-03-2024
سارا سەردار
ژیاننامە
هیدایەت عەبدوڵڵا حەیران
28-03-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ئامار
بابەت 514,834
وێنە 104,285
پەرتووک PDF 18,893
فایلی پەیوەندیدار 94,732
ڤیدیۆ 1,238
شەهیدان
موسا عەنتەر
ژیاننامە
کەرەمێ سەیاد
ژیاننامە
مونیرە ساڵح عەبدولڕەحمان
شەهیدان
ژینا ئەمینی
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
کوردستان و تێشکانی ڕاپەڕینی ئازەربایجان
کوردیپێدیا، مێژووی دوێنێ و ئەمڕۆ بۆ نەوەکانی سبەینێ ئەرشیڤ دەکات!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
عربي0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0
کوردستان و تێشکانی ڕاپەڕینی ئازەربایجان
کورتەباس

کوردستان و تێشکانی ڕاپەڕینی ئازەربایجان
کورتەباس

وتەيەکي پێويست

ئەو نووسينەی لاپەڕەکانی داهاتوو کە لە فارسييەوە وەرگێڕدراوە، لە بەشي شەشەم و هەشتەمی پەڕتووکی (گژشتە چراغ ڕاە ايندە است)، واتە (رابردوو چرای ڕێگای داهاتووە) وە، وەرگيراوە. ئەم پەڕتووکە لەلايەن دەستەی (جامی) يەوە نووسراوە و ناوی هيچ کەسێکی بەسەرەوە نييە. بەڵام لەو پێشەکي و ووردە سەرنجانەدا کە لەلايەن (بيژن نيک بين)ە وە تۆمارکراون، هاتووە و دەبێژێ: (باسکاران و نووسەرانی ئەم لێکۆڵينەوەيە ناوونيشانيان ئاشکرا و زانراو نييە. تەنها لە پلاتفۆڕمێکدا کە لە کۆتايی چاپی يەکەمدا هاتووە و ڕوونکراوەتەوە کە (جامی) کورتکراوەی (جبهەی ازادی مردم ايران)ە). پەڕتووکی ناوبراو لە پێشەکييەک و دوانزە بەش پێکهاتووە کە بەسەريەکەوە هەمووی بلايتييە لە 736 لاپەڕەی گەورە. لە هاوينی ساڵی 1983 دا لەلايەن دەزگای چاپەمەنيی (نيلوفر) ەوە چاپکراوەتەوە. هەرچەندە ئەو لێکۆڵينەوەيە بێ کەموکوڕی و هەڵە و ناتەواوی نييە، بەڵام لەگەلأ ئەمەشدا بە لێکۆڵينەوەيەکی گرنگی مێژوويی _ ڕامياريی هاوچەرخی جيهان و ئێران و پێوەندييەکانی ئێران بە جيهانی دەرەوە و کاريگەرێتی و دەست تێکەڵکردنی ووڵاتە کەپيتاليست و ئيمپرياليستەکان، بەتايبەتی ئەوروپای ڕۆژئاوا و ئەمەريکا لە ڕووداوەکانی نێو ئێران دا، دادەنرێت.
نووسەران لە هەموو ئەو ڕاپەڕين و بزووتنەوە نيشتمانی و نەتەوەيی و چينايەتييانەی کە لەو چەند ساڵانەی ڕابردوودا بەرپا بوون، کۆڵيويانەتەوە و ئامانج و هۆيە گرنگ و سەرەکييەکانيان دەستنيشانکردوون. بێگومان بەپێی تێگەيشتن و تێخوێندنەوەی بەرژەوەنديی تايبەتيی خۆيان هەڵوێستيان بەرامبەر وەرگرتوون و ئەنجامگيرييان لێهەڵهێنجاندوون.
دەبێت ئەوە بڵێين کە ئێمە لێرەدا نامانەوێ سەرلەبەر و ناوەڕۆکی ئەو نووسراوە شەنوکەو بکەين و سەرنجەکانی خۆمانی لەسەر دەربڕين، چونکە لەراستيدا نە لێرەدا ئەو دەرفەتەمان هەيە و نە وەکوو پێويستيش سەرچاوە و بەڵگەنامەی دروست و تەواو لەبەردەستدان، هەر تەنها وەکوو بەڵگەنامەيەک و کورتە سەرچاوەيەک بە پێويستمانزانی ئەو باسەی کە لەسەر کوردە، وەربگێڕين بەو هيوايەی کەڵکبەخش بێت و جێگای ڕەزامەنديی هەمووان بێت. هەرچەندە پەڕتووکی ناوبراو وەک ووتمان يەکێکە لەو لێکۆڵينەوە گرنگ و پڕ زانيارييانەی کە زۆر پێويستە وەربگێڕدرێتە سەر زمانی کوردی، بەڵام جێگای داخە کە ئەمڕۆ ئەنجامدانی ئەو کارە (لەباری مادييەوە) لەتوانای ئێمەدا نييە. لەم پێشەکييە کورتەدا بەپێويستی دەزانين ئەوە دەربڕين کە ئێمە پێمان چاکە و بەپێويستی دەزانين کە هەر نووسينێک لەسەر کورد و کوردستان لەلايەن بێگانەوە و بە زمانی بێگانە نووسراوە و دەنووسرێت، وەربگێڕدرێنە سەر زمانی کوردی. چونکە لە دوو ڕووەوە گرنگ و پێويستە: يەکەم _ بۆئەوەی هەمووان ئاگاداربين و بزانين بێگانە چۆن لێمان تێگەيشتوون و چيمان لەسەر دەبێژن و چۆن تێمان دەڕوانن، تا لە ڕێگای ڕاستييەکانيانەوە خۆمان باشتر بناسين. دووەم _ بۆئەوەی گەر نادروستی و چەوتييەکيش لەو نووسراوانەدا هەبێت (کە بە دڵنيياييەوە زۆريش هەن)، لەلايەن نووسەران و شارەزا و مێژوونووسە زانا و دڵسۆزەکانی خۆمانەوە ئاشکرا بکرێن و ڕاستييەکانيان تۆمار بکرێنەوە و هەڵە و چەوتييەکانيشيان بەدرۆ بخرێنەوە.
ئێمە بەم تێگەيشتن و مەبەستەوە ئەم نووسينەمان وەرگێڕاوە کە ئومێدەوارين بەکەڵک بێت و جێگای خۆی بگرێت. ئەگەر ناتەواوی و کەموکوڕييەکيش لە هەر ڕوويەکەوە هەبێت، ئەوا زۆر داوای لێبووردن دەکەبن.

بەختياری شەمەيی
bakhtiarshamaiy@aol.nl


کوردستان و تێشکانی ڕاپەڕينی ئازەربايجان

لەگەلأ تێشکانی ڕاپەڕينی ئازەربايجاندا، کوردستانيش دووچاری هەمان چارەنووس بووەوە. بەڵام سەرکردەکانی (هێزی کۆمەڵەی کوردستان) هەڵنەهاتن و لەسێدارە دران(1).تەنها هۆزێکی کورد کە ئامادە نەبوو خۆی بەدەستەوە بدات، هۆزی (بارزان) بوو. بارزانييەکان کە لە باکووری کەرکووک (ئێراق) دا نيشتەجێبوو بوون، لە ساڵی 1945 دا بەپێی بانگهێشتنی (قازی محەمەد) و بە سەرکردەيەتيی (مەلا مستەفای بارزانی) هاتنە نێو خاکی ئێرانەوە، کە نێزيکەی دووهەزار خێزان (دەهەزار کەس) ێک دەبوون. سێهەزار پياوی جەنگاوەريان تێدا بوو. بەهۆی شەڕوشۆرشەوە دژی دەوڵەتی ئێراق، هەندێ لە سەرکردەکانيان کە لەلايەن ئەو دەوڵەتەوە فەرمانی لەسێدارەدان بەسەرياندا درابوو، بانگهێشتنەکەی (قازی محەمەد) يان پەسەند کرد و هاتنە ئێرانەوە. سەرلەشکر (رەزم ئارا) سەرۆکی ئەو کاتەی سوپا، پاش هاتنەناوەوەی لەشکر بۆ نێو ئازەربايجان، ئەو ڕووداوانەی بەم شێوە تۆمار کردوون : (...(قازی محەمەد) خێزانە (بارزانييەکان)ی لە دەوروبەری (مەهاباد) لە (تيکاب) دا نيشتەجێ کردبوون.سوپا کە ئەمەی دەزانی، فەرمانی بە هێزێکی سەربازی دا کە لە (تيکاب) و (شاهين قەڵا) تێپەڕن و خۆيان بگەيەننە مياندوئاو. ئەک ڕووداوە بووە هۆی ئەوەی کە (بارزاني) يە شەڕکەرەکان هەست بەوە بکەن کە خێزانەکانيان لەبەر مەترسيی سوپادان و خۆيان دوورکەوتوونەتەوە لێيان.
بەناچاری داوای ئاشتييان کرد و لەتەک ئێمەدا کەوتنە گفتوگۆکردنەوە.
(مەلا مستەفا)، (وەکوو ميوانی سوپا) هات بۆ تاران و لەگەلأ چەند لێپرسراوێکی جۆراوجۆردا دەستی بە گفتووگۆ کرد.
دەوڵەت سێ ڕێگای چارەسەرکردنی بۆ پێشنياز کردن:
1- خۆتان بە ئێرانی بناسێنن و چەکەکانتان دابنێن. بەم شێوەيە دەوڵەت لە گوندی تايبەتيدا داتان دەنێت و خەرجيی شەش مانگتان بۆ مسۆگەر دەکات.
2- ئەگەر ناتانەوێت لە ئێراندا بمێننەوە، ئێمە لە ڕوانگەی ئەرکی ڕەوشتييەوە 111 کەس لە سەرکردە بارزانييەکان کە لە ئێراق فەرمانی خنکاندن دراوە بەسەرياندا، جێگا دەکەينەوە و ئەوانی ديکەش بۆ ئێراق دەنێرينەوە.
3- ئەگەر پێشنيازەکانی سەرەوە پەسەند نەکرا ن، دەبێت خاکی ئێران بەجێبهێڵن.
لەو سەروبەندەدا دەوڵەت ئاگاداريکردنەوە کە لە ڕۆژی يەکەمی مانگی فێبريوەريی 1946 دا هێزە سەربازييەکان بەرەو ئەو ناوچانە دەکەونە ڕێ کە لەژێر دەسەڵاتی کوردەکاندان.
(مەلا مستەفا) دوای ئاگادار بوون لە بيروڕای دەوڵەتی ناوەندی، بۆ بردنەوەی هەوالأ و گفتوگۆکردن لەگەلأ سەرکردە (بارزانی) يەکانی ديکەدا بەرەو کوردستان کەوتەوە ڕێ. پاش چەند ڕۆژێک ئاگاداريان کردينەوە کە دەيانەوێت بۆ ئێراق بگەڕێنەوە.
يەکەم ڕۆژی مانگی فێبريوەری سوپا دەستی بە جمان کرد و دەستی بەسەر ناوچەکاندا گرتەوە. بەڵام لەپڕ ئێمە هەستمان بەوە کرد کە ئەوان ڕووەو ناوچەکانی ڕۆژئاوای ئازەربايجان بۆپێشەوە دەڕۆن و مەبەستيان ئەوەيە کە لەگەلأ هۆزی (شکاک) دا پێوەندی ببەستن. بەهۆی ئەمەوە لە 3 ی مانگی مارت دا لە ناوچەی وورمێ ڕووبوڕووی هێزی (بارزانی) يەکان بووينەوە و شەڕ و لێکدان لە هەموو بەرەکانی جەنگدا ڕوويدا.
بارزانييەکان لە هەموو ڕوويەکەوە خەڵکی تێکۆشەرن. سروشتی تايبەتيی جەنگاوەرێتييان بەم شێوەيەيە:
1- لە کەڵک وەرگرتندا لە زەوی بۆ بەرگري لەخۆکردن، جۆرە وەستا و شارەزايەکن کە لە وێنەيان نييە.
2- لە تەقەمەنی بەکارهێناندا گەلێ دەست دەگێڕنەوە و ووردەکارن، هەتا ئێستا نەبينراوە کە (بارزانی) يەک لەماوەی پێنسەد مەترييەکدا گوللەباران بکات، هەموويان بە گشتی زۆر لەبەرترەوە گوللەباران دەکەن.
3- گەلێ زوو پەی بە خاڵە لاوازەکانی دوژمن دەبەن کە بەڕاستی ئەم سروشتەيان فرە سەرسوڕهێنەرە.
4- کەسانێکی گورجوگۆڵن و دەشت و کێو زوو بەخێرايی دەبڕن بێئەوەی هەست بە ماندووێتی بکەن.).
(رەزم ئارا) چەک و ئامڕازە جەنگييەکانيانی بەم شێوەيە دەستنيشانکردووە:
(ئەوان، هەفت تۆپ و سەد ڕەشاشی سووک و گران و چەکی ديکەی زۆری جۆراوجۆريان هەبوو، ئيدی جگە لەوانەش گەلێ دەزگای بێتەليان هەبوو کە بەهۆيانەوە ئاخاوتنەکانی ئێمەيان پێوەردەگرتن. هەروەها خاوەنی چرای يەکدی هۆشيارکردنەوەش بوون. بەکورتييەکەی ڕێکخستنێکی سەربازيی تەواويان هەبوو.(2).).
(سوپا (بارزانييەکان) ی کە لە ڕۆژئاوای ئازەربايجانەوە بەرەو باکوور دەڕۆيشتن، گەمارۆ دا. بەڵام (بارزانييەکان) بە شاڵاوی ڕووبوڕووی توندوتيژ هێڵی ڕۆژئاوای گەمارۆکەی سوپايان تێکشکاند و جەنگاوەرەکان خۆيان گەياندە (بازرگان) ی کەناری ئاراراتەوەز(3).).
بەم شێوەيە (بارزانييەکان) بە درێژايی سنوری تورکيا و ئێران لە ئازەربايجانەوە کوتايان و لەڕێگای بازرگان و ئاراراتەوە چوونە نێو خاکی سۆڤێتەوە. بارزانييەکان لە هەموو ماوەی مانەوەی خۆياندا بەشێوەی بە کۆمەڵی لە خاکی سۆڤێتدا ژيانيان بەسەر برد و پاش چەند ساڵێک گەڕانەوە بۆ ئێراق. بەڵام ئازەربايجانييە پەنادراوەکان تا ساڵی 1948، بەشێوەی دەستە و کۆمەڵی لە ناوچەکانی: (تەفليس) – (خداد) – (خاچماز) – (گنجە) و دەوروبەری باکۆ لەژێر دەستبەسەريدا بوون. هەروەها مەڵبەندی ڕاميارييان لە شارۆچکەی (مردکان) بوو کە کوێستانێکە سەر بە باکۆيە.
لەو ساڵەدا (پيشەوەری) دوای مشتومڕێکی زۆر توندوتيژ لەگەلأ (مير جەعفەر باقڕۆف) دا، داوای لێکرد کە تەنێ تفەنگەکانی ئازەربايجانييە پەنادراوەکان بداتەوە پێيان تا بۆ نيشتمانيان بگەرَێنەوە.
بەداخەوە پاش ئەو ڕووداوە (پيشەوەری) بەشێوەيەکی گوماناوی کۆچی دوايی کرد و هەموو پەنادراوەکانيش دووچاری تۆڵە لێسەندنەوەيەکی ناجوامێرانە بوون. لێکيان جياکردنەوە و هەندێکيانيان لە کۆمەڵە دەرکردن و سووکايەتيشيان پێکردن و بە لاوازی هێشتياننەوە. ئيدی زۆربەيان هەر لە ئارەزووی گەڕانەوەدا بۆ نيشتمان، دواهەمين ڕۆژان و ساتەکانی تەمەنی پڕ لە خەم و خەفەتيان بەسەر دەبەن.
1- ڕۆژی 21-03-1947 (محەمەد سەيفی قازی) و (سەدری قازی) لە مەهاباد لەسێدارە دران.
2- لە کفتوگۆکانی سەرلەشکر (رەزم ئارا) سەرۆکی فەرمانگەی سوپا لەتەک ڕۆژنامەنووسەکاندا، ڕۆژنامەی (ارس بەجای ايران ما) ژمارە 77، 26.1.2.
3- لە هەواڵنێری تايبەتيی ئاژانسی (اشوشيتد پريس)، (ايران ما) ژمارە 754،
رۆژمێژووی 26.3.28.
تێبينی: لەم باسەدا پێويستە هەمووان ئاگاداری ئەوە بين کە ژمارەی ڕۆژ و مانگ و ساڵەکان هەموويان بەپێی ڕۆژمێژووی (شمسی– خۆری) نووسرا بوون، لەبەرئەوە بە پێويستمانزانی کە ڕۆژمێژووی زايينی لەبرييان بنووسين. هەروەها ژمارەی پەراوێزەکان لە چاپە فارسييەکەدا بەم جۆرەن: پەراوێزی ژمارە (1)ی ئەم وەرگێڕانە لەبری پەراوێزی ژمارە (3) ی لاپەڕە 475 ی پەڕتووکەکەيە. پەراوێزی (2)لەبری پەراوێزی (1)یلاپەڕە476 و پەراوێزی (3) لەبری پەراوێزی(1)یلاپەڕە477–ە.
ئەم بەشە لە پەڕتووکەکەدا لە لاپەڕەکانی 475 تا 477 ی بەشی هەشتەمدايە.
ئەمەی خوارەوە ناونيشانی تەواوی چاپە فارسييەکەيە :
گژشتە چراغ ڕاە ايندە است
پژوهش گروهی (جامی)
ويراستار : بيژن نيک بين
چاپ دوم و تابستان 1362
انتشارات نيلوفر


(هێزی دێمۆکراتيی کوردستان)، (کۆمەڵە) و خۆفەرمانڕەوايی کوردستان

(هێزی دێمۆکراتی کوردستان) کە ماوەيەک دوای (هێزی دێمۆکراتی ئازەربايجان) پێکهات، دەوروبەری مانگی ئۆکتۆبەری ساڵی 1945 يەکەم کۆنگرەی خۆی لە شاری مەهاباد گرت. لەبەرئەوەی لێکچوونێکی زۆر لەنێوان خواست و ئامانجەکانی (هێزی دێمۆکراتی ئازەربايجان) و (هێزی دێمۆکراتی کوردستان) دا هەيە، ئێمە لە ڕوونکردنەوەی خواستەکانی ئەم هێزەدا تەنها ئەو گفتوگۆيانە دەستنيشان دەکەين کە (محەمەد هورمز) لەگەلأ (قازی محەمەد) دا ئەنجامی داوە.
(پ- ئامانجی (هێزی دێمۆکراتی کوردستان) چييە و ئايا ئێوەش هەر وەکوو (هێزی دێمۆکراتی ئازەربايجان) داوای خۆفەرمانڕوايی نێوخۆيی دەکەن يان نا؟
و- چوار ساڵە کە خۆفەرمانڕەوايی لێرە جێبەجێ دەکرێت و ئەم کارە، ئێمە زۆر لەمێژە ئەنجاممان داوە. ئامانجی ئێمە هەمان شتە کە لە بەياننامەی (حيزبی دێمۆکراتی کوردستان) دا ڕاگەيەندراوە و من دانەيەکی بە بەڕێزتان دەدەم. هەر وەکوو خۆتان ئاگادارن مەبەستی ئێمە بريتييە لەمانە:
1- ميللەتی کورد لە چوارچێوەی ئێراندا لە بەڕێوەبردنی کاروباری ناوچەيی، خۆفەرمانڕەوا و ئازاد بێت و لەنێو سنوری دەوڵەتی ئێراندا خۆفەرمانڕوايی ميلليی کورد بەدەست بهێنێت.
2- بە زمانی خۆی بتوانێت بخوێنێت و کاروباری فەرمانگەکان بە هەمان زمان بەڕێوە ببرێت. 3- ئەنجوومەنی فەرمانڕەوايی کوردستان بەپێی ياسای بنچينەيی، دەستبەجێ هەڵببژێردرێت لە هەموو کاروبارە کومەڵايەتی و دەوڵەتيەکاندا سەرپەرشتيی بکات.
4- فەرمانبەرانی دەوڵەت دەبێت بێ چەندوچوون خەڵکی ناوچەکە بن.
5- بەهۆی ياسايەکی گشتييەوە لەنێوان وەرزێر و دەرەبەگدا ڕێککەوتن بەجێبهێنرێت و داهاتووی هەردوو لايان مسۆگەر بکرێت.
6- (حيزبی دێمۆکراتی کوردستان) بەتايبەتی تێدەکۆشێت کە لەنێوان جەماوەری ئازەربايجان و نەتەوەکانی ديکە کە لە ئازەربايجاندا دەژين (ئاسووری و ئەرمەنی و ئەوانی دی) لە خەباتياندا يەکێتی و برايەتيی تەواو جێگير بکات.
7- (حيزبی دێمۆکراتی کوردستان) بەهۆی کەڵکوەرگرتنەوە لە سەرچاوە سروشتييە زۆروزەبەندەکانی کوردستان و پێشخستنی کاروباری کشتوکێڵی و بازرگانی و پەرەسەندنی کاروباری فەرهەنگييەوە لەپێناوی خۆشبژێوی و مسۆگەری و سەروەريی نيشتمانی خۆی خەبات دەکات. پ- (هێزی دێمۆکرات) بەڕێوەبردنی کاروبارەکانی خۆی چۆن ئەنجام دەدات و خۆفەرمانڕوايی کە دەفەرموون چوار ساڵە جێبەجێکراوە بە چ شێوەيەک بووە؟.
و- کاتێک کە ويستمان خۆفەرمانڕەوايی لە کوردستاندا جێبەجێ بکەين، هەڵبژاردنمان ئەنجام دا، لە ناوچەکانی کوردستانەوە نوێنەرەکان هاتنە مەهاباد. نوێنەرانی ناوبراو ليژنەيەکيان بۆ بەڕێوەبردنی کاروبارەکانی کوردستان و پێکهێنانی پێوەنديی بە دەوڵەتی ناوەندييەوە هەڵبژارد کە ئەم ليژنەيە بەناوی (ليژنەر سەرکردايەتيی ميللی) يەوە ناودەبرێت. لەڕاستيدا ئەم ليژنەيە سەرکردايەتييەکەی لەو ڕووەوەيە کە کاروبارەکانی کوردستان بەڕێوە دەبات.
پ- فەرمووتان ئێوە خۆفەرمانڕوايی کوردستان دەخوازن، لەم ڕووەوە ناردنی نوێنەر بۆ ئەنجوومەنی شووڕای ئازەربايجان بە چ مەبەستێک بووە؟.
و- لەبەرئەوەی کە ئامانج و مەبەستی (هێزی دێمۆکراتی ئازەربايجان) لەگەلأ (هێزی دێمۆکراتی کوردستان) لێکنێزيکن و هەر وەکوو يەک وان، لەم خەباتەدا يەکێتييەک هەيە لەنێوان ئەم دوو هێزەدا. ناردنی نوێنەر بۆ ئەنجوومەنی ميلليی ئازەربايجان تەنها بۆ ئەوەيە کە هاوکاريی پتر بکەين، ئەگەرنا مەبەستی ئەم کارە پێکەوە گرێدانی ئەم دوو بەشە نييە لەتەک يەکديدا.
پ- ئەگەر يەکێتييەکی تەواو لەنێوان (هێزی دێمۆکراتی ئازەربايجان) و (هێزی دێمۆکراتی کوردستان) دا نەبێت، ئەی کەواتە چۆن (هێزی ئازەربايجان) ليژنەيەکی وەزيرێتييان پێک هێناوە، بەڵام ئێوە کارێکی لەم بابەتەتان ئەنجام نەداوە؟
و- ليژنەی ميلليی کوردستان لەڕاستيدا هەر هەمان ليژنەی وەزيرانی ئازەربايجانە 1).
داخوازييەکانی (هێزی دێمۆکراتی کوردستان) لەلايەن کوردەکانی ئێراق و تورکياشەوە پشتيوانيی لێکراوە. ئەوە بوو کە لە مانگی ئۆکتۆبەری هەمان ساڵدا (مەلا مستەفای بارزانی) لەگەلأ نێزيکەی سێهەزار پياوی جەنگاوەردا لە ئێراقەوە هاتە ئێران و چوونە نێو (هێزی دێمۆکراتی کوردستان) ەوە.
ڕۆژی 15 ی ديسامبەری ساڵی 1945 (قازی محەمەد) لە کۆبوونەوە و خۆپيشاندانێکی فراواندا دامەزراندنی (کۆماری کوردستان) ی بە ڕەسمی ڕاگەياند و ڕۆژی 22 ی ژەنيوەری ساڵی 1946 ئەنجوومەنی ميلليی کوردستان دروستکرا و (قازی محەمەد) بە سەرۆکی کۆماری ميللي هەڵبژێردرا. هەروەها (حسێن سەيفی قازی) بە وەزيری جەنگ هەڵبژێردرا و (مەلا مستەفای بارزانی) و (عەموخانی شکاک) و هەندێ کەسی ديکە لە سەرۆک هۆزەکانی کورد گەيشتنە پلەوپايەی ژەنەڕاڵی و بوونە سەرکردايەتيی هێزە چەگدارەکانی کوردستان.
پێکهێنانی کۆماری ميلليی کوردستانيش وەکوو کۆماری ميلليی ئازەربايجان دوابەدوای يەکدی بينينی (قازی محەمەد) و (مير جەعفەر باقرۆف) لە باکۆ و بە يارمەتيی و پشتيوانيی مادی و مانايی دەوڵەتی سۆڤێت ئەنجام درا.

1- (مردم)، ژمارەی تايبەتی، ژمارە 7، ڕێکەوتی 11.10.24، لە (شهباز)ەوە وەرگيراوە.
2- ووشەی (خۆفەرمانڕەويی) لەبری (خودموختاری) بەکار هێنراوە.(و).
تێبينی: ئەم ووتارە لە بەشی شەشەمدايە و لە لاپەڕەی، 338-339، ەوە وەرگێڕدراوە.(و).
ئەم بابەتە 10,471 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 1
زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست
پۆلێنی ناوەڕۆک: مێژوو
جۆری دۆکومێنت: وەرگێڕدراو
زمان - شێوەزار: کرمانجیی ناوەڕاست
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
خاوەنی ئەم بابەتە بەسوپاسەوە، مافی بڵاوکردنەوەیی بە کوردیپێدیا بەخشیوە! یان بابەتەکە کۆنە، یاخود بابەتەکە موڵکی گشتییە.
کوالیتیی بابەت: 76%
76%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( هاوڕێ باخەوان )ەوە لە: 21-01-2013 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( هاوڕێ باخەوان )ەوە لە: 29-01-2016 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 10,471 جار بینراوە
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
پەرتووکخانە
دووبارە پێناسەکردنەوەی کورد...
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
ژیاننامە
مەلا عەبدوڵڵای وەڕازی
پەرتووکخانە
شارستانیی کۆلاپس، ژیان و خۆ...
ژیاننامە
ڕێناس ڕزگار
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
19-03-2024
شوێنەوار و کۆنینە
خانووی کەلەپووریی شێخ عەلی ...
ژیاننامە
درەخشان فەرەج سەعدون
ژیاننامە
ژیان عەلادین
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێ...
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
04-03-2024
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
29-01-2024
ژیاننامە
کەمال محەمەد ڕەمزی
ژیاننامە
مژدە جەمال کەمالەدین
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی دارا بەگ
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
14-03-2024
ژیاننامە
هیدایەت عەبدوڵڵا حەیران
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
27-01-2024
ژیاننامە
سەید ئەحمەد حەسەنی فەرد
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی کەلات
پەرتووکخانە
بە ئەوینت ڕابردووم بسڕەوە
پەرتووکخانە
بە تیشکی ئیشقت ئەدرەوشێمەوە
ژیاننامە
مەیان خاتوون
پەرتووکخانە
فلاشباک؛ لە دەفتەری بیرەوەر...
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
ژیاننامە
بەرزان بەلەسۆیی
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
گەرماوی موفتی

ڕۆژەڤ
شەهیدان
موسا عەنتەر
10-11-2008
هاوڕێ باخەوان
موسا عەنتەر
ژیاننامە
کەرەمێ سەیاد
08-03-2015
هاوڕێ باخەوان
کەرەمێ سەیاد
ژیاننامە
مونیرە ساڵح عەبدولڕەحمان
29-05-2022
شەنە ئەحمەد
مونیرە ساڵح عەبدولڕەحمان
شەهیدان
ژینا ئەمینی
17-09-2022
شەنە ئەحمەد
ژینا ئەمینی
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
28-03-2024
سارا سەردار
قەڵای حەسەن ئاباد
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
ناسر ئیسماعیل حەسەن
28-03-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
نەشوان نایف عەزیز سلێمان
28-03-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
نەواف ئیسماعیل حەسەن سەعید
28-03-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
هاڤین خێرۆ حەسەن
28-03-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
هەزار موراد معکۆ عەنۆ
28-03-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
هوەیدە ئیلیاس خرمش شێخۆ
28-03-2024
سروشت بەکر
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی موشیر دیوان،
28-03-2024
سارا سەردار
پارت و ڕێکخراوەکان
کارۆ
28-03-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
28-03-2024
سارا سەردار
ژیاننامە
هیدایەت عەبدوڵڵا حەیران
28-03-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ئامار
بابەت 514,834
وێنە 104,285
پەرتووک PDF 18,893
فایلی پەیوەندیدار 94,732
ڤیدیۆ 1,238
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
پەرتووکخانە
دووبارە پێناسەکردنەوەی کورد...
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
ژیاننامە
مەلا عەبدوڵڵای وەڕازی
پەرتووکخانە
شارستانیی کۆلاپس، ژیان و خۆ...
ژیاننامە
ڕێناس ڕزگار
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
19-03-2024
شوێنەوار و کۆنینە
خانووی کەلەپووریی شێخ عەلی ...
ژیاننامە
درەخشان فەرەج سەعدون
ژیاننامە
ژیان عەلادین
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێ...
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
04-03-2024
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
29-01-2024
ژیاننامە
کەمال محەمەد ڕەمزی
ژیاننامە
مژدە جەمال کەمالەدین
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی دارا بەگ
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
14-03-2024
ژیاننامە
هیدایەت عەبدوڵڵا حەیران
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
27-01-2024
ژیاننامە
سەید ئەحمەد حەسەنی فەرد
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی کەلات
پەرتووکخانە
بە ئەوینت ڕابردووم بسڕەوە
پەرتووکخانە
بە تیشکی ئیشقت ئەدرەوشێمەوە
ژیاننامە
مەیان خاتوون
پەرتووکخانە
فلاشباک؛ لە دەفتەری بیرەوەر...
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
ژیاننامە
بەرزان بەلەسۆیی
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
گەرماوی موفتی

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.33
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.204 چرکە!