دواڕۆژ، ئاوارە حەمید
زیاتر لە %80ی ژنان و کچانی ئێزدی کە کەوتونەتە دەست چەکدارانی #داعش# لەدەرەوەی ئێڕاق کڕدراونەتەوە و نوێنەری ئێزدییان لە پەڕلەمانی ئێڕاقیش دەڵێت منداڵ و کچانی ئێزدی نێردراون بۆ وڵاتانی ئەوروپا، سووریا، تورکیا، سعودیە و ئوردون.
ڤیان دەخیل، ئەندامی کوردی ئێزدی لەپەڕلەمانی ئێڕاق بە دواڕۆژی ڕاگەیاند زۆرینەی ئەو کچ و منداڵانەی چەکدارانی داعش دەستگیریکردن، بەشێکی کەمیان ئازادکراون و لە ئێستادا بەشێکی زۆریان لە تەلەعفەر و وڵاتی سووریان، هەروەها نێردراون بۆ تورکیا، ئوردن، سعودیە و وڵاتانی ئەوروپا بەتایبەت منداڵەکان.
وتیشی حکومەتی هەرێم هەوڵیداوە کە ئەو کچ و منداڵانە بکڕنەوە، بەڵام ئەمەش کارێکی قورسە، بۆیە کۆبوونەوەمان لەگەڵ وەزیری دەرەوەی ئێڕاق کردووە بۆ ئەوەی ژنان و منداڵان لەدەرەوەی ئێڕاق بکڕینەوە.
باسیلەوەشکرد، %80ی ئەو ژن و منداڵانە لەدەرەوەی ئێڕاق کڕدراونەتەوە و ئێستاش هەوڵدەدەین کە لە هەموو وڵاتان بیانکڕینەوە و وەزارەتی دەرەوەی ئێڕاق بەشداری لە کڕینەوەیان بکات و بۆ ئەوەی بگەڕێنەوە ناو کەسوکاریان.
پێشتر دواڕۆژ بڵاویکردبوەوە کە زیاتر لە سێ هەزار و حەفتا ژن و منداڵ لەدەستی داعش ڕزگارکراون و زیاتر لە سێ هەزار و 300 کەسی تریش ماون و تاوەکو ئێستا چارەنووسیان نادیارە.
لە 3 ئابی 2014، چەکدارانی داعش دەستیان بەسەر شارۆچکەی شەنگالدا گرت و بەهۆیەوە هەزاران کچ و ژنی ئێزدی کەوتنە دەست چەکدارانی داعش و مامەڵەی کۆیلەیان لەگەڵدا کرا.
27-07-2017

$باشوورێ کوردستانێ$
03-08-2014 - ڕوژا کۆمکوژییا کوردێن ئێزدی
- دەمژمێر سێ یێ شەڤا بوهری چەکدارێن توندڕەو یێن داعشێ ب تۆپ و دۆشکە و چەکێن قورس ئێرشا سەرهێزێن پێشمەرگێ کوردستانێ ل باژێڕوکێ #شنگال# کرن و بێی کوو زیانا گیانی بدیف دا بهێت، لێ پێشمەرگە ل حەفت جهێن شنگالێ ڤەکشیا، ئەڤە بلی وێ زیانا کو پێشمەرگەی ب داعش گەهاندی.
- داعشێ باژێڕوکێ شنگاڵی داگیرکر و خەلکێ وێ ئاوارە بوون.
- داعشێ ژمارەیەکە زور یا ئێزدی یێن شنگالێ کوشتن.
- چەکدارێن داعشێ مەزارگەهێ سەیدە زەینەب ژی پەقاند.=KTML_Photo_Begin=https://www.kurdipedia.org/files/relatedfiles/2014/23721/0011.JPG=KTML_Photo_Alt=03-08-2014=KTML_Style=width:20%;height:20%;float:right;=KTML_Photo_Target_Link=https://www.kurdipedia.org/files/relatedfiles/2014/23721/0011.JPG=KTML_Photo_End=
- چەکدارێن داعشێ، ماڵا پەڕڵەمانتارێ کورد موحسن سەعدون ل ل زومار یا سەر ب پارێزگەها نەینەوا ژی پەقاند.
- چاڤکانییەکێ ئاگەهدار، ڕادگەهینیت، کو حکومەتا فەدڕاڵ یا ئیراقێ وحکومەتا هەرێما کوردستانێ ژبو ڕیبەڕیبوونا داعشێ، گەهشتینە ڕێکەفتنێ.
- هێزێن پێشمەرگێ کوردستانێ ئێرشەکا بەرفرە ب پاڵپشتیا چەندین چەکێن قورس ژبو سەر چەکدارێن داعش ل باژێڕوکێ شنگال و زوممار دەستپێکرن.
- پشکەکا وان چەکێن قورس ب ڕییا فڕۆکەخانەیا ناڤدەوڵەتی یا #هەڤلێر#ێ گەهشتنە هەرێمێ و ژبو هێزا پێشمەرگە هنارتن و بڕیارە ئەوە کو ژبو ئێرشکرنە سەر چەکدارێن داعشێ ل شەنگال و و دەڤەرێن دن یێن کوردستانی یێن دەرڤەی ئیدارەیا هەرێمێ بهێن بکار ئانین.
- پشتی کو باژێڕوکێ شنگالێ کەتە دەستێ چەکدارێن داعشێ، هێزەکا یەپەگە گەهشتنە سنوورێن وێ و ل نهادا دهەمبەر داعشێ دجەنگن.
- پارێزگارێ نەینەوا بانگەوازێک ئاراستەی وڵاتێن جیهانێ دکەت ژبو بهەوار هاتنا ئێزدی یێن باژێڕوکێ شنگالێ، هەروەسا پشتی چەند دەمژمێرێن دن ب هزاران ئێزدی گیانێ خوە ژدەست ددەن.
- داعشێ باژێڕوکێ #ڕەبیعە# ژی گرت.
- پشتی داگیر کرنا باژێڕوکێن زوما ڕ و ڕەبیعە چەکدارێن ڕێکخراوا دەوڵەتا ئیسلامی دەست ب پەقاندنا ماڵا پەڕڵەمانتار و بەرپرسێن کورد و مەزارێن ئایینی یێن ئێزدییان کر، چاڤکانی دبێژن، هەیا نها هەشت ماڵێن کوردان پەقاندینە.
- داعشێ مەزرگەهێ شێخ شەرەفەدین ژی پەقاند.
- بەپرسەکێ یەکێتی نشتیمانی کوردستان ل شنگال ڕادگەهینیت کو پێنج لیوایێن پێشمەرگە و زێرەڤانی ل دەڤەرا شنگال و زوممار بوون لێ بێی کوو شەڕ بکەن ڤەکشیان و هەیا نها ژی پێشمەرگە نەگەهشتییە شنگال و ئەڤ شەڕەش کو ل دەڤەرێ دهێت کرن هێزێن #پەیەدە# دکەن نە پێشمەرگە.
- پشتی کو شەڤا بوهری ژئالێ چەکدارێن داعشێ باژێڕوکێ زوممار هات کۆنتڕۆڵ کرن، هێزێن پێشمەرگەی کارین ڤی باژێڕوکەی کۆنتڕۆڵ بکەن.
- ل ڕانیە د نیڤا شەڤێ دە ژنەک ژ ئالێ هەڤژینێ خوەڤە هات کوشتن.[1]
$رۆژئاوای کوردستان $
- شەڤا بوهری گرووپێن چەکدارێ یێن داعشێ ل گوندێ #سحێلا# لسەر سنوورێ ڕوژئاڤایێ کوردستێ دژبەری هێزێن پێشمەرگە بۆسەیەک دەینا و ل ئەنجامدا ژمارەیەک پێشمەرگە شەهیدبوون و شەش پێشمەرگە ب زامداری کەتنە دەستێ داعشێ و پشتڕە ژئالێ شەڕڤانێن #YPG# هاتنە ڕزگار کرن.[1]

لە 03-08-2014 #داعش# هێرشی کردە سەر #شنگال#، ژمارەیەکی زۆری کوردانی ئێزدی کوشتن و منداڵ و ژنەکانیشی ڕفاندن، بەپێی دوایین ئامار، لەو بەروارەوە تاوەکو ئێستا 100 هەزار کوردی ئێزدی کوردستانیان جێهێشتووە.
توێژەرێکی مێژوویی ڕایگەیاند لەبەر گرنگی دۆسیەی کۆمەڵکوژی کوردانی ئێزدی لەلایەن چەکدارانی داعش، دەستمانکردووە بە کۆکردنەوەی زانیاری ورد لەسەر قوربانیان، تاوەکو ئێستاش پڕۆسەکە بەردەوامە.
بەپێی ئامارێکی داود موراد ختاری، ناو و ناونیشانی نزیکەی حەوت هەزار قوربانی تۆمارکراوە، لەگەڵ مێژووی لەدایکبوون و شوێنی نیشتەجێبوونیان. هەروەها کوژراو یان ئەو بێسەروشوێنانەی ڕزگاریان بووە، لەگەڵ وێنەی کەسیی زۆربەی قوربانییەکان، ناوی قوربانیانی بەعشیقە، بەحزانی و سەرجەم گوندەکانی کوردانی ئێزدی لە شنگال، شێخان و ناوچەکانی دیکە کە هێشتا دیارنین لەنێو ئامارەکە زیاد دەکرێن.
چەند داتایەک لەبارەی کوردانی ئێزدی لەسەرەتای شەڕی داعش تاوەکو ئێستا:
45 گۆڕی بەکۆمەڵ دۆزراونەتەوە
68 مەزارگە لەلایەن داعشەوە تەقێندراونەتەوە
380 هەزار کەس ئاوارەبوون
100 هەزار کەس چوونەتە دەرەوە
هەزار و 770 منداڵ بێ باوک بوون
427 منداڵ بێ دایک بوون
365 منداڵ دایک و باوکیان لەدەستداون
220 منداڵ لەژێر دەستی داعشدان
زیانی ناوچە جیاوازەکانی سنووری شنگال و نەینەوا
گوندی کۆجۆ:
396 شەهید
180 ڕفێندراو و بێسەروشوێن
625 ڕزگاربوو
هەزار و 201 قوربانی
ناوەندی شنگال و دەوروبەری:
109 شەهید
201 ڕفێندراو و بێسەروشوێن
527 ڕزگاربوو
837 قوربانی
کۆمەڵگەی تلقەسەب و دەوروبەری:
184 شەهید
164 ڕفێندراو و بێسەروشوێن
425 ڕزگاربوو
773 قوربانی
گوندی حەردان و دەوروبەری:
71 شەهید
296 ڕفێندراو و بێسەروشوێن
197 ڕزگاربوو
564 قوربانی
ناوچەی جەزیرە:
301 شەهید
112 ڕفێندراو و بێسەروشوێن
125 زرگاربوو
538 قوربانی
کۆمەڵگەی تلبەنات و دەوروبەری:
68 شەهید
268 ڕفێندراو و بێسەروشوێن
174 ڕزگاربوو
510 قوربانی
کۆمەڵگەی خانەسۆر و دەوروبەری:
41 شەهید
123 ڕفێندراو و بێسەروشوێن
115 ڕزگاربوو
279 قوربانی
گرزەرک و دەوروبەری:
91 شەهید
96 ڕفێندراو و بێسەروشوێن
79 ڕزگاربوو
266 قوربانی
دۆسیەی گشتگیر:
0 شەهید
1 ڕفێندراو و بێسەروشوێن
229 ڕزگاربوو
230 قوربانی
گوندی نەسیریە:
7 شەهید
0 ڕفێندراو و بێسەروشوێن
196 ڕزگاربوو
203 قوربانی
کۆمەڵگەی قادسیە و دەوروبەری:
11 شەهید
17 ڕفێندراو و بێسەروشوێن
115 ڕزگاربوو
143 قوربانی
کۆمەڵگەی دووگور و دەوروبەری:
21 شەهید
52 ڕفێندراو و بێسەروشوێن
65 ڕزگاربوو
138 قوربانی
کۆمەڵگەی ئەندەلووس و دەوروبەری:
12 شەهید
32 ڕفێندراو و بێسەروشوێن
79 ڕزگاربوو
123 قوربانی
گوندی ڕمبووسی ڕۆژئاوا
4 شەهید
38 ڕفێندراو و بێسەروشوێن
39 ڕزگاربوو
81 قوربانی
سنووری ناحیەی سنوونێ:
19 شەهید
13 ڕفێندراو و بێسەروشوێن
44 ڕزگاربوو
76 قوربانی
کۆمەڵگەی زۆراڤا:
34 شەهید
3 ڕفێندراو و بێسەروشوێن
38 ڕزگاربوو
75 قوربانی
گوندی حاتەمییە:
0 شەهید
6 ڕفێندراو و بێسەروشوێن
41 ڕزگاربوو
47 قوربانی
سنووری کۆمەڵگەی یەرمووک:
23 شەهید
17 ڕفێندراو و بێسەروشوێن
1 ڕزگاربوو
41 قوربانی
دۆسیەی تایبەت بە موسوڵمان و کریستیانەکان
21 شەهید
6 ڕفێندراو و بێسەروشوێن
4 ڕزگاربوو
31 قوربانی
کۆی گشتی
هەزار و 543 شەهید
هەزار و 947 ڕفێندراو و بێسەروشوێن
سێ هەزار و 446 ڕزگاربوو
شەش هەزار و 936 قوربانی
02-08-2017

لەدوای ڕووداوەکانی 2014 هەتاوەکو ئێستا، 118 هەزار کوردی ئێزدیی خەڵکی #شنگال# چوونەتە دەرەوەی وڵات.
حوسێن حەسەن، هاونیشتمانییەکی شنگالە و دەڵێ پێنج کەس لە ئەندامانی خێزانەکەم چوونەتە ئەڵمانیا، هەروەها ئێستا کەسوکارم لە هۆڵەندا، کەنەدا، سوێدیش هەن. ئێمەش دەمانەوێت لە شنگال دەرچین، چونکە هیچ هاریکارییەک نەکراوین.
هەندێک ڕێکخراوی بیانی لە عێراق هەن، بەشێک لە خەڵکی شنگال بەفەرمی لەڕێگەی ئەوانەوە کۆچدەکەن بۆ دەرەوەی وڵات. هاونیشتمانییەک دەڵێ: 20%ی خەڵکی شنگال چوونەتە دەرەوەی وڵات بەهۆی ئەوەی نەپارێزراون و ناتوانن بە ئازادی بگەڕێنەوە سەر ماڵوحاڵیان.
بەگوتەی سەرۆکی ئەنجوومەنی پارێزگای نەینەوا، تاوەکو هێزە چەکدارە جیاوازەکان شنگال چۆڵ نەکەن، ئاوارەکان ناتوانن بگەڕێنەوە ناوچەکانی خۆیان.[1]
#19-01-2019#

لیژنەی باڵای بەجینۆسایدناساندنی کوردانی #ئێزیدی# ڕایدەگەیەنێت، تائێستا 793 کەیسی دەستدرێژی سێکسی و 447 کەیسی کڕین و فرۆشتنی کچان و ژنانی ئێزدی تۆمارکراون.
فوئاد عوسمان، بەرپرسی ڕاگەیاندنی لیژنەی باڵای بەجینۆسایدناساندنی کوردانی ئێزیدی و پێکهاتەکانی تر ئەمڕۆ چوارشەممە 21ی حوزەیرانی 2017 بە دواڕۆژی ڕاگەیاند تاوەکو ئێستا 793 کەیسی دەستدرێژی سێکسی و 447 کەیسی کڕین و فرۆشتنی کچان و ژنان و زیاتر لە 2000 دۆسیەی تر لە بەردەست لیژنەکەدایاندایە و کاری لەسەر دەکرێت.
فوئاد وتیشی، دوابەدوای داگیرکردنی موسڵ و دەشتی نەینەوا لەلایەن داعش لە 2014، هەڕەشەی ئه و گروپە لە دژی ژنان و کچانی ئێزیدی و پێکهاتەکانی تر دەستیپێکرد و تیرۆریستان گەورەترین تاوانیان دەرحەق بە ژنان و کچانی ئێزیدی و پێکهاتەکانی تر ئەنجامدا.
بەرپرسەکەی ڕاگەیاندنی لیژنەی باڵای بەجینۆسایدناساندنی کوردانی ئێزیدی ئاماژەشیدا، لیژنەکە داوایکردوە هاوکاری زیاتری قوربانیانی ئەم کەیسانە بکرێت و بە بەگرنگیشیزانی کە یەکەی پشکنینی DNA بۆ ناسینەوەی منداڵەکان بکرێتەوە.
هەر له و چوارچێوەیەدا دوێنێ حسێن قائیدی، بەرپرسی نووسینگەی ڕزگارکردنی ڕفێندراوانی دەستی داعش بە دواڕۆژی ڕاگەیاند، ژمارەی ئه و ئێزدیانەی تائێستا ڕزگارکراون گەیشتوەتە 3036 کەس و ژمارەی ئەوانەش کە لەدەست چەکدارانی داعش ماون 3300 کەسن.
دوارۆژ
22-06-2017

دواڕۆژ، نوسینگەی هەولێر
سەرپەرشتیاری بردنە دەرەوەی منداڵ و ئافرەتانی ئێزدی بۆ ئەڵمانیا، ئاماژەبەوەدەکات تاوەکو ئێستا زیاتر لە 1300 قوربانی دەستی داعش لە ئافرەت و منداڵی ئێزدی ڕەوانەی وڵاتی ئەڵمانیا کراون.
د.میرزا دانایی سەرۆکی ڕێکخراوی پردی ئاسمانی ئەڵمانی عێراقی بە دواڕۆژی ڕاگەیاند، لە پاش داگیرکردنی قەزای شەنگال لە لایەن داعشەوە تاوەکو ئێستا لە چوارچێوەی پلانی حکومەتی ئەڵمانیا زیاتر لە هەزار و 300 قوربانی منداڵ و ئافرەتی دەستی داعش بردراونەتە وڵاتی ئەڵمانیا بەمەبەستی پێشکەشکردنی خزمەتگوزاری کۆمەڵایەتی و دەروونی بۆیان.
ئه و سەرپەشتیارەی بردنە دەرەوەی منداڵ و ئافرەتانی ئێزدییە، ئەوەشدەخاتەڕوو، ئه و ئەفرەت و منداڵانەی بردراونەتە دەرەوە و داعش دەستگیریکردبوون و پاشان ڕزگاکراون، یاخود کەس و کارەکانیان تیرۆکراون پێوستیان به و خزمەتگوزاریانەیە.
وتیشی "لە ئێستادا پرۆگرامەکە کۆتایی هاتووه و توانیویانە لە ڕێگای نزیکەی 15 کاروانەوە قوربانییەکانیان بگەیەنە ئەڵمانیا و لە هەوڵیشداین لەگەڵ ئەڵمانیاو وڵاتانی تر دووبارە ژمارەیەکی تری قوربانی ڕەوانەی دەرەوە بکەن، چونکە لە ئێستا زیاتر لە 1 هەزار ئافرەتی تر ئێزدی پێویستیان بە چوونە دەرەوه و وەرگرتنی خزمەتگوزاری تەندروستی و دەروونی هەیە.
باسی لەوەشکرد، نادیە موراد و بنەماڵەکەی یەکێک بوون له و کەیسانەی کە لە لایەن ڕێکخراوەکەمانەوە ڕەوانەی ئەڵمانیاکران.
- 06-12-2016

رێڤەبەرێ گشتیێ کاروبارێن ئێزدیان ل وەزارەتا ئەوقافێ و کاروبارێن ئاینی ل ھەرێما کوردستانێ دیارکر، ل ناڤ کەمپێن ئاواران 30 ڕێکخراوا و کەس تەبشیرێ دکەن ژ کەنیسێن ئینجیلێ ژ وەلاتێ لوبنان و ئەمریکا ھاتینە، ب بەھانەیا ھندێ ئاینێ ئاوارێن ئێزدی دگوھورن و دکەنە مەسیحی و گۆتیشی: دبێژنە ئاواران دێ ھەوە بەینە وەلاتێ ئەمریکا و کەندا و ئەوروپا، لێ ھەتا نوکە ئێک کەس نەبرینە، ب تنێ فێلێ ل ئاواران دکەن و خەلکەکی ب سەردا دبەن.

خەیری بۆزانی بۆ ئەڤرۆ دیارکر، پشتی پێزانین گەھشتینە مە ھندەک ڕێکخراو و کەس کارێ تەبشیرێ دناڤ ئاوارێن ئێزدی دا ل کەمپێن ئاواران دکەن، مە ب خۆ سەرەدانا کەمپێن ئاواران کر و پەرتۆک و ڕادیو مە دگەل دیتن کو جۆرەکێ ڕادیۆیێ ب تایبەت یێ ھەی، ب تنێ ئینجیل یا تێدا، نموونەیێن وان مە ئینان و گەلەک کەرەستە و بەلگەنامێن وان مە ب دەستخۆڤە ئینان و ئەو کەسێن گەھشتینە وان ژی مە دیتن، ئەوێن ئاینێ وان ھاتینە گوھارتن ژ ئێزدیاتیێ بۆ مەسیحیێ، ب ڕاستی ژی ئەوێن ڤێ کاری دکەن ل ناڤ کەمپێن ئاواران کەسن نە وەکو ڕێکخراو ھاتنیە کار بکەن، لێ ڕێکخراو ژی ھەنە کارێ تەبشیرێ دکەن و ھەمی ژ وەلاتێ ئەمریکا و لوبنان ھاتینە.

بۆزانی ئەو ژی دیارکر، ھەتا نوکە چ ئامارێن دروست نینن، لێ پتر ژ 30 ڕێکخراو و کەسان کارێ تەبشیرێ ل کەمپێن ئاواران دکەن و پتریا کەسێن دھێنە سەردابرن ژیێ وان دناڤبەرا 14 سالیێ ھەتا 25 سالیێ دانە، ئەڤ ڕێکخراوێن کارێ تەبشیرێ دکەن دبێژنە ئاوارێن ئێزدی دێ ھەوە بەینە ژ دەرڤەی وەلاتی و ھاریکاریەکا ڕەمزی دانە وان و ھندەک جاران ژی ئاھێن خوارنێ ددەنە وان کەسێن دگەھنە وان، لێ چ بۆنیات بۆ گۆتنێن وان ڕێکخراوان نینن، ب تنێ فێلەکێ ل خەلکێ مە دکەن و ئاینێ وان د گوھۆرن.
زێدەتر گۆت: “نابیت ب ڤان ڕێیێن نە قانوونی ڕێکخراو کارێن تەبشیرێ بکەن، چونکو ئەڤ ڕێکخراوێن تەبشیری دبێژنە خەلکی وەرن ببنە مەسیحی و دێ وە بەینە ئوروپا، یان دێ ھاریکاریێن دارایی پێشکێشی وان کەسان کەن یێن ئاینێ خۆ د گوھورن، ب ڕاستی ژی ئەڤ ڕێیێن نە شەرعی مە پێ نەخۆشە.
ناڤبری خۆیا ژی کر، نابیت بارودوخێ ئاواران بھێتە ئستغلال کرن، ب ڕاستی خەلکێ مە دھێتە ئیستغلالکرن ل پتریا کەمپێن ئاواران کارێ تەبشیرێ دھێتە کرن، ھەتا نوکە چ ئامارێن دروست نینن، چەند ئاوارە گەھشتینە ڕێکخراوێن تەبشیرێ یە، لێ ھندەک کەس یێن گەھشتینە پتریا وان کەس و ڕێکخراوان نە مۆلەت داینی ژلایێ حکوومەتا ھەرێما کوردستانێ ڤە، ئانکو بێ مۆلەت کار دکەن، پێدڤیە جھێن ئیداری ل کەمپێن ئاواران ڕێگریێ ل وان ڕێکخراو و کەسان بکەن.[1]

دواڕۆژ، بورهان یەحیا
ڤەکۆلەر د بوارێ دیرۆکێ ئێزدییان ئاماژەکر کو؛ ژوان 1600 زارۆیێن ئێزدی کو ژلایێ #داعش# ڤە هاتینە رەڤاندن و بۆ کارێن خۆکۆژی و شەڕکرنێ هاتینە راهێنان هەتا نوکە 50 ژوان دناڤ شەر و کریارێن خۆکۆژیێ دا هاتینە کوشتن.
داوود موراد ڤەکۆلەر د بوارێ دیرۆکێ ئێزدییان بۆ دواڕۆژ رۆهنکر کو؛ ب رزگارکرنا #مووسل# و تەلەعفەر دیاربوو کو زارۆیێن ئێزدی یێن خۆکۆژ بۆ سووریا و وەلاتێن دی هاتینە ڤەگوهاستن و ژ سەرجەمێ وان 1600 زارۆیێن چەکدار و خۆکۆژێن ئێزدی هەتا نوکە 50 ژوان د شەڕ و کریارێن خۆکۆژیێ دا هاتینە کوشتن کو بابێ ئێک ژوان پلەیا نەقیب دناڤ پێشمەرگەیان دا هەیە.
ناڤبۆری دا دیارکرن کو؛ بەشەک ژڤان زارۆیان د شەڕێ مووسل ژلایێ هێزێن ئیراقی یان تۆپبارانێن هێزێن هەڤپەیمانان هاتینە کوشتن و بەشەک ل سووریێ هاتینە کوشتن و یێن دی ژی چارەنڤیسێ وان دیار نینە و پێشبینی دهێتەکرن بۆ سووریێ یان وەلاتێن دی هاتبنە ڤەگوهاستن و بەشەک ژوان دناڤ مالێن هندەک ئەرەبێن مووسل دا هاتینە راگرتن و ئه و مال ئاشکرا ناکەن.
ناڤبۆری خویاکر کو؛ ئێک ژوان زارۆیێن ئێزدی کو هاتییە رزگارکرن ئاماژە دکر کو دگەل 150 زارۆیێن دی ل سەربازگەها هەتللە ژلایێ داعش ڤە راهێنانێن لەشکەری بۆ دەمێ 45 رۆژان سەر هاتینەکرن بۆ د شەران دا ژی بەشدار بوویە و هەر چەند زارۆیێن ئێزدی دگەل گرۆپەکێ چەکدارێن داعش یێن زەلام هاتینە دانان.[1]
11-09-2017

رووداو - دهۆک
#ناسر عەلی#
لەماوەی سێ ساڵدا نزیکەی 90 هەزار کوردی ئێزدی بۆ وڵاتانی دەرەوە کۆچیان کردووە، ئێستاش زیاتر لە 350 هەزار کوردی ئێزدی لە ئاوارەییدا دەژین.
بەپێی نوێترین ئاماری بەڕێوەبەرایەتیی گشتیی کاروباری کوردانی ئێزدی لە وەزارەتی ئەوقاف، کە لە #02-07-2017# دەرچووە، تاوەکو ئێستا نزیکەی 90 هەزار کوردی ئێزدی بۆ وڵاتانی دەرەوە کۆچیان کردووە.
بەپێی ئامارەکەی بەڕێوەبەرایەتیی گشتیی کاروباری کوردانی ئێزدی، لە 3-8-2014وە تاوەکو ئێستا ئەو کوردە ئێزدییانەی لە باشووری کوردستان و لە عێراقەوە کۆچیان کردووە، ژمارەیان دەگاتە 90 هەزار کەس، کە زۆرینەشیان ئەوانەن کە خەڵکی دەڤەری شنگالن.
لەکاتی هاتنی داعش بۆ سنووری شنگال، لەو سنوورە 400 هەزار کەس ئاوارە بوون و ڕوویان لە باشووری کوردستان کردبوو، ئێستاش 350 هەزار کوردی ئێزدی ئاوارەن.
دەستگیرکردنی ئەو کوردە ئێزدییانە لەلایەن داعش و ئەو مامەڵەیەی لەگەڵیان کرا، بە تایبەت لەگەڵ کچ و ژنەکانیان، یەکێک لەو هۆکارە سەرەکیانەیە کە کۆچکردنیان بەردەوام بێت.
کاتێک داعش هێرشیکردە سەر شنگال، کوردانی ئێزدی بەشێکیان ئاوارەی باشووری کوردستان بوون، بەشێکیشیان چوونە ڕۆژئاوای کوردستان و لەوێوە چوونە تورکیا و دواتریش وڵاتانی ئەوروپا. ئەوانەشی ڕزگاربووی دەستی داعش بوون لەلایەن ڕێکخراوە نێودەوڵەتییەکانەوە لەگەڵ خانەوادەکانیان برانە وڵاتانی ئەوروپا لەو ڕێگەیەشەوە نزیکەی سێ هەزار کەس کۆچیان کردووە.
05-07-2017

بۆ ڕزگاربوون لە ستەمی چەکدارانی #داعش# سێ جار هەوڵی خۆکوشتنم
ئافرەتێکی کوردی ئێزدیی ڕزگاربوو لە ژێر دەستی ڕێکخراوی تیرۆریستی داعش، چیرۆکی تراژیدیی خۆی دەگێڕێتەوە و دەڵێ: ”کاتێ داعش ئێمەی ڕفاند، کچێکی چوار مانگیم هەبوو، شیر نەبوو بیخوات، خۆشم سێ جار هەوڵی خۆکوشتنم دا“.
سیهام، ئەو ئافرەتە کوردە ئێزدییە ڕزگاربووەیەیە، کە قسەی بۆ (باسنیوز) کرد و ڕایگەیاند: ”خێزانەکەی ئێمە لە 11 کەس پێکدەهات، بەتەنیا یەک کەسمان ڕزگاری بوو، ئەوانی دیکە هەموومان گیراین و ڕفێنراین، تا ئێستاش چوار ئەندامی خێزانەکەمان بێسەروشوێنن“.
دەشڵێ: ”ئەوکاتەی منیان گرت و ڕفاند، کچێکم هەبوو تەمەنی تەنیا چوار مانگ بوو، هیچ شیر نەبوو ئەو کچەم بیخوات، بۆیە بە ناچاری مەمەی شیرم بۆ پڕ ئاو دەکرد و دەمدایە، بۆ ئەوەی لە برسان نەمرێت“.
سیهام بەردەوام بوو لەسەر گێڕانەوەکەی و ڕایگەیاند: ”بەر لە جینۆسایدکردنی خەڵکی #شنگال#، ساڵێک بوو شووم کردبوو، بەڵام هیچ خۆشیم لە ژیانی هاوسەرگیریدا نەدی، چونکە ساڵێک بەسەر شووکردنمدا تێپەڕی، کە تیرۆریستانی داعش ئێمەیان ڕفاند، ئەو تیرۆریستانە هاوسەرەکەمیان برد و گوللەبارانیان کرد و ژیانیان لەبەرچاوی ئێمە ڕەش و تاریک کرد، ئەو تیرۆریستانە ناچاریشیان کردم، کە حیجاب بپۆشم، من زۆر پێم ناخۆش بوو، بەڵام ئێمەیان ناچار دەکرد هەر شتێک ناخۆشە بیکەین“.
ئەو ئافرەتە ڕزگاربووە باسی لەوەش کرد، کە بەهۆی ستەم و ئەشکەنجەدانیەوە لەلایەن چەکدارانی داعشەوە ویستوویەتی بەخۆکوشتن لەو دۆزەخەی داعش ڕزگاری بێ و دەڵێ: ”بەهۆی ئەو زوڵم و زۆردارییەی تیرۆریستانی داعش، سێ جار هەوڵی خۆکوشتنم دا، بەڵام نەمردم، تەنانەت جارێکیان دەماری دەستی خۆم بڕی بۆ ئەوەی بمرم، بەڵام بەهۆی زوڵم و زۆرداریی داعش دەمەویست خۆم بکوژم و ڕزگارم بێ“.
سیهام ئاماژەی بەوەش کرد، ”تیرۆریستان بەردەوام پێیان دەگوتین ئێوەی ئێزدی کافرن، هەرکاتێ وەهایان پێ دەگوتین، دڵمان ئازاری دەچێشت، چونکە کەس لەوان کافرتر نەبوو، زۆر بێ ڕەوشت بوون و هیچ ویژدانیان نەبوو، تەنانەت جارێکیان کچە چوار مانگییەکەم نەخۆش بوو، دەرمانیان بۆ ئەو منداڵە بچووکەش نەهێنا، هەروەها شیریان بۆ نەدەهێنا، زۆر جار نەمدەزانی لە برسان چی بدەم بەو منداڵەم“.
سیهام دوایین ساتەکانی دیداری خۆی و هاوسەرەکەی دەگێڕێتەوە و دەڵێ: ”کاتێ تیرۆریستانی داعش ئێمەیان گرت و ڕفاند، دەستی من و هاوسەرەکەمیان لێک کردەوە، ئەمە ناخۆشترین ساتی ژیانی ئێمەیە، دوای ئەوە زیاتر لە حەوت جار لەلایەن تیرۆریستانەوە وەک کاڵا کڕین و فرۆشتنم پێ کرا“.
ئەو کچە کوردە ئێزدییە دوی ساڵێک مانەوە و دیلیەتی لەژێر دەستی چەکدارانی داعش، ڕۆژی 18-8-2015 ڕزگاری بوو.[1]