ناو: خدر
ناوی باوک: ئەحمەد
نازناو: نالی
نالی ناوی خدر (خضر)ە و کوڕی ئەحمەدی شاوەیسی ئالی بەگی مکایەڵییە. لە گوندی #خاکوخۆڵ# لەدەشتی #شارەزوور# هاتووەتە ژیانەوە. بەپێی ڕێبازی خوێندنی ئەو سەردەمە لە سەرەتاوە قورئانی پیرۆزی و وردەپەرتووکی فارسی خوێندووە و چووە بۆ فەقێیەتی و لەپێناوی وەرگرتنی زانستە ئایینییەکاندا شار و دێهاتە و قوتابخانەکانی بەشێکی کوردستان گەڕاوە و دوا پلەی ئەو خوێندنەی بڕیوە و مۆڵەتی مەلایەتیی وەرگرتووه.
ئەو شوێنانەی نالی بۆ ماوەیەکی زۆر تێیاندا ماوەتەوه: سنه، سابڵاغ، زەردیاوای قەرەداغ، هەڵەبجە و سلێمانی. لە قەرەداغ لای شێخ محەمەدی (ئیبنولخەییاط) خوێندوویەتی. لەتەکییەی قەرەداغیش ماتماتیکی لای شێخ عەلیی مەلا خوێندوه. =KTML_Photo_Begin=https://www.kurdipedia.org/files/relatedfiles/2008/139/0002.JPG=KTML_Photo_Alt=نالی=KTML_Style=width:20%;height:20%;float:right;=KTML_Photo_Target_Link=https://www.kurdipedia.org/files/relatedfiles/2008/139/0002.JPG=KTML_Photo_End=لە سلێمانی لە مزگەوتی سەیید حەسەن لای مەلاعەبدوڵڵای ڕەش بووه. زۆرترین کاتی موستەعیددیی لەخانەقای مەولانا خالید لە سلێمانی بەسەربردووه. هەروەها گەلێکیشی لە هەڵەبجە و سلێمانی لای شێخ ئەوڵای خەرپانی خوێندوه.
سەبارەت بە تەمەنی نالی چەندین بۆچوونی جیاواز: خوالێخۆشبوو محەمەد ئەمین زەکی بەگ دەڵێت: نالی لە ساڵانی 1273-1215دا کۆچیکردووە و 1800-1856 زایینیدا ژیاوه.
دکتۆر مەعروف خەزنەداریش هەر هەمان مێژوو دیاری دەکات، هەروەها دکتۆر #کەمال فوئاد#یش هەمان بۆچوونی هەیه.
مامۆستا عەلائەددین سەجادییش دەڵێت: لە 1797ی زایینیدا هاتووەتە دنیاوە و لە 1855دا مردووه.
هەموو ئەم مامۆستایانە، بێجگە لە مامۆستا سەججادی نەبێ، مێژووی لەدایکبوون و مردنی نالییان وەک یەک دانا و بەو پێیە نالی 56 ساڵ ژیاوە. تەنیا بەپێی بۆچوونەکەی مامۆستای سەججادی تەمەنی بووە 58 ساڵ.
ئەم جیاوازییەش وەکوو سەرنجی بۆ دراوەقسەی مامۆستا سەجادی لەلایەک و دکتۆر خەزنەدار و دکتۆر کەمال فوئاد لەلایەکی ترەوە دەربارەی تەمەنی و ساڵی لەدایکبوونی نالی ئەو بەراوردکردنەی کوردی و مەریوانی و بەدوای ئەوانیشدا مامۆستا عەلی موقبیله، ئەوەی لە پێشەکی دیوانەکەیاندا ساڵی 1215ی کۆچییان لەگەڵ ساڵی 1797ی زایینیدا بەراوردکردووه. جا ئەگەر وەها بێت، ئەوا وەک کوردی و مەریوانی و موقبیل و سەجادی ئەفەرموون نالی 58 ساڵ ژیاوه.
بەڵام لە ڕۆژنامەکانی ڕۆژهەڵاتناسی ئەرمەنیی یوسف ئەبگارەڤێچ ئۆربێلیدا ساڵی 1215ی کۆچی لەگەڵ ساڵی 1800-1801ی زایینی بەرانبەر کراوه. بەپێی ئەمە وەک دکتۆر #مارف خەزنەدار# و دکتۆر کەمال فوئاد لەسەری ڕۆشتوون، ساڵی لەدایکبوونی نالی دەکاتە 1800ی زایینی و تەمەنیشی دەبێتە 56 ساڵ. [1]