نامې: عەدنان
نازنام: عەدنان کەریم
نامې تاتەی: کەریم
ساڵەو پېڎابییەی: 1963ز.
یاگې پېڎابییەی: #کەرکووک#
$ژیۋاینامە$
عەدنان کەریم ڕەشید، بە ئەسڵ خەڵکو کەرکووکیەن، چېرو سیاسەتو بە عەرەبکەرڎەی ناوچە کورڎیەکانە، بە تاییبەت شارو کەرکووکی، بە زۊرەملې ئامێنې پەی شارو سلېمانی. ئی هونەرمەڼە دەنگ وەشە، ساڵەو (1963ز.) دلې شارو کەرکووکی ئامان پېڎا، دماتەر دلې شارو سلېمانینە ژیوای ئاسایی وېش گوزەرنان. وانای سەرەتایی و میانیش هەر ئەچاگە تەمامنان، ساڵەو (1985ز.) بەشو نیگارکېشیش جە پێمانگا هونەرە جوانەکانو سلېمانی وانان و ساڵەو (1991ز.) لوان پەی بەرو وەڵاتی و جە هەندەران نیشتەجابییەن.
ساڵەو (1979ز.) چەنی تیپو موسیقاو سلېمانی بە بگۊرانییەو (دەسماڵێ) دەسش بە هەرمانەی هونەرییې کەرڎەن، دماتەر بە گۊرانییەو (شەوەی تاریکە و بېدەنگی) ئەشناسیا. ساڵەو (1989ز.) چەنی چن هونەرمەڼێ، تیپو موسیقاو کۊمەڵەو هونەرەجوانەکانیشان مەرزنانەرە. چەنی کۊلواکەو ساڵەو (1991ز.) لوان پەی وەرکۆتو کورڎەسانی و جە شارو مەهابادی نیشتەجابییەن. ئەچاگە چەنی چن هونەرمەڼێ دەسش کەرڎەن بە هەرمانەی هونەرییە. هەر ئەچاگە ئاشنا بییەن بە هونەرمەڼی گۆرەو کورڎی محەمەڎی ماملې. ساڵەو (1992ز.) لوان پەی وەڵاتو سویدی، ئەچاگە جە دوورە وەڵاتینە یەکەم بەرهەمش بە نامې (ویرېتان کەرو) وەڵاکەرڎەنۆ. هەر ئەچاگە گۊرانییەو (کۊچ)ی کە پەی ئاوارەبییەیەکەو ئا ساڵې واتېنەش، تۊمارە کەردېنە، ئی بەرهەمەشە دلې خەڵکینە دەنگش داوە، چوونکوم چەنی گۊشگېرتەی پەی ئاوازەکەیش، هەم پەی دەنگە خەمینەکەیش، ویرەوەریې ئاوارەیی و یانەچۊڵی و زامەت و ئاورایی کە ئاما ملو خەڵکیرە یاڎ ئارېوە، دیسان دیمەنەکېشا گنېنێ ویرو خەڵکی و خەم و خەفەت باڵې کېشې ملشارە. عەدنان کەریم بە دەنگە خەمینەکەیش خەریکەن بەرهەم شۊنەو بەرهەمی وەشتەری مڎۊ گۊشې وەردەنگەکاشەرە، ئاڎ شېعرې شاعېرە کلاسیکییەکا هورچنۊ پەی دلې گۊرانییەکاش، هەم ئاوازې گۆرې و گرانې، هەم شېعرې سەنگینې و بە پېزې، عەدنانشا کەرڎەن بە گۊرانیواچێ وەشەسیاو سەنگین، خاوەنو هونەرێ کوردانە و پاکی.
مەتاومې بواچمې ئی هونەرمەڼە ئېژا، چوونکەتی ژیوای وېش وستەن خزمەتو هونەرەکەیش، چوونکەتی مەرامش قازانج و سات و سەودا نەبییەن بە هونەرەکەیشۆ، تەنیا پەی زیڼە ئاستەیۆ و گەشەپەنەدای هونەری کورڎی هەرمانەش کەردېنە، دلې خەڵکینە قەڎرێ عالش هەن و هەم وېش، هەم هونەرەکەش سەنگینې و گۆرېنې.
ئەلبوومەکې هونەرمەڼ عەدنان کەریمی:
بیرتان ئەکەم (1993ز.)، ئی گۊرانیېشە وېگېرتېنې؛
دیاری، ھەڵەبجە، پاییز، گەرومیشوومە، سەبری، بیرتان ئەکەم، کۆچ، نەرمێ، خۆشەویستەکەم، بەرەو ئازاڎی.
ڕاز (1995ز.)، ئی گۊرانیېشە وېگېرتېنې؛
ڕاز، ھەستێک، لەنجە، نیگا، بەرەو ئاسۆ، دەفتەری سینە، گوڵاڵە سورە، کوردستان، بۆ دڵ.
شەوی یەڵدا (1996ز.)، ئی گۊرانیېشە وېگېرتېنې:
دزە نیگا، شەوی یەڵدا، ھەی نارێ، خوە دەرخە، یادەکانت، تکا، حاڵی دەردم، یادیان وەخێر، کۆچێکی ناوەخت.
ئەڕۆی ئۆغر (1999ز.)، ئی گۊرانیېشە وېگېرتېنې:
چاوی مەخموری، ئەڕۆی ئۆغر، باخچەی گۆڵان، ماھی من، وێستگەی غەریبی، با، چەھچەھەی بولبول، ئامینێ.
کۆنسێرتی سوید (2002ز.)، ئی گۊرانیېشە وېگېرتېنې:
دەسماڵێ، بۆ دڵ، دەف ژەنین - حسەین زەھاوی، نارین، زەمانە، بایادمکە، زولفی تاری، زارا، چاوی مەخموری، لەسەر چڵان.
شنەی با (2002ز.)، ئی گۊرانیېشە وېگېرتېنې:
وەک ڕۆژ، شنەی با، پەیامی من، ئەستێرەی ئاوات، لە غوربەتا، بەگریانم، نمەی باران، دڵی سەوزم، حەنایی کردوە، لە کەشتی، عەقڵدا، سازی ئاوارە.
ئەمشەو (2006ز.)، ئی گۊرانیېشە وېگېرتېنې:
بای نەسیم، دڵی من، نازداران، چاوەڕوانی، ئەمشەو، کە ئەو جوانە، گیان گیان، بەلەنجە، نەکی.
تاڤگەیەک لە عیشق، ئی گۊرانیېشە وېگېرتېنې:
مەی گێڕ، تاڤگەیەک لە عیشق، سۆزی دڵ، زەمانە، کنێ، ناری فیراق، زوڵفی تاری، ھەوری بەھار، زارا، نەورۆز، دەسماڵێ.
وەفایی (2010ز.)، ئی گۊرانیېشە وېگېرتېنې:
ڕیشەی دڵ، خەندەی گوڵ، ھیجری تۆ، لەرزانێ، ناڵەی بولبول، ئەم دڵەم، یادی جاران، نەشئەی بادە.
خاتوون (2011ز.)، ئی گۊرانیېشە وېگېرتېنې:
خاتوون، لەبەر دەرگە، دارستانی سووتاو، دەگەران، جوانیت، ئاواتێک، چاوەڕوانیت.
بادەی گوڵڕەنگ (2012ز.)، ئی گۊرانیېشە وېگېرتېنې:
ئەو شار، ساقی، خورشیدی، حیجاز، ئەڵڵا وەیسی، چوارگا، ئای ئای، خاوکەر (قەتار).
گوڵی نازدار (2013ز.)، ئی گۊرانیېشە وېگېرتېنې:
کزەی دەروون، چاوەکەم، ئارامی دڵ، ئاگری عەشق، منی عاشق، ئاھ و ناڵە، کچی بەیان، خەمی تۆمە، فەسڵی گوڵان.
بادەی گوڵڕەنگ 2 (2015ز.)، ئی گۊرانیېشە وېگېرتېنې:
بەیات، سوخمەی کۆن، دەشتی، بە زولف و ڕوخسار، ڕەست، تۆزە تۆزە، ھۆمایون، بەرەو ئاسۆ، سەفەر، نووری بادە.
حەبیبە (2017ز.)، ئی گۊرانیېشە وېگېرتېنې:
مانگی ڕوخسار، نەسیمی ئاوەن، حەبیبە، مەست، دڵی خەمبار، ڕۆحی ڕەوان، ڕۆژی تەرەب، کێ دڵی نیشتمانی شکاند.
شەوبا (2019ز.)، ئی گۊرانیېشە وېگېرتېنې:
گریانی نیوەی شەو، عیشق و ئازاڎی، عەزیزم - گۆمی خوێن.
یوە جە گۊرانییە فرە وەشەکا عەدنان کەریمی، گۊرانییەو (بە لەنجە گیان بە لەنجە)، کە گۊرانیێ کۊنەو ناوچەو هۆرامانینە، بە چن ڕیتمێ جیاوازې چڕیێنە، بە خاوی، خېرایی، بەڵام دماتەر ئی هونەرمەڼە دەنگ وەشەیە واتېنۆ، ئانەی کە زیاتەر وەشی و دڵنشینیش دان بە گۊرانیەکې، ئا شېعرېنە کە پەیش هورچنیېنە، کە شېعرێوە مامۊسا (سەیدی هۆرامی) بە نامې (دڵبەر).
دوڵبەر دڵ ئەستانای جە من، شەرت ئی دڵستانی نیۊ
جەورش مەدەی، ڕەنجش مەکەر، خۊ کافرستانی نیۊ
شەرتەن بکېشۊ دڵ جەفات، با یادگار مانۊ جە لات
تۊ بۊت نە دڵ، خۊفی خوڎات، خۊ کافرستانی نیۊ
ئامام نە ڕات پی جەستەوە، گېرەم سڵۆم چیت نەستەوە
پی حاڵی جەستەی خەستەوە، خۊ کافرستانی نیۊ
هەی نەونەمامی باغی دڵ، پەی تۊ سیان بەیداخی دڵ
سا مەرهەمێ پەی داخی دڵ، خۊ کافرستانی نیۊ
هەی ڕەندێ توحفێ نازەنین خاڵت جە عەنبەر، گوڵ جەمین
سا مەرهەمێ، دەر پەی برین، خۊ کافرستانی نیۊ
ئەر شەرت و بەینت ویرتەن، خۊف و خوڎا و پیرتەن
بۊ لام، ئەگەرچی دېرتەن، خۊ کافرستانی نیۊ.
ئەسعەد ڕەشید.[1]