پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
بێهزاد خوسرەوی
07-09-2024
شەنە بەکر
پەرتووکخانە
دابەشکاری ئیمپڕیالیستی لەسەر خاکی کوردستان 1915-1925
07-09-2024
شادی ئاکۆیی
پەرتووکخانە
یاسای تونجەلی 1935 و جینۆسایدی دێرسم
07-09-2024
شادی ئاکۆیی
ژیاننامە
ئارش مستەفا کامیل
06-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ژیلان دلێر هاشم
06-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
بێستون عادل عەلی
06-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
کەژاڵ جهابخش محەمەد
06-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
فندێ فندێ
06-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
پەرتووکخانە
ڕێبەری دادگایی دادپەروەرانە لە هەرێمی کوردستان
06-09-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
بیرەوەریەکانی مردوویێکی عێراقی
06-09-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت
  534,910
وێنە
  109,034
پەرتووک PDF
  20,149
فایلی پەیوەندیدار
  103,037
ڤیدیۆ
  1,508
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
305,732
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,614
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,933
عربي - Arabic 
30,020
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
17,620
فارسی - Farsi 
9,236
English - English 
7,500
Türkçe - Turkish 
3,664
لوڕی - Kurdish Luri 
1,691
Deutsch - German 
1,631
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
343
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
66
Español - Spanish 
51
Հայերեն - Armenian 
50
Polski - Polish 
49
Italiano - Italian 
48
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
26
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
18
Norsk - Norwegian 
16
Ελληνική - Greek 
14
עברית - Hebrew 
14
Fins - Finnish 
12
Тоҷикӣ - Tajik 
7
Português - Portuguese 
7
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
5
Catalana - Catalana 
3
ქართველი - Georgian 
3
Čeština - Czech 
2
Kiswahili سَوَاحِلي -  
2
Srpski - Serbian 
2
Hrvatski - Croatian 
2
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Lietuvių - Lithuanian 
1
Cebuano - Cebuano 
1
балгарская - Bulgarian 
1
हिन्दी - Hindi 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
130,250
پەرتووکخانە 
25,510
ژیاننامە 
25,096
کورتەباس 
17,879
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,633
پەند و ئیدیۆم 
13,517
شوێنەکان 
11,997
شەهیدان 
11,570
کۆمەڵکوژی 
10,898
هۆنراوە 
10,261
بەڵگەنامەکان 
8,335
وێنە و پێناس 
7,335
ئامار و ڕاپرسی 
4,624
کلتوور - مەتەڵ 
3,150
ناوی کوردی 
2,237
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,458
ڤیدیۆ 
1,408
پۆلێننەکراو 
990
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
819
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
740
شوێنەوار و کۆنینە 
636
فەرمانگەکان  
276
گیانلەبەرانی کوردستان 
243
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
185
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
21
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
323
PDF 
31,148
MP4 
2,483
IMG 
199,563
∑   تێکڕا 
233,517
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
شوێنەکان
کرماشان
شەهیدان
عەولە سیسی چایچی
کورتەباس
گوللەبارانکردنی 11 کورد لە ...
ژیاننامە
سەدات ئاکباش
ژیاننامە
ئاژوان کیانی
Армянская интелегенция о курдах и их культуре
مێگا-داتای کوردیپێدیا، یارمەتیدەرێکی باشە بۆ بڕیارە کۆمەڵایەتی، سیاسی و نەتەوەییەکان.. داتا بڕیاردەرە!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: Pусский - Russian
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî0
English0
کرمانجی0
هەورامی0
لوڕی0
لەکی0
Zazakî0
عربي0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Français0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Catalana0
Cebuano0
Čeština0
Esperanto0
Fins0
Hrvatski0
Kiswahili سَوَاحِلي0
Lietuvių0
Norsk0
Ozbek0
Polski0
Português0
Srpski0
балгарская0
Тоҷикӣ0
Հայերեն0
ترکمانی0
हिन्दी0
ქართველი0
中国的0
日本人0

Армянская интелегенция о курдах и их культуре

Армянская интелегенция о курдах и их культуре
Армянская интелегенция о курдах и их культуре.

О курдах и их культуре в целом никто, пожалуй, не написал так много и не оставил столько для истории,
как представители армянской интеллигенции, ее ученые и писатели. И это вполне естественно.
Во-первых, армяне и курды на протяжении веков были соседями, и, как отмечает известный армянский историк Акоп Мандалян со ссылкой на исторические источники, это соседство тянется еще с V века до нашей эры. Но другой армянский историк, И. Орбели, пишет, что еще в I веке до н.э., во времена Тиграна Великого, эмир соседнего государства Курдистан, которому подчинялись области Мокса и Ахзника, занимал в системе управления армянского царя главную должность.
Во-вторых, во многих областях Армении армяне и курды издавна жили бок о бок, на одном уровне вели хозяйство и в равной степени одинаково угнетались как в социальном, так и национальном плане. Таким образом, их дружба и культурные связи тоже были вполне закономерными и естественными. Вспомним о том, что между курдами и армянами был такой обычай – братание. Когда курд делал своим побратимом армянина, это означало сделать его своим близким другом и даже родственником, и такого рода отношения высоко ценились и почитались. Как говорил известному армянскому писателю Раффи один беженец-армянин, «мы, курды и армяне, – братья, мы стали побратимами».
В-третьих, во многих местностях армяне и курды общались между собой на армянском и курдском, и оба языка были одинаково близки им по духу. В особенности это было присуще езидам, которые, кроме родного языка, хорошо знали армянский и свободно на нем говорили. Об этом еще в 1970-х годах XIX века писала газета «Мшак», публикуя материал о езидах Эриванской губернии: «Армянские беженцы и езиды хорошие друзья. Все езиды говорят по-армянски».
Схожесть условий, в которых велось хозяйство, и одинаковый быт обоих народов сыграли важную роль в деле укрепления и развития культурных и духовных связей между армянами и курдами. Не секрет, что оба народа почитали святыни друг друга, и не только. Так, было вполне естественным то, что известные и авторитетные представители как курдов, так и армян пользовались большим уважением обеих сторон. Видный армянский этнограф Ерванд Лалаянц пишет: «Гора Балат, которая расположена между Нордузом и Хорасаном, почитается армянами и курдами». Далее Лалаянц отмечает, что легенда о битве между Гайком и Бэлом распространилась также среди курдов горы Шахид, и в итоге курды стали почитать эту гору священной и больше никогда не пасли там свои отары. О Григоре Нарекаци среди курдов слагались легенды. Его именем были названы многие деревья, которые чтут как армяне, так и курды.
Во многих местностях оба народа активно участвовали в отмечаемых событиях и вместе радовались и горевали – на похоронах, на свадьбах или праздниках.
Географическая близость и даже схожесть климата в тех местностях, где совместно проживали курды и армяне (в особенности это касается горного ландшафта Армении), тоже, в свою очередь, повлияли на сходство конкретных образцов материальной культуры обоих народов. В большинстве случаев их оружие и снаряжение были так похожи, что практически не отличались друг от друга. Кроме того, как пишет Лалаянц, также не было разницы между национальными мужскими костюмами армян и курдов области Васпуракан.
«Близость армян и курдов, которая тянется из глубины веков, – писал великий армянский историк Левон Орбели, – без сомнения, оставила большое влияние на оба народа и сделала похожими много пластов, из которых состоит их духовная культура».
Соседство, схожесть жизненных условий, принципов ведения хозяйства, одинаковый быт, близость духовной культуры – вот основные причины, по которым прогрессивные представители армянской интеллигенции проявляли такой большой интерес в отношении курдского народа, его истории, фольклора и культуры. Они оставили нам такое огромное количество ценных сведений, которые, если будут целенаправленно и полностью собраны, подготовлены и обобщены, то смогут превратиться в многотомное издание, без использования которого сведения об истории нашего народа и его духовной культуре окажутся неполными.
В данной статье мы приведем лишь несколько примеров того, что говорили о нашем народе представители армянской интеллектуальной мысли.
Конечно, в истории армянского народа было немало прогрессивных ученых, которые в своих трудах уделили внимание курдскому народу и много писали о нем. Однако в области исследования курдской истории, этнографии, фольклора, языка и других сферах его культуры, пожалуй, никто не проделал такую огромную работу, как основатель новой армянской литературы, писатель и великий просветитель Хачатур Абовян. (Об Х.Абовяне и курдском народе я уже написал подробную статью, которая была опубликована в газете «Рйа таза», №2, 2003).
Другим видным курдоведом после Х.Абовяна был известный армянский профессор С. Егиазаров. Его исследовательская деятельность основывалась на непосредственных контактах с представителями нашего народа. Он хорошо знал курдский язык, долго жил среди курдов, уделил много внимания их истории, быту, устному творчеству, в результате чего подготовил на русском языке весьма ценную научную работу «Краткий этнографический очерк о курдах Эриванской губернии» и курдский словарь. Необходимо отметить, что вышеупомянутая работа впервые была опубликована в виде цикла статей в армянской газете «Ардзаганк» в 1884 году и привлекла большое внимание читателей.
В области курдоведения была проведена большая работа и другим армянским прогрессивным мыслителем – Арменаком Сафрастяном. Он занимался на Ближнем Востоке дипломатической деятельностью и был хорошо осведомлен о многих важных исторических событиях, связанных с курдами. Кроме нескольких статей, опубликованных в газете «Арев» («Солнце»), он также написал ценную работу под названием «Курды и Курдистан». Несколько ее глав вышли в свет на английском языке, но в целом данный труд так и остался неопубликованным. В одном из своих писем он пишет: «Я в целом подготовил историю езидов, в том числе и их духовную книгу “Kitêba cilwa” и “Mesh’efa r’eş” на курдском языке и с переводом на армянский, со всеми комментариями, о которых было написано на Западе… Рукопись этой истории уже готова».
Другой армянский мыслитель Хостикян в своей статье «Курды» приводит интересные сведения о езидах. «Езидские священники организованы по классовому принципу, – пишет он. – Их основная святыня – это Лалыш, где похоронен Шейх Ади. Это был активный пропагандист и реформатор езидской религии и автор книги “Kitêba cilwa”. Шейх Ади был человеком XII века, конечно, нашей эры. О Шейхе Ади писали и упоминали турецкие историки. В 1415 году мусульмане вскрыли его могилу, которую потом езиды вновь привели в надлежащий вид. Каждый год, в день его рождения, 23 сентября, у его могилы 7 дней отмечается праздник».
Громадный вклад в развитие курдоведения внесли академики Иосиф Орбели, Левон Орбели и другие исследователи. Их работы и статьи о курдах и Курдистане заняли свое достойное место в золотой сокровищнице этой науки. Академик Иосиф Орбели был не только прославленным курдоведом, но и большим другом курдского народа. Под его руководством в Ленинграде (ныне Санкт-Петербурге) был открыт Кабинет курдоведения, и именно благодаря ему многие курдские юноши и девушки стали видными курдоведами. Известны его слова об Ахмаде Хани, которого знаменитый ученый поставил в один ряд с такими гениями литературы Востока, как Фирдоуси, Низами, Руставели. Он высоко ценил наш фольклор, особенно сюжет дружбы и побратимства Маме и Каратаждина, и, как свидетельствуют очевидцы, во время блокады Ленинграда, в своих выступлениях перед фронтовиками Орбели всегда приводил их пример как образец настоящей дружбы и преданности. Известен также его курдско-русский словарь, подготовленный на основе диалекта курдов Мокса.
Абовян, Срванзстян, Раффи, Егиазаров, Мовсисян (Бенсе), Исаакян, Зарьян, Кочар и многие другие высоко оценивали фольклор нашего народа и указывали на его большое значение. Вот что пишет об этом Аветик Исаакян в своих записях под названием «Моему курдскому другу»: «В детстве у меня было много курдов-друзей, и я часто приезжал к ним. Я был у них в гостях и в Алагязе, и в районах Ширака, Нахичевана, Дигора.
Я всегда интересовался положением курдов.
Пастухами нашей деревни были Махсо и Аджо, жители сел Каракалы и Палмута. С ранней весны до самой осени они пасли наши стада, а осенью уходили в свои аулы, чтобы весной снова вернуться.
Махсо замечательно играл на свирели, а Аджо был певцом. Они пели задушевные песни своего народа. Я с наслаждением слушал их песни, сказки и эпические произведения, курдский фольклор, который полюбился мне с самого детства и который я люблю до сих пор. И я желаю своим товарищам-курдам по перу, чтобы они как можно больше использовали свой богатый фольклор и поставили бы его в основу своей новой литературы».
Аветик Исаакян действительно был другом нашего народа и горячо симпатизировал ему. Аджие Джнди в одной из своих статей написал следующее: «Я помню, как во время очередного собрания руководства Союза писателей, которое проходило осенью 1937 года, я давал доклад о перспективах развития курдской советской литературы. Аветик Исаакян, который несколько месяцев назад вернулся на родину, в своей речи отметил большую важность вопроса развития новой курдской литературы в Советской Армении». В своей речи он также отметил, как велика значимость этой литературы для многомиллионного курдского народа, проживающего за рубежом, и привел следующий пример: «Когда я был в Париже, вместе с другими книгами я купил также учебники курдского языка, которые были изданы в Ереване. Один мой знакомый курд, человек образованный, когда увидел эти учебники, прижал их к сердцу и в сильном волнении и со слезами на глазах поблагодарил советское правительство и армянский народ за издание учебников курдского языка и открытие курдских школ».
О высоком творческом потенциале курдов, об их устной литературе также положительно отзывался и Наири Зарьян. «Курдский народ, – писал он, – очень богат в плане народного фольклора. Курдский эпос со своим великолепным и разнообразным содержанием, глубиной чувств и роскошным восточным колоритом может поспорить с самыми лучшими восточными эпосами».
Армянские писатели и филологи, ознакомившись поближе с образцами курдского фольклора, почувствовали, насколько объективно он отражает жизнь этого народа, его историю и быт. «Песни курдских ашугов, – писал Раффи, – не были простыми, обычными песнями. В них отражалось целое мировоззрение, которое народным певцом было взято из жизни».
Курдское устное народное творчество отражает национальный характер этого народа, и вот как об этом пишет Раффи: «До сегодняшнего дня мне еще не удалось услышать такую песню, которая так соответствовала бы национальному характеру и настолько полно и многогранно показывала народную душу, как курдские песни».
Известно, что живущий в Америке армянский поэт Карапет Ситал два раза подвергал литературной обработке нашу известную народную поэму «Мам и Зин». В первый раз он изменил национальность Маме и «превратил» его в армянина. В последующем он горячо раскаялся в этом и, приступив ко второй обработке, все вернул на свои места, то есть вновь «передал» Маме нашему народу. Об этом он написал в своем предисловии следующее: «Пусть это будет считаться моим долгом перед нашим соседним народом – великим, мужественным и непобежденным. И хотя сегодня этот героический народ страдает под гнетом иностранных захватчиков, недалек тот день, когда он станет окончательно свободен».
В целом представители армянской интеллигенции очень доброжелательно писали о нашем народе и оставили нам много важных сведений и материалов. Конечно, трудно в пределах одной статьи рассказать обо всех. Но те примеры, которые мы привели, вполне достаточны, чтобы убедиться в том, что только друзья могут так писать о нашем народе и так оценить его характер и духовную культуру. И это обстоятельство становится еще более очевидным, когда сравниваешь сказанное ими с тем, что говорили и писали про курдов, в частности, те или иные путешественники, турецкие и некоторые другие восточные ученые, в высказываемом мнении которых превалируют вражда и неприязнь к нашему народу, а нередко и откровенная клевета.
Март, 2003 г.
P.S. Эту статью я написал много лет назад, еще во время советской власти, и она была передана по курдскому радио в Ереване. Опубликовал я ее намного позже, в 2003 году, в газете «Рйа таза». К сожалению, со времени провозглашения Арменией независимости те традиции, о которых идет речь в моей статье, уже не имеют продолжения.
ИЗ СТРАНИЦ ГАЗЕТЫ «РЙА ТАЗА»
АМАРИКЕ САРДАР

Перевод с курдского
Нуре САРДАРЯН (Нура Амарик).
Газета «Свободный Курдистан» № 3, 02-04-2014
[1]
ئەم بابەتە بەزمانی (Pусский) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
Этот пункт был написан в (Pусский) языке, нажмите на значок , чтобы открыть элемент на языке оригинала!
ئەم بابەتە 521 جار بینراوە
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | Pусский | kurdish.ru 26-06-2023
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 5
1. ژیاننامە Emerîkê Serdar
2. ژیاننامە Emerîkê Serdar
3. ژیاننامە AМAРИКE СAРДАР
4. ژیاننامە Ամարիկե Սարդար
1. ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 02-04-2014
زمانی بابەت: Pусский
ڕۆژی دەرچوون: 02-04-2014 (10 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: یاداشت
جۆری دۆکومێنت: وەرگێڕدراو
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: ڕووسی
شار و شارۆچکەکان: یەریڤان
فۆڵدەرەکان: کوردانی تاراوگە
وڵات - هەرێم: ئەرمەنستان
وەرگێڕدراو لە زمانی: کرمانجیی سەروو - تیپی لاتینی
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 98%
98%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ڕاپەر عوسمان عوزێری )ەوە لە: 26-06-2023 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( هاوڕێ باخەوان )ەوە لە: 27-06-2023 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( هاوڕێ باخەوان )ەوە لە: 26-06-2023 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 521 جار بینراوە
فایلی پەیوەستکراو - ڤێرشن
جۆر ڤێرشن ناوی تۆمارکار
فایلی PDF 1.0.1515 KB 101 26-06-2023 ڕاپەر عوسمان عوزێریڕ.ع.ع.
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
وێنە و پێناس
ناوبازاڕی ڕواندز ساڵی 2022
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای ئامەد
وێنە و پێناس
ناوبازاڕی ڕواندز لە ساڵی 1971
پەرتووکخانە
یاسای تونجەلی 1935 و جینۆسایدی دێرسم
پەرتووکخانە
دابەشکاری ئیمپڕیالیستی لەسەر خاکی کوردستان 1915-1925
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم
ژیاننامە
موعتەسەم ئەحمەد حەمەد ئەمین
ژیاننامە
بێری یاسین حسێن
ژیاننامە
فندێ فندێ
کورتەباس
خۆشەویستی بەهێزترە
ژیاننامە
بێستون عادل عەلی
وێنە و پێناس
ئیبراهیم عەلی ڕواندزی و وشیار عەریف ڕەشید ڕواندزی لە ساڵی 1975
شوێنەوار و کۆنینە
زیندان سلێمان... شوێنی تەقوای زەردەشتییەکان
ژیاننامە
عەتیە محەمەد کەریم
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
پەرتووکخانە
بیرەوەریەکانی مردوویێکی عێراقی
وێنە و پێناس
سێ کەسایەتی ناوچەی ڕواندز کۆتایی ساڵانی شەستەکان
ژیاننامە
نور سۆران
ژیاننامە
بێهزاد خوسرەوی
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
ژیاننامە
ئارش مستەفا کامیل
ژیاننامە
کەژاڵ جهابخش محەمەد
کورتەباس
دیسان ڕەخنە و ڕەخنەکاری
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
وێنە و پێناس
چەند کەسایەتییەکی گوندی گەرەوان
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 2
ژیاننامە
ژیلان دلێر هاشم
کورتەباس
ڕاووشکار لە کوردەواری دا
پەرتووکخانە
ماچ 2
کورتەباس
کەوچکێک شەکر بۆ قاوەی تاڵ
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی حەوش کوروو
کورتەباس
سەید ئەحمەدی خانەقا لە هەڵوێستێکی جوامێری دا
پەرتووکخانە
شوێنەوارنامە - وەشانی 3
پەرتووکخانە
ڕێبەری دادگایی دادپەروەرانە لە هەرێمی کوردستان

ڕۆژەڤ
شوێنەکان
کرماشان
08-11-2008
هاوڕێ باخەوان
کرماشان
شەهیدان
عەولە سیسی چایچی
03-07-2011
هاوڕێ باخەوان
عەولە سیسی چایچی
کورتەباس
گوللەبارانکردنی 11 کورد لە فڕۆکەخانەی سنە لە 27-08-1979
05-05-2013
هاوڕێ باخەوان
گوللەبارانکردنی 11 کورد لە فڕۆکەخانەی سنە لە 27-08-1979
ژیاننامە
سەدات ئاکباش
08-09-2015
هاوڕێ باخەوان
سەدات ئاکباش
ژیاننامە
ئاژوان کیانی
28-05-2024
شادی ئاکۆیی
ئاژوان کیانی
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
بێهزاد خوسرەوی
07-09-2024
شەنە بەکر
پەرتووکخانە
دابەشکاری ئیمپڕیالیستی لەسەر خاکی کوردستان 1915-1925
07-09-2024
شادی ئاکۆیی
پەرتووکخانە
یاسای تونجەلی 1935 و جینۆسایدی دێرسم
07-09-2024
شادی ئاکۆیی
ژیاننامە
ئارش مستەفا کامیل
06-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ژیلان دلێر هاشم
06-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
بێستون عادل عەلی
06-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
کەژاڵ جهابخش محەمەد
06-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
فندێ فندێ
06-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
پەرتووکخانە
ڕێبەری دادگایی دادپەروەرانە لە هەرێمی کوردستان
06-09-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
بیرەوەریەکانی مردوویێکی عێراقی
06-09-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت
  534,910
وێنە
  109,034
پەرتووک PDF
  20,149
فایلی پەیوەندیدار
  103,037
ڤیدیۆ
  1,508
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
305,732
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,614
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,933
عربي - Arabic 
30,020
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
17,620
فارسی - Farsi 
9,236
English - English 
7,500
Türkçe - Turkish 
3,664
لوڕی - Kurdish Luri 
1,691
Deutsch - German 
1,631
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
343
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
66
Español - Spanish 
51
Հայերեն - Armenian 
50
Polski - Polish 
49
Italiano - Italian 
48
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
26
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
18
Norsk - Norwegian 
16
Ελληνική - Greek 
14
עברית - Hebrew 
14
Fins - Finnish 
12
Тоҷикӣ - Tajik 
7
Português - Portuguese 
7
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
5
Catalana - Catalana 
3
ქართველი - Georgian 
3
Čeština - Czech 
2
Kiswahili سَوَاحِلي -  
2
Srpski - Serbian 
2
Hrvatski - Croatian 
2
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Lietuvių - Lithuanian 
1
Cebuano - Cebuano 
1
балгарская - Bulgarian 
1
हिन्दी - Hindi 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
130,250
پەرتووکخانە 
25,510
ژیاننامە 
25,096
کورتەباس 
17,879
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,633
پەند و ئیدیۆم 
13,517
شوێنەکان 
11,997
شەهیدان 
11,570
کۆمەڵکوژی 
10,898
هۆنراوە 
10,261
بەڵگەنامەکان 
8,335
وێنە و پێناس 
7,335
ئامار و ڕاپرسی 
4,624
کلتوور - مەتەڵ 
3,150
ناوی کوردی 
2,237
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,458
ڤیدیۆ 
1,408
پۆلێننەکراو 
990
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
819
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
740
شوێنەوار و کۆنینە 
636
فەرمانگەکان  
276
گیانلەبەرانی کوردستان 
243
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
185
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
21
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
323
PDF 
31,148
MP4 
2,483
IMG 
199,563
∑   تێکڕا 
233,517
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
وێنە و پێناس
ناوبازاڕی ڕواندز ساڵی 2022
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای ئامەد
وێنە و پێناس
ناوبازاڕی ڕواندز لە ساڵی 1971
پەرتووکخانە
یاسای تونجەلی 1935 و جینۆسایدی دێرسم
پەرتووکخانە
دابەشکاری ئیمپڕیالیستی لەسەر خاکی کوردستان 1915-1925
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم
ژیاننامە
موعتەسەم ئەحمەد حەمەد ئەمین
ژیاننامە
بێری یاسین حسێن
ژیاننامە
فندێ فندێ
کورتەباس
خۆشەویستی بەهێزترە
ژیاننامە
بێستون عادل عەلی
وێنە و پێناس
ئیبراهیم عەلی ڕواندزی و وشیار عەریف ڕەشید ڕواندزی لە ساڵی 1975
شوێنەوار و کۆنینە
زیندان سلێمان... شوێنی تەقوای زەردەشتییەکان
ژیاننامە
عەتیە محەمەد کەریم
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
پەرتووکخانە
بیرەوەریەکانی مردوویێکی عێراقی
وێنە و پێناس
سێ کەسایەتی ناوچەی ڕواندز کۆتایی ساڵانی شەستەکان
ژیاننامە
نور سۆران
ژیاننامە
بێهزاد خوسرەوی
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
ژیاننامە
ئارش مستەفا کامیل
ژیاننامە
کەژاڵ جهابخش محەمەد
کورتەباس
دیسان ڕەخنە و ڕەخنەکاری
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
وێنە و پێناس
چەند کەسایەتییەکی گوندی گەرەوان
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 2
ژیاننامە
ژیلان دلێر هاشم
کورتەباس
ڕاووشکار لە کوردەواری دا
پەرتووکخانە
ماچ 2
کورتەباس
کەوچکێک شەکر بۆ قاوەی تاڵ
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی حەوش کوروو
کورتەباس
سەید ئەحمەدی خانەقا لە هەڵوێستێکی جوامێری دا
پەرتووکخانە
شوێنەوارنامە - وەشانی 3
پەرتووکخانە
ڕێبەری دادگایی دادپەروەرانە لە هەرێمی کوردستان
فۆڵدەرەکان
وشە و دەستەواژە - وڵات - هەرێم - ڕۆژهەڵاتی کوردستان پەرتووکخانە - پۆلێنی ناوەڕۆک - پڕۆگرامی خوێندن پەرتووکخانە - پۆلێنی ناوەڕۆک - ئەدەبی / ڕەخنەی ئەدەبی پەرتووکخانە - پۆلێنی ناوەڕۆک - زمانەوانی و ڕێزمان پەرتووکخانە - جۆری دۆکومێنت - زمانی یەکەم پەرتووکخانە - زمان - شێوەزار - کرمانجیی ناوەڕاست پەرتووکخانە - وڵات - هەرێم - باشووری کوردستان پەرتووکخانە - فایلی PDF - بەڵێ کورتەباس - پۆلێنی ناوەڕۆک - زمانەوانی و ڕێزمان کورتەباس - پۆلێنی ناوەڕۆک - لێکۆڵینەوە

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.83
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 1.437 چرکە!