چاشتەو خاڎمی
هورگېڵنای و ئاماڎەکەرڎەی: #ئەسعەد ڕەشید#
بەشەی سەڎ و حەفتا و ششەمە
قالەی ڕەحمەتی مەنسووری نامې سابڵاخی، شاگرد عەکاسی مەکەرې؛ چۆپەڕو نەڎاری و ئاتاجینە بې، ئۊتیلەنە مەوسې، ئاردم پەی لاو وېم کە زەڕو وتەی نەڎۊ و هیچ نەبۊ وەرچاییچ پەی وېش سازنۊن.
دووکانەکەم گرڎ نۊعێش ئېنېنە. یاوێبېنېنە کە من ئەمینەنان و خەبەر ئەو کەسی نمەڎەو. کومۊنیست، پارتی، ئیخوانولموسلمین، وېنې قاچاخې پەی من ئارېنې. ڕوێشا یۊ ئەچا شوېعیا کە نەشناسېناش، ئاما ڕەسمێش گېرت. جەمال قادر نامێ ئاما چوەر، کابرا لوا ماچۊ: ئانە نامېش ئیسماعیل ڕەسووڵەن؛ کومۊنیستێ زلەن؛ یانەش ئینا فڵانە کووجیېنە، شەرتەبۊ ئارۊ بڎەوش گېرتەی. ئیسماعیل ڕەسووڵم دیڎۆ ، ئا کوڕە پاسە ماچۊ، گەر تۊ نامېت ئیسماعیل ڕەسولەن وېت بشارۆ.
ئاڎیچ ماچۊ: نا کاکە! تۊ غەریبەنی، من ئاڎ نیەنان، من نامېم عوسێنەن!
پەی سەوایشۆ پۊلیسێ ئاما، ماچۊ: ئېشەو ئیسماعیل ڕەسووڵ گېریان؛ تکاش هەنە وېنەکېش منەرە پەی بکیانی!
پیێوە دلې شارینە فلیمې مەگېرې و من پەیش چاپې مەکەرېنا، ماچۊ نامېم ئەبوو باسمەن. ئیتر پېسە شاگردێ عالی هەرمانەم چەنی مەکەرې. ڕوێشا برادەرێ ماچۊ: ئا پیا فرە خەتەرەن؛ مەحکووم بە قەنارەیەن، ڕەمان. شەوې پەرسام واتم: ئەبوو باسم پاسەماچان وېم قاچاخ و تۊ قاچاخ مەرەجیۊم پېسە ماچان: (هېڵەکا مەنیە دلې یەک سەوەی!) درکناش کە ڕاسەن. پېکیایمې کە وېنەکا بە زاروڵێرە بکیانۊ وېش نێ.
سەرنام: مزگانیم پەنەبڎە! مار و مندارت لۆ هاتینە
مانگەو ئاگوستی، ساڵەو 1954ڕوێشا دلې دوکانینە ڕووتووشی (شۊرتەیۆ) وېنەکا مەکەرېنا، پیرەژەنێ ڕەواندزییە هەر کە دلېبەرەنە ئاما چوەر پېسە ژەنە عەرەبا کۆتە هەلهەلە کېشای، ماچۊ:
مزگانیم پەنەبڎە، ژەن و زاروڵەکېت پەی ئامێنې؛ ئینێ یانەو خات شەوکەتې!
واقم بەردۆ؛ تاسیانې. چا دەمەنە شش درهەمې (یانی شش تمەنې) نەبۊ، عەرز و عاسمانەنە زەڕ شکەنەبەرېنا. ژەن و زاروڵە بە چېش وێکەرو؟ پیرەژەنی کە دیڎش ماتەنان و ڕەنگێم ئاردە و بەردە، بەبې چرپە دووکانەنە زیارە؛ وازش جە مزانی وەرگېرتەی ئارد! دووکانم وستەرە و بە خیاڵېوە ڕوەو یانەو خات شۆکەتی مەلېنا، کوجیەکېنە تووشو برادەرێ بییا بە نامې (حەمەو عەزە کۊری کۊنەسابڵاخ)ی کە دمای لوای (یەرمیا)ی پەی فەلەستینی، یاگې ئاڎینە دەڵاڵیی بازاڕی مەکەرې.
ماچۊ: ها! خێرەن، پەشۊکیانی؟
واتم: حەمە، خراپ قۊمیان.
حەمە چەنیم گېڵاوە، لوایمې بازاڕ، زیلۆ، پەتوو، قاپ و قاچاغ، هەرچی یانە فەقیرێش پەنە ئاوەڎان مەبېوە، بایی سی و شش دیناراش ئەسا، حەماڵی هورگېرت!
واتیچش کاکە وېت مەوزە تالووکە، هەر وەخت ئاما دەست قەرزەکەم بڎۆ.
یانەو (خات شۆکەتې) یانێبې بە ئیجارەو (محەممەڎو خات زیبا) نامێ سابڵاخی، مامۊزاو (عەبدولڕڕەحمانی کەیانی). خات شۆکەتەی ژەنیش بە قسې وېش کۊنە بەگزاڎې باجەوەندی بیېنە. چوونکەتی مېردەکەش هیچ کارە نەبې، یانەکە بە نامې خات شۆکەتېوە بې. هۊڎێوەما چەنە بەکرې گېرت و یاگەکېما دا زەمینەرە، دلېیانەکەو زەمانو سەڵتیچم بە قالەی بەخشا.
سەرنام: دیڎارو ژەن و زاروڵا دمای نۊ ساڵا
هامنو ساڵەو (1946) پەی واتە و واچی لوانې پەی سەقز ی، من ژەن و زاروڵەو وېم نەڎیەبې؛ هەواڵیچشان نەزانېنا، مەعسوومې هامسەرەم کە جیام ئاستېبې تەمەنش هەژدە ساڵانە بې، تەمەنو شېرکۊی کوڕیچم، کە نامېش فاڕیێبې بە محەممەڎ، چوار مانگە بې. بەشێ جە کتېبو چێشتی مجێور، نویستەی هەژار موکریانی، هورگېڵنای پەی سەرو زوانی هۆرامی: ئەسعەد ڕەشید. [1]