کتاووخانه کتاووخانه
مِنِی کردن(گێردین)

 کوردی پدیا کەڵنگتەرین بنچەک چەن زوون دار أڕا زانستەنیەل کؤردیە!


Search Options





مِنِی کردن(گێردین) ترەختی کریا      تەختە کلید


مِنِی کردن(گێردین)
مِنِی کردن(گێردین) ترەختی کریا
کتاووخانه
نامنامەی کردی
کرونولوژیا از وقایع
بنچەکەل(سەرکەنی=سرچشمە)
وەرینە(پێشینە)
کووکریائەل(گردآکریائەل)کاربەری
کارەل(فعالیتەل)
چؤی مِنِی کەم ؟
انتشار(بەشآکرن)
Video
ڕزگ بەنی(دەسە بەنی)
بەخش بەختەکی!
کِل کِردِن
 مەقاڵە کِل کە
عەسگێ کِل کە(ڕئ کە)
Survey
قسەل(گەپەل) هۆمە
تماس
چه نوع اطلاعاتی را که ما نیاز داریم!
إستانداردەل
 إگرەک بینەل استفاده
 کیفیت بەخش
 أبزار
دەربارە
Kurdipedia Archivists
 درەباره ایمە چە مووشن !
اضافه کوردیپیدیا به وب سایت شما
اضافه کردن / حذف ایمیل
آمار مهمان
 آمار بەخش
 فونت چاوواشآکەر(مبدل)
 تەقویم چاوواشآکەر(مبدل)
زبان و گویش از صفحات
تەختە کلید
پیوەندەل خوو(خاس)
Kurdipedia extension for Google Chrome
Cookies
زبان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
 سامانە مإ
ورود به سیستم
هامیاری أگەرد هۆمە
رمز عبور خود را فراموش کرده اید!
مِنِی کردن(گێردین) کِل کِردِن  أبزار زبان  سامانە مإ
مِنِی کردن(گێردین) ترەختی کریا
کتاووخانه
نامنامەی کردی
کرونولوژیا از وقایع
بنچەکەل(سەرکەنی=سرچشمە)
وەرینە(پێشینە)
کووکریائەل(گردآکریائەل)کاربەری
کارەل(فعالیتەل)
چؤی مِنِی کەم ؟
انتشار(بەشآکرن)
Video
ڕزگ بەنی(دەسە بەنی)
بەخش بەختەکی!
 مەقاڵە کِل کە
عەسگێ کِل کە(ڕئ کە)
Survey
قسەل(گەپەل) هۆمە
تماس
چه نوع اطلاعاتی را که ما نیاز داریم!
إستانداردەل
 إگرەک بینەل استفاده
 کیفیت بەخش
دەربارە
Kurdipedia Archivists
 درەباره ایمە چە مووشن !
اضافه کوردیپیدیا به وب سایت شما
اضافه کردن / حذف ایمیل
آمار مهمان
 آمار بەخش
 فونت چاوواشآکەر(مبدل)
 تەقویم چاوواشآکەر(مبدل)
زبان و گویش از صفحات
تەختە کلید
پیوەندەل خوو(خاس)
Kurdipedia extension for Google Chrome
Cookies
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
ورود به سیستم
هامیاری أگەرد هۆمە
رمز عبور خود را فراموش کرده اید!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بەخش بەختەکی!
  إگرەک بینەل استفاده
 Kurdipedia Archivists
 قسەل(گەپەل) هۆمە
 کووکریائەل(گردآکریائەل)کاربەری
 کرونولوژیا از وقایع
 کارەل(فعالیتەل) - کؤردی پدیا
 کمک
 بەخش نوو(جەدید)
 کتاووخانە
بۊش کامە وەرزی؟
30-09-2023
زریان سەرچناری
 کتاووخانە
گوڵدەم سۊر
18-12-2022
ڕۆژگار کەرکووکی
 کتاووخانە
سەرەوژێری
17-12-2022
ڕۆژگار کەرکووکی
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
موحسن قەیسەری
01-10-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
 کتاووخانە
هۊرد کەم
20-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
مەهوەش سولێمانپوور
19-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
کەژال وەتەنپوور
18-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
 کتاووخانە
واژا
18-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
مازیار نەزەربەیگی
17-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
ئەفشین غوڵامی
12-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
آمار
 شؤمارە مەقاڵەل 514,857
 شؤمارە عەسگەل  104,260
 کتاووەل 18,882
فایل های مرتبط 94,712
Video 1,232
 مەقاڵەل گؤجەر
وتوێژ تایبەت وەگەرد حسام لو...
 مەقاڵەل گؤجەر
چیرۆکی مسافرکیش لە ئێحسان ن...
 کتاووخانە
واژا
 مەقاڵەل گؤجەر
باشوور و بنەڕەتەل یەکاگرتن ...
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
موحسن قەیسەری
شەنگال - شنگال - شنگار - شنگاڵ - سنجار
ڕزگ(دەسە):  جاگەل | زبان مقاله: کوردیی ناوەڕاست
Share
Facebook2
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber1
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link2
ارزیابی مقالە
نایاب
عالی
متوسط
بد نیست
بد
اضاف کردن أ کووکریال
نظر خود را در مورد این مقاله بنویسید!
پێشینە(وەرینەل) بەخش
Metadata
RSS
به دنبال تصویر رکورد انتخاب شده در گوگل
به دنبال رکورد انتخاب شده در گوگل
Kurmancî - Kurdîy Serû4
English1
عربي2
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

شەنگال

شەنگال
شنگال شارێکی کوردییە و دەکەوێتە خۆراوای کوردستانی باشوور، ئەم شارە سەر بە پارێزگای نەینەوایە، 120 کیلۆمەتر لە ناوەندی شاری موسڵ دوورە. شارەکە پێگەیەکی ستراتیجی گرنگی هەیە هاوسنوورە لەگەڵ وڵاتی سووریا دەکەوێتە نێوان چوار شارۆچکەوە ئەوانیش (ڕەبیعە، عیاز تەلەعفەر و قیروان) .
شاخی شنگال گرنگییەکی زۆری بۆ شارەکە هەیە ئەم شاخە دەکەوێتە بەشی پشتەوەی شارەکە هاوسنوورە لەگەڵ وڵاتی سووریا و بەتایبەت دەکەێتە نێوان شاری حەسەکە لە سووریا و پارێزگای نەینەوا لە ئێراق، بەرزی ئەم شاخە بەنزیکەی 1400 مەترە.
$ناوی شەنگال لە چییەوە هاتووە؟$
بەشێک لە سەرچاوە مێژووییەکان باس لەوە دەکەن ناوی شەنگال لە دوو بەش پێک هاتووە (شەنگ) واتە جوان، (ال) واتە بەش، کۆی ناوی شارەکە (شەنگال) واتە بەش یاخود ناوچەیەکی جوان، وەک ئاماژەیەک بۆ سرووشت و جوانی شاری شەنگال و چیای شەنگال.
$مێژووی شاری شەنگال$
مێژووی شاری شەنگال دەگەڕێتەوە بۆ هەزاران ساڵ، ئەم شارە بەهۆی پێگەی گرنگی بەدریژایی مێژوو جێگای ناکۆکی هێزەکانی ناوچەکە بووە چەندین جار ڕووبەڕوی ڕووخان و خاپورکردن بووەتەوە.
ئەم شارە لە ساڵی 1075 لەلایەن تەیموری لەنگ ئیمپڕاتۆری مەغۆلەکان هێرشی کراوەتەو سەر 35 هەزار خانووی شارەکە ڕوخێندراوە. لە ساڵی 1516 لەلایەن دەوڵەتی عوسمانییەوە داگیرکراوە لەو ڕۆژەوە بووەتە جێگای ناکۆکی نێوان عوسمانییەکان و سەفەویەکان کە ئەم ناکۆکی و ململانێیە بۆ چەندین ساڵ لە شارەکەدا بەردەوامی هەبووە.
لە ساڵی 1915 لە کاتی کۆمەڵکوژی ئەرمەنەکان ئەم شارە لەلایەن تورکەکانەوە ڕووبەڕوی هێرشکردن بووەتەوە. لە ساڵی 1935 لەلایەن سوپای ئێراقی مەلیکی هێرش کراوەتە سەر شارەکە. لە ساڵانی حەفتاکاندا لەلاین ڕژێمی بەعس شاڵاوەکانی بەعەرەبکردن و ڕاوەدونان لە شەنگال دەستی پێ کردووە، بەتایبەت لە دوای ساڵی 1975 بەشێکی زۆری گەڕەکەکانی شارەکە ڕوخێندراون و دانیشتووانەکەی لە ئۆردوگای زۆرەملێدا نیشتەجێکراون.
لە ساڵی 1977دا بەشێکی زۆری دانیشتووانەکەی ئاوارەی ناوچەکانی دیکەی هەرێمی کوردستان بوون، بەشێکی دیکەشیان بۆ مانەوە لە شارەکەدا ناسنامەی نەتەوەی خۆیان گۆڕیوە.
شاڵاوەکانی ڕاوەدونان و بە عەرەبکردن تا ساڵی 2003 و ڕووخانی ڕژێمی بەعس بەردەوامی هەبووە ژمارەیەکی زۆر لە گەڕەکەکانی شارەکە ڕوخێندراون گەڕەکی نوێ بۆ هۆزە عەرەبە هاوردەکان درووستکراوە.
دواین شاڵاوی ڕووخان و داگیرکاریش لە شارەکەدا لە 3ی ئابی ساڵی 2014 بووە، کە لەلایەن ڕێکخراوی تیرۆریستی داعش هێرش کراوەتە سەر شارەکە، بەگوێرەی ئامارەکان لەو هێرشەدا 430چوارسەد و سی هەزار هاووڵاتی ئێزیدی ئاوارە بوون لەو ژمارەیە 140سەد و چل هەزار هاووڵاتی ڕویان لە شاخی شەنگال کردووە و 290 دوو سەدو نەوەد هەزار ڕویان لەشارەکانی هەرێمی کورستان و تورکیا کردووە.
هەر لەو هێرشەدا 18000 هەژدە هەزار و هەشت سەد هاووڵاتی دووچاری کوشتنی بەکۆمەڵ بوونەتەوە 3000 سێ هەزار کچ و ژن و منداڵ ڕفێنراون کە تا ئێستا بەشێکیان لەژێر دەسەڵاتی ڕێکخراوی تیرۆریستی داعشدان.
لەو شاڵاوەدا 14 پەرستگا و مەزاری ئایینی پیرۆزی ئێزیدیەکان ڕوخێندراوە.
$ژمارەی دانیشتووان$
بەپێی ئامارەکان ژمارەی دانیشتووانی شەنگال لە ساڵی 1947 دا 2 هەزار و پێنج سەد و سیازدە هاووڵاتی بووە، شارەکە لە 6 سەد ماڵ پێکهاتووە بەسەر سێ گەڕەکدا دابەش بووە ئەوانیش (سەراوبورج، کەلاهی و بەرسەهی) . بە گوێرەی سەرژمێری دانیشتووانی ئێراق لە ساڵی 1957 ژمارەی دانیشتووانی شەنگال 3 هەزار و سێ سەد و چوار هاووڵاتی بووە ژمارەی خانوەکانی شارەکە 7 سەد و شەست و پێنج خانوو بووە، لە ساڵی 1965 ژمارەی دانشتوان بۆ 4 هەزار و چوارسەد و سێ هاووڵاتی زیادی کردووە، بەهۆی پڕۆسەی بەعەرەب کردن و هێنانی هۆزی عەرەب بۆ شارەکە ژمارەی دانیشتووانی بەشێوەکەی بەرچاو زیادی کردووە لە ساڵی 2012 دا ژمارەی دانیشتووانی 113 هەزار سەد و پەنجا و نۆ هاووڵاتی بووە.
$ئایین و نەتەوە$
دانیشتووانی شەنگال پێک دێت لە (کوردانی ئێزیدی، عەرەب کلدان و ئاشوری) .
ئێزیدیکان، گرووپێکی ئایینین بەشێکی زۆریان لە شاری شەنگال و دەوربەری موسڵ نیشتەجێبوون.
ئیزیدیەکانی شاری شەنگال کە بەشی زۆری دانیشتووانی شارەکە پێک دەهێنن بە زمانی کرمانجی ژوورو دەدوێن و سروت پەرتووکە ئایینیەکانیان بە زمانی کوردییە.
مەزاری پیرۆزیان پەرستگای (لالش) ە دیارترین کەسایەتیان میر تەحسین بەگە.
بەشێکی دیکەی دانیشتونی شارەکە لە عەرەب و نەتەوەکانی تر لە پەیڕەوانی ئایینی کریستیانن.[1]
اێ مەقاڵە أ زوون (کوردیی ناوەڕاست) نۆیسیائە، أڕا واز کردن بەخش أ زوون بنچێنە(اصلی)!أڕؤی آیکون کلیک کەن
ئەم بابەتە بەزمانی (کوردیی ناوەڕاست) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
اێ بەخشە 25,240 گل سئرکریائە(دێینە)
HashTag
بنچەکەل(سەرکەنی=سرچشمە)
[1] | کوردیی ناوەڕاست | خاک
فایل های مرتبط: 4
آیتم های مرتبط: 374
 آمار و گەپ آزمایی
 تاریخ ؤ پێش هەتێەل
 جاگەل
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
 شەهیەل
 عەسگ و پِئ نۆیسە
 گوناگون
 مەقاڵەل گؤجەر
 نەخشەل
 وەڵگەنۆمەل
 کتاووخانە
Environment of Kurdistan
No specified T2 42
گِؤریجاگەل(جا باستانیەل)
ڤیدیۆ
ڕزگ(دەسە):  جاگەل
زبان مقاله: کوردیی ناوەڕاست
شهرها: موصل
لهجە: ک. شمال
Technical Metadata
کپی رایت صادر شده به کوردیپیدیا!
 کیفیت بەخش : 99%
99%
اێ ڕکؤردە إژ لآ 31-01-2010 أڕا( هاوڕێ باخەوان )
اێ بەخشە گل دؤمائن(آخرین گل) إژ لآ( هاوڕێ باخەوان ): أڕا31-01-2024 نووآ بی(بروز بی)
نیشانی مەقاڵە
اێ بەخشە إڕؤی(طبق) إستانداردەل كوردی پدیا هەنی(هالی) ناتەمامە ؤ بازنگری متن إگرەکەسێ(نیازە)
اێ بەخشە 25,240 گل سئرکریائە(دێینە)
Attached files - Version
نوع Version نام ویرایشگر
 پەروەندە عەسگ 1.0.120 KB 31-01-2010 هاوڕێ باخەوانهـ.ب.

Actual
 مەقاڵەل گؤجەر
وتوێژ تایبەت وەگەرد حسام لوڕنژاد گوورانی چڕ کرماشانی
13-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
وتوێژ تایبەت وەگەرد حسام لوڕنژاد گوورانی چڕ کرماشانی
 مەقاڵەل گؤجەر
چیرۆکی مسافرکیش لە ئێحسان نیک‌پەی
15-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
چیرۆکی مسافرکیش لە ئێحسان نیک‌پەی
 کتاووخانە
واژا
18-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
واژا
 مەقاڵەل گؤجەر
باشوور و بنەڕەتەل یەکاگرتن زوانی وژمان
19-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
باشوور و بنەڕەتەل یەکاگرتن زوانی وژمان
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
موحسن قەیسەری
01-10-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
موحسن قەیسەری
 بەخش نوو(جەدید)
 کتاووخانە
بۊش کامە وەرزی؟
30-09-2023
زریان سەرچناری
 کتاووخانە
گوڵدەم سۊر
18-12-2022
ڕۆژگار کەرکووکی
 کتاووخانە
سەرەوژێری
17-12-2022
ڕۆژگار کەرکووکی
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
موحسن قەیسەری
01-10-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
 کتاووخانە
هۊرد کەم
20-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
مەهوەش سولێمانپوور
19-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
کەژال وەتەنپوور
18-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
 کتاووخانە
واژا
18-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
مازیار نەزەربەیگی
17-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
 زنی نۆیسە (ژیان ناۆمە)
ئەفشین غوڵامی
12-09-2022
حوسێن باقری - ژاکان باران
آمار
 شؤمارە مەقاڵەل 514,857
 شؤمارە عەسگەل  104,260
 کتاووەل 18,882
فایل های مرتبط 94,712
Video 1,232

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.33
| تماس | CSS3 | HTML5

| زمان دؤرسکردن وەڵگە(پەڕە): 0.281 ثانیه(اێس)