BÎYOGRAFÎ
Jiyana helbestvanê kurd Şakiro
Helbestvanê Kurd ê navdar Denbej Şakiro kî ye? Navê Şakiro yê rast çi ye? Şakiro bi eslê xwe ji ku ye û li ku mir? Me pirsên li ser Şakiro û jiyana wî ji bo xwendevanên re amade kirine.
Şakiro piştî Evdale Zeynikê di nav helbestvanên kurd de dengbêjê herî naskirî ye.
Şakiro (Şakir Deniz) ku bi dengê xwe yê xweş di nav kurdan de bi navê Kewê Ribat û Şahê Dengbêjan tê naskirin, şagirtê dengbêjekî wek xwe yê mamoste Reşoyê Gopalê ye. Bi navê 'Şakire Mezin' an 'Şakire Bedih' jî tê zanîn.
Şakiro di sala 1936an de li gundê Karaköse (Navik) a Agiriyê hatiye dinê. Her çiqas Erzirom bi navê Qereyazilî tê naskirin jî bi eslê xwe ji gundê Navikê yê Agiriyê (Karakose) ye.
Di sala 1959’an de dema malbata wî sirgûnî Edeneyê dibe, ciwanek e. Malbat di sala 1966'an de piştî bi giştî 7 sal sirgûniya di navbera salên 1959-1966'an de vegeriyan Mûşê, du sal şûnde di sala 1968'an de li Qereyaziya Erziromê bi cih bûn.
Şakiro ji eşîra Redkî ye. Eşîra Redkî girêdayî konfederasyona eşîrên Zîlan (Zilli) ye.Bavê Şakiro, Bedîh, bi navê Bedihê Zillî tê naskirin.
Şakiro yek ji mezintirîn dengbêjên Kurdan e ku bi stranên xwe yên bi rojan bê rawestan tê naskirin.
Xulxulandin-hawînî di wî de yek ji girîngtirîn taybetiyên ku di dengbêjên pir hindik de xuya dike bû. Ji wan dengbêjên ku ne tenê li çar parçeyên Kurdistanê, li her parzema û qada ku Kurd lê hene jî yek an du dengbêjan e.
Berhemên Şakiro;
Şakiro ku navê wî bi tîpên zêrîn di Edebiyata Devkî ya Kurdî de bi sedan gotinên wî hatine nivîsandin, bi dehan kilamên wek, Gulê Dêran, Şerê Mala Nasir, Eliyê Pûrto, bi salan bû mêvanê herî 'kurdewar' yê malên me. Nêçîrvano, Geliyê Zîlan, Esmer, Kejê û Sebrê.
Di berhemên Şakiro de çîrokek heye, wek mînak destana evînê Siyabend û Xecê û Bişarê Çeto ku li dijî rûsan şer kirine.
Şakîro çima got “Ez ji Kurdan xeyîdîm”?
Mamoste Dengbêj ku di sala 1996'an de li Îzmîrê di nava xizaniyê de jiyana xwe ji dest da, li hemberî Kurdan hêrs bû, nexwest bi hevalê xwe yê rojnamevan Rahmî Batur re biaxive, ku li ser navê rojnameya ku di demên xwe yên dawîn de pê re dixebitî, xwest bi wî re biaxive. jiyana xwe ji dest da û sedema wê jî wiha vegot;
‘Ez ji kurdan hêrs im. Kurd doza nirx û dengbêjên xwe nakin. Li tirkan binerin, Aşik Veyselê wan hebû, li wan xwedî derketin. Wan ew bi hemû cîhanê da naskirin. Reşoyekî me hebû. Mamosteyê me hemûyan. Ew birçî mir.. Niha bêje ez çawa bi te re biaxivim û dilê xwe vekim?'
MALBAT Û ZAROKÊN ŞAKÎRO
Şakiro ji du jinên wî bi giştî 6 zarokên wî hebûn. Hejmara kesên rizgar bûne 4 e. Zarokek ji wan li Tirkiyeyê, 3 kurên mayî jî li Almanyayê dijîn.
Piştî ku Şakiro di sala 1996'an de li Îzmîrê jiyana xwe ji dest da, li Goristana Çamlıkule ya Îzmîrê hat definkirin.[1]