(10)یەمین ڤیستیڤاڵی هەنار لە پارێزگای #هەڵەبجە# بەڕێوەچوو
ئەم ڤیستیڤاڵە ساڵانە لە لایەن جوتیاران و گەنجان و کۆمەڵێک لە دانیشتووانی شاری هەڵەبجە بەڕێوەدەچێت، کە تێیدا بەژداربووان بەرهەمە خۆماڵیەکان و کارە دەستیەکان و خواردن و خواردنەوە پێشکەش بە میوانان دەکەن.
زۆرینەی بەرهەمەکانی هەناریش پێشکەش دەکرێت، وەک: هەناری ساغ، ڕووبە هەنار، سرکەی هەنار، شەربەتی هەنار، و بە چەن جۆری تریش نمایش دەکرێت.
ئەم ڤیستیڤاڵە لە ڕۆژی #31-10-2024# هەتا #02-11-2024# بەردەوام دەبێت. [1]

$باکووری کوردستان$
- لە 10 گەڕەک و دێ و لادێی ناوچەکانی لیجە، هێنێ و کاراز باری نائاسایی ڕاگەیاندرا و هەموو جۆرە هاتوچۆیەک لە هاووڵاتییان قەدەغە کرا. ئەو قەدەغەکارییە لە کاتژمێر 06:00ی ئەم بەیانییەوە ڕاگەیاندراوە. پارێزگاری دەوڵەتی تورک لە #ئامەد# لەبارەی ئەو قەدەغەکارییەوە ڕاگەیاندراوێکی بڵاوکردووەتەوە و ڕایگەیاندووە، قەدەغەکارییەکە بەپێی یاسای ژمارەی 5442ی ئیدارەی شارەکان لە 10 گەڕەک، دێ و دلاێ و مەزرای ناوچەکانی لیجە، هێنێ و کاراز ڕاگەیاندراوە. پێش ئەوەی باری نائاسایی و قەدەغەکارییەکە ڕابگەیەنرێت، سوپای تورک لەو ناوچەیەدا ئامادەکاریی کردووە بۆ ئەنجامدانی ئۆپەراسیۆنی سەربازی.[4]=KTML_Photo_Begin=https://www.kurdipedia.org/files/relatedfiles/2018/165057/0011.JPG=KTML_Photo_Alt=هەدەپە لەگەڵ 7 پارت و کۆمەڵەی سیاسی باکووری کوردستان گەیشتووەتە ڕێککەوتن بۆ بەشداریکردن لە هەڵبژاردن=KTML_Style=width:30%;height:20%;float:right;=KTML_Photo_Target_Link=https://www.kurdipedia.org/files/relatedfiles/2018/165057/0011.JPG=KTML_Photo_End=
- پارتی دیموکراتی گەلان (#هەدەپە#) ، لەگەڵ حەوت پارت و کۆمەڵەی سیاسی باکووری کوردستان گەیشتووەتە ڕێککەوتن بۆ ئەوەی پێکەوە بەشداری لە هەڵبژاردنە خۆجێیەکانی باکووری کوردستان و تورکیادا بکەن.[2]
- پۆلیسەکانی دەوڵەتی تورک لە شاری ئامەد هەڵیانکوتایە سەر ماڵی هاووڵاتییان و لەو هەڵکوتانەیاندا 10 کەسیان دەستگیرکرد، کە 6 کەسیان منداڵن. کەسە دەستگیرکراوەکان لەلایەن پۆلیسەکانەوە براون بۆ بەڕێوەبەرایەتیی ئاسایشی ئامەد.[4]
- گرووپێک چەتەی چەکدار، کە خۆیان بە ناوی ئێمە دەوڵەتین دەناسێنن لە ناوچەی قرەقەلیی #وان# و گوندەکاندیدا هەڕەشە لە هاووڵاتییان دەکەن، کە نابێت دەنگ بە هەدەپە بدەن. گرووپێکی تریش بە ناوی تیمی تۆڵە نامەی هەڕەشیان بۆ بەڕێوەبەرانی هەدەپە ناردووە.[4]
$رۆژهەڵاتی کوردستان$
- جەلیل بالای بەڕێوبەری گشتی قەیرانەکانی پارێزگای #کرماشان# ڕایگەیاندووە: ئەمڕۆ لە سەرانسەری پارێزگا بەهۆی بومەلەرزەکانی دوای بومەلەرزە بەهێزەکەی دوێنێ کەپلەکەی 5، 9 پلەی ڕێختەربووە، تاقیکردنەوەی خوێندنگاکانی لەدەوامی بەیانی و دوای نیوەڕۆدا ڕاگرتووە.[3]
- ماڵپەڕی شهدای ناجا لە هەواڵێکدا باسی لە کوژرانی یەکێک لە مەئموورانی هێزە ئینتزامییەکانی خۆی بە ناوی مەیسم نژادوەلی لە سنووری شاری #ورمێ# کرد.[6]
- #کۆڵبەر#ێکی کورد بە ناوی هێدی تەمەن 25ساڵ خەڵکی گوندی گۆیجکەدەری شاری #مەهاباد# بەهۆی بەربوونەوە لە بەرزاییەکانی بێتووشی شاری #سەردەشت# گیانی لەدەست دا.[6]
- بەشێکی بەرچاوی لە شتومەکی کۆڵبەران و کاسبکارانی کورد لە سنووری نەوسوود لەلایەن هێزە نیزامییەکانی حکوومەتییەوە دەستی بەسەر داگیرا. یەکێک لەو کۆڵبەرانە کە شتومەکەکەی لەلایەن هێزە نیزامییەکانەوە دەستی بەسەر داگیرابوو، بە ئاژانسی کوردپا ڕایگەیاند: هێزە نیزامییەکان پاش دەسبەسەردا گرتن و ڕاگواستنی کەلوپەلی کاسبکاران و کۆڵبەران بۆ پایگا، شتومەکەکانیان ئاگر تێبەردا.[6]
- دوو هاووڵاتیی کورد بە ناوەکانی ئارام ئەدوایی و بورهان ئەدوائیان خەڵکی گوندی سلێن لە بەخشی هەورامانی #سەوڵاوا# دەسبەسەر کردووە.[6]
$باشووری کوردستان$
- تەرمی گەریلا مەدینە چەتین ناسراو بە هاڤین نسێبین، بە دروشمی شەهید نامرێ لە مەزارگەی شەهید محەمەد قەرەسونگول لە بناری #قەندیل# بەخاکسپێردرا.[5]=KTML_ImageCaption_Begin==KTML_StyleDiv=width:30%;height:20%;float:left;=KTML_ImageCaption_Target_Link=https://www.kurdipedia.org/files/relatedfiles/2018/165057/0009.JPG=KTML_ImageCaption_Title=تەرمی گەریلایەکی یەژاستار لە قەندیل بەخاکسپێردرا=KTML_ImageCaption_CaptionStyle=000000=KTML_ImageCaption_Caption=تەرمی گەریلایەکی یەژاستار لە قەندیل بەخاکسپێردرا=KTML_ImageCaption_End=
- ماوەی چەند ڕۆژێکە فڕۆکەیەکی هەواڵگری سوپای تورکیا لە سنووری شارۆچکەی ئامێدی کەوتووەتە خوارەوە، میتی تورکیاش لە بارەگای شیلادزێ 40 هەزار دولاری وەکوو خەڵات دیاریکردووە بۆ هەر کەسێک کامێرای نێو فڕۆکەکە بدۆزێتەوە.[1]
- لە کۆنگرەیەکی ڕۆژنامەوانیدا لوقمان عەبدولقادر، سەرۆکی کۆمەڵەی قوربانیانی کیمیابارنی #هەڵەبجە#، وردەکاری دۆزینەوەی منداڵێکی بۆ دەزگاکانی ڕاگەیاندن ئاشکراکرد و وتی: ئه و منداڵە ونبووەی هەڵەبجە ناوی (محەمەد ئەمین) ە و لە شاری قوم لە ئێران نیشتەجێ بووە، خوێندنی تەواوکردووە و هاوسەرگیری کردووە و ئه و کاتەی لە ئێران لە خێزانەکەی دابڕاوە تەمەنی حەوت مانگ بووە.[1]
- بەڕێوەبەری کەشناسی و بومەلەرزە لە شارۆچکەی #ئامێدی# ڕایگەیاند: بەهۆی بەفربارینەوە ڕێگەی هاتوچۆ لە شارەدێی شێلادزێ و دێرەلۆک بۆ سەنتەری قەزاکە نەماوە.[1]
- بەرپرسی میحوەری پردێی هێزی پێشمەرگە ڕایگەیاند، هێزێکی زۆری ئەمریکی چووەتە سەربازگەی K1ی #کەرکووک# و داوایانکردووە سەربازگەکەیان پێبدرێت.[2]
- لە 24 کاژێری ڕابردوودا 21 سانتیمەتر بەفر لە #کانی ماسێ# باریوە، بەفربارین ئێستاش بەردەوامە و چاوەڕێ دەکەین تاوەکو چوارشەممە 40 سانتیمەتری دیکەش بەفر ببارێت.[2]
- چالاکییەکانی مانگرتن لە خواردن بۆ شکاندنی گۆشەگیریی سەر #عەبدوڵڵا ئۆجەلان# ڕێبەری #پەکەکە# لە #شەنگال#، بە سەردانی چین و توێژە جیاوازەکان بۆلای مانگرتووان بەردەوامە.[5]
- بەرپرسێکی یەکێتی مامۆستایان هۆشداری دەدات لەوەی ناڕەزایی ئێستای مامۆستایان و فەرمانبەران بۆ ڕووداوی دیکە سەرنەکێشێت و داوا دەکات پەلە لەپێکهێنانی حکومەتی نوێی هەرێم بکرێت و پاشەکەوتی مووچە نەمێنێت.[1]
- 3 ئەندامی کۆمەڵەی گەنجانی وەڵاتپارێز بەناوەکانی ئارام قادر عەزیز، ڕێژوان عەمەر و هۆزان عەلی لە کاتی بڵاوکردنەوەی کتێبەکانی عەبدوڵڵا ئۆجەلان لەلایەن ئاسایشی #سلێمانی# دەستگیر کران.[4][5]
- ئەمڕۆ، لە بارەگای حزبی شیوعی کوردستان، لە شارۆچکەی #خورماتوو#ی سەر بە پارێزگای سەڵاحەدین، هەر یەک لە حزبی شیوعی و تەڤگەری ئازادیی و یەکێتی نیشتیمانی و بزوتنەوەی گۆڕان و کۆمەڵی ئیسلامی و یەکگرتووی ئیسلامی و بێ ئامادەبوونی #پارتی دیموکراتی کوردستان#- ئێراق، کۆبونەوەی مانگانەی حزبە کوردستانییەکانیان ئەنجامدا. بە پێی زانیاریییەکانی ڕۆژنیوز، کۆبونەوەی حیزبە سیاسییەکانی خورماتوو، تایبەت بوو بەدوو خاڵ، یەکەمیان پۆستە ئیدارییەکان و دووەەمیان بەزۆر سەپاندنی باج و سەرانە بەسەر هاوڵاتیانی کوردی لە خورماتوو، دوای نزیکەی کاتژمێر و نیوێک کۆبوونەوە، حزبەکان گەیشتنە ئه و بڕیارەی ئه و پۆستانەی بە کورد دراوە پڕ بکرێنەوە.[5]
- تەڤگەری ئازادیی لەسەر بڕیاری داخستنی بارەگاکانی، لەڕێگای دادنووسی #هەولێر#-ەوە هۆشدارییەکی ئاڕاستەی حکومەت کرد، بۆ ئەوەی بە بڕیارەکەیدا بچێتەوە، ئەگەریش لە ماوەی 15 ڕۆژدا حکومەت بەدەم هۆشدارییەکەی تەڤگەرەوە نەچێت، ئەوا لە دادگای ئیداریی هەولێر سکاڵای لەسەر تۆمار دەکەن.[5]
$رۆژئاوای کوردستان$
- هێزەکانی سووریای دیموکرات (هەدەسە) لە بەیاننامەیەکدا ئەوەیان ئاشکراکردووە، هێزەکانیان دوو تیرۆرستی #داعش#یان دەستگیرکردووە کە بە ڕەگەز ئەمریکیین.[3]
- #شەڕڤان#انی قەسەدە لە شارۆچکەی سوسە لە پارێزگای دێرەزۆر سەدان هاووڵاتییان لە دەست چەتەکانی داعش ڕزگارکرد، کە چەتەکانی ئەو هاووڵاتییانەیان وەک قەڵغانی زیندوو بەکاردەهێنا. زۆربەی هاووڵاتییە ڕزگارکراوەکان ژن و منداڵن. هاووڵاتییە ڕزگارکراوەکان گواستراونەتەوە بۆ ناوچە ئارامەکان.[4]

$باشووری کوردستان$
-بۆردوومانکردنی شارۆچکەی #هەڵەبجە# لەلایەن ڕژێمی ئێراقەوە بە گازی ژەهراوی کە نزیکەی 15.000 کوردی شەهید و بریندار و پەڕاگەندەی ئەودیو سنوور کرد.[1][2]

$باشوورێ کوردستان$
-بۆردوومان کرنا باژێڕوکێ #هەڵەبجە# بدەستێ ڕژێما ئیراقێ ب گازا کوشندە، ک نێزی 15.000 کوردان شەهید و بریندار و ئاوارەی بەرێ دی یێ سنوور کرن.[1][2]

$باشووری کوردستان$
- مەراسیمی سیهەمین ساڵیادی تاوانی کیمیابارانی #هەڵەبجە# دەستیپێکرد.[1]=KTML_Photo_Begin=https://www.kurdipedia.org/files/relatedfiles/2018/145930/0023.JPG=KTML_Photo_Alt=16-03-2018=KTML_Style=width:25%;height:20%;float:right;=KTML_Photo_Target_Link=https://www.kurdipedia.org/files/relatedfiles/2018/145930/0023.JPG=KTML_Photo_End=
- بەبۆنەی 30 ساڵڕۆژی کیمیابارانکردنی شاری هەڵەبجە-وە باڵیۆزخانەی ئەمریکا لە بەیاننامەیەکی بڵاوکردەوە و لە بەیاننامەکەشدا ڕایگەیاندووە، هاوسەرۆزی خۆمان بۆ گەلی کورد و قوربانیانی کارەساتی کیمیابارانی هەڵەبجە دەردەبڕین و بەڵێنی چڕکردنەوەی هەوڵەکانمان بۆ ڕێگریکردن لە دووبارەبوونەوەی کارەساتەکە دەدەین.[2]
- ئەندامێکی پەرلەمانی عێراق ڕایدەگەیەنێت، بڕیارە لە بودجەی گشتی ساڵی 2018ی عێراق بڕی سێ ملیار دینار بۆ شاری هەڵەبجە تەرخانبکرێت و چاوەڕێش دەکرێت نوێنەری سەرۆک وەزیرانی عێراق ئه و پارەیە بە فەرمی ئاشکرا بکات.[2]=KTML_Shape_Begin=shape_2018216102259543=KTML_Shape_Style=color:@@000000;background-color:@@9dceff;font-weight:bold;text-align:auto;padding:5px;box-shadow:5px 0px @@0080ff;float:left;width:30%;=KTML_Shape_Text=سێ ملیار دینار بۆ ئاوەدانکردنەوەی شاری هەڵەبجە تەرخان دەکرێت!=KTML_Shape_End=
- لە زۆربەری شار و شارۆچکەکانی کوردستان یادی کۆمەڵکوژیی هەڵەبجە کرایەوە.[1]
- بەئامادەبوونی ژمارەیەکی زۆر لەهاوڵاتیان و بەرپرسانی سەرجەم لایەنە سیاسییە کوردستانییەکان بەبێ پارتی یادی کارەساتی کیمیابارانکردنی شاری هەڵەبجە لە نزیک قەڵای #کەرکووک# ڕێکخرا. لەرێوڕەسمەکەدا ئامادەبووان بە ئاڵای کوردستانەوە خەمخۆری خۆیان بۆ هەڵەبجە دوپاتکردەوە و بۆ چەند ساتێکیش جموجۆڵی هاتوچۆی ئۆتۆمبێل لەچەند شەقامێکدا ڕاگیرا.[2]
- فراکسیۆنی گۆڕان لە پەرلەمانی کوردستان لەسەر ڕێکەوتنی #هەولێر# و بەغدا هاتەدەنگ و داوا دەکەن وردەکاری ڕێکەوتنەکە بۆ پەرلەمان ئاشکرابکرێت.[2]
$رۆژئاوای کوردستان$
- لە شەوی ڕابردوەوە تا بەیانی ئەمڕۆ سوپای تورک بەردەوامە لە تۆپبارانکردنی ناوەندی شارۆچکەی #عەفرین# و به و هۆیەشەوە زۆرتر لە 21 هاوڵاتی شەهید بوون و چەندین هاوڵاتی دیکەش بریندار بوون.[3]=KTML_Shape_Begin=shape_20182169232235=KTML_Shape_Style=color:@@000000;background-color:@@9dceff;font-weight:bold;text-align:auto;padding:5px;box-shadow:5px 0px @@0080ff;float:left;width:30%;=KTML_Shape_Text=عەفرین:
بەهۆی بۆردومانەکانی تورکەوە، لە شەوی ڕابردووەوە =KTML_Red=زۆرتر لە 40 کەس شەهید بوون=KTML_End= و دەیانی تریش برینداربوون!=KTML_Shape_End=
- بەهۆی بۆردومانی کوێرانە و دڕندانەی تورک بۆ عەفرین و دەوروبەری، خەڵکێکی زۆر ناچاربوون ماڵەکانیان بەجێبهێڵن و بۆ شوێنێکی ئارام و دوور لە بۆردومانەکان ڕەوبکەن.[1]=KTML_Embed_Begin=width:15%;height:10%;float:right;=KTML_Embed_Alt=بۆردومانی کوێرانە و دڕندانەی تورک لە عەفرین، ڕۆژی 16-03-2018=KTML_Embed_Source=https://www.kurdipedia.org/files/videos/2018/147087.mp4=KTML_Embed_End=
- لە ڕۆژی 56مینی هێرشی سوپای داگیرکەری تورکیا بۆسەرعەفرین، #شەڕڤان#انی #یەپەگە# و #یەپەژە# لە ناوچەی شەرا-ی عەفرین 2 ئۆتۆمبێلێ سەربازی سوپای تورکیایان تێکشکاند.[5]
- لە نامەیەکدا بەناونیشانی =KTML_Bold=(بانگەوازێکی بەپەلە)=KTML_End=، کرستیانەکانی نێو شاری عەفرین و دەوروبەری، که ئێستا لەژێر بۆردومان و هێرشی سەخت دان، داوا لە کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی دەکەن، هەرچی زووە فریایان بکەون و لە هێرشە قڕکەرەکانی تورکیا و گرووپەچەتەکانی ئەلقاعیدە و بەرەی نووسرە بیانپارێزن. ئاشکراشی دەکەن، کەنیسە و مەزاری دێرینی یەکێک لە پێشەوایانی ئایینی کرستیانی بەناوی (مارمارون) لە بەردەم مەترسی لەناوچووندان.[5]
- ئەمشەو، هێزە ئاسمانیەکانی سوپای تورکیا نەخۆشخانەی عەفرینیان لە ناوەیدی شارەکە بۆردومانکرد و بەهۆیەوە 15 هاوڵاتی مەدەنیی تر شەهیدبوون و دەیانی تریش بریندار.[2]
- ڕوانگەی سووری بۆ مافەکانی مرۆڤ، ئاشکرای کرد: ئەمڕۆ لە ئەنجامی بۆردومانەکان لە ناوەندی شاری عەفرین، 27 هاوڵاتیی سیڤیل شەهید بوون کە لەنێویاندا 7 منداڵ هەیە. بەهۆی سەختی برینی بریندارەکانەوە ژمارەی قوربانیان لە زیادبووندایە. بەپێی ڕاگەیەنراوی ئه و ڕێکخراوە، شەهید و بریندارەکان لە سەردەم گەلان پێکدێن و هاوڵاتیانی کورد، عەرەب و ئەرمەن بوونەتە قوربانی.[5]
$دەرەوەی کوردستان$
- کوردانی دانیشتووی شاری ئەدیلاید-ی وڵاتی ئوسترالیاو ژمارایەک لە دۆستانیان لە شارەکە، لەدژی بێدەنگبوونی حکومەتی ئوسترالیا لە بەرانبەر جینۆسایدی عەفرین لەبەردەم نووسینگەی وەزیری بەرگری وڵاتەکە گردبوونەوە.[3]
- وەزیرانی هەرسێ وڵاتی ڕووسیا و تورکیا و ئێران لە ئاستانە کۆبوونەوە بۆ تاوتوێکردنی قەیرانی سووریا.[1]
- گوتەبێژی حکومەتی تورکیا لەبارەی بڕیاری پەرلەمانی ئەوروپا سەبارەت بەعەفرین ڕایگەیاند، بڕیارەکە وەک نەبوو وایە.[4]
- وتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی وەڵاتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا (هیزەر نوێرت) لە دژی وتەکانی مەولود چاوش ئۆغلو، وەزیری دەرەوەی تورکیا دەرکەوت و ئەو بانگەشانەی کە گوایە ئەمریکا و تورکیا لەسەر کشانەوەی یەپەگە لە مینبج ڕیکەوتنیان کردبێت، بەدرۆخستەوە.[5]
- ئەمڕۆ گردبوونەوەیەک دژی بێدەنگی بەریتانیا بەرامبەر کۆمەڵکوژی سەر عەفرین لە بەردەم پەرلەمانی سکۆتلەندا بەڕێوەچوو، تیایدا داواکرا هەرێمی سکۆتلەند جدیتر بێ بۆ ڕاگرتنی هێرشە داگیرکارییەکانی دەوڵەتی تورک.[3]
- ڕێکخراوی یونسێفی سەر بە نەتەوەیەکگرتووەکان ڕایگەیاند: لە ئەنجامی هێرشەکانی سوپای تورکیا بۆ سەر ناوەندی شاری عەفرین و دەوروبەری، دەیان منداڵ کوژراون و داواشی کرد دەستبەجێ هێرشەکانی سەر عەفرین بوەستێنرێن.[5]

$رۆژهەڵاتی کوردستان$
- هاووڵاتییەکی کورد بە ناوی کەیوان ئەعزەمی، تەمەن 37 ساڵ و خەڵکی گوندی کلێنەی شاری سەرپێڵ زەهاو، لە ئەنجامی تەقینەوەی گوللە خومپارەیەکی بەجێماو لە شەڕی 8 ساڵەی عێراق و ئێران، بەهۆی قورسیی برینەکانیەوە گیانی لەدەست دا. ئەو ڕووداوە، ڕۆژی یەکشەممە 25ی ڕەشەمە ڕوویداوە و ئەو هاووڵاتییە بەهۆی قورسیی برینەکانیەوە لە نەخۆشخانە گیانی لەدەست داوە.[7]
- لە ماوەی ڕۆژانی ڕابردوودا، #کۆڵبەر#ێکی کورد بە ناوی محەممەد قادری لە بەرزاییەکانی سنووری شاری #سەردەشت#، بە تەقەی هێزەکانی سپای پاسداران بریندار کرا.[7]
$باشووری کوردستان$
- پارێزگاری #هەڵەبجە# لە ڕوونکردنەوەیەکدا ڕایگەیاندووە، ڕۆژی 16ی ئادار لەبەرئەوەی کەسوکاری شەهیدان و هاونیشتمانیان بەشێوەی گشتی سەردانی مەزاری ئازیزانیان دەکەن قەدەغەی هاتووچۆ بۆ هاونیشتمانیان لەنێو شاری هەڵەبجە بە کاتی و بۆ ماوەی 24 کاژێر کۆتایی دێت.[1]
- بەهۆی ڕێگیری لە ڤایرۆسی کڕۆنا، یادی 32 ساڵەی کیمیابارانی هەڵەبجە بەبێدەنگی بەڕێوەچوو.[2]=KTML_Photo_Begin=https://www.kurdipedia.org/files/relatedfiles/2020/378310/0005.JPG=KTML_Photo_Alt=16-03-2020=KTML_Style=width:25%;height:20%;float:right;=KTML_Photo_Target_Link=https://www.kurdipedia.org/files/relatedfiles/2020/378310/0005.JPG=KTML_Photo_End=
- لە چوارچێوەی ڕێکارەکانی حکومەتی هەرێمی کوردستان بۆ ڕێگری کردن لە ڤایرۆسی کۆرۆنا بازاڕی #دهۆک# داخرا.[4]
- بەڕێوبەری گشتی تەندروستی سلێمانی دکتۆر سەباح هەورامی ڕایگەیاند، 3 لە تووشبوانی ڤایرۆسی کۆرۆنا لە سلێمانی چاکبوونەتەوە.[4]
- ئەمڕۆ بڕیاری حکوومەتی هەرێمی کوردستان بۆ قەدەغەکردنی هاتووچۆ، لەنێوان قەزاکانی سنووری پارێزگاکانی هەولێر و سلێمانی چووە بواری جێبەجێکردنەوە.[4]
- بەڕێوەبەرایەتی گشتی تەندروستی #هەولێر# ڕوونکردنەوە لەبارەی هەڵوێستی ئەو دکتۆرە دەدات کە تووشی ڤایرۆسی کۆرۆنا بووە و ڕایدەگەیەنێت، دوای ئەوەی پزیشکێک هەستی پێکردووە باری تەندروستی جێگیر نییە، سەردانی سەنتەری چارەسەری ڤایرۆسی کۆرۆنای کرد، بۆ مەبەستی پشکنین، دوای دەرچوونی ئەنجامی پشکنین کە هەڵگری ڤایرۆسەکەیە، ڕاستەوخۆ وەک ئەرکێکی مرۆڤانە و نیشتمانپەروەرانە، هەڵسا بە هێنانی لیستی ئەو نەخۆشانەی کە لە نۆرینگە سەردانیان کردبوو بۆ دڵنیابوون لە سەلامەتییان و پاراستنی گیانی نەخۆشەکانی. لە ڕوونکردنەوەکەدا هاتووە: هەڵوێستی بەڕێز(د. ئەحمەد ئیسماعیل عەبدولغەنی) پزیشکی پسپۆڕی چاو کە هەڵگری ڤایرۆسی کۆڕۆنایە جێگای ڕێزە.[4]
- ژمارەیەک هاوڵاتی سلێمانی و شارەکانی دیکەی هەرێمی کوردستان و ڕۆژهەڵاتی کوردستان لەبەردەم قائیمقامییەتی شارۆچکەی ناوەندی سلێمانی گردبوونەوە و داوای ڕێگەپێدانی هاتووچۆیان دەکرد، سەرپەرشتیاری لیژنە هاوبەشەکانی قائیمقامییەتی سلێمانیش دەڵێت: تەنها بۆ حاڵەتی پێویست ڕێگەپێدان دەکەین.[5]
- ئەمڕۆ گرووپی پزیشکانی خۆبەخش لە پەتای کۆرۆنا، ڕایگەیاند، #ڕێواز فایەق# سەرۆکی پەرلەمانی کوردستان لە ئێوارەی 14ی مانگ لە ڕێگەی فڕۆکەخانەوە گەڕاوەتەوە کوردستان، دوای بەدواداچوون دەرکەوت تیمی پزیشکی فڕۆکەخانە هەوڵیان لەگەڵیداوە کەرەنتینە بکرێت، بەڵام ڕێواز خان ڕەتیکردەوە. ئه و گرووپە ڕاشیگەیاند، ڕێواز خان، به و یاسا شکێنیە کارێکی خراپ دەکات و کاریگەری دەکاتە سەر کارەکانی پزیشکان و هیوادارین بەزووترین کات بێتە کەرەنتینە، بۆ سەلامەتی خۆی و خەڵکی کوردستان.[4]
- دوای ئەوەی ڕاگەیێندرا دوو هاونیشتمانیی گەڕاوەی ئێران لە #خانەقین# تووشی کۆرۆنا بوون، بەڕێوەبەری تەندروستیی خانەقین ڕەتیدەکاتەوە ئەو دوو هاونیشتمانییە هەڵگری ڤایرۆسەکە بن.[1]
- جێگری سەرۆکی لیژنەی دارایی پەرلەمانی کوردستان ڕایگەیاند، حکومەتی هەرێمی کوردستان بڕی 6.2 ملیار دیناری بۆ ڕووبەڕووبوونەوەی مەترسییەکانی ڤایرۆسی کۆڤید-19 (کۆرۆنا) تەرخانکردووە.[1]
- #وەزارەتی پێشمەرگە# بە ڕاگەیەندراوێک وەڵامی ئەو لیوایەی پێشمەرگەی دایەوە کە داوای موچەی پێشمەرگەی کرد و دەڵێت، کە موزایەدە لەکەس قبوڵ ناکەین و هەر کەس و لایەنێکیش تەشهیر و ناوزڕاندن بکا و هانی پێشمەرگە بدات لەگرتنەبەری ڕێکاری پێچەوانەی یاساو پرەنسیپەکانی سەربازیی، ڕووبەڕووی دادگا و یاسایان دەکەینەوە، دەشڵێت: پابەند دەبین بە بڕیارەکانی حکومەتەوە.[5]
- وەزیری دارایی و ئابووری حکومەتی هەرێمی کوردستان ڕایدەگەیەنێت، لەگەڵ کۆتایی هاتنی قەدەغەی هاتووچۆ دەست بە دابەشکردنی مووچە دەکرێت.[4]
- سەعات 10:14 دەقیقەی ئەمڕۆ، بومەلەرزەیەک بە گوڕی 4.9 پلە بە پێوەری ڕێختەر و بە قوڵایی 30 کم لە دووری 35 کم لە ڕۆژئاوایی شاری هەولێر ڕوویدا.[3]
- ماتۆرسیکلێتێک لە نزیک بازاڕی شیعەکان لەناوەندی شارۆچکەی #خورماتوو# تەقییەوە و لە ئەنجامدا شەش برینداری لێکەوتەوە کە برینی هەندێکیان زۆر سەختە. تا ئێستا ڕوون نەبۆتەوە کە تەقینەوەکە تیرۆرستییە بووە یان تانکی بەنزینی ماتۆڕەکە تەقیوە.[3]
- #هێڤی تەها#، یاریزان و ڕاهێنەری پێشووی تۆپی سەرمێزی کوردستان و شاری #سلێمانی# بووە ئەندامی لیژنەی هونەری یەکێتیی تۆپی سەرمێزی ڕۆژئاوای ئاسیا.[3]
- کونسوڵخانەی ئەمریکا لە هەرێم بەبۆنەی ساڵیادی کیمیابارانکردنی شاری هەڵەبجە ڕایگەیاند: لەم یادەدا ئێمە ڕێزدەنوێنین، بۆ ڕێگری لە کاری دڕندانەی لەوشێوەیەش کۆمەڵگای نێودەوڵەتی و ئەمریکا کاردەکەن بۆ پاراستنی مافەکانی مرۆڤ و سزادانی ئەوانەی بەرپرسیارن لە تاوان دژی گەلی خۆیان.[3]
- هێزە ئەمنییەکانی هەرێمی کوردستان ڕایانگەیاند، کە توانیویانە لە نزیک شاری سلێمانی چەند کەسێک لەوانەی هێرشیان کردووەتە سەر عەدنان ڕەشیدی، لە کاتی هەڵهاتن دەستگیر بکەن. هێزە ئەمنییەکان بە خانەوادەی ڕەشیدییان وتووە: هەموو ئەو بەڵگانەی کە هێرشبەران لە عەدنان ڕەشیدی ئەندامی بەڕێوبەری کۆمەڵەی مافی مرۆڤی کوردستانیان دزیبوو، دەستیان بەسەردا گیراوە و ڕادەستی پۆلیسی #پێنجوێن# کراونەتەوە.[5]
$رۆژئاوای کوردستان$
- لە خاڵی پشکنینی هاتوچۆی شەدادی لە هەرێمی #حەسەکە# لە ڕۆژئاوای کوردستان ئۆتۆمبێلێکی بۆمبڕێژکراو تەقییەوە و بەو هۆیەوە 2 کەس بریندار بوون.[6]
- دەوڵەتی تورکی داگیرکەر و چەتەکانی هێرشیان کردە سەر گوندی بەلونا لە ناوچەی #گرێ سپی# لەسەر ڕێگای ئێم 4 و #شەڕڤان#انی قەدەسە و #یەپەژە# لێیان هاتنەدەست و وەڵامی هێرشی ئەو داگیرکەرانەیان دایەوە. لە ئەنجامی ئەو بەرەنگارییەدا سەرەک چەتەیەک بە ناوی عەلی ئیدلبی و 4 چەتەی تر کوژران.[6]
$دەرەوەی کوردستان$=KTML_ImageCaption_Begin==KTML_StyleDiv=width:30%;height:20%;float:left;=KTML_ImageCaption_Target_Link=https://www.kurdipedia.org/files/relatedfiles/2020/378310/0028.JPG=KTML_ImageCaption_Title=بەریتانیا، بە ئامادەبونی سەرۆکی شارەوانی لیدز یادی کیمیابارانی هەڵەبجە کرایەوە=KTML_ImageCaption_CaptionStyle=000000=KTML_ImageCaption_Caption=بەریتانیا، بە ئامادەبونی سەرۆکی شارەوانی لیدز یادی کیمیابارانی هەڵەبجە کرایەوە=KTML_ImageCaption_End=
- بەئامادەبونی سەرۆک شارەوانی شاری لیدز و هەردوو نوێنەری گرین پارتی و لەیبەر پارتی بەریتانی و نوێنەری کۆمسیۆنی ک ج د ک - باشور لە ئەوروپا، ئەمڕۆ لە ساڵیادی کیمیابارانی هەڵەبجەدا، بەفەرمی لەلایەن شارەوانی لیدزەوە لە پارکی سکوێری سەنتەری شارەدا بۆ شەهیدانی هەڵەبجە دارێک چێنرا.[5]
- پێشمەرگەی دێرین و نوێنەری #مەسعود بارزانی# لە نەمسا، شێخ محەمەد ڕەزا، ناسراو بە حەمەی کاکە ڕەزا سەرگەڵویی لە ڤیەننا کۆچی دواییکرد.[2]
- میدیای تورکیا بڵاویکردەوە کە ئاماری تووشبوان بە ڤایرۆسی کڕۆنا لەو وڵاتە گەیشتە 18 کەس.[2]

بەپێی بڕیارێکی سەرۆکی هەرێمی کوردستان، نابێت تاقانەکان بچنە بەرەکانی شەڕ، بەڵام تەنیا لە #هەڵەبجە# 20 تاقانە لە سەنگەرەکانی پێشەوەی بەرگریدان.
ئیدریس لە کیمیابارانی هەڵەبجەدا 8 کەس لە خێزانەکەی شەهیددەبن و ئەو بە تاقانە دەمێنێتەوە.
ئیدریس لە ساڵی 1991ەوە پێشمەرگەیە و ئێستا پلەی نەقیبە، لە شەڕدا هۆشی لای بەرگریکردن لە نیشتمانە و خەیاڵیشی لای بێکەسی منداڵەکانییەتی. نێوبراو خێزاندارە و خاوەنی 5 منداڵه.
لە تاوانی ئەنفال و کیمیابارانی هەڵەبجەدا 160 کەس تاقانە ماونەتەوە، لەو ژمارەیەش ئێستا 20 یان لە بەرەکانی شەڕن و تا ئێستاش یەکێکیان شەهیدبووه.‌
-27-03-2015

دواڕۆژ، عەلی حەمە سەعید
جێگری پارێزگاری #هەڵەبجە# ئاماژە بەوەدەکات: لەمساڵدا کارکردن لە تەواوکردن و جێبەجێکردنی نزیکەی 20 پڕۆژەی خزمەتگوزاری لەسەر بودجەی پەرەپێدانی پارێزگاکان دەستپێدەکەنەوە.
کاوە عەلی، جێگری پارێزگاری هەڵەبجە، بە دواڕۆژی ڕاگەیاند :جیاواز لەساڵی ڕابردوو لەمساڵدا پلانمان داڕشتووە کە بەدەر لەو پڕۆژانەی ئێستا کارکردن تیایاندا دەستیپێکردووەتەوە چەندین پڕۆژەی دیکەش بخەینەوە بواری جێبەجێکردنەوە، هاوکات ئەو پڕۆژانەشی کە ئێستا کارکردن تیایاندا بەردەوامە، بریتین لە تەواوکردنی بینای سەرۆکایەتی زانکۆ و بەشە ناوخۆییەکانی کوڕان و کچان کە ئەم پرۆژانەش سەرۆکایەتی زانکۆ سەرپەرشتییان دەکات.
ئاماژەی بەوەشکرد :هەریەکە لە پڕۆژەکانی (رێگای هەڵەبجە - سیدسادق، کۆمەڵگەی دارایی، ڕێگاسازی زانکۆ، خزمەتگوزاری 73 یەکەی نیشتەجێبوون، قیرتاوکردن و شۆستەی نزیک قوتابخانەی سازان، قوتابخانەی 18 پۆلی نزیک بامۆک، قوتابخانەی 18 پۆلی پشتی گەڕەکی دەروازە، ڕاکێشانی کارەبای گوندی دەرەشیشی خواروو چەند گوندێکی تر)، لەمساڵدا کارکردن تیایاندا دەستپێدەکەنەوە.
جێگری پارێزگاری هەڵەبجە ئەوەشی خستەڕوو :پڕۆژەکانی ئاوەڕۆی سندوقی چەند گەڕەکێکی ناحییەی خورماڵ، ڕێگاسازی گەڕەکی ڕاپەڕین و 50 خانووی شارەدێی سیروان، بینای فەرمانگەی دادنووس، هۆبەی ئاودێری هەڵەبجە، گەیاندنی تۆڕی ئاو لە خانووەکانی گۆران سیتی، جۆگەی ئاودێری بێڵەخا، بەشی ناوخۆیی کۆلێژی تەکنیکی و گەراجی ئامێری شارەوانی، کارکردن تیایاندا دەستیان پێکردوەتەوە. هاوکات سەرجەم پڕۆژە وەستاوەکان کە دەستیان پێکردۆتەوە، لەسەر بودجەی وەبەرهێنان و پەرەپێدانی پارێزگاکان تەواودەکرێن.[1]
#04-01-2019#

دواڕۆژ، عەلی حەمەسەعید
لە شەش مانگی ڕابردوودا لە سنوری #هەڵەبجە# 224 ڕوداوی ئاگرکەوتنەوە ڕویداوە و بەرگری شارستانییش ڕایدەگەیەنێت، زیانی 200 ملیۆن دیناری لێکەوتۆتەوە.
زانیار عومەر، وتەبێژی بەڕێوەبەرایەتی بەرگریی شارستانی هەڵەبجە ئەمڕۆ سێشەممە 25ی تەمموزی 2017 لە کۆنگرەیەکی ڕۆژنامەوانیدا ڕایگەیاند، لەسەرەتای ئەمساڵەوە تا 2017/6/30 لە سنوری پارێزگای هەڵەبجە 166 ڕووداوی ئاگری شاخ و دەشت و باخ و 58 ڕووداوی ئاگری بینا و دووکان و ئۆتۆمبیل ڕوویداوە.
وتیشی ئەو ڕوداوانەوە زیانی 200 ملیۆن و 230 هەزار دیناری لێکەوتۆتەوە.
راگەیاندنی ئەو ئامارە لەکاتێکدایە لە شەش مانگی یەکەمی ساڵی ڕابردودا لە هەڵەبجە و دەوروبەری تەنها 163 ڕوداو تۆمار کرابوون لەو ژمارەیەش 159 حاڵەتی ئاگرکەوتنەوە بووە.
25-07-2017

37 مین ساڵیاڎو شیمیاییوارانوو شارە بېکەسەکەو هەڵەبجەی
ئېم شەو دیارەن دەردم کاریەن
هووناو جە زامم چوون سەیل جاریەن
ئېم شەو مەینەتان نە دەروون جەمەن
خێڵخانەی کەیفم پەڕ جە ماتەمەن
پەرلەمانوو خاسووروو کوردستانی دماو 25 ساڵا هیشتا پرۆژەیاسایەوەش پەی بەڕۍسمی ئەشناسای ژێنۆسایدو/جێنۆسایدو هەڵەبجەی و ئەنفالی ئامادە نەکەرڎەن و پېسەو ژێنۆسایدی/جێنۆسایدی بە ڕەسمیش نەشناسان!!
00- پەرلەمانوو وەڵاتوو کانادای جە (#16-03-2010#ز.) تاوانەو هەڵەبجە و ئەنفالیش پېسەو تاوانیە دژ بە ئانزانیەتی، نەک پېسەو تاوانەو ژێنۆسایدی، بە ڕەسمی ئەشناسا.
- داڎگاو باڵاو تاوانکاری ئێراقی جە ڕۊ(#17-11-2010#ز.) و هەرپاسە پەرلەمانوو ئێراقی جە ڕۊ (#17-03-2011#ز.)، جە گلێرەو بییەی ئاسایی ژمارە (44)یشەنە، بە بڕیاروو ژمارە (12)ی تاوانەو هەڵەبجە و ئەنفالیش پېسەو ژێنۆسایدی بە ڕەسمی ئەشناساینە، بەڵام تاکو ئیسە هیج وجارایېوەش پەی ئی تاوانێ دیاری نەکەرڎەن.
00- ئەنجوومەنو پارێزگاو شارو وینی ڕۊ 14و 3ێ 2023ز.ی، شیمیاییوارانوو هەڵەبجەیش پېسەو جینۆسایدی بەڕۍسمی ئەشناسا و داواش جە پەرلەمانی سەرانسەری ئا وەڵاتیە (ئۆتریش/نەمسا) کەرد کە پەرلەمانیچ ئی تاوانێ پیسەو ژێنۆسایدی بە ڕەسمی بشناسۆ.
شیمیاییوارانوو هەڵەبجەی بېگومان جە شێوەو بەکارئاردەی ئا چەکە کوشەندا ویروزوو کۊمەڵکوشیەکەو هیرۆشیماین کە پیسەو پەڵېوی سیاوی و پەی هەتاهەتای بە تەوێڵەو بکەراو ئی تاوانێ و هەرپاسە زەمینە وەشکەراو ئی ژێنۆسایدیە مەنۆوە.
جە بارەو پەشتیوانی گرڎلاینەو (لەشکەری، تەکنیکی، ڕامیار، ماڵی و...) وەڵاتە وەرنیشتیەکا، بە تاییبەتت ئوروپا و ئەمریکا فرە نویسیان و وچیان و منیچ بەش بە حالوو وېم جە چن ساڵې ۋېیەردێنە و هەر پی بۊنۆ بابەتێ فرێم بە بەڵگیوە نویستېنی و وەڵاوم کەرڎېنېوە. بەڵام دیسان پەیوازەن بە بەردەوامی پەی نەوەی تازەی و ئایەندەی باس کریۆ و بە کورتی چەمۍوەتەرشا پۊرە وزمې.
ئاڵمان، ئەمریکا، بەریتانیا، هولەند، فەرانسە، شۆرەوی جارانی و.... دەورێو سەرەکیشا بېیەن جە یاردیدای ئێراقی پەی بەرهەمئاردەی چەکی شیمیایی، چ بە کەرەسەی خام و چ بە یاونای زانایی تێکنیکی بە ڕژیموو بەعسی. ڕېکوزیاو (Medico International)ی جە گۆڤاروو (Kurdistan Aktuell) ی ساڵەو 1998ز.ی نامې 56 هەرمانگای بەرهەمئاوەرێ (شەریکێ) ش وەڵا کەرڎېوە کە بە ساڵان و بە چڕووپڕی یاردیدەرێ ڕژیموو سەدامی بېیەنێ پەی بەهەمئاردەی چەکی شیمیایی.
یۆ چا وەڵاتا کە بە ڵێشاو کەرەسەی شیمیاییش پەی دروس کەرڎەی ئا چەکە کوشەندا کیاست پەی ڕژیمە فاشیستەکەو سەدام حسەینی، حکوومەتوو ئا کاتەو ئاڵمانی بې. بەپاو ئا بەڵگا کە ئینای وەرو دەسینە زېیاتەر جە 60% ئا کەرەسە شیمیاییا کە هەڵەبجەشا پەنە خنیکیا جە لاو شەریکە ئاڵمانیەکاوە و بە ئیجازەو دۆڵەتو ئاڵمانی ورەشییاینێ بە ڕژیموو بەعسی فاشیستی. چی مامەڵە چەپەڵ و جەنایەتکارانەنە زېیاتەر جە هەشتا (80) کارگای بەهەم ئاوەرێ (شەریکێ) ئاڵمانیێ بە بەڵگەوە بەشدارې بییێنێ.
گرڎو ئا هەرمانگە بەرهەمئاوەرە (شەریکە) ئاڵمانیا وکەسایەتیەکا دیارێنێ و پەی گرڎی ئەشناسیاێنێ. بەپاو ئا زانیاریە باوەڕ پەنەکریایا کە چاپەمەنیە ئاڵمانیەکا وەڵاشا کەرڎەو، نزیکەو 70% و ئا گازە ژاراوی و کوشەنداو ئێراقیە بە یارمەتی هەرمانگە ئاڵمانیەکا بەرهەم ئامێنێ. (Süddeutsche Zeitung ) (26-11-1997ز.) جە مانگەو ئووتی 1990ز.ی 7 کەسې جە کاربەدەساو بڕېو چا شەریکا ( Preussag, W.E.T., Karl Kolb, Planet, Thyssen, Rheinstahl, Rhein-Bayern, و....جە شارەکاو Hannover و Dreieich و Hamburg نە قۊڵبەسێ کریای. دوې چا وەرپەرسا کارمەڼێ (BND، ڕېکوزیاو سێخوڕی بەرو ئاڵمانی) بېنې (Süddeutsche Zeitung (29-08-1990. بەشېو فرەو ئا کاربەدەسا بەبې سەزا و چن کەسېچشا بە سەزایوە فرە سووکە جە دادگانە زیایرە.
جە بارەو کوشەندەیی و خنیکنای خەیراو ئی چەکە مەترسیدارا جە زوانو شاهێدحاڵاو ھەڵەبچەیەو فرە وچیان و نویسیان. ئاسەوارێ وېرانکەو ئی چەکا دماو 37 ساڵا هیشتا بە تەمامی نەسەڕیاێنێوە و جیامەکاو ئی کارەساتیە هیشتا بە دەردە جۊراوجۊرەکاو ئی گازاوە ناڵا.
دادگایی کەرڎەی بڕېو جە تاوانبارەکا
سەدام حوسەین و ڕژیمەکەش پېسەو تاوانباری سەرەکی:
دادگاو تاییبەتتوو ئێراقی سەدام حوسەینش بە بۊنەو ژێنۆسایدوو هەڵەبجەیەو تاوانبار و ئێعدام نەکەرد. جیا چانەیە کە داواکاری گرڎی دادگای 500 بەڵگێ سەلەمنەری تاوانەکاو سەدامیش وەرو دەسینە بېنې، بەلام سەدامش تەنیا بە هۆکاروو کۊمەڵکوشی دوجەیلی جە ساڵەو 1982ز. ی جە سێدارە دا. دڵێ ئا بەڵگانە و جە عانوو دادگایی کەرڎەکەینە بەڵگێو ئاشکرا بی کە دەزگاو هەواڵگېری لەشکەری ئێراقی جە ساڵەو (1978ز.) ی داواو مووڵەتیش جە سەدامی کەرڎېبێ پەی بەکارئاردەی گازی سارینی و خەردەلی و چن گازیتەری دژ بە کوردەکا. سەدامیج جوابش بە دەزگاو هەواڵگېری دابێوە کە لەیەک بڎیدېوە و بزاندێ ئایا هێڕشێوی کتووپڕ پی چەکا کریۆ پەی سەرو کوردەکاو ئێرانیەکا. ئینە ماناش ئانەنە کە سەدام ساڵیە وەڵتەر پلانوو بەکار ئاردەی ئی چەکیشە وەرو دەسینە بېیەن.
کورد بە گرڎی و جیامەنەکاو شیمیاییوارانوو هەڵەبجەی بە تاییبەتتی جە بڕیاروو دادگاو تاوانبارەکاو ڕژیموو بەعسی کە سەدامش تەنیا بە بۊنەو کۊمەڵکوشی دوجەیلی جە سێدارە دا، ناهۆمێڎی بییێ و ئی بڕیارەشا بە ناهەقیەوی گۆرە زانا وەرانوەرو ئا تاوانە گەورێوە کە وەرانوەرو کورڎی و بە تاییبەتت هەڵەجەیەکاوە ئەنجامە دریا.
دادگاو تاییبەتتوو تاوانباراو ئێراقی جە ڕۊتوو درېژەو دادگایی کەرڎەکەینە تاوانەو هەڵەبجەیش سەرەتا پېسەو تاوانکاری وەرانوەرو ئانزانیەتی جە قەڵەم دا نەک پېسەو تاوانەو ژێنۆسایدی، (#17-01-2010#ز.). حەسەن عەلی مەجید، ئەشناسیا بە عەلی کیمیایی کە بکەر و ڕاسپاردەو سەدامیی بې پەی شیمیاییوارانوو هەڵەبجەی، سەرەتا نە بە بۊنەو تاوانەو ژێنۆسایدی، بەڵکوو بە بۊنەو تاوانەو دژ بە ئانزانیەتی بە تاوانکار ئەشناسیا و جە سێدارە دریا، (#25-01-2010#ز.). تەنیا چېرو گوشارېوی فرەینە دادگا دماتەر چەمۍوی دووبارەش وست سەرو بڕیارەکەیشەرە و دماو 34 ئەرەنیشتێتەری دادگاکێ تاوانەو هەلەبجەیش پیسەو تاوانەو ژێنۆسایدی بە ڕەسمی ئەشناسا و کەیسەکە یەکلا کریاوە، (#28-02-2010#ز.). دماتەر ئا پەتێ کە عەلی کیمیاییش پەنە سێدارە دریا، ئاردەشاوە هەڵەبجە و جە مۆنۆمێنتوو قوربانیەکاو هەڵەبجەی نیاشارە. (2012ز.).
هەرپا جۊرە کە وەڵتەر ئیشارەم پەنە کەرد، پەرلەمانوو خاسووروو کوردستانی کە جە ساڵەو (1992ز.)وە مەرزیانەرە، دماو شش خولێ هۊرچنیەی پەرلەمانی تاکو ئیسە هیچ پرۆژە یاسایېوەش پەی بە ژێنۆساید ئەشناسای تاوانەکاو هەڵەبجەی و ئەنفالی پەسەڼ نەکەرڎەن. ئینە هەم ئەوپەڕوو شەرمەزارین و هەم فرەیچ یاگې گومانێنە کە ئی پەرلەمانە چی تائیسە پی ئەرکیشە هۆرنێستەن؟
ئی هورزوکەوتە گوماناویەو پەرلەمانی گاریگەری فرە نەرېنیش سەرو زامڎارەکا و جیامەنەکاو ئی ژێنۆسایدیە نېیانەرە. جا کاتېوو پەرلەمانوو کورڎی ویش ئینە هۆرزو کەوتش بۊ و وېش جە خاوەنداریەتی ئی کەیسیە دزۊوە، ئیتر ئا خەڵکە قوربانیکریا و بېکەسە پەنا پەی کێ بەرۆ؟
جە لێوی تەریچەو گاریگەری نەرېنی ئی وێدزیەیەو حکوومەتوو هەرۍمی بە وېش و پەرلەمانشەو سەرو ئا ڕېکوزیا میادۆڵەتیەکا منۆرە کە کۊشش و تەقەلایەو فرەشا دا و کەوتێ شۊنۊ ئی کەیسەیە و یاوناشا بە پەرلەمانێ بڕېو وەلاتا و تەنانەت بڕیو چا پەرلەمانا ئی تاوانېشا پیسەو ژێنۆسایدی بەر ڕەسمی ئەشناسا. بەڵام چوون کورد وېش و پەرلەمانش تاکو ئیسە وېشا نەکەرڎەن خاوەنو ئی کەیسەیە، کۊششە میادۆڵەتیەکایچ بې ئاکام مەنێنێوە.
هەر پا جۊرە و بە هەق خەڵکو هەڵەبجەی باسش کەرا، هۆکاروو ئی وێدزیەیەو پەرلەمانی گېڵۆوە پەی خیانەتوو دەسەڵەتدارو خاسووری بە قوربانیاو هەڵەبجەی و ئەنفالی کە سەڎان تاوانبارێ و ئەنفالچیێشا پەنا داێنێ و فرێچشا ئیسە دلی ئا حێزبانە کاربەدەسێنێ پلێ بەرزێ حێزبییێشا ھەنێ. بڕېو چا تاوانبارا کە ئا حێزبا پەناشا داینێ، نامېشا ئینا دلې لیستوو تاوانبارە بەعسیەکانە کە دادگاو تاوانباراو ئێراقی داواشا کەرۊ. نەتەنیا ئی تاوانبارە بەعسییا، بەڵکوو وەرپەرسې کوردێ فرێچ کە ئینای دلې ئا حێزبە کورڎیانە، دەسی وناڵینشا بېیەن جە تاوانەکاو هەڵەبجەی و ئەنفالیەنە. ئەر ڕۊیە جە ڕوا تاوانەکاو هەڵەبجەی و ئەنفالی پېسەو ژێنۆسایدی بە ڕەسمی بشناسیا و تاوانبارەکا دریا بە داگایەوی تاییبەتتی، بېگومان وەرپەرسې و دەسەڵاتدارێ ئی حێزبایچە مشۊ دادگایی کریا و بە سەزاو تاوانەکاشا یاوا. بی دەنگی و وێدزیەیەو حکوومەتی و هەرپاسە پەرلەمانوو خاسووری نیشاندەروو ئانەینە کە ئی تاوانبارا تاکو چ ڕادېو یاگې وېشا دلې ئی دەسەڵاتیەنە قایمە کەرڎېنە و شۊنەمایە کاریگەرەشا دلې ئا دەسەڵاتیەنە هەنە.
موختار کەریمی.[1]