دواڕۆژ، نوسینگەی هەولێر
وەزیری #کشتوکاڵ و سەرچاوەکانی ئاو#، ئاماژەبەوەدەکات، بەهۆی پشتگوێخستنی کەرتی کشتوکاڵ، ڕێژەی ئەوانەی وازیان لە کاری کشتوکاڵی هێناوە دەگاتە 40%، دەشڵێت 36%ی زەوییە کشتوکاڵییەکانی‌ هەرێم دراونەتە وەزارەتی شارەوانی.
عەبدولستار مەجید، وەزیری کشتوکاڵ و سەرچاوەکانی ئاو، بە دواڕۆژی ڕاگەیاند لە ساڵانی ڕابردوودا 67%ی خەڵکی هەرێمی کوردستان خەریکی کشتوکاڵکردن بوون، بەڵام بەهۆی پشتگوێخستنی کشتوکاڵ لە لایەن حکومەتەوە ئه و ڕێژەیە دابەزیوە بۆ 16%.
وتیشی بەهۆی پشتگوێخستنی کەرتی کشتوکاڵ ڕێژەی ئەوانەی وازیان لە کاری کشتوکاڵی هێناوەدەگاتە 40%.
ئه و وەزیرەی حکومەتی هەرێمی کوردستان، ئەوەشی خستەڕوو، ئه و زەوییە کشتوکاڵییانەی کە بوونەتە موڵکی شارەوانی و پاشان بۆ یەکەی نیشەجێبوون و پڕۆژە بەکارهاتوون، لە دوای ڕووخانی ڕژێم 1 ملیۆن و شەست سەد و پەنجا هەزار دۆنم بوون کە دەکاتە 36%ی زەوی کشتوکاڵی هەرێم.
سەبارەت بە نەبوونی سنووری دیاریکراوی هەندێ شارەوانی و دروستکردنی کێشە بۆ پڕۆژە کشتوکاڵییەکان، نەورۆز مەولود، وەزیری کشتوکاڵ و سەرچاوەکانی ئاوی حکومەتی هەرێم بە دواڕۆژی ڕاگەیاند لیژنەیەکی هاوبەش لە هەردوو وەزارەت بە بەشداریی نوێنەری پارێزگاکان پێکهێنراوە بۆ دیاریکردنی سنووری شارەوانییەکان و ئەگەر کێشەکە چارەسەرنەکرا ئەوا بۆ ئەنجومەنی وەزیران بەرزدەکرێتەوە.
وەزیری شارەوانی، ئەوەشی خستەڕوو، بڕیاردرا کە شارەوانی قەرەبووی ئەو زەوییانە بکاتەوە کە کراونەتە پڕۆژە لە سنووری ماستەرپلانی شارەکان.
ناوبراو، وتیشی ئەوەی پەیوەندیی هەیە بە نەبوونی ماستەرپلان لە قەزای کەلار هەروەها کێشەی جووتیاران لەو ناوچەیەدا، بە نووسراو ئاگاداری شارەوانی ئەو قەزایانە کراوەتەوە بە مەبەستی چارەسەرکردنی کێشەکان.
26-05-2017

[1]

[1]

دواڕۆژ، نوسینگەی هەولێر
سەرۆکی دەستەی گەشتوگوزاری هەرێمی کوردستان ئاشکرایدەکات، وەزارەتی شارەوانی بڕیاریداوە لە 20%ی داهات و بودجەی گەشتیاریی بۆ پاکڕاگرتنی شوێنە گەشتوگوزارییەکان تەرخانبکات.
مەولەوی جەبار، سەرۆکی دەستەی گەشتوگوزاری هەرێمی کوردستان، بە دواڕۆژی ڕاگەیاند وەزارەتی شارەوانی حکومەتی هەرێمی کوردستان بڕیاریداوە لە 20%ی بودجه و داهاتی گەشتوگوزاری هەرێمی کوردستان تەرخانبکرێت بۆ ڕێکخستن و پاکڕاگرتنی شوێنە گەشتیارییەکان.
سەرۆکی دەستەی گەشتوگوزار، ئەوەشی خستەڕوو، جگە لە پاکڕاگرتن، بەشێک له و پارەیە تەرخاندەکرێت بەمەبەستی دووبارە نۆژەنکردنەوه و ڕێکخستنی شوێن و شەقامە گەشتیارییەکان بە هاوکاری لەگەڵ شارەوانییەکان.
مەولەوی جەبار، ئاشکراشیکرد، لە هەرێمی کوردستان زیاتر لە 43 گوندی گەشتیاریی و 300 ئۆتێل و 580 مۆتێل هەن کە ساڵانە گەشتیاریی ناوخۆیی و دەرەوە ڕووی تێدەکەن.
ئاماژەشی بەوەکرد، تاوەکو ئێستا ڕێژەی گەشتیاریی بەراورد بە ساڵی ڕابردوو بەرێژەی 20% کەمیکردووە، چونکە‌ بەراورد بە ساڵانی ڕابردوو ڕێژەی گەشتیاران لە خواروو و ناوەڕاستی عێراق کەمیانکردووە، لە کاتێکدا زیاتر لە 300 کۆمپانیا کاردەکەن بۆ هێنانی گەشتیار.
06-05-2017

ئەو پڕۆژانەی لە ماوەی ساڵێکدا ئەنجام دراون و تەواو بوون:
8 پڕۆژە لە سێکتەرەکانی شارەوانی و ئاو بە گوژمەی زياتر لە 19 مليار دينار.
تەواوکردن و جێبەجێکردنی بەشی دووهەمی پرۆژەکانی #سلێمانی# و #هەڵەبجە# بە دانان و گۆڕینی تۆڕی ئاو.
جێبەجێکردنی پڕۆژەی ئاوی خواردنەوەی هەڵەبجە بە گوژمەی زياتر لە 176 مليۆن دۆلار لەلایەن ئاژانسی جايکای یابانی بەشێوەی قەرزی درێژخايەن.
جێبەجێکردن و تەواوکردنی 252 پڕۆژە بە گوژمەی زياتر لە 20 مليار دینار لە سێکتەری شارەوانییەکان و لەسەر داهاتی فەرمانگەکان.
ئەو پڕۆژانەی هێشتا کاريان تێدا دەکرێ:
تەواوکردنی پڕۆژەی شەقامی 120 م خێرای نێوان ڕێگای سەرەکيی #هەولێر# و مووسڵ تا ڕێگای سەرەکيی هەولێر-#کەرکووک# بە گوژمەی زياتر لە 88 مليۆن دۆلار.
قۆناغی يەکەمی پرۆژەی دروستکردنی شەقامی 150 م خێرای نێوان ڕێگای سەرەکيی هەولێر-بەحرکە تا ڕێگای سەرەکيی هەولێر- کۆیە بە گوژمەی زياتر لە 140 مليۆن دۆلار.
دروستکردنی ئەندەرباسی فەرماندە و مزگەوتی ئیمام حمزە و قوتابخانەی سەفین لەسەر شەقامی بارزان و تەواوکردنی شەقامی کەمەربەند و پرۆژەی شەقامی خزمەتگوزاری بارزان بە گوژمەی نزيکی 69 مليار دینار.
جێبەجێکردنی پرۆژەی ئاوی بارزان و 51 گوندی دەوروبەری بە گوژمەی 130 مليار دينار بەڕێژەی 31٪.
پڕۆژەی جێبەجێکردن و چارەسەرکردنی کێشەی کەمئاوی لە کە#سنە#زان و دەوروبەری بە گوژمەی 10 مليۆن دۆلار بە ڕێژەی 60٪.
جێبەجێکردنی پڕۆژەی ئاوی هەولێر (4) و چارەسەرکردنی ئاوەڕۆی قورسی سلێمانی بە گوژمەی مليارێک و 200 مليۆن دۆلار بە ڕێژەی 7٪ بەشێوەی قەرز.
جێبەجێکردنی پڕۆژەی ئاوی #دەربەندیخان# بە گوژمەی 20 مليۆن دۆلار بە ڕێژەی 60٪.
جێبەجێکردنی پڕۆژەی ئاوی #ئاکرێ# بە گوژمەی 90 مليار دینار بە ڕیژەی 59٪.
(28) گرێبەستی تایبەت بە کۆکردنەوە و گواستنەوە و خاوێنکردن لە شار و شارۆچکە و گوندەکان لە سنووری شارەوانییەکان بە گوژمەی مانگانە نزيکی 12 مليار دینار.
دروستکردنی پڕۆژەی گەشتیاری لە دەروازەی #کەلار# – سلێمانی بە گوژمەی مليارێک و 500 مليۆن دینار.
- جێبەجێکردنی 5 پڕۆژەی ئاو بە گوژمەی 700 مليۆن دینار کە بە ڕێژەی 7٪ جێبەجێ کراوە.
ئەو پڕۆژانەی بودجەيان بۆ تەرخان کراوە و لەگەڵ دەستپێکی ساڵی دووەمی کابينەی نۆيەم دەست پێ دەکرێن:
تەرخانکردنی 400 مليار دینار بۆ جێبەجێکردنی بەشێک لە شەقامی 100 مەتريی سلێمانی وەکو قۆناغی یەکەم.
تەرخانکردنی زياتر لە 11 مليار و 500 مليۆن دینار بۆ جێبەجێکردنی 155 پڕۆژە و پێداویستی لە بواری ئاو و ئاوەرۆ.
تەرخانکردنی زياتر لە 9 مليار دينار بۆ جێبەجێکردنی 104 پرۆژەی بچووک و مامناوەند لە سێکتەری شارەوانی.
دابینکردنی زياتر لە10 مليار دینار بۆ کڕینی مەوادی پاککەرەوە بۆ پڕۆژەکانی ئاو وە هەروەها دابەشکردنی ئاو بە پرۆسەی تەنکەرین.
تەرخانکردنی زياتر لە 1 مليار دینار بۆ بەکرێگرتنی تەنکەر بۆ ئاوەدانی پارک و باخچە و بلوارەکان لە هەولێر و سلێمانی.
تەواوکردنی قۆناغەکانی دیزاین بۆ جێبەجێکردنی پڕۆژەی چارەسەرکردنی ئاوەڕۆی قورس لە شاری هەولێر (قۆناغی یەکەم) بە بڕی 300 مليۆن دۆلار لەگەڵ دەستیشانکردنی کۆمپانیای ڕاوێژکار.
پرۆژەی دابینکردنی کەرەستەی یەدەگ بۆ پڕۆژەکانی ئاو لە پارێزگای هەولێر و ڕاکێشانی هێڵی سەرەکی و ئاوەڕۆی لوولەیی و دابینکردنی کەرەستەی یەدەگ بۆ پرۆژەکانی ئاوی سلێمانی و هەڵەبجە بە گوژمەی 9 مليۆن دۆلار.
کۆی گشتی:
پڕۆژە تەواوبووەکان: زياتر لە 251 مليار دينار.
پڕۆژە بەردەوامەکان: نزيکی 2 ترليۆن دينار.
ئەو پڕۆژانەی کە گوژمەیان بۆ تەرخانکراوە، بەڵام دەست بەجێبەجێکردنیان نەکراوە: زياتر لە 800 مليار دينار.

دواڕۆژ، #کۆچەر عەلی#
بەڕێوەبەری خزمەتگوزاری و ژینگە پارێزی لە شارەوانی هەولێر ئاشکرای دەکات وەزارەتی شارەوانی حکومەتی هەرێم گرێبەستێکی بە بڕی 250 ملیۆن دۆلار بۆ دامەزراندنی کارگەیەکی ڕیسایکڵینی زبڵ و خاشاک واژۆ کرد.
فەرمان خەلیل، بەڕێوەبەری خزمەتگوزاریی و ژینگە پارێزی لە شارەوانی هەولێر، ئەمڕۆ دووشەممە 26ی شوباتی2018، بە دواڕۆژی ڕاگەیاند، گرێبەستەکە بە بەهای 250 ملیۆن دۆلار واژۆ کراوە، بۆ دامەزراندنی کارگەکەیەکه و لە ماوەی 9 مانگ دا دادەمەزرێت و دەست بەکارەکانی دەکات.=KTML_Quote_Begin==KTML_Style=width:40%;float:right;=KTML_Quote_Icon= 📊=KTML_Quote_Content=بەپێی ئاماری وەزارەتی شارەوانی و گەشتوگوزار مانگانە بڕی شەش ملیار و 945 ملیۆن و 820 هەزار دینار بۆ فرێدانی زبل و خاشاک تەرخاندەکرێت کە زۆرترین ئەو پارەیەش بۆ کۆکردنەوەی زبڵی پارێزگای هەولێرە کە بڕەکەی دوو ملیارو 645 ملیۆن و 820 هەزار دینار=KTML_Quote_End=
بەڕێوەبەری خزمەتگوزاری و ژینگە پارێزی لە شارەوانی هەولێر وتیشی، لەسەر ئاستی عێراق یەکەمجارە کارگەیەکی لەم جۆرە دادەمەزرێت کە خاشاکی ماڵان، کارگەکان، خاشاکی کێڵگەکان و پاشماوەی بیناکان ڕیسایکلین دەکات.
روونیشیکردەوە، بە دروستبوونی ئەو کارگەیە وا دەکات زبڵخانەی کانی قرژاڵە بە یەکجاری دابخرێت و خۆڵ و خاشاک و پاشماوەی هەولێر بە تەواوی چارەسەر دەبێت و هیچی نامێنێت.
بەپێی ئاماری وەزارەتی شارەوانی و گەشتوگوزار مانگانە بڕی شەش ملیار و 945 ملیۆن و 820 هەزار دینار بۆ فرێدانی زبل و خاشاک تەرخاندەکرێت کە زۆرترین ئەو پارەیەش بۆ کۆکردنەوەی زبڵی پارێزگای هەولێرە کە بڕەکەی دوو ملیارو 645 ملیۆن و 820 هەزار دینار.[1]
#26-02-2018#

ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!

بە گوێرەی بڕیاری ئەنجوومەنی وەزیرانی هەرێمی کوردستان، سەرجەم ئەو خانووانەی بەشێوەی زێدەڕۆ لە پێش مانگی ئاداری 2018 دروستکراون، بەپێی یاسای ژمارە 3ی ساڵی 2019 جێگیرکراو تاپۆ دەکرێن، هەر خانووێکیش لەپێش ئەو ڕێکەوتە بەشێوەی زێدەڕۆ دروستکرابن، ڕێکارەکانی تاپۆکردن دەیانگرێتەوە و ئێستاش لیژنەی تایبەت پێکهێندراوە، هەروەها وەزارەتی شارەوانی و گەشتوگوزار داوای زیادکردنی فەرمانبەر و تیمی ئەندازیاری و هونەری و یاسایی و ئیداری لە سەرۆکایەتیی شارەوانییەکان و بەڕێوەبەرایەتییە گشتییەکان کردووە، پەلە بکەن لە تاپۆکردنی زەوییە کارتەکان.
ساسان عەونی، وەزیری شارەوانی و گەشتوگوزاری حکومەتی هەرێمی کوردستان دەربارەی بڕیاری ئەنجوومەنی وەزیرانی هەرێمی کوردستان بۆ تاپۆکردنی ئەو خانووانەی بەشێوەی زێدەڕۆ دروستکراون، ڕایدەگەیەنێت: بەپێی یاسای ژمارە 3ی جێگیرکراو و بە گوێرەی بڕیاری ئەنجوومەنی وەزیرانی هەرێمی کوردستان سەرجەم ئەو خانووانەی لە پێش مانگی ئاداری 2018 بەشێوەی زێدەڕۆ دروستکراون تاپۆ دەکرێن. دەشڵێ: پێشر یاسای ژمارە 2ی ساڵی 2018 بۆ ڕێگریکردن لە زێدەڕۆیی دەرچووە و هەر خانووێکیش لە پێش ئەو ڕێکەوتە بەزێدەڕۆ دروستکرابێت، ئەو یاسایە دەیگرێتەوە بۆ تاپۆکردن.
دەربارەی دواکەوتنی جێبەجێکردنی یاساکەش ساسان عەونی، وەزیری شارەوانی و گەشتوگوزار ڕایدەگەیەنێت: بە هۆی پشووی فەرمانگەکان و قەدەغەی هاتوچۆ و ڤایرۆسی کۆرۆنا لە مانگی ئادار و نیسانی ئەمساڵ، نەتواندرا ڕێکارەکانی ئەو یاسایە جێبەجێ بکرێن، ئێستاش #وەزارەتی ناوخۆ#ی حکومەتی هەرێمی کوردستان ڕێنمایی بۆ هەموو پارێزگاکانی هەرێمی کوردستان و ئیدارە سەربەخۆکان دەرکردووە، بۆ ئەوەی یەکە ئیدارەییەکان دەستبکەن بە ڕێکارەکانی تاپۆکردنی ئەو خانووانە.
دەربارەی ڕێکارەکانی تاپۆکردنی ئەو خانووە زێدەڕۆییانەی کە یاساکە دەیانگرێتەوە، وەزیری شارەوانی و گەشتوگوزار دەڵێ: کەسی زێدەڕۆکار داواکارییەک پێشکەشی یەکە ئیدارییەکەی دەکات و یەکەی ئیدارییش لیژنەیەکی تایبەتی پێکهێناوە بۆ ڕاییکردنی کاروبارەکانی ئەو بابەتی تاپۆکردنە. هەروەها سەبارەت بە ڕێکارەکان لە شار و شارۆچکەکان، دەڵێ: خانووەکە لە ناو شارەکان نابێت لە 200 مەتر زیاتر بێت، لە قەزاکان 250 مەتر و ناحیەکانیش 300 مەتر زیاتر نەبن.
سەبارەت بە نرخی تاپۆکردنی ئەو خانووانە، ئاماژەی بەوە کرد: حکومەتی هەرێمی کوردستان بە ڕەچاوکردنی دۆخی ئابووری و بۆ زیاتر خزمەتکردنی هاووڵاتیان لە پڕۆژە یاساکەدا نرخی زۆر ڕەمزی پێشنیاز کردووە، لە سەنتەری پارێزگاکان مەتری لە نێوان 15 تا 30 هەزار دینار و لە شارۆچکەکان مەتری 10 تا 15 هەزار دینار و لە ناحیەکانیش مەتری 5 تا 8 هەزار دینارە. سەبارەت بە کەسوکاری شەهیدانیش ئاماژەی بەوە کرد، بە حوکمی بڕگەکانی یاساکە کەسوکاری پلە یەکی شەهیدان، ئەنفالکراون، کەمئەندامان ئەو حوکمە داراییە نایانگرێتەوە. هەروەها هەر زێدەڕۆییەک کرابێتە سەر زەوی پێکهاتە ئایینی و نەتەوەییەکانی هەرێمی کوردستانیش تاپۆ ناکرێن.
دەربارەی تاپۆکردنی زەوی کارت، ساسان عەونی وەزیری شارەوانی و گەشتوگوزار ڕایدەگەیەنێت: تاپۆکردنی زەوی کارت پڕۆسەیەکی بەردەوامە لە نێوان سەرۆکایەتیی شارەوانییەکان و ئەوانەی لە پارێزگاکانن لەگەڵ فەرمانگەی تۆمارکردنی خانووبەرەی وەزارەتی داد، ئەو پڕۆسەیە ئەگەر هیچ گرفتێکی یاسایی نەبووبێت بەردەوام بووە و بەشی زۆری ئەو زەوییە کارتانە کراونەتە سەنەدی خانوو و ڕادەستی شارەوانییەکان کراونەتەوە، ئەوانیش ڕادەستی هاووڵاتیانیان کردووەتەوە، تەنیا وەک نموونە ئێستا لە شاری #هەولێر# 6 هەزار سەنەدی دیکە لەلایەن فەرمانگەی تاپۆوە ئامادە کراون، بە نووسراو و ڕێنماییش هەموو سەرۆکایەتی شارەوانی و بەڕێوەبەرایەتییە گشتییەکانی شارەوانییەکان ئاگادار کراونەتەوە، پەلە بکەن بۆ زیادکردنی فەرمانبەر و تیمی ئەندازیاری و هونەری و ئیداری و یاسایی بۆ ئەوەی پرۆسەکە خێراتر بێت.
راگەیاندنی وەزارەتی شارەوانی و گەشتوگوزار
#11-05-2020#

کوردۆ عومەر، گوتەبێژی #وەزارەتی شارەوانی و گەشتوگوزار# ڕاگەیاند، دوای ڕەزامەندیی ئەنجوومەنی وەزیرانی ‏هەرێمی کوردستان لەسەر دروستکردنەوەی ئەنجوومەنی شارەوانییەکان، ‏ئێستا لە #هەولێر# ‏ئەنجوومەنەکە دروستکراوە و لە شارەکانی دیکەش سەرقاڵی دروست ‏کردنین.
گوتەبێژی وەزارەتی شارەوانی و گشتوگوزار ئاماژەی بەوە دا، ئەو ئەنجوومەنە ئاگاداری سەرجەم بڕیار و ‏گرێبەستەکانی شارەکە دەبێت‏.
بەپێی ‏پەیڕەوی نوێی ئەنجوومەنی شارەوانییەکان، 75%ی ئەندامانی ‏ئەنجوومەنەکان لە سەرۆکی فەرمانگە حکومییەکانی شار و ‏شارۆچکەکان پێک دێن و 25%یشی لە نوێنەری ڕێکخراوە ناحکومییەکان ‏و سەندیکا و ڕێکخراوە پیشەییە تایبەتمەندەکان دەبن.‏ هاوکات لە هەرێمی کوردستاندا 157 شارەوانی هەن.‏

دەقی ڕاگەیەندراوەکەی وەزارەتی شارەوانی و گەشتوگوزار:
سەبارەت بە بڵاوبوونەوەی هەواڵێک لەبارەی ڕاگرتنی پرۆژەی شەقامی 100 مەتریی #سلێمانی# لەلایەن وەزارەتی شارەوانی و گەشتوگوزارەوە، بۆ هەموو لایەکی ڕوون دەکەینەوە کە کاری هیچ پرۆژەیەک لە سەرتاسەری کوردستان بە کاری پرۆژەی 100 مەتریی سلێمانییەوە، نە لەلایەن وەزارەتی شارەوانی و گەشتوگوزارەوە، نە لەلایەن هیچ سەرۆکایەتییەکی شارەوانی ڕانەگیراون و ئێمە بە سەرسووڕمانەوە ئەو هەواڵەمان لە میدیاکانەوە بیستووە.
حکومەتی هەرێمی کوردستان، ئەوپەڕی ئاسانکاری و پشتگیری لە کۆمپانیا خۆماڵییەکان کردووە و بەردەوامیش دەبێت لە پشتگیریکردنیان، هەروەها بودجەی پێویستی بۆ سەرجەم پڕۆژەکان تەرخان کردووە.
ناوهێنانی وەزارەت بە ناڕاستی و ڕاگرتنی کاری پرۆژە بەدەر لە گرێبەست، پێچەوانەی بڕگەکانی گرێبەستە و لەو بارەیەوە وەزارەت ڕێکاری پێویست دەگرێتە بەر.
وەزارەتی شارەوانی و گەشتوگوزار[1]

⚠️ تێبینی: ئەم بابەتە بە ڕێنووسی سەرچاوەی ئاماژە پێکراو نووسراوە، کوردیپێدیا هیچ دەستکارییەکی نەکردووە!