[1]

ژنانی گەنجی تێکۆشەر لەبارەی زیادبوونی دیاردەکانی دەستدرێژی و ئەشکەنجەدانی ژنان لە دۆخی کەرەنتینەی دژ بە ڤایرۆسی کۆرۆنا ڕاگەیاندراوێکی بڵاوکردەوە.
ژنانی گەنجی تێکۆشەر وێڕای ئیدانەکردنی هەوڵەکان بۆ شاردنەوەی دەستدرێژییەکان و ئەشکەنجەدانەکان جەختی لەوە کردووەتە بەردەوام دەبن لە تێکۆشان لە دژی ژنکوژان و دەستدرێژکەران.
راشیگەیاندووە، ڤایرۆسی کۆرۆنا و کەرەنتینەکردنی هاوڵاتیان لە ماڵەکاندا ڕێژی توند و تیژی بەرامبەر ژنان زیاتر کردوە و ئەگەر ئێمەی ژنان خۆمان نە پارێزین هێچ کەسێک نامان پارێزێت.
بەپێ هەموو ئەو ئامارانەی لەلاین ڕێکخراوەکانی ژنان و چاودێری کۆمەڵایەتەوە کە بڵاودەکرێنەوە ئەو ڕاستیەمان بۆ ئاشکرا دەکەن لە کاتی کەرەنتینە ڕێژەی دەستدرێژی و توندو تیژی بەرامبەر ژنان ڕووی لە زیادبوون کردوە، بەڵام بەداخەوە ئەو توندوتیژی و دەسترێژیانە هەر زوو لە بەرچاوی خەڵک دەشاردرێنەوە، بابەتەکە دادەخرێت و ڕێگە نادەن ئەوانەی ئەم کارە قێزەونە ئەنجام دەدەن بگەن بەو سزایەی کە شایستەیانە، یاخود بە بیانووی خێزانی، ئەخلاقی و ناموس بابەتەکە پەردەپۆش دەکرێت و دیزە بە دەرخۆنە دەکرێت.
لە عێراق و باشوری کوردستانیش ئەم کردەوانە هەتا دەێت زۆر دەبێت ئەمەش لەبەر ئەوەیە کە یاسا و لایەنی پەیوەندیدار ڕاوەستە لەسەر ئەم مەترسییە ناکەن، لەسەر ناوی لێخۆشبوونی گشتی بەدەیان ژنکوژ ئازاد کراون و ئێستا لە ناو کۆمەڵگا دەسوڕێنەوە، ئەم نەرمی نواندن و لێخۆشبوونانەی حکومەت وایکردوە ژنکوژان و دەستدرێژیکەران زیاتر بوێر بن لە کارە قێزەونانەکەیان و بەردەوام بن.
نموونەی ئەو کچە 7 ساڵانەی شاری #هەولێر# کە دەسترێژیی کرایە سەر و تەجاوزکارانی ئەم کارە لەلایەن حکومەتەوە ئازادکران و لەلاین خودی دەسەڵاتەوە پارێزران، بەمەش دووبارە سەلماندیان یاسا سەروەر نەبووە و نییە. بەرهەمی کاردانەوە نەرمەکانی حکومەت وای کردوە کە دەستدرێژی و تەجاوز کارێکی ئاسایی بێت.
درووشمی هێزە ئەمنیەکانی عێراقش بە تایبەتی پۆلیس بریتییە لە (پۆلیس لە خزمەتی گەلدایە)، بەڵام ئەو ڕوداوەی بینیمان لە شارۆچەکەی پردێی سەر بەر پارێزگای #کەرکووک# کە دوو ئەندامی هێزە ئەمنیەکان دەستدرێژییان کردبوە سەر ژنێکی خاوەن پێداویستیی تایبەت، ڕاستییەکی ترمان پی دەڵیت: ئەویش ئەوەیە، کە بەشێک لە هێزە ئەمنییەکان نەک تەنها ژنکوژان ئازاد دەکەن، بەڵکو خۆشیان بۆنەتە بەشێک لە دەستدرێژکاری و ژنکوژی.
هەر بۆیە لەو چوارچێوە ژنانی گەنجی تێکۆشەر وێرای ئەوەی بە توندترین شێوەی ئیدانەی ئەوە کردەوە و هێرش قێزەونانە دەکات هاوکات ئاماژە بەوە دەکەن لە تێکۆشان بەرامبەر ئەقڵیتی ژنکوژ و دەستدرێژیکەر بەردەوام دەبن و دەڵێین: بە ئەرکی خۆمانی ئەزانین، کە هیچ ماندوو نەبین و نەوەستین لە تیکۆشان لەبەرامبەر ئەو ئەقڵیتە چەپەڵ و قێزەونە، لەو سۆنگەیەوە بانگەواز لە هەموو ژنانی گەنج دەکەین، ڕێکخستەکانی خۆیان بە هێز بکەن و دژی عەقڵێتی پیاو سالاری و دەستدرێژیکار خۆیان بە ڕیکخستن بکەن، ئەگەر ئێمەی ژنان خۆمان نە پارێزین هێچ کەسێک نامان پارێزێت.[1]
#12-04-2020#

بۆ هەموو ئەو ژنە گەنجانەی کە تێکۆشان بۆ مێژوو ڕاستی خۆیان دەکەن؛
ئێمە سەرەتا 8ی مارس لە هەموو ئەو ژنانە پیرۆز دەکەین کە گیانی خۆیان فیداکردووە بۆ خاک و وڵاتیان، پیرۆزی دەکەین لە سەرجەم دایکانی ڕەنجدەر و ماندوونەناس، لەهەموو ئەو ژنانەی کە کار دەکەن و ڕەنج دەدەن، لە سەرجەم ژنانی خوێندکار، لەو ژنانەی کە چەنەها ساڵە ژیانیان لە ژێر ئەقلیەتێکی چەق بەستوو بەسەر دەبەن و لە دژی تێ دەکۆشن.
ئەگەر بوترێت 8ی مارس هەموومان بیر لە یەک ڕۆژ دەکەینەوە، بەڵام پێویستە بزانین یەک ڕۆژ تێکۆشان بووەتە سیمبولی ژیانی ژنان، لە ساڵی 1857 لە شاری نیۆیۆرکی ئەمەریکا 40 هەزار کرێکاری ژن کە کاری ڕستن و چنین دەکەن، لەبەرامبەر خراپی و ناخۆشی زروفی ژنان وە لە هەمانکاتدا کەمی وەرگرتنی ئەو بڕە پارەیەی کە وەریان گردووە بۆی، لەو کۆپمانیایەی کە کاریان تێدا کردووە دەستیان بە هەڵمەتێک کرد و وتیان ئێمەی ژنیش مافی خۆمانە وەک مرۆڤێک بژین و نابینە کۆیلەی سەرمایەداریی، لەبەرامبەر ئەو داواکاریەدا پۆلیس هێرش ئەکاتە سەریان وە ژنان لەبەرامبەر ئەوهێرشە تەسلیم نابن، خۆیان لەناو کۆمپانیاکەدا عاسی دەکەن، پۆلیس بۆ تێکشکاندنی ئیرادەی ئەو ژنانە هەموو ڕێگاکان دەگرنە بەر و هەوڵدەدەن ئەوان تەسلیم بکەن، بەڵام سەرکەوتوو نابن، لەکۆتایدا کۆمپانیاکە دەسوتێنن، 129 ژن تێیدا دەبنە قوربانی و دەسوتێن گیانیان ئەبەخشن بۆ ئامانجەکەیان، لە ساڵی 1910 لە دانیمارک بە پێشەنگایەتی کلارا زێتکین کۆبونەوەیەکی ژنان دروست دەکرێت، لەو کۆبوونەوەدا بە پێشنیاری کلارا زێتکین ڕۆژی 8ی مارس کرایە ڕۆژی جیهانی ژنان و بووە سیمبولی تێکۆشانی ژن.
ئەو کەسەی وای کردووە کە ئێمە 8ی مارس بەم شێوەیە بگرینە دەست سەرۆک ئاپۆیە، کە لەساڵی 1998وە بیردۆزی ڕزگاری ژنی ڕاگەیاند، گەورەترین دەسکەوتی ژنان بۆ ئەم ڕۆژە بە هەوڵ و ماندووبونی سەرۆک ئاپۆ هاتە بەردەست، بە فکرو فەلسەفەی سەرۆک ئاپۆ لەم کاتەدا کە ئێمە هەوڵ بۆ مافی ژن دەدەین بە هەزاران ژن وەک ئێمە لە چیاکانی کوردستان خەبات و تێکۆشان بۆ کوردستانی ئازاد دەکەن، لە کۆتایدا ئێمە وەک ژنانی گەنجی باشوری کوردستان پێویستە هیچ کات لەبیریان نەکەین تێکۆشانی ئەو ژنانە ڕووناکی ڕێگەی ئێمەیە، وە هیچ کات ئەو ڕووناکییە تاریک ناکەین، ئێمە بە ڕێخستن کردنی ژنان ئەو دەستە ئەشکێنین کە هێرشی سەر کچێکی 7 ساڵ دەکات، ئێمە بە ڕێخستنکردنی ژنان دەبینە هیوای ئەو ژنانەی خۆیان ئەسوتێنن، دەبینە هاوار و دەنگی ئەو ژنانەی کە بێدەنگن، ئیمە تەنها نابینە واتای لەشولار، نامووس، شەرەف و کەرامەت، ئێمە واتای ژن دەگۆرین بۆ ڕاستینەی ژن، ئێمە دەبینە ژن ژیان ئازادیی.[1]
#07-03-2020#