رێبوار کەمال دانیشتووی #پێنجوێن# دەڵێت: هەستام بە کێشانە و پێوانەی یەک مەتر چوارگۆشە بەفر ئەم ئەنجامانەم بۆ دەرچوو:
لەیەک مەتر چوارگۆشە بەنزیکەی 34 لتر ئاو هەیە.
ئەگەر تەنها ڕوبەری شارۆچکەی پێنجوێن وەربگرین بەم شێوە دەبێت.
رووبەری پێنجوێن 1129 کم2 کە ئەم ڕووبەرە تەنها (x,y)یە واتە ئەم ڕووبەرە لە ڕێگەی مانگی دەستکردەوە پێوراوە. ئەگەر گرد و دۆڵ و بەرزی و نزمیەکان پێوانە بکرێت مەزەندە دەکرێت بە زیاد لە دوو ئەوەندە ڕوبەری تەختی کە ئەمەیان کەسانی زانستی زیاتر پێی ئاشنان.
کەواتە 1کم2 =1000000م2 واتە هەر اکم2 یەکسانە بە یەک ملیۆن متر جوارگۆشە.
1129 کم2 ڕوبەری گشتی پێنجوێن کەڕەتی یەک ملیۆن دەکەین واتە ڕوبەری گشتی پێنجوێن یەکسانە بە
1129کم2 1000000= 1129000000 بە یەک ملیار و سەد و بیست و نۆ ملیۆن مەتر چوارگۆشە پێوانەی ڕوبەری (gis) مانگی دەستکردی.
روبەری 1129000000 کەڕەتی34 لتر ئاوی بۆ هەر یەک مەتر چوارگۆشە دەکەین دەکاتە.
112900000034= 38386000000 سی و هەشت ملیار و سێ سەد و هەشتا و شەش ملیۆن لیتر ئاو.
با ئەم ڕێژە بکەینە (م3)واتە (متر مکعب) وە بەراوردی بکەین بە ئاوی گلدراوەی بەنداوی #دەربەندیخان#.
(1م3 دەکاتە 1000 لتر)
38386000000÷1000=38386000 دەکاتە سی و هەشت ملیۆن و سێ سەد و هەشتا و شەش هەزار متر سێجا ئاو.
توانای گڵدانەوەی ئاوی بەنداوی دەربندیخان تا ئاستی پڕبوون نزیکەی دوو ملیار و نیو مەتر سێجایە (2500000000م3)
38386000÷2500000000100=1.543 واتە 1.5% لەسەدا یەک و نیوی توانای ئاو گلدانەوەی بەنداوی دەربەندیخان کە ئەگەر ڕوبەری ڕووپێوی پێنجوێن بکەین بە (x,y,z) مەزەندە دەکرێت بە بەرز بوونەوەی لە سەدا پێنج ئاو.
واتە ئەو ئاوەی کە بە بەفری پێنجوێنەوەیە لە ئێستادا نزیک دەبێتەوە بە لە سەدا پێنجی ئاوی توانای بەنداوی دەربەندیخان.
هەرچەندە ڕێژەی خەزنکردنی ئاو لە خاکدا پەیوەستە بە جۆر و جوگرافیای خاک و ڕێژەی دارستان و... وە دەستنیشانکردنی ڕێژەی خەزنکردن کارێکی ئەستەمە.
قسە هەزارە و دووی بەکارە ئایا ئەو ڕێژەی کە لە خەزنی ئاو لە پێنجوێن دەری دەهێنین بۆ مەبەستەکانی کشتوکاڵ و خواردنەوە هەمان ڕێژە دەردەچێت کە ساڵانە بەهۆی بەفر و بارانەوە خەزن دەبێتەوە ؟
ئەم پرسیارە بەدوو جۆر وەڵام دەدرێتەوە
ئەگەر ساڵانە بیر و کانیا و کارێزەکان وشک بکەن ئەوە بێگومان وەڵامەکەی نەخێرە و هەمان ڕێژەمان بۆ خەزن نابێتەوە.
خۆ ئەگەر ساڵانە بیر و کانیاوەکانمان وەک پێویست بژێنەوە ئەوا جەژنی دەوێت جێی دڵخۆشی دەبێت.
هەرچەندە بە بۆچوونی خۆم بە دووری دەبینم هەمان ڕێژەی بەکارهێنانمان بۆ خەزن ببێتەوە مەترسیم هەیە چەند ساڵی ئایندە توشی قەیرانی ئاو ببین بەتایبەت لە هەندێک ناوچە.
بابەتێک کە زۆر جێگای سەرنج و تێڕامانە و زۆربەمان لامان بۆتە پرسیار کە هەندێک جار ڕێژەیەکی کەم و دیاری کراو باران باریوە کەچی دەبینیت کانیاوێک دەتەقێت و ئاوەکەی زیاد دەکات بە پێی ئەو بەدواداچوونانەی کە من کردوومە ئەم حاڵەتە پێدەچێت پەیوەندی بە هێزی پاڵنان و کێشی زەویەوە هەبێت کە لەکاتی باران و هەورەبروسکە ئەو هێزە نادیارانەی زەوی کە خالق دروستی کردوون بجوڵێن کاریگەر ببن و هێزی پاڵنان زیاد بکات و ئاوی کانیاوەکان زیاد بکەنەوە.[1]

بەهۆی ئەو شەپۆلە بارانبارینە چڕەی چەند ڕۆژی ڕابردوو هەرێمی کوردستانی گرتەوە، ئاستی ئاوی بەنداوی #دەربەندیخان# دوو مەتر و نیو بەرزبووەتەوە، بەڕێوەبەری کۆنتڕۆڵی کارەبای هەرێمیش دەڵێت، بەرهەمهێنانی کارەبا لەو بەنداوە بۆ دوو هێندە زیادیکردوە، ئەوەش دەتوانرێت 30 خولەک پێدانی کارەبای نیشتیمانی پێزیادبکرێت.
ڕەحمان خانی، بەڕێوەبەری بەنداوی دەربەندیخان بۆ ڕۆژنیوز ئاماژەی بۆ ئەوە کرد، لە پێنج ڕۆژی ڕابردوودا لە سنوری شارۆچکەی دەربەندیخان 402 ملیم باران باریوە، بڕی ئەو ئاوەی هاتوەتە بەنداوی دەربەندیخانەوە 150 ملیۆن مەتر سێجا بووە، هەروەها بڕی 60 ملیۆن مەتر سێجا ئاویان بەرداوەتەوە بۆ بەرهەمهێنانی کارەبا.
بەڕێوەبەری بەنداوەوەکە ئەوەشی ڕاگەیاند، پێش بارانبارینەکەی ئەم دواییە، کە بووە هۆی ئەوەی دوو مەتر و نیو ئاستی ئاوی بەنداوەکە بەرزببێتەوە، ڕۆژانه 30 مێگاوات کارەبا لە بەنداوی دەربەندیخانەوە بەرهەم دەهات، بەڵام لە ئێستاد بەرزبوەتەوە بۆ 140 مێگاوات و بەردەوام لە زیادبوونیشدایە‌.
ئومید سەعید، بەڕێوەبەری کۆنترۆڵی کارەبای هەرێم، لەبارەی ئەو بڕە کارەبایەی لە بەنداوی دەربەندیخانەوە بەرهەم دەهێندرێت، بە ڕۆژنیوزی ڕاگەیاند، لە هەر شوێنێکی کوردستان کارەبا بەرهەم بهێندرێت، دەڕواتە نێو تۆڕی کارەبای نیشتیمانیەوە و بۆ هەموو ناوچەکان دەڕوات و وەک یەک دابەش دەکرێت.
بەڕێوەبەری کۆنتڕۆڵی کارەبای هەرێم ئاماژەی بۆ ئەوەشکرد لە ئێستادا خواستی هەرێمی کوردستان بۆ بەرهەمهێنانی کارەبا 5500 مێگاوات کارەبایە، وتیشی:واتا ئه و ڕێژەیەی کارەبا لە بەنداوی دەربەندیخان بەرهەم دەهێندرێت، تەنها 30 خولەک کارەبا زیاد دەکات.
بەنداوی دەربەندیخان لە ساڵی 1961 دروستکراوە، کرۆکەکەی قوڕە و شانەکانی پڕکراوەی بەردە، بەرزیی بەنداوەکە 128 مەتر و درێژییەکەشی بە کەناڵەکانیەوە 535 مەترە، هەروەها پانییەکەی لە بنەوە 500 مەتر و لەسەرەوە 17 مەترە.[1]
#12-12-2018#

بەنداوی دەربەندیخان (65کم باشوری ڕۆژهەڵاتی سلێمانی) لە ساڵی 1961دا لەسەر ڕووباری سیروان دامەزراوە و توانای عەمبارکردنی دەگاتە سێ ملیار مەتر چوارگۆشە.

شوێن: #دەربەندیخان#
ساڵی گیرانی وێنەکە: نەزانراو[1]

[1]

وەزیری‌ کشتوکاڵ و سەرچاوەکانی‌ ئاوی‌ حکومەتی‌ هەرێم و بەرپرسانی‌ بەنداوی‌ دەربەندیخان، ئەنجومەنی‌ وەزیران لە مەترسییەکانی‌ سەر بەنداوەکە ئاگاداردەکەنەوە، بەڵام تائێستا وەڵام نەدراونەتەوە.
بەنداوی دەربەندیخان لەسەر ڕووباری سیروان لە پارێزگای سلێمانی دروستکراوە بۆ گلدانەوەی ئاو و کاری ئاودێری و بەرهەمهێنانی وزەی کارەبا. ئه و بەنداوە دەبوایە پانزە ساڵ پێش ئێستا نۆژەن بکرایەتەوە، بەڵام تا ئێستا نۆژەن نەکراوەتەوە.
لەسەرەتای‌ وەرزی‌ باران بارینی‌ ئەمساڵدا شاخێکی‌ نزیک بەنداوەکە بەشێکی‌ داڕوخاو کەوتە ناو بەنداوەکە، لە ئێستادا بەرپرسانی‌ بەنداوەکه و وەزارەتی‌ کشتوکاڵ بەمەبەستی‌ ڕێگەگرتن لە دوبارە بونەوەی‌ کێشەی‌ له و جۆره و دورخستنەوەی‌ مەترسییەکان لەسەری‌ بەنداوەکه و پاککردنەوەی‌، داواکارییەکیان خستوەتە بەردەم ئەنجومەنی‌ وەزیران.
عەبدولستار مەجید وەزیری‌ کشتوکاڵ و سەرچاوەکانی‌ ئاو لە حکومەتی‌ هەرێمی‌ کوردستان بە خەندانی‌ ڕاگەیاند "ماوەی‌ مانگێگ زیاترە بە نووسراوی‌ فەرمی‌ ئەنجومەنی‌ وەزیرانی‌ حکومەتی‌ هەرێممان لە مەترسییەکانی‌ سەر بەنداوی‌ دەربەندیخان ئاگادارکردووەتەوە، بەڵام وەڵامیان نەبووە".
وەزیری‌ کشتوکاڵ ڕونیشیکردەوە، لەنووسراوەکە گوژمەی‌ پێویست بۆ نۆژەنکردنەوەی‌ خراوەتەڕوو، جەختیشیکردەوە، ئەرکی‌ حکومەتی‌ هەرێمە پەلە بکات لە نۆژەنکردنەوەی‌ بەنداوەکه و پارەی‌ پێویستی‌ بۆ پەیدا بکات، وەک چۆن ئێستا هەموو هەوڵێک دەدات بۆ پەیداکردنی‌ نیو موچەی‌ فەرمانبەران، دەکرێت کاریش بۆ پەیدا کردنی‌ گوژمەی‌ پێویست بکات بۆ نۆژەنکردنەوە ئه و بەنداوە.
چاوەڕواندەکرێت سبەینێ لیژنەیەکی‌ سەر بە ئەنجومەنی‌ وەزیران سەردانی‌ بەنداوی‌ دەربەندیخان بکات، بەمەبەستی‌ بینینی‌ کێشەکان و بڕیاردان لەسەر نۆژەنکردنەوەی‌.
رەحمان خانی‌ بەڕێوەبەری‌ بەنداوی‌ دەربەندیخان بەخەندانی‌ ڕاگەیاند "دەبێت بەنداو بەردەوام نۆژەن بکرێتەوە بۆ ئەوەی‌ ئه و کێشانەی‌ ڕوبەڕووی‌ دەبێتەوە چارەسەر بکرێن و زیاتر نەبن، بەڵام بەهۆی‌ قەیرانی‌ داراییەوە دوو ساڵە هیچ بڕە پارەیەک بۆ نۆژەنکردنەوەی‌ تەرخان نەکراوە".
وتیشی‌ "مەترسی زیادبونی‌ کێشەکان هەیە ئەگەر چارەسەر نەکرێن، به و پێیەی‌ بەنداوەکە ئاوێکی‌ زۆری‌ گلداتەوە کە کۆڵێکی‌ قورسە لەسەری‌، بەڵام ناگاتە ئاستی‌ مەترسی داڕوخان".
لە ساڵی 1953 دا کۆتایی بە لێکۆڵینەوەکان هاتووە بۆ دروستکردنی‌ بەنداوی‌ دەربەندیخان لە 1954 دا دەستکراوە بە دیزاینکردن و لە 1955 دا گرێبەستکراوە بۆ جێبەجێکردنی، کۆمپانیای دیزاینەرو ڕاوێژکاری جێبەجێکردن (کۆمپانیای هارزای ئەمەریکی) بووە، جگەلە کۆمپانیا ئەمەریکییەکان چەندین کۆمپانیایەکی فەرەنسی و ڕۆمانی بەشداربوون لە جێبەجێکردنی بەشە جیاوازەکانی بەنداوەکەدا، لە 23-11-1961 بەنداوی دەربەندیخان کراوەتەوە.
بەنداوی دەربەندیخان بەنداوێکی گڵ بەردینە، کرۆکی قوڕه و شانەکانی پڕکراوەی بەرده و بەرزییەکەی 128 مەتره و درێژییەکەی 535 مەترە، پانییەکەی لە بنەوە 500 مەتره و لە سەرەوە 17 مەترە، توانای گلدانەوەی (3 ملیار م3) ئاوی‌ هەیە، بەڵام بەهۆی 55 ساڵ تەمەنی بەنداوەکەوە توانای گلدانەوەی کەمبووەتەوه و بۆ (2٫57 ملیار م3)، بەرزترین ئاستی کارپێکردنی لەڕووی دەریاوە 485 مەترە.
بەنداوەکە سێ یەکەی کارۆئاوی بەکارهێنانی کارەبایی لەسەره و توانای هەریەکەیان (83 مێگاوات/ سەعات) ە، لە بەرزترین ئاستی بەنداوەکەدا، سێ دەرچەی ئاودێری لەسەرە هەریەکەیان (175 م3 لە چرکەیەکدا) ئاوی پێدا تێپەڕدەبێت، کە لەکاتی پێویستدا ئاو بۆ خوارووی بەنداو بەربدرێتەوە، 3 کەناڵی زیاد ئاوی (سپیڵ وەی) هەیە کە لەوەرزی لافاودا توانای تێپەڕاندنی (1900م3 یە لە چرکەیەکدا)، بۆ هەریەکەیەکیان کە لەوەرزی لافاودا بۆ کردنە دەرەوەی ئاوی زیادە بەکار دەهێنرێت.
ڕووباری سیروان کە لە ناوچە شاخاوییەکانی کوردستانی ڕۆژهەڵاتەوە شۆڕدەبێتەوە 68% ی داهاتی ئاوی دەربەندیخان پێکدەهێنێت و %14 ی بەشەکەی‌ دیکەی‌ لەناو سنوری ئێرانەوە دێت و 18% ی کە دەمێنێتەوە لە (زەڵم و ڕیشێن و سەراو و چەمەکانی تری شارەزور) ەوە دێن. ڕوبەری ئه و ناوچانەی کە ئاوی لێدەڕژێتە ناو بەنداوی دەربەندیخان برتییە لە (17850 کم دووجا).
- 09-05-2016

ئاستی‌ ئاوی‌ بەنداوی‌ دەربەندیخان نزیکبووەتەوە لە پڕبوون و بەهەزاران دۆنم زەوی‌ کشتوکاڵی‌ داپۆشیوە، ئەوەش بەهۆی‌ شەپۆلی‌ بارانبارینی‌ ئەمساڵەوە، لە ئێستاشدا ڕێژەی‌ بەردانەوەی‌ ئاو بۆ نزیکەی‌ سێ هێندە بەرزکراوەتەوە.
دەربەندیخان بەنداوێکی گڵ بەردینە، کرۆکی قوڕه و شانەکانی پڕکراوەی بەرده و بەرزییەکەی 128 مەتره و درێژییەکەی 535 مەترە، توانای گلدانەوەی (3 ملیار م3) ئاوی‌ هەیە، له ‌ساڵی‌ 1961 دروستکرا بەمەبەستی‌ بەکارهێنانی‌ بۆ بەرهەمهێنانی‌ وزەی‌ کارەباو ئاودێری‌.
عەبدولڕەحمان خانی‌ بەڕێوەبەری‌ بەنداوی‌ دەربەندیخان بەخەندانی‌ وت "ئاستی‌ ئاوی‌ بەنداوی‌ دەربەندیخان بەراورد بە 10 ساڵی‌ ڕابردوو زۆر زیادیکردووه و تەنها 35سم ماوە بۆ پڕبوون".
وتیشی‌ "ڕۆژانە 380 مەتر سێجا ئاودێتە ناو بەنداوەکەوە لە چرکەیەکدا و 270 مەتر سێجا ئاو بەردەدەینەوە لە چرکەیەکدا، لەکاتێکدا مانگی‌ ڕابردوو 93 مەتر سێجا ئاومان لە چرکەیەکدا بەرداوەتەوە، بۆ ئەوەی‌ هاوسەنگی‌ لەنێوان پڕبوون و بەردانەوەدا ڕابگرین، ئەگەر دوو ڕۆژ ئاو بەرنەدەینەوە بەنداوەکە بەتەواوی‌ پڕدەبێت".
بەنداوی‌ دەربەندیخان ڕووبەری‌ 115 کم دوجا زەوی‌ داپۆشیوە لە سنووری‌ پارێزگای‌ هەڵەبجه و قەزای‌ سەید سادق، لە ئێستاشدا بەهۆی‌ زۆربوونی‌ ئاوی‌ بەنداوەکەوە هەشت هەزار دۆنم زەوی‌ دیکەی‌ داپۆشیوە.
بەڕێوەبەری‌ کشتوکاڵی‌ هەڵەبجە ئاماژە بەوەدەکات بەنداوی‌ دەربەندیخان هەشت هەزار دۆنم زەوی‌ لە ئەمساڵدا داپۆشیوە بەهۆی‌ پڕبوونی‌ بەنداوەکەوه کە لە باشترین و بە پیتترین زەویەکانی‌ شارەزوورن.
ستار مەحمود بەخەندانی‌ وت "بەشێکی‌ زۆری‌ ئه و زەویانەی‌ لە ئێستادا ئاوی‌ بەنداوەکە دایپۆشیون کراوە بە گەنم، چاندنی‌ ئه و زەویانە لەلایەن جوتیارانەوە جۆرێک لە موجازەفەی‌ پێوەدیارە هەموو ساڵێک ئه و زەویانە دەچێنن زۆر کاتیش بەرهەمیان لێهەڵگرتووه و نەکەوتووەتە ژێر ئاوەوە، بەتایبەتی‌ ئه و ساڵانەی‌ کە بەنداوەکە پڕنەبووە وشکەساڵی‌ بوو".
بەڕێوەبەری‌ کشتوکاڵی‌ هەڵەبجە باسی‌ لەوەکرد، ئه و زەویانە موڵکی‌ حکومەتن لەکاتی‌ دروستکردنی‌ بەنداوەکەدا قەرەبووی‌ خاوەنەکانیان کراوەتەوە، زەویەکی‌ بەپیتن و تەنها بۆ دانەوێڵە بەکارناهێنرێت، بەڵکو لە وەرزی‌ هاویندا و دوای‌ کشانەوەی‌ ئاوەکە بە سەوزەوات دەچێنرێت.
- 20-04-2016

#بوومەلەرزە#کەی شەوی یەکشەممەی ڕابردوو، بە بڕی ملیۆنان دۆلار زیانی بە #بەنداوی دەربەندیخان# گەیاندووە. بەڕێوەبەری گشتیی بەنداوەکانی هەرێمی کوردستانیش دەڵێ: دەبێ زوو فریای چاککردنەوەی بەنداوەکە بکەوین، ئێستا چەند تیمێکی نێودەوڵەتی زیانەکانی دەخەمڵێنن و لەمڕۆوە بە کرداری دەست بە نۆژەنکردنەوەی دەکەن.
بەهۆی بوومەلەرزەکەی شەوی 12-11-2017 بەنداوی دەربەندیخان زیانی بەرکەوت و بەشێکی زۆری بەنداوەکە پێویستی بە نۆژەنکردنەوەیە، بوومەلەرزەکە لەچەند شوێنێک درزی لە بەنداوەکە دروستکردووە، ئەمەش وایکردووە ئاوی بەنداوەکە گوشاری زۆر بخاتەسەر بەنداوەکە و مەترسی دروست بکات.
ئەکرەم ئەحمەد، بەڕێوەبەری گشتیی بەنداوەکانی هەرێمی کوردستان بە تۆڕی میدیایی ڕووداوی ڕاگەیاند ئێستا بەنداوی دەربەندیخان هیچ مەترسێیکی لەسەر نییە، بەڵام ئەو کێشانەی بەهۆی بوومەلەرزەوە لە بەنداوەکە دروستبوون، پێویستە بەزووترین کات چاکبکرێنەوە.
بەڕێوەبەری گشتیی بەنداوەکان دەشڵێت سەرقاڵی بەدواداچوونین بۆ دیاریکردنی زیانەکانی بوومەلەرزەکە لەسەر بەنداوەکە، دوو لیژنەش بۆ ئەم مەبەستە لە هەرێمی کوردستان و لە بەغداوەش لەنزیکەوە پشکنینیان بۆ بەنداوەکە کردووە، دوای پرۆسەی بەدواداچوونەکە، گەیشتینە ئەو ئەنجامەی؛ پشکنینێکی خێرا ئامادەبکەین و بۆ وەزارەتی سەرچاوەکانی ئاوی بەغدای بنێرین.
هەروەها لەبارەی قەبارەی زیانەکانی بوومەلەرزە لەسەر بەنداوەکە ڕەحمان خانی، بەڕێوەبەری بەنداوی دەربەندیخان بە تۆڕی میدیایی ڕووداوی ڕاگەیاند، بەنداوەکە بە درێژی‌ و پانی چەندین درزی تێدا دروست بووە، بۆ کەمکردنەوەی مەترسی و گوشارەکانی سەر بەنداوەکەش، دوو ڕۆژە دەستکراوە بە بەردانەوەی ئاو.
بەڕێوەبەری بەنداوی دەربەندیخان دەڵێت بەنیازن 100ملیۆن مەترسێجا ئاو بەربدەنەوە، ئەو کارەش هەفتەیەک دەخایەنێ‌ و ئەو ئاوەی بەردەدرێتەوە، دەچێتە بەنداوی حەمرین، کە لە ناوچە کێشە لەسەرەکانە.
بەڕێوەبەری بەنداوەکە ئاماژە بەوەشدەکات، پێویستە سەرەتا کۆمپانیایەکی تایبەتمەندی ڕاوێژکاری بواری بەنداو بێتە هەرێمی کوردستان، بۆ ئەوەی بزانن چاککردنەوەکە چەندی تێدەچێت و بەگشتی بەنداوەکە چەند زیانی بەرکەوتووە.
بەپێی خەمڵاندنی سەرەتایی؛ بەهۆی بوومەلەرزەکەوە، بەنداوی دەربەندیخان بە بڕی 17ملیۆن دۆلار زیانی بەرکەوتووە.
شەوی یەکشەممە 12-11-2017 بوومەلەرزەیەکی بەهێز هەرچوار پارچەی کوردستان و چەند وڵاتێکی دیکەی هەژاند. بەپێی سەنتەرەکانی جیۆلۆجی ئەمریکا و بەڕێوەبەرایەتی کەشناسی و بوومەلەرزەزانی هەرێمی کوردستان، ناوەندی بوومەلەرزەکە نێوانی باشوور و ڕۆژهەڵاتی کوردستان (هەڵەبجە و کرماشان) بووە، گوڕەکەشی لە هەندێک ناوچە گەیشتووەتە 7.6 پلەی ڕێختەر.[1]
16-11-2017

بەڕێوەبەری بەنداوی #دەربەندیخان# ئاماژە بەوەدەکات لە ماوەی 48 کاتژمێری ڕابردوودا بەهۆی شەپۆلی باران بارینەوە 80 سانتیمەر لە ئاستی ئاوی بەنداوی دەربەندیخان زیادیکردووە و بەراورد بە ساڵی ڕابردوو لەم کاتەدا بڕی سێ‌ مەتر و 84 سانتیمەتر ئاوی زیاترمان گلداوەتەوە، هاوکات تا ئێستا 165 ملم باران لە ساڵی ڕابردوو زیاتر باریووە بەڵام هێشتا لە %50ی بەنداوەکە خاڵییە لە ئاو.

سامان ئیسماعیل، بەڕێوەبەری بەنداوی دەربەندیخانی ڕاگەیاند: بەهۆی ئەو شەپۆلی باران بارینەی کە لە ماوەی 48 کاتژمێری ڕابردوو سنوورەکەی گرتووەتەوە بووەتە هۆی بەرزبوونەوەی ئاستی ئاوی بەنداوی دەربەندیخان بەردەوامیش ئاستی ئاو ڕوو لە بەرزبوونەوە دەکات و لەم ماوەیەشدا 80 سانتیمەتر ئاو لە بەنداوەکە زیادیکردووە.

ئاماژەی بەوەشکرد، بەراورد بە ساڵی ڕابردوو لەمکاتەدا بڕی سێ‌ مەتر و 84 سانتیمەر لە ئاستی ئاوی بەنداوی دەربەندیخان زیاتر کە دەکاتە بڕی 201 ملیۆن مەتر سێجا ئاو لە ساڵی ڕابردوو زیاترە، لەگەڵ ئەوەشدا ڕێژەی تا ئێستا بڕی 512 ملم باران باریوە لە سنووری دەربەندیخان بەوجۆرەش تا ئێستا نزیکەی 165 ملم بارانمان لە ساڵی ڕابردوو زیاترە و پێشبینی دەکەین لەم مانگە و لە مانگی داهاتووش بەهۆی هاتنی شەپۆلی دیکەی باران بارین ڕێژەکە زیاتر ببێت.

بەڕێوەبەری بەنداوی دەربەندیخان ئەوەشی خستەڕوو، لە سەرەتای مانگی ئازار تا ئەمڕۆ #13-04-2023# ئاستی ئاوی بەنداوی دەربەندیخان بەڕێژەیەکی زۆر زیادیکردووە بە جۆرێک لەو ماوەیەدا نزیکەی 10 مەتر لە ئاستی ئاوی بەنداوەکە بەرزبووەتەوە بەڵام هێشتا لە %50ی بەنداوەکە خاڵییە لە ئاو، بۆیە تا ئێستا هیچ مەترسییەک لەسەر بەنداوی دەربەندیخان درووست نەبووە و هێشتا لە توانای بەنداوەکە هەیە بڕی ملیارێک و 500 ملیۆن مەترسێجا ئاو گلبداتەوە. [1]

تەنیا لە سێ ڕۆژدا لە #بەنداوی دەربەندیخان# 107 ملیۆن مەتر سێ جا ئاوی تێدا گلدراوەتەوە و بەرهەمهێنانی کارەباش لەو بەنداوە گەیشتووەتە 150 مێگاوات کارەبا.
بەهۆی ئه و شەپۆلە بارانەی چەند ڕۆژی ڕابردوو، ئاستی ئاو لەناو بەنداوەکە بەرز بووەتەوە، بەڵام کێشەی بەرپرسانی بەنداوەکە ئه و هەڕەشانەیە کە بەهۆی زەمینلەرزەکەی مانگی 11 ساڵی ڕابردوو دروستبووە و بەوهۆیەوە ناتوانن بەپێی پێویبست ئاو گلبدەنەوە و لەماوەی سێ ڕۆژی ڕابردوو 30 ملیۆن مەتر سێجا ئاویان بەردەواتەوە.
لە هەر چرکەیەکدا 50 مەتر سێ جا ئاو بەردەدرایەوە و 35 مێگاوات کارەبا بەرهەم دەهێنرا، بەڵام ئێستا بەهۆی زیادکردنی ئاوی بەنداوەکەوە لە چرکەیەکدا 280 مەتر سێ جا ئاو بەردەدرێتەوە و بەرهەمهێنانی کارەبای لە وێستگەی بەنداوی دەربەندیخان گەیشتووەتە 150 مێگاوات کارەبا.
=KTML_Red=بەنداوەکە دوو ملیار و 600 ملیۆن مەتر سێجا ئاو دەگرێ=KTML_End=، بەڵام بەهۆی ئاسەواری مەترسییەکانی زەمینلەرزەوە، ئێستا توانای گلدانەوەی یەک ملیار و 500 ملیۆن مەتر سێجا ئاوی هەیە و دەبێت یەک ملیار و 100 ملیۆن مەتر سێجا بە بۆشی بمێنێتەوە بۆ دوورکەوتەنەوە لە هەرەسهێنانی بەنداوەکە.[1]
#22-02-2018#