کورد دلې چەرخەکا تاریخینە
بەشەی: یەرەسەڎ و هەژڎەهەمە
نویستەی: هاوڕێ باخەوان
ساڵەو (1925ز.): چن تۊمارێ پېوەس پی ساڵېوە ئینێ وەردەسەنە:
* تاریخنویس، داماو حوزنی موکریانی چاپخانەو زاری کرمانجیش جە شارو ڕەواندوزی مەرزنارە.
* وەڵاکەرڎەیۆ دیوانو حاجی قادری کۊیی جە لاو عەبدولڕەحمان سەعیدیۆ جە شارو بەغڎای.
* ئەچی ساڵېنە، گۊرانیواچ ڕەفیق چالاک دلې شارو سلېمانی بەدنیائامان.
* ئەچی ساڵېنە، مەلا محەمەڎی کوێری قوبایی شاعېر کۊچی دمایینش کەرڎەن.
* ڕەزاشای پەهلەوی، بە یاردی ئینگلیزەکا دەسش گېرت ملو تەختو ئێرانیرە.
* ئەنجامو هۊروژمەو تورکەکا پەی مرکنارەی شۆڕشەکەو شېخ سەعیدی پیرانی، (15200) کوردې کوشیێ و (206) دەگێچ وېرانې بیې.
* بەپاو ئەنسیکلۆپیدیاو ئیسلامی، ئامارو نیشتەجایا کوردەکا سەرنیشتی ملیۊن و نیمێ بیېنې.
* دکتور سەعیدخانی شاعېر ئەچی ساڵېنە کۊچی دمایینش کەرڎەن.
* بەپاو ڕاپۊرتەو دەسەو ویلایەتو موسڵی سەر بە گلېرگەو گەلا، ئامارو نیشتەجایا پانیشتو کورڎەسانی پی جۊرە بېیەن: موسڵ (83000)، هۆلېر (170650). کەرکوک (47500)، سلېمانی (189900)، کە گرڎشان مەکەران (491050) کەسې.
* ئەچی ساڵېنە، حۆتەمنامەو دیاری کورڎەسانی بە سەرپەرەشتی ساڵح زەکی بەگی بەرشییەن، بە زوانەکانو کورڎی وعەرەبی و تورکی، کە (16) ژمارېش چەنە بەرشیې.
* ئەچی ساڵېوە، تاکو ساڵەو (1927ز.) نزیکەو نیم ملیۊن کوردا جە سەرنیشتو کورڎەسانی بە هۊکارو شۆڕش و خېزیاکاوە کوشیێنې.
* سمکۆ چەمش بە ڕەزاشای کۆت جە چاری، پێمانش بە شای دا کە هەتا مەنەن بېدەنگ بنیشۊرە.[1]