یەکێک لەپارێزگاکانی خۆرەهەڵاتە و شاڕیکی کوردنشینە و خەڵکەکەی بەزمانی کوردی کەلهۆڕی و لەکی دئاخاوێنن. یەکێک لەئاسەوارە مێژووییەکانی ئەم شارە تاقوەسانە کە سەرەتای دەگەڕێتەوە بۆ سەردەمی ساسانییەکان.
پارێزگای کرماشان لە 12 شار پێک هاتووە کە خودی شاری کرماشان یەکێک لەوانە. شارەکان ئەمانەن: ئیسلام ئاباد غەرب، گیلان، قەسرشیرین، سەرپێڵ زەهاو، #جوانڕۆ#، تازاوا، #پاوە#، هەرسین، سەحنە، کەنگاوەر و سونقور.
کرماشان به پێ سەرژمێری ساڵی 1385 هەتاوی، حەشیمەتی ئەو شاره نزیک به 784٬602 کەس بووه. بەو بۆنەوه به نۆیەمین شاری گەورەی ئێران دەبژێردرێ. مێژووی پێک هاتنەکەی دەگەڕێتەوه بۆ سەدەی پێنجەمی زایین و هەر لەو سەردەمەوه تا هێرشی عەرەبەکان، وەکو دوویەمین پێتەختی ئیمپراتووری ئێران له سەردەمی ساسانەکان دا جێ ی سەرنجی حکوومەت بوو. یازده سەده به دوای هێرشی عەرەبەکاندا، له سەردەمی دەسەڵاتی قاجارەکان له ئێراندا دیسان شارەکه بووژایەوه و به هۆی کەوتنه سەر ڕێگای بەغدا و کەربەلا گرینگی تایبەتی پەیدا کرد. له ماوەی شەڕەکانی یەکەم و دووهەمی جیهانی دا له لایەن هێزه داگیرکارەکانه داگیر کرا، بەڵام دوای شەڕ بەجێیان هێشت. ئەم شاره له سەردەمی شەڕی ئێران و عێراق دا زیانی زۆری لێکەوت. خەڵکی کرماشان به زاراوەکانی کەلهوری، گورانی، جافی و هەورامی قسە ئەکەن.
وشەی کرماشان لە وشەی کرمانجان گیراوە. کرمانجان یان کورمانجان یان کوری مانجەکان، ناوی هۆزێک لە پێش هاتنی مادەکان بۆ ئەم بەشە، بووە. مانج ناوی هۆزێکی زەردەشتی بووە کە لەم ناوچەیەدا ژیاون.