Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Cih
Zorava
22-09-2024
Aras Hiso
Cih
Sinûnê
22-09-2024
Aras Hiso
Cih
Koço
20-09-2024
Aras Hiso
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê 2
20-09-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Dîroka civake kurd a hemdem
15-09-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
15-09-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Avdel Elî Ebdo
15-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Asîa Kemal Çeto
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Cih
Til Ezîz
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Asîa Kemal Dawûd
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jimare
Babet
  537,265
Wêne
  109,715
Pirtûk PDF
  20,250
Faylên peywendîdar
  103,943
Video
  1,535
Ziman
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
305,764
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,947
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,998
عربي - Arabic 
30,673
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
18,081
فارسی - Farsi 
9,731
English - English 
7,554
Türkçe - Turkish 
3,667
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Deutsch - German 
1,686
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Pol, Kom
Kurmancî
Peyv & Hevok 
40,987
Pend û gotin 
24,978
Kurtelêkolîn 
5,211
Şehîdan 
4,247
Enfalkirî 
3,402
Pirtûkxane 
2,750
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,603
Jiyaname 
1,263
Cih 
1,158
Belgename 
291
Wêne û şirove 
181
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
28
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Nexşe 
3
Pêjgeha kurdî 
3
Karên hunerî 
2
Wekî din 
2
Ofîs 
1
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Hilanîna pelan
MP3 
324
PDF 
31,323
MP4 
2,531
IMG 
201,063
∑   Hemû bi hev re 
235,241
Lêgerîna naverokê
Pirtûkxane
Li kurdistanê tekoşîna azad...
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
Cih
Koço
Wêne û şirove
Li bajarê Rihayê dikaneke h...
Kurtelêkolîn
Kurtedîroka zimanê kurdî
تراث عفرين… عراقة الماضي وتألق الحاضر
Bi rêya kurdîpêdiya hûnê bizanin ku her roj ji rojên salnameyê çi bûyer diqewime!
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي - Arabic
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish0
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)0
English - English0
فارسی - Farsi0
Türkçe - Turkish0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana - Catalana0
Čeština - Czech0
Esperanto - Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
қазақ - Kazakh0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0

تراث عفرين

تراث عفرين
تقرير/ شيار كرزيلي
روناهي/ الشهباء تقع مقاطعة عفرين شمال غرب سوريا، على الحدود السورية التركية، يحدها من الغرب سهل العمق في لواء اسكندرون، ومن الشمال خط سكة القطار المار من ميدان أكبس حتى كلس، ومن الشرق سهول مقاطعة الشهباء وإعزاز ومن الجنوب منطقة جبل سمعان، ومنطقة عفرين منطقة جبلية الذي هو جزء من سلسلة جبال طوروس بمعدل الارتفاع 700-1269 متر وأعلى قمة فيها(giri Mezin) ويبلغ عرضها من الشرق وإلى الغرب 55كم ومن الشمال إلى الجنوب 75كم. يتشكل مقاطعة عفرين من ثمان نواحي وهو مركز المدينة. شيراوا، شرا، وبلبل، وراجوا، شية، ماباتا، وجندريسة. يبلغ تعداد السكان الاصليين حتى عام 2012 قبل إيوائه للنازحين من المدن السورية بحدود 523,258 نسمة حسب آخر إحصاءات النظام وغالبيتهم من الكرد.
التراث العفريني
تعرف مقاطعة عفرين بتراثها المميز والذي حافظ عليه أهلها إلى يومنا هذا، وتوارثوه عبر الأجيال، من أجدادهم الكرد عبر التاريخ، وأثرت فيه بعض العوامل وهو موقع عفرين الجغرافي الواقع على طريق الحرير الذي مرت فيه قوافل تجارية، وتأثرت ببعضها البعض، كما مرت فيه عدة حضارات مثل الإغريق والرومان بالإضافة للكرد السكان الأصليين لعفرين، وهذه الأسباب أعطتها الميزة التراثية الفريدة، والتراث هو مجموعة من الفنون والثقافة والعمران التي تم الحفاظ عليها من قبل الأهالي عبر الأجيال بعاداتها وتقاليدها وتفاصيل حياتهم اليومية.
ويعتبر جبل ليلون (شيراوا) من أهم المناطق التي حافظت على تراثها دون أن يطرأ عليها تغير ملحوظ، بالمقارنة مع المناطق الأخرى في المقاطعة ويعود سبب ذلك إلى بعدها عن مركز المقاطعة الذي سيطر عليها طابع الحداثة والتطور، ففي شيراوا تتداخل المواقع الأثرية والبيوت التراثية لتعطي صورة جميلة وكأن المشاهد يعيش في غابر الأزمان، فالعديد من المنازل التراثية القديمة تحافظ على شكلها وهي مسكونة إلى يومنا هذا وبعضها تعرض للدمار بسبب هجرتها وعدم ترميمها.
المواطن عبد المجيد يوسف “أبو بهزاد” الابن الوحيد للعائلة من أحفاد محمد آغا سكان قرية آقيبة تحدث عن قريته بالقول: “تاريخ إعمار قرية آقيبة وهي إحدى قرى شيراوا ترجع إلى عام 1712م. من قبل الجد الأكبر محمد آغا وبنى أول منزل بالقرية في العام نفسه، وكان له أربعة أولاد ومعظمهم كانوا يعيشون في بيت والدهم محمد آغا وكل ولد كان له غرفة، ومن ثم بنى الأولاد منازل خاصة بهم وكذلك الاحفاد، لتتكون القرية التي تضم الآن العديد من المنازل التراثية التي لا زالت قائمة ومسكونة من قبل أهالي القرية ومنها منزل الإمام ومنزل عثمان صهر الإمام وتاريخها أكثر من 200عام”، أما أخت عبد المجيد يوسف “زلوخ” التي توفي زوجها فكانت في صباها تصنع السجاد الصوفي وهي لا زالت تحتفظ ببعض من سجادها، وكان سجادها جميلاً جداً ومزداناً بالنقوش وقامت بتعريفنا بأسماء النقوش باللغة الكردية.
بناء تراثي بأسلوب معماري متفرد
أما قرية “جتا زارت” التي تتميز بطابع البناء القديم فقد زرنا العديد من المنازل القديمة فيها ومنها منزل محمد ابراهيم الذي يمتاز بأسلوب عمارته فمنزله يتألف من ثلاث غرف موصولة ببعضها البعض عن طريق الأقواس المقنطرة بشكل فني فريد ونادر، وفيه نوافذ قريبة من الأرض بارتفاع لا تزيد عن نصف متر يدخل عبرها الضوء بشكل جميل، وقال محمد أبراهيم: “المنزل بناه أهم المعماريين في ذلك الوقت واسمه محمد عزت من قرية باصوفان وعمر المنزل يقدر بحوالي ثمانين عاماً”، أما عن منزل يوسف حمادة أو الحاج يوسف فأكد مصطفى محمد وهو من أحفاد الحاج يوسف حمادة من سكان قرية جتا زارات إن عمر منزل يوسف حوالي مئتي عام.
وأضاف مصطفى: “إن المنزل لازال مسكوناً وأنهم حافظوا عليه وعلى العديد من المقتنيات التي ورثوها عن أجدادهم والتي أصبح من الندرة مشاهدتها في هذه الأيام مثل (مطحنة القمح ومطحنة القهوة، وسلال مصنوعة من القش كانت تحافظ على الأكل، والمهباش ومصيدة “فخ” للحيوانات الضارية، و”طار” القمح والشعير والبيت يتشكل من أربع غرف متداخلة تفصلها القناطر والأعمدة، وتنفصل إحدى الغرف عن الأخريات بباب خاص وفيها موقد للنار”.
أما منزل جمعة علي حموتي الذي تحدث عنه أحد أحفاده قائلاً: “تاريخ المنزل يعود عام 1344 للهجرة ويوجد في المنزل خان كان يتسع لأكثر من اربعمئة رأس من الغنم والماشية وفي الخان سرداب يربط الخان بالمنزل ويتميز المنزل بمطبخه وحمامه الذي يسقط الضوء من الأعلى عبر قبة المطبخ إلى الداخل بشكل هندسي في غاية الجمال”.
وحين خروجنا من قرية جتا زارت ذهبنا إلى قرية غريبكي فزرنا بيت عماد حاج مصطفى وهو رئيس كومين القرية وتفاجئنا بوجود مقتنيات تراثية يرجع تاريخها إلى أكثرمن مئة عام وهي مقتنيات نحاسية عائدة للحاجة صبيحة والدة عماد والتي تعرف بصناعتها للسجاد فكانت تصنع السجاد الصوفي التراثي ولازالت تحتفظ بذلك السجاد والتي تتميز بألوانها الجميلة وأشكالها الهندسية الفريدة يعود عمر بعضها لأكثر من خمسة وستين عاماً ولم تستطع الحديث معنا بسبب كبر سنها فقامت زوجة ولدها بالحديث عنها قائلةً: “الحاجة صبيحة محمد ديب، أم زوجي كانت معروفة في صباها بصناعاتها اليدوية وبالأخص السجاد اليدوي المصنوع من الصوف فكانت تقوم بغزل الصوف وصباغته، ثم تقوم بصنع السجاد والستائر وصناعة الألبسة الصوفية وتطريز المخدات التي تسمى بالعامية القنويجة”.
وأضافت: “أما عن المقتنيات التي بقيت الحاجة محافظة عليها والتي بدورها ورثتها عن والدتها ووالدة زوجها لمحبتها وتعلقها بالتراث مثل خضاضة اللبن، وجرة المياه المصنوعة من الفخار، والأواني والمعالق النحاسية، وفانوس وأباريق الوضوء والموضئ الذي كان لغسل الأيدي عند الأكل والوضوء به في الغرفة، وطاحونة القمح اليدوية “الرحى” أما عن تاريخ البيت فيرجع إلى عام 1341هجري وبناها أحد المعماريين من أصول أرمنية، جاء إلى عفرين بعد تعرض الأرمن إلى المجازر من قبل الأتراك وكان يعرف باسم جوجو”.
الموسيقى والغناء الفلكلوري والتراثي العفريني
هنالك الكثير من الأغاني التراثية العفرينية التي لازالت تغنى في المجالس الفنية والمناسبات مثل أغنية (دلال) درويشي عبدي ويعود تاريخها لأكثر من ثلاثمئة سنة، وأغنية ممي آلان وغيرها الكثير من الأغاني، وهذه الأغاني كانت تغنى ليوم كامل أحياناً، تسرد من خلالها قصص ملاحم الأبطال الكرد وقصص الحب والعشق، التي ترجمها المغنون إلى أغانٍ كانت تغنى في مجالس وبيوت القرى العفرينية عند اجتماعهم في مجالسهم وكانت تعزف مع تلك الاغاني آلة الطنبور والناي والبلور وأحياناً المزمار مع الطبل.
أما الفنان محمد أبراهيم وهو فنان شعبي يغني الأغاني التراثية القديمة ويبلغ من العمر أكثر من مئة عام من سكان قرية “جتا زارات” فأضاف عن الأعراس وطابعها: “حين تقام الأعراس في قرى شيراوا كان أهالي العريس يقومون بدعوتنا إلى العرس، لكي نقوم بالغناء فيه، فكنا نرقص في “رأس” الدبكة وحين يأتي “الزمار” قريباً منّا كنا نطلب منهم عزف الأغنية التي نريد غنائها، أما الاغاني فكانت أغنية دلال دوريشي عبدي، وأغنية جمبلي، وأغنية سودالي عيشا أيبي، وغبرها الكثير.
أما عن فنانين الذي عاصرتهم فقد كنت أغني مع الفنان محمد درويش وهو ومن القرية وغنينا معاً في عدة أعراس ومجالس، وبشكل عام هناك فنانين غنوا للتراث العفريني والكردي بشكل عام أمثال: عمر جملو من غزاوية ومحمد خليل الملقب ب ” مامد” وولده حسن من باسوطة والفنان رشيد معم جوجاني ومحمد علي كوري وجميل هورو وعلي تجو وغيرهم. ومن أهم عازفي الأغاني التراثية على آلة الطنبور “آديك” آدو حسن، وكان نجاراً ويقوم بصنع آلات الطنبور بنفسه وهو من مواليد عام 1907 قرية باسوطة والعازف شيخو كور أوغلو وعلي كابي وأوسي خلو وعلي موسي وغيرهم الكثيرين”.
أما عن عازفي المزمار والناي؛ فحدثنا عازف المزمار المعروف رشيد إسماعيل شعنك قائلاً: “كانت هنالك عدة عوائل ممن يعزفون على المزمار ويقرون على الطبل، وهم عائلة محمد جابر وأولاد حيدو وإسماعيل شعنك وحنان ناصر واليوم هنالك حجي ناصر ولازالت عائلتنا تقوم بالعزف على المزمار والناي، وكانت هنالك عدة مقامات تعزف في الأعراس ومنها مقام مريم وزينب وبيتو جان”.
أما عن أهم خياطي الملابس التراثية العفرينية فأوضح شعنك أن أهم الخياطين الذين يخيطون اللباس الكردي هم الخياط شوكت عليكو من قرية ديكي ومحمد بهجت.
أما على صعيد الرقص الشعبي؛ فحدثنا فنان الرقص الشعبي مراد حسين تتر من فرقة جياي كرمينج ليعرفنا على الرقصات التراثية في عفرين قائلاً: “هنالك ما يقارب أربعة عشر رقصة ما زالت ترقص في عفرين ومن أهمها رقصة مولانا وجفتاتيلي وياغلى كنار وهوشري وحمو وقربتكي وخاتونكي وهذه الرقصات تم توارثها عن الأجداد منذ مئات السنين”. [1]

Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 1,700 car hatiye dîtin
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | کوردیی ناوەڕاست | ronahi.net
Gotarên Girêdayî: 12
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 17-09-2018 (6 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Kategorîya Naverokê: Muzîk
Kategorîya Naverokê: Hûnermendî
Kategorîya Naverokê: Çand
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 97%
97%
Ev babet ji aliyê: ( Hejar Kamela ) li: 24-05-2022 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( ئاراس ئیلنجاغی ) ve li ser 25-05-2022 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( ئاراس ئیلنجاغی ) ve li ser 24-05-2022 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 1,700 car hatiye dîtin
Pelên pêvekirî - Versiyon
Cûre Versiyon Navê afirîner
Dosya wêneyê 1.0.192 KB 24-05-2022 Hejar KamelaH.K.
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
Mecîdê Silêman
Kurtelêkolîn
Serkeftina HSD serkeftina Rêveberiya Xweser e
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Kurtelêkolîn
DANASÎNA NUSXEYÊN DESTXET ÊN BERHEMÊN FEQIYÊ TEYRAN ÊN KOLEKSÎYONA ALEXANDER JABA
Wêne û şirove
Xwendekarên dibistanên kurdî li rojhilatê Kurdistanê, di sala 1965an de
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Kurtelêkolîn
Piṣtî lozanê çi ji hêzên kurdî tê xwestin
Cihên arkeolojîk
Temteman
Pirtûkxane
Dîwana Şêx Muşerrefê Xinûkî
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
Kurtelêkolîn
Zimanê Dayikê
Jiyaname
Resul Geyik
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
Jiyaname
Narin Gûran
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê 2
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Pirtûkxane
Li kurdistanê tekoşîna azadiya jinê û Mesadet Bedirxan
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Pirtûkxane
Dîroka civake kurd a hemdem
Jiyaname
HURŞÎT BARAN MENDEŞ
Jiyaname
Nesim SÖNMEZ
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Jiyaname
Erdal Kaya
Jiyaname
Sîsa Mecîd
Jiyaname
Rojîn Hac Husên
Kurtelêkolîn
Lozana Qirkirinê

Rast
Pirtûkxane
Li kurdistanê tekoşîna azadiya jinê û Mesadet Bedirxan
13-09-2024
Sara Kamela
Li kurdistanê tekoşîna azadiya jinê û Mesadet Bedirxan
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
15-09-2024
Sara Kamela
Morfolojiya kurdî ya hemdem
Cih
Koço
20-09-2024
Aras Hiso
Koço
Wêne û şirove
Li bajarê Rihayê dikaneke hirî - sala 1800
21-09-2024
Aras Hiso
Li bajarê Rihayê dikaneke hirî - sala 1800
Kurtelêkolîn
Kurtedîroka zimanê kurdî
22-09-2024
Evîn Teyfûr
Kurtedîroka zimanê kurdî
Babetên nû
Cih
Zorava
22-09-2024
Aras Hiso
Cih
Sinûnê
22-09-2024
Aras Hiso
Cih
Koço
20-09-2024
Aras Hiso
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê 2
20-09-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Dîroka civake kurd a hemdem
15-09-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
15-09-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Avdel Elî Ebdo
15-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Asîa Kemal Çeto
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Cih
Til Ezîz
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Asîa Kemal Dawûd
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jimare
Babet
  537,265
Wêne
  109,715
Pirtûk PDF
  20,250
Faylên peywendîdar
  103,943
Video
  1,535
Ziman
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
305,764
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,947
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,998
عربي - Arabic 
30,673
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
18,081
فارسی - Farsi 
9,731
English - English 
7,554
Türkçe - Turkish 
3,667
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Deutsch - German 
1,686
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Pol, Kom
Kurmancî
Peyv & Hevok 
40,987
Pend û gotin 
24,978
Kurtelêkolîn 
5,211
Şehîdan 
4,247
Enfalkirî 
3,402
Pirtûkxane 
2,750
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,603
Jiyaname 
1,263
Cih 
1,158
Belgename 
291
Wêne û şirove 
181
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
28
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Nexşe 
3
Pêjgeha kurdî 
3
Karên hunerî 
2
Wekî din 
2
Ofîs 
1
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Hilanîna pelan
MP3 
324
PDF 
31,323
MP4 
2,531
IMG 
201,063
∑   Hemû bi hev re 
235,241
Lêgerîna naverokê
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
Mecîdê Silêman
Kurtelêkolîn
Serkeftina HSD serkeftina Rêveberiya Xweser e
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Kurtelêkolîn
DANASÎNA NUSXEYÊN DESTXET ÊN BERHEMÊN FEQIYÊ TEYRAN ÊN KOLEKSÎYONA ALEXANDER JABA
Wêne û şirove
Xwendekarên dibistanên kurdî li rojhilatê Kurdistanê, di sala 1965an de
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Kurtelêkolîn
Piṣtî lozanê çi ji hêzên kurdî tê xwestin
Cihên arkeolojîk
Temteman
Pirtûkxane
Dîwana Şêx Muşerrefê Xinûkî
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
Kurtelêkolîn
Zimanê Dayikê
Jiyaname
Resul Geyik
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
Jiyaname
Narin Gûran
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê 2
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Pirtûkxane
Li kurdistanê tekoşîna azadiya jinê û Mesadet Bedirxan
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Pirtûkxane
Dîroka civake kurd a hemdem
Jiyaname
HURŞÎT BARAN MENDEŞ
Jiyaname
Nesim SÖNMEZ
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Jiyaname
Erdal Kaya
Jiyaname
Sîsa Mecîd
Jiyaname
Rojîn Hac Husên
Kurtelêkolîn
Lozana Qirkirinê

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.83
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 1.188 çirke!