ڕەمزی نافیع ڕەشید سیمبۆل و ناوێکی دیار لە مێژووی کورد و شاری هەولێرهەولێر
(1917-1947)
ڕەمزی ساڵی 1917 لە شاری هەولێر لەبنەماڵەیێکی خانەدان و خواپێداو لەدایک بووە، خوێندنی سەرەتایی و ناوەندی لە هەولێر تەواوکردووە، بۆ خوێندنی ئامادەیی چووەتە کەرکووککەرکووک و ساڵ 1937-1938 پێنجی زانستی لەبەغدا تەواو دەکات و ناوی بۆ ئەزموونی بەکەلۆریا دەردەچێت، بەڵام بە بڕیارێکی کت و پڕ ڕوودەکاتە بەیرووت و ساڵی 1939 لە زانکۆی ئەمریکی دوای دووساڵ خوێندن پلەی (فرێشمان) ی پێ دەبەخشرێ، پاشان کۆلیجی ڕۆبەرت لە ئەستەمبۆڵ تەواودەکات.

ئۆپەراسیۆنی ماموت 1943
ساڵی 1942 ئەڵمانیا بەهۆی فراوانی بەرەی شەڕەکانییەوە، زۆر پێویستی بە وزە بوو بۆیە ئاڕاستەی هێرشکردنی بۆ ڕووسیا، بەرەو شاری مایکۆب و گرۆزنێ و باکۆ گۆڕی.. هێرشی برد تا دەست بەسەر بیرە نەوتەکانی ئەو ناوچانەدا بگرێت، لە باکووری ئەفریقاش فەرماندەی ئەڵمانی بەناوبانگ ڕۆمل تا سنووری میسر ڕۆیشتبوو، کوردستان دەکەوێتە نێوان ئەم دوو جوگرافیایەوە.

لەو سەردەمەدا، گۆتفرید یۆهانس میولەر پڕۆژەیەکی ئامادە دەکات بۆ موخابەراتی ئەڵمانی دەربارەی ناردنی چەند کەسێک بۆ کوردستان تاوەکوو کورد هانبدەن دژی ئینگلیز و ڕاپەڕین بکەن و دەستبگرن بەسەر بیرەنەوتەکانی کەرکووک وموسڵدا.

میولەر خۆی ساڵی 1936 سەردانی کوردستانی کردبوو پێشتر و شێخ مەحمودی ناسیبوو هەروەها لەگەڵ شیخ لەتیفدا سەردانی ناوچەی پشدەری کردبوو و ئاغاکانی ئەوناوەی دەناسی، ئەمە وایلێکرد خۆی وەک شارەزا لەکاروباری کورد خۆی بە مخابراتی ئەڵمانی بناسێنێت، ساڵێک دوای هاتنەوەشی پەڕتووکێکی بڵاوکردەوە بە ناونیشانی خۆکوتانە ناو کوردستانی داخراو پەڕتووکەکە کراوە بە کوردی لەدەزگای ژین لە سلێمانی چاپکراوە.

ئۆپراسینەکەی میولەر بەناوی شێخ مەحمودەوە بوو بەڵام بۆ ئەوەی ئاشکرا نەبێت، چەند پیتێکیان لێ لادا بوو mahmut=mamumutماموت.

دەبوایە لەم ئۆپراسیۆنە نهێنییەدا کوردێکیان لەگەڵدا بێت چونکە بێ کورد نەدەکرا بۆیە لەکەسێک دەگەران، ئەوەبوو گەنجێکیان دۆزۆەوە بەناوی ڕەمزی نافع ڕەشید ئاغا کە لەبنەماڵەی ڕەشید ئاغا بوو کاپتن های لە پەڕتووکی دووساڵ لە کوردستان باسی دەکات وەک بەهێزترین پیاوی هەولێر و دژ بە ئینگلیز.
ئەندامانی تری ئۆپراسیۆنە جۆرج کۆنیچنی و هۆفمان ناوێک دەبن کە تەنیا لەبەر فارسی زانین بەشداری دەکەن.

ڕەمزی نافع ڕەشید ئاغا ئەندامی حزبی هیوا دەیێت وساڵی 1939-1940 لە زانکۆی ئەمریکی لەبیروت دەخوێنێت و دوایی دەگەڕێتەوە هەولێر و دەچێت بە مەبەستی خوێندن لە تورکیا دەیەوێت لەرۆبەرت کۆلێج وەربگیرێت، لەوکاتەدا جاسوسێکی ئەڵمانی پێی دەڵێت بۆ ناچیت لەئەڵمانیا بخوێنیت؟ ئەویش ڕازی دەبێت، ئەو نازانێت کە ئەڵمان بەتەمای چین، لەوێ پێی دەڵێن ئێمە بەتەمای کردەوەیەکی وان بۆ کورد و میولەر پێی دەڵێت من وەعدم لەهیتلەر وەرگرتووە کەدەوڵەتی کوردی دابمەزرێنین بەڵام ئەمە تە نها بۆ ئەوە بوو کە ڕەمزی ڕازی بێت و نەڵێت نا لەوماوەیەدا نزیکەی 6 مانگ خۆیان بۆ کردەوە کە ئامادە دەکەن ڕەمزی 4 مانگ لەگەڵیان دەبێت، لەوێ جلی کوردی بۆخۆیان دەدوورن و ئاڵایەکی کوردستانیش درووست دەکەن وەک ئەم ئاڵایەی خۆمان بووە ئێستا و پێش ڕۆژێک لە هاتنیان بۆ کوردستان بەرزی دەکەنە وە لەبینایەی وەزارەتی بەرگری ئەلمانی.
دوایی بە فڕۆکە دێن بۆ ئۆکرانیا و لە دورگەی قرم شەوێک دەمێننەوە و دواتر بەرێدەکەون بۆ کوردستان، کەدەگەنە کوردستان لەجیاتی ئەوەی لە ناوچەی پشدەر بەپەرەشووت خۆیان هەڵدەن لەنزیک تل کیف لای موسڵ خۆیان هەڵدەدەن کە 200کلم لە ئامانجیان دوورە لەوێوە دەبێت بەپێ بڕۆن بۆ هەولێر.[1]

دەگەنە هەولێر و هەموو پۆلیس و سووپای ئینگلیز بەدوایانەوە دەگەرێن، چونکە پەرەشووت و هەموو سندوقی چەک و پارە و شتوومەکەکانیان کەشف ببوو، ماڵی ڕەمزی ناتوانن داڵدەیان بدەن، دەچن بۆ گوندێکی ماڵی مامی لە بنەسڵاوە و لە ئەشکەوتێک خۆیان حەشار دەدەن و دوایی لەگەڵ قاچاغچییەک ڕێکدەکەون کەبیانبات بۆ تورکیا بەڵام ئەو خەبەریان لێ دەدات چونکە پارەی پاداشتی حکومەت بۆ ئاشکراکردنیان زۆرتر بووە.
ئەوان لە 17 حوزەیرانی 1943 هاتنە کوردستان و لە 29 حوزەیرانی 1943 دەستگیرکران و بردران بۆ هەولێر و موسڵ و میسر و تا جەنگ تەواو بوو، میولەر و هۆفمان و کۆنێچنی ئازادکران، ڕەمزی حوکمی ئیعدامی بۆ دەرچوو و دوایی حوکمەکەی بوو هەتاهەتایی کەمکراوەیە و لە 1946 بەهۆی نەخۆشی دەروونییەوە ئازادکرا و لە 1949 بە 32 ساڵی کۆچی دوایی کرد.[2]