پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
بێهزاد خوسرەوی
07-09-2024
شەنە بەکر
پەرتووکخانە
دابەشکاری ئیمپڕیالیستی لەسەر خاکی کوردستان 1915-1925
07-09-2024
شادی ئاکۆیی
پەرتووکخانە
یاسای تونجەلی 1935 و جینۆسایدی دێرسم
07-09-2024
شادی ئاکۆیی
ژیاننامە
ئارش مستەفا کامیل
06-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ژیلان دلێر هاشم
06-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
بێستون عادل عەلی
06-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
کەژاڵ جهابخش محەمەد
06-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
فندێ فندێ
06-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
پەرتووکخانە
ڕێبەری دادگایی دادپەروەرانە لە هەرێمی کوردستان
06-09-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
بیرەوەریەکانی مردوویێکی عێراقی
06-09-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت
  534,893
وێنە
  109,038
پەرتووک PDF
  20,149
فایلی پەیوەندیدار
  103,058
ڤیدیۆ
  1,508
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
305,775
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,614
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,934
عربي - Arabic 
30,022
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
17,639
فارسی - Farsi 
9,243
English - English 
7,506
Türkçe - Turkish 
3,664
لوڕی - Kurdish Luri 
1,691
Deutsch - German 
1,633
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
343
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
66
Español - Spanish 
51
Հայերեն - Armenian 
50
Polski - Polish 
49
Italiano - Italian 
49
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
26
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
18
Norsk - Norwegian 
16
Ελληνική - Greek 
14
עברית - Hebrew 
14
Fins - Finnish 
12
Тоҷикӣ - Tajik 
7
Português - Portuguese 
7
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
5
Catalana - Catalana 
3
ქართველი - Georgian 
3
Čeština - Czech 
2
Kiswahili سَوَاحِلي -  
2
Srpski - Serbian 
2
Hrvatski - Croatian 
2
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Lietuvių - Lithuanian 
1
Cebuano - Cebuano 
1
балгарская - Bulgarian 
1
हिन्दी - Hindi 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
130,250
پەرتووکخانە 
25,513
ژیاننامە 
25,098
کورتەباس 
17,902
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,635
پەند و ئیدیۆم 
13,530
شوێنەکان 
11,997
شەهیدان 
11,570
کۆمەڵکوژی 
10,898
هۆنراوە 
10,260
بەڵگەنامەکان 
8,336
وێنە و پێناس 
7,335
ئامار و ڕاپرسی 
4,624
کلتوور - مەتەڵ 
3,150
ناوی کوردی 
2,237
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,458
ڤیدیۆ 
1,408
پۆلێننەکراو 
990
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
819
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
740
شوێنەوار و کۆنینە 
636
فەرمانگەکان  
276
گیانلەبەرانی کوردستان 
243
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
185
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
21
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
323
PDF 
31,188
MP4 
2,483
IMG 
199,631
∑   تێکڕا 
233,625
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
ژیاننامە
مەحمود زامدار
ژیاننامە
ژیلا حسێنی
ژیاننامە
عیسا پژمان
ژیاننامە
سەدات ئاکباش
ژیاننامە
هەوراز ڕەزا
Verwaltungs- und Gebietsstruktur der Jesiden zwischen dem 14. und 19. Jahrhundert
هاوکارانی کوردیپێدیا، بابەتییانە، بێلایەنانە، بەرپرسانە و پیشەییانە، ئەرشیڤی نەتەوەییمان تۆماردەکەن..
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: Deutsch - German
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî0
English0
کرمانجی0
هەورامی0
لوڕی0
لەکی0
Zazakî0
عربي0
فارسی1
Türkçe0
עברית0
Español0
Français0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Catalana0
Cebuano0
Čeština0
Esperanto0
Fins0
Hrvatski0
Kiswahili سَوَاحِلي0
Lietuvių0
Norsk0
Ozbek0
Polski0
Português0
Pусский0
Srpski0
балгарская0
Тоҷикӣ0
Հայերեն0
ترکمانی0
हिन्दी0
ქართველი0
中国的0
日本人0

die Verwaltungsstruktur der von Jesiden bewohnten Gebiete

die Verwaltungsstruktur der von Jesiden bewohnten Gebiete
Zur Blütezeit jesidischen Lebens, zwischen dem 14. und 19. Jahrhundert baute die jesidische Elite einen innerreligiösen und politischen Verwaltungsapparat auf. In diesem Artikel gehen wir auf die Verwaltungsstruktur der von Jesiden bewohnten Gebiete ein, die auf der Karte gekennzeichnet sind und möchten so unseren Lesern einen Überblick über die jesidische Gesellschaftsstruktur verschaffen.

von Sarkis Agojan und Gohdar Alkaidy
Siedlungsgebiete und religiöse Verwaltungsstrukturen

Die von Jesiden bewohnten Gebiete waren vom 14. bis zum 19. Jahrhundert in sieben religiöse Verwaltungsgebiete unterteilt (auf der Karte grün hervorgehoben). Für jeden dieser sieben Siedlungsgebiete existierte jeweils ein einzigartiges Sincaq, das als Machtsymbol der einzelnen Regionen diente.

Auf der Karte haben wir als Orientierung die Grenzen der sieben Regionen mit rot-gestrichelten Linien gekennzeichnet. Diese Karte wurde eigens für diesen Artikel von Sarkis Agojan mit der Unterstützung von Ethnologen, jesidischen Historikern und Theologen entwickelt. Es ist eine Vorabversion einer detaillierteren Karte, die derzeit unter Mitwirkung eines erfahrenen Kartographen entwickelt und zu gegebener Zeit veröffentlicht wird.

Für eine Großansicht der Karte hier klicken.
Sincaqs, von den Jesiden Tawis genannt sind bronzene Standarte mit einer Pfauverzierung an der Spitze. Sie waren administrative Idole für das religiöse und politische Zentrum Laliş (Lalisch) und unterschieden sich hinsichtlich ihrer Form voneinander. Jedes dieser Sincaqs wurde von seinen Betrauten, den Vertretern der sieben Verwaltungsdistrikte penibel gepflegt und mit Leib und Leben beschützt. Regelmäßig im Jahres-, Halbjahrestakt sind ausgebildete jesidische Hymnenprediger, sog. Qewals, mit militärischem Schutz aus dem zentralen Machtgefüge und dem spirituellem Zentrum Laliş in die von Jesiden bewohnten Gebiete hinaus entsandt worden. So kamen sie ihrer Pflicht der religiösen Unterweisung des jesidischen Volkes nach. Auch diente diese Tradition der Aufrechterhaltung der jesidischen Bräuche und ihrer Kultur. Der Dienst der Hymnenprediger wurde ausschließlich aus freiwilligen Almosen der Gläubigen finanziert. Die Prediger bzw. Delegierten führten an ihrer Spitze ein für das jeweilige Siedlungsgebiet vorgesehen Sincaq durch die jesidischen Ortschaften und Gebiete mit sich, um die Autorisierung durch Laliş zu symbolisieren. Diese Standarte werden auch Tawisa Şîxadî genannt, da die eisernen Banner die rechtmäßige Autorität des Mîrs, des Oberhaupts der jesidischen Fürstenfamilie symbolisierten, die heute Stellvertreter Sheikh Adis sind.

Die sieben eisernen Flaggen waren wie folgt benannt und für genannte Regionen bestimmt:

Tawisa Enzel: Welatşêx – Laliş
Tawisa Şingalê: Großregion Schingal
Tawisa Hekkarê manchmal auch Tawisa Zozana genannt: das heutige Drei-Länder-Eck Irak, Iran, Türkei
Tawisa Welatê Xalta: Region um Siirt, Batman, Diyarbakir, Mardin usw.
Tawisa Helebê: Aleppo und Afrin (diese Gebiete standen unter der Herrschaft der Familie des Şêx Mend)
Tawisa Tewrêzê: die Stadt Täbris, gelegen im heutigen Iran (Jesiden lebten im westlichen Umland in der Region Khoy)
Tawisa Misqofa: ehemals Tawisa Serhedê (nach der Flucht der Jesiden aus Serhed ins russische Zarenreich wurde der Name, der seit rund 200 Jahren Verwendung findet, in Anlehnung an Moskau angepasst)
Politische Fürstentümer

Abgesehen von den religiösen Verwaltungszonen, existierten in der Geschichte der Jesiden fünf politische Fürstentümer, die von unabhängigen Lokalfürsten gelenkt wurden. Die Fürstentümer Bahdinan, Botan, Hekkari, Heleb waren vom jesidischen Zentral-Fürstentum Şêxan (Sheikhan) politisch unabhängig. Das Fürstentum Heleb (Aleppo) wurde lange Zeit von der Familie des Şêx Mend aus der Şêx-Gruppe der Şemsanîs (Schemsanis) regiert. Politisch intakt ist nur noch das Fürstentum Şêxan (Welatşêx) mit seinem Fürstensitz in der Ortschaft Eyn Sifnî (Ain Sifni) in unmittelbarer Nähe zur Tempelstadt und zum spirituellem Zentrum Laliş. Die anderen Fürstentümer zerfielen im Laufe der wechselvollen und von Krieg und Verfolgung geprägten Jahrhunderte und erreichten Ende des 16. Jahrhundert ihren Höhepunkt.

Das heute einzige noch existente Fürstentum bildet Şêxan mit dem Mîr als Oberhaupt. Der Titel Mîr leitet sich vom arabischen Wort Emir – Prinz – ab. Die Figur des Mîr trägt in der jesidischen Theokratie eine dichotome Rolle: einmal als das religiös-administrative Oberhaupt aller Jesiden weltweit, als auch als politischer Kopf über das Fürstentum Şêxan.

Gesellschaftsmodell der Jesiden
Im Angesicht wachsender religiöser und politischer Spannungen zwischen Jesiden und den muslimischen Herrschern in der Region und immer wieder ausbrechender gewaltsamer Konflikte, initiierte die jesidische Elite eine gesellschaftliche Umstrukturierung der Gemeinschaft. Diese gesellschaftliche Strukturierung mit speziellen endogamen Regeln als Fundament sahen den systematischen Religionserhalt, den Erhalt der Gesamtgesellschaft und Kultur vor und zielten auf die Stärkung der Wehrhaftigkeit der Gemeinschaft ab. Im Zentrum dieser Maßnahmen stand der Ausbau der sog. Erbgruppen – fälschlicherweise von vielen nicht-jesidischen Forschern als Kasten bezeichnet – um das Fortbestehen der jesidischen Religion und die Weitergabe von Glaubensinhalten auch unabhängig von einer öffentlichen Organisation zu ermöglichen.

Indem Religionsphilosophen im 13. Jahrhundert diese Erbgruppen in die Lehren des Jesidentums einbetteten, verfestigten sie eine Form der Gesellschaftsstruktur, die in Teilen schon zuvor existierte. Die Erbgruppen teilen die Jesiden in drei Hauptgruppen auf, deren Bestehen durch strikte Endogamie gesichert werden soll und zu der ein Mitglied von seiner Geburt an bis zu seinem Tod gehört: eine Gruppe besteht aus drei Abstammungslinien der Şêx (Sheikh), denen eine Heirat untereinander nicht gestattet ist. Die zweite Gruppe besteht aus zwei endogamen Gruppen, der sogenannten Pîr (Pir). Die Mitglieder der Pîr-Gruppe dürfen, mit wenigen Ausnahmen, untereinander heiraten. Die dritte und größte Gruppe ist die der Laien, genannt Mirîd (Mirid). Die Laien dürfen nur untereinander Heiratsbeziehungen eingehen. Den Şêx und den Pîrs kommt insbesondere die Aufgabe zu, die Laien zu betreuen, sie in den religiösen Lehren zu unterweisen und soziale Funktionen wahrzunehmen. Die Verantwortung der Erbgruppen erstreckt sich jedoch ausschließlich auf religiöse Belange und explizit nicht auf weltlich-hierarchische Funktionen. Deshalb dürfen die Erbgruppen im Jesidentum mit dem Kastensystem im Hinduismus nicht verwechselt werden.

Es ist die Überzeugung vieler Jesiden, dass diese Erbgruppen-Strukturierung wesentlich dazu beigetragen hat, dass ihre kleine Glaubensgemeinschaft trotz wiederholt aufgetretener Verfolgungen bis heute fortbesteht. Da ein Mitglied nur in die jeweilige Erbgruppe hineingeboren werden kann und ein Wechsel zwischen den Erbgruppen ausgeschlossen ist, besteht seit Jahrhunderten eine klare Aufgabenteilung unter den verschiedenen Familien. Diese strikte Trennung soll außerdem Machtkämpfe zwischen den Gruppen verhindern und ein aufeinander abgestimmtes Zusammenleben aller Jesiden befördern. Die einzelnen Priestergruppen der Şêxs und Pîrs werden als Ocax bezeichnet.

Şêx (Sheikh, aus dem arabischen für „alt“, „weise“, „Meister“)

Adanî (Adani)
Qatani (Katani)
Şemsanî (Schamsani)
Pîr (Pir, aus dem persischen für „alt“, „weise“, „Meister“)

Dutzende Gruppen mit komplexen endogamen Regeln
Mirîd (Murid, Gruppe ohne religiöse Rolle)

Viele einzelne Stämme (Eşîr/Haşîr)
Organisierten sich in großen Stammeskonföderation

Axa
Der Titel Agha, Aga – auch türk. Ağa und auf Kurmanci Axa geschrieben – ist ein ursprünglich aus der mongolischen Sprache entlehnter Ehrentitel, der immer noch im Nahen und Mittleren Osten und darüber hinaus Verwendung findet. Während die Bedeutung des mongolischen Ursprungs „älterer Bruder“ oder die Bezeichnung für ein älteres Familienmitglied war, dem man Respekt zollen musste, wandelte sich diese zu frühen Zeiten des Osmanischen Reiches in einen Ehrentitel (aḫy) für Gelehrte.
Bei den Osmanen entwickelte sich dieser Ehrentitel vom zivilen Bereich in Richtung des Militärs. So vereinnahmte der Begriff auch die Bedeutung „Anführer“, was allerdings spätestens mit Ende des Osmanischen Reiches nach dem Ersten Weltkrieg keinen Gebrauch mehr fand. Als Ehrentitel für Zivilisten mit der Bedeutung „Herr“, „Meister“, „Lehensherr“ oder „Grundbesitzer“ ist er bis heute in der Türkei, im Iran, Irak und in Syrien erhalten geblieben.

Beg
Der nächsthöhere Titel ist Beg, Bek oder Bag – abgeleitet vom mittelpersischen bag (altiranisch baga) – mit der Bedeutung „Herr“ oder „Meister“. Im Alttürkischen wandelte sich die Bedeutung dann in „Stammesführer“, um mit der Ausweitung des Osmanischen Reiches zum „Statthalter“ (einer Unterprovinz: Beylik) zu werden. Bis heute hat sich dieser Begriff als Ehrentitel für Stammesführer und Großgrundbesitzer vom Mittleren Osten bis hin nach Zentralasien bewahrt.
In der jesidischen Gesellschaft hatten die Axas und Begs elitäre Herrscherpositionen, vergleichbar mit dem europäisch-mittelalterlichen Adel, in ihrer Funktion waren sie Anführer der Stämme und Stammeskonföderationen. Ein jesidischer Stamm (Eşîr/Haşîr) war in einer Stammeskonföderation (Êl) organisiert. Dieses Verbundsystem ermöglichte eine schnelle militärische Organisation im Konfliktfall. Jesidische Stämme waren seltener auch in von muslimisch dominierten Stammeskonföderationen organisiert.[1]
ئەم بابەتە بەزمانی (Deutsch) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
Dieser Artikel wurde in (Deutsch) Sprache geschrieben wurde, klicken Sie auf das Symbol , um die Artikel in der Originalsprache zu öffnen!
ئەم بابەتە 585 جار بینراوە
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | Deutsch | s-j-a.org 15-04-2020
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 5
1. ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 15-04-2020
1. پەرتووکخانە Die Eziden und das Ezidentum
1. کورتەباس The Yezidis (Ezidis) and Yezidism
2. کورتەباس Ezidis celebrate New Year
زمانی بابەت: Deutsch
ڕۆژی دەرچوون: 15-04-2020 (4 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: کارگێڕی
پۆلێنی ناوەڕۆک: ئایین و ئاتەیزم
پۆلێنی ناوەڕۆک: چیرۆک
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: ئەڵمانی
وڵات - هەرێم: کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( هەژار کامەلا )ەوە لە: 18-05-2023 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( سارا ک )ەوە لە: 18-05-2023 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( سارا ک )ەوە لە: 18-05-2023 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 585 جار بینراوە
فایلی پەیوەستکراو - ڤێرشن
جۆر ڤێرشن ناوی تۆمارکار
فایلی وێنە 1.0.1163 KB 18-05-2023 هەژار کامەلاهـ.ک.
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
وێنە و پێناس
سێ کەسایەتی ناوچەی ڕواندز کۆتایی ساڵانی شەستەکان
وێنە و پێناس
چەند کەسایەتییەکی گوندی گەرەوان
پەرتووکخانە
ڕێبەری دادگایی دادپەروەرانە لە هەرێمی کوردستان
کورتەباس
ڕاووشکار لە کوردەواری دا
کورتەباس
کەوچکێک شەکر بۆ قاوەی تاڵ
شوێنەوار و کۆنینە
زیندان سلێمان... شوێنی تەقوای زەردەشتییەکان
ژیاننامە
ئارش مستەفا کامیل
ژیاننامە
ژیلان دلێر هاشم
پەرتووکخانە
یاسای تونجەلی 1935 و جینۆسایدی دێرسم
پەرتووکخانە
بیرەوەریەکانی مردوویێکی عێراقی
ژیاننامە
نور سۆران
ژیاننامە
کەژاڵ جهابخش محەمەد
ژیاننامە
فندێ فندێ
کورتەباس
محمد البدري: یەکەم ڕەخنەگری خۆیەتی و ڕەخنەی لایەنگر تاوانبار دەکات
ژیاننامە
بێهزاد خوسرەوی
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
ژیاننامە
بێری یاسین حسێن
ژیاننامە
موعتەسەم ئەحمەد حەمەد ئەمین
ژیاننامە
بێستون عادل عەلی
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی حەوش کوروو
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 2
ژیاننامە
عەتیە محەمەد کەریم
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
وێنە و پێناس
ناوبازاڕی ڕواندز لە ساڵی 1971
پەرتووکخانە
شوێنەوارنامە - وەشانی 3
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای ئامەد
کورتەباس
دیسان ڕەخنە و ڕەخنەکاری
وێنە و پێناس
ئیبراهیم عەلی ڕواندزی و وشیار عەریف ڕەشید ڕواندزی لە ساڵی 1975
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
وێنە و پێناس
ناوبازاڕی ڕواندز ساڵی 2022
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم
پەرتووکخانە
ماچ 2
کورتەباس
خۆشەویستی بەهێزترە
پەرتووکخانە
دابەشکاری ئیمپڕیالیستی لەسەر خاکی کوردستان 1915-1925

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
مەحمود زامدار
07-04-2009
هاوڕێ باخەوان
مەحمود زامدار
ژیاننامە
ژیلا حسێنی
03-11-2009
هاوڕێ باخەوان
ژیلا حسێنی
ژیاننامە
عیسا پژمان
08-02-2010
هاوڕێ باخەوان
عیسا پژمان
ژیاننامە
سەدات ئاکباش
08-09-2015
هاوڕێ باخەوان
سەدات ئاکباش
ژیاننامە
هەوراز ڕەزا
26-02-2022
سروشت بەکر
هەوراز ڕەزا
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
بێهزاد خوسرەوی
07-09-2024
شەنە بەکر
پەرتووکخانە
دابەشکاری ئیمپڕیالیستی لەسەر خاکی کوردستان 1915-1925
07-09-2024
شادی ئاکۆیی
پەرتووکخانە
یاسای تونجەلی 1935 و جینۆسایدی دێرسم
07-09-2024
شادی ئاکۆیی
ژیاننامە
ئارش مستەفا کامیل
06-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ژیلان دلێر هاشم
06-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
بێستون عادل عەلی
06-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
کەژاڵ جهابخش محەمەد
06-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
فندێ فندێ
06-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
پەرتووکخانە
ڕێبەری دادگایی دادپەروەرانە لە هەرێمی کوردستان
06-09-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
بیرەوەریەکانی مردوویێکی عێراقی
06-09-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت
  534,893
وێنە
  109,038
پەرتووک PDF
  20,149
فایلی پەیوەندیدار
  103,058
ڤیدیۆ
  1,508
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
305,775
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,614
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,934
عربي - Arabic 
30,022
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
17,639
فارسی - Farsi 
9,243
English - English 
7,506
Türkçe - Turkish 
3,664
لوڕی - Kurdish Luri 
1,691
Deutsch - German 
1,633
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
343
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
66
Español - Spanish 
51
Հայերեն - Armenian 
50
Polski - Polish 
49
Italiano - Italian 
49
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
26
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
18
Norsk - Norwegian 
16
Ελληνική - Greek 
14
עברית - Hebrew 
14
Fins - Finnish 
12
Тоҷикӣ - Tajik 
7
Português - Portuguese 
7
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
5
Catalana - Catalana 
3
ქართველი - Georgian 
3
Čeština - Czech 
2
Kiswahili سَوَاحِلي -  
2
Srpski - Serbian 
2
Hrvatski - Croatian 
2
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Lietuvių - Lithuanian 
1
Cebuano - Cebuano 
1
балгарская - Bulgarian 
1
हिन्दी - Hindi 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
130,250
پەرتووکخانە 
25,513
ژیاننامە 
25,098
کورتەباس 
17,902
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,635
پەند و ئیدیۆم 
13,530
شوێنەکان 
11,997
شەهیدان 
11,570
کۆمەڵکوژی 
10,898
هۆنراوە 
10,260
بەڵگەنامەکان 
8,336
وێنە و پێناس 
7,335
ئامار و ڕاپرسی 
4,624
کلتوور - مەتەڵ 
3,150
ناوی کوردی 
2,237
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,458
ڤیدیۆ 
1,408
پۆلێننەکراو 
990
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
819
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
740
شوێنەوار و کۆنینە 
636
فەرمانگەکان  
276
گیانلەبەرانی کوردستان 
243
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
185
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
21
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
323
PDF 
31,188
MP4 
2,483
IMG 
199,631
∑   تێکڕا 
233,625
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
وێنە و پێناس
سێ کەسایەتی ناوچەی ڕواندز کۆتایی ساڵانی شەستەکان
وێنە و پێناس
چەند کەسایەتییەکی گوندی گەرەوان
پەرتووکخانە
ڕێبەری دادگایی دادپەروەرانە لە هەرێمی کوردستان
کورتەباس
ڕاووشکار لە کوردەواری دا
کورتەباس
کەوچکێک شەکر بۆ قاوەی تاڵ
شوێنەوار و کۆنینە
زیندان سلێمان... شوێنی تەقوای زەردەشتییەکان
ژیاننامە
ئارش مستەفا کامیل
ژیاننامە
ژیلان دلێر هاشم
پەرتووکخانە
یاسای تونجەلی 1935 و جینۆسایدی دێرسم
پەرتووکخانە
بیرەوەریەکانی مردوویێکی عێراقی
ژیاننامە
نور سۆران
ژیاننامە
کەژاڵ جهابخش محەمەد
ژیاننامە
فندێ فندێ
کورتەباس
محمد البدري: یەکەم ڕەخنەگری خۆیەتی و ڕەخنەی لایەنگر تاوانبار دەکات
ژیاننامە
بێهزاد خوسرەوی
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
ژیاننامە
بێری یاسین حسێن
ژیاننامە
موعتەسەم ئەحمەد حەمەد ئەمین
ژیاننامە
بێستون عادل عەلی
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی حەوش کوروو
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 2
ژیاننامە
عەتیە محەمەد کەریم
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
وێنە و پێناس
ناوبازاڕی ڕواندز لە ساڵی 1971
پەرتووکخانە
شوێنەوارنامە - وەشانی 3
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای ئامەد
کورتەباس
دیسان ڕەخنە و ڕەخنەکاری
وێنە و پێناس
ئیبراهیم عەلی ڕواندزی و وشیار عەریف ڕەشید ڕواندزی لە ساڵی 1975
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
وێنە و پێناس
ناوبازاڕی ڕواندز ساڵی 2022
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم
پەرتووکخانە
ماچ 2
کورتەباس
خۆشەویستی بەهێزترە
پەرتووکخانە
دابەشکاری ئیمپڕیالیستی لەسەر خاکی کوردستان 1915-1925
فۆڵدەرەکان
پەرتووکخانە - پۆلێنی ناوەڕۆک - کۆمەڵایەتی پەرتووکخانە - پۆلێنی ناوەڕۆک - ئایین و ئاتەیزم پەرتووکخانە - جۆری دۆکومێنت - وەرگێڕدراو پەرتووکخانە - جۆری وەشان - چاپکراو پەرتووکخانە - زمان - شێوەزار - کرمانجیی ناوەڕاست پەرتووکخانە - فایلی PDF - بەڵێ پەرتووکخانە - وڵات - هەرێم - باشووری کوردستان پەرتووکخانە - وەرگێڕدراو لە زمانی - عەرەبی وشە و دەستەواژە - وڵات - هەرێم - ڕۆژهەڵاتی کوردستان بەڵگەنامەکان - پارت / لایەن - یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.83
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 2.594 چرکە!