کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
دەربارەی کوردیپێدیا
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 گەڕان
 تۆمارکردنی بابەت
 ئامرازەکان
 زمانەکان
 هەژماری من
 گەڕان بەدوای
 ڕووخسار
  دۆخی تاریک
 ڕێکخستنە پێشوەختەکان
 گەڕان
 تۆمارکردنی بابەت
 ئامرازەکان
 زمانەکان
 هەژماری من
        
 kurdipedia.org 2008 - 2025
پەرتووکخانە
 
تۆمارکردنی بابەت
   گەڕانی ورد
پەیوەندی
کوردیی ناوەند
Kurmancî
کرمانجی
هەورامی
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
עברית

 زۆرتر...
 زۆرتر...
 
 دۆخی تاریک
 سلاید باڕ
 قەبارەی فۆنت


 ڕێکخستنە پێشوەختەکان
دەربارەی کوردیپێدیا
بابەت بەهەڵکەوت
ڕێساکانی بەکارهێنان
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
بیروڕاکانتان
دڵخوازەکان
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
یارمەتی
 زۆرتر
 ناونامە بۆ منداڵانی کورد
 گەڕان بە کرتە
ئامار
بابەت
  584,250
وێنە
  123,652
پەرتووک PDF
  22,057
فایلی پەیوەندیدار
  125,240
ڤیدیۆ
  2,185
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
316,033
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
95,430
هەورامی - Kurdish Hawrami 
67,670
عربي - Arabic 
43,726
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
26,505
فارسی - Farsi 
15,617
English - English 
8,507
Türkçe - Turkish 
3,819
Deutsch - German 
2,026
لوڕی - Kurdish Luri 
1,785
Pусский - Russian 
1,145
Français - French 
359
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
92
Svenska - Swedish 
79
Español - Spanish 
61
Italiano - Italian 
61
Polski - Polish 
60
Հայերեն - Armenian 
57
لەکی - Kurdish Laki 
39
Azərbaycanca - Azerbaijani 
35
日本人 - Japanese 
24
Norsk - Norwegian 
22
中国的 - Chinese 
21
עברית - Hebrew 
20
Ελληνική - Greek 
19
Fins - Finnish 
14
Português - Portuguese 
14
Catalana - Catalana 
14
Esperanto - Esperanto 
10
Ozbek - Uzbek 
9
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Srpski - Serbian 
6
ქართველი - Georgian 
6
Čeština - Czech 
5
Lietuvių - Lithuanian 
5
Hrvatski - Croatian 
5
балгарская - Bulgarian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
हिन्दी - Hindi 
2
Cebuano - Cebuano 
1
қазақ - Kazakh 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
ژیاننامە 
31,823
شوێنەکان 
17,029
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,480
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
915
وێنە و پێناس 
9,458
کارە هونەرییەکان 
1,513
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
15,936
نەخشەکان 
268
ناوی کوردی 
2,816
پەند 
13,749
وشە و دەستەواژە 
109,188
شوێنەوار و کۆنینە 
739
خواردنی کوردی 
134
پەرتووکخانە 
27,041
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
4,644
کورتەباس 
22,100
شەهیدان 
11,889
کۆمەڵکوژی 
11,362
بەڵگەنامەکان 
8,716
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
236
ئامار و ڕاپرسی 
4,629
کلتوور - مەتەڵ 
3,147
یارییە کوردەوارییەکان 
279
زانستە سروشتییەکان 
80
ڤیدیۆ 
2,062
بەرهەمە کوردستانییەکان 
45
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
29
ژینگەی کوردستان 
102
هۆنراوە 
10,635
دۆزی ژن 
58
فەرمانگەکان  
1,121
مۆزەخانە 
56
نەریت 
161
گیانلەبەرانی کوردستان 
734
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
891
گەشتوگوزار 
2
ئیدیۆم 
920
دەزگەی چاپ و بڵاوکردنەوە 
46
کۆگای فایلەکان
MP3 
1,285
PDF 
34,630
MP4 
3,826
IMG 
233,005
∑   تێکڕا 
272,746
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
ئەمین عەلی بەدرخان
پۆل: ژیاننامە
زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish
وێنە مێژووییەکان موڵکی نەتەوەییمانە! تکایە بە لۆگۆ و تێکستەکانتان و ڕەنگکردنیان بەهاکانیان مەشکێنن!
بەشکردن
Copy Link2
E-Mail0
Facebook0
LinkedIn1
Messenger0
Pinterest0
SMS0
Telegram0
Twitter0
Viber0
WhatsApp0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)0
English - English0
عربي - Arabic0
فارسی - Farsi1
Türkçe - Turkish0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana - Catalana0
Čeština - Czech0
Esperanto - Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
қазақ - Kazakh0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0
ئەمین عەلی بەدرخان
ئەمین عەلی بەدرخان
یان محەمەد ئەمین عەلی بەدرخان لە ساڵی 1851 لە دوورگەی Kreta لەدایکبووه. ئەم کەسایەتییە بەناوبانگەی بەدرخان بە یەکێک لە داکۆکیکەران و چالاکەوانەی چارەنووسی کوردی دەناسرێت و هاوکات دادپەروەرێکی ناسراوبووه.

بەدرخان بەگی باوکی لە ساڵی 1847دا سەربەخۆی بۆتان ڕادەگەێنێت، بەڵام بەهۆی ناپاکی برازاکەیەوه، Yezdanşêr، شکست دەهێنێت و عوسمانییەکان خۆی خێزانەکەی بەرەوو ئەستنەبوول ڕاپێچ دەکەن، دواتر بۆ دوورگەی Kreta دووریان دەخەنەوه. ئەمین عەلی یەکێک لەو حەوت کوڕەکەی بەدرخان بەگ بووه. ناوبراو توانیوێتی بە عەرەبی، فەڕەنسی، کوردی و تورکی بنووسێت و ئاخافتن بکات.

ئەمین عەلی خوێندنی یاسا لە زانکۆ تەواو دەکات و دواتر وەک پارێزەر و دادوەر لە چەند شوێنیکی جیاوازدا کار دەکات. لە ساڵی 1906دا بەهۆی گومانی تێوەگلان لە کوشتنی ڕەزوان پادشا خۆی و خێزانەکەی بۆ Isparta و Akkon دوور دەخرێنەوه. پاش شۆڕشی گەنجە تورکەکان و لابردنی سوڵتان عەبدولحەمەیدی دوو لە ساڵی 1908دا ڕێگا بە ئەمین عەلی دەدرێت، بۆ ئەستەنبوول بگەڕێتەوه.

لە ساڵی 1908دا بە هاوکاری لەگەڵ ڕۆشنبیران و زادەکاندا ڕێکخراوێکی ڕامیاری بەناوی Kürt Teavün ve Terakki Cemiyeti (=کۆمیتەی کوردی بۆ یارمەتیدانی یەکتری و پێشکەوتن) دادەمەزرێنێت. لێرەوە کار لەگەڵ Seyyit Abdülkadir دەکات. ناوبراویش لە خانەوادەیەکی دەستڕۆیشتووە سەرچاوەی گرتووه. پاش تێپەڕبوونی چەند کاتێک ڕێکخراوە ڕامیارییەکە هەڵدەوەشێنرێتەوه. لە ساڵی 1918دا ئەمین عەلی و سەید عەبدولقادر ڕێکخراوێکی نوێ بەناوی Kürdistan Teali Cemiyeti (=کۆمەڵەی بڵندبوونی کورد) دادەمەزرێنن.

بەتێپەڕبوونی کات ناکۆکی لەنێوان ئەمین عەلی و سەید عەبدولقادر دەردەکەوێت: سەید عەبدولقادر هەوڵی بەدەستهێنانی سەربەخۆی کوردستان لەنێو ئێمپڕاتۆرێتی عوسمانی دەدات، ئەمین عەلی هەوڵی دامەزراندنی وڵاتێکی سەربەخۆی تەواوی کورد دەدات. ئەم ناکۆکییە لە ساڵی 1920دا دەبێتە هەڵوەشاندنەوەی Kürdistan Teali Cemiyeti. دواتر ئەمین عەلی ڕێکخراوێکی تایبەت بەخۆی بەناوی Kürt Teskilat-i Içtimaîye (=ڕێکخراوی کۆمەڵایەتی کوردی) دادەمەزرێنێت.

سەرەڕای هەستی نەتەوایەتی بۆ کورد و کودرستان ئەمین عەلی خۆی وەک عوسمانییەک دەبینێتەوە و بەشداری پارتی عوسمانی وەک Ahrar Fırkası (=پارتی لیبرالی) یان Hürriyet ve İtilaf Fırkası (=پارتی سەربەخۆ و یەکێتی) دەکات. ئەم دوو پارتەش وەک پارتی ئۆپۆزیسیۆن دژی ‏إتحاد و ترقی‎ جمعیتی کار دەکەن. ئەم پارتەش لە کۆمەڵێک گەنج پێکهاتبوو و لە ساڵی 1908دا بەشداری کودەتایان دژی عەبدولحەمەیدی دوویان کردبوو و تا ساڵی 1918 لە دەسەڵاتدا مانەوه. جینۆساید دژی ئەرمەنییەکان بەهۆی توندڕەوی ئەم پارتەوە بووه.

کاتێک جەنگی جیهانی یەکەم کۆتایی هات و عوسمانییەکان شکستیان هێنا و مستەفا کەمال دەسەڵاتی گرتە دەست. بەدەستێکی پۆڵاین تورکیا دامەزراند، ئەمین عەلی هیوای بە دامەزراندنی وڵاتێکی سەربەخۆ بۆ کورد نەما و هەر بۆیە بڕیاریدا، پاڵپشتی یۆنانییەکان بۆ بەرەنگاربوونەوەی کەمالییەکان بکات.

لە ساڵی 1919دا لەسەر فەرمانی دەسەڵاتدارانی ئەستەنبوول لەگەڵ کوڕەکانیدا، پارێزگاری Harput و ئەفسەری بەریتانی Edward W. C. Noel بەرەوو Sivas بڕۆن، تا کۆنگرەکە مستەفا کەمال تێکبدەن و دواتر دەستگیری بکەن. بەڵام ئەم کارە بەئەنجام نەگەیشت و ساڵی 1923 پێش دامەزراندنی کۆماری تورکیا وڵاتی بەرەوو میسر بەجێهێشت. ساڵی 1926دا لەوێ ماڵاوایی لە ژیان کرد.

لەپاش خۆی چەند منداڵێکی بەجێهێشت، لەوانەش: جەلادەت، کامەران، سوورەیا، کە هەرهەموویان کاریگەریی بەرچاویان بۆ خەباتی ڕزگاری گەلی کورد هەبووه.
ئەم بابەتە 16,451 جار بینراوە
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | کوردیی ناوەڕاست | ماڵپەڕی خۆزگە
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 8
زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست
ڕۆژی لەدایکبوون: 00-00-1851
ڕۆژی کۆچی دوایی: 00-00-1926 (75 ساڵ)
ئاستی خوێندن: زانکۆ (بەکالۆریۆس)
جۆری خوێندن: یاسا
جۆری کەس: کەسایەتی
جۆری کەس: سیاسەتمەدار
زمان - شێوەزار: کرمانجیی سەروو
شوێنی نیشتەنی: هەندەران
لەژیاندا ماوە؟: نەخێر
نەتەوە: کورد
هۆکاری گیان لەدەستدان: مەرگی سروشتی و نەخۆشی
وڵات - هەرێم (لەدایکبوون): باکووری کوردستان
وڵات - هەرێم (کۆچی دوایی): میسر
ڕەگەزی کەس: نێر
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( هاوڕێ باخەوان )ەوە لە: 23-05-2011 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( ڤەژەن کشتۆ )ەوە لە: 29-07-2023 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 16,451 جار بینراوە
QR Code
فایلی پەیوەستکراو - ڤێرشن
جۆر ڤێرشن ناوی تۆمارکار
فایلی وێنە 1.0.15 KB 23-05-2011 هاوڕێ باخەوانهـ.ب.
  بابەتی نوێ
  بابەت بەهەڵکەوت 
  تایبەت بە خانمان 
  
  بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا 

Kurdipedia.org (2008 - 2025) version: 17.08
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.328 چرکە!