پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
لانە ڕزگار کەمال
07-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
بازیان یونس محێدین
07-10-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
تەنز لەڕۆژنامەنووسیی باشووری کوردستاندا ( 1920-1950)
07-10-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
شیعری بۆنە لە ئەدەبی کوردیدا (کرمانجی ناوەڕاست ) (1914-1945ز)
07-10-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
سەنگ و بەهای بیر لە یەکگرتنی ناولێنراو بە ناولێنەرەوە لەزمانی کوردیدا
07-10-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
یاخیبوون لەشیعری کوردیدا (1970-1991) کرمانجی ناوەڕاست
07-10-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ڕووناکیە زۆر ڕووناکەکە
06-10-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
شوێنەکان
مەلا زیاد
06-10-2024
سەریاس ئەحمەد
وێنە و پێناس
دوو خوێندکاری شاری سلێمانی لە ڕۆمانیا ساڵانی حەفتاکانی سەدەی بیستەم
06-10-2024
کشمیر کەریم
وێنە و پێناس
چەند کەسایەتییەکی کورد لە کۆلێژی یاسا لە بەغدا ساڵی 1973
06-10-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت
  537,942
وێنە
  110,222
پەرتووک PDF
  20,288
فایلی پەیوەندیدار
  104,178
ڤیدیۆ
  1,560
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
305,507
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
90,069
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,047
عربي - Arabic 
30,893
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
18,382
فارسی - Farsi 
9,947
English - English 
7,582
Türkçe - Turkish 
3,669
Deutsch - German 
1,723
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
127,582
ژیاننامە 
25,784
پەرتووکخانە 
25,697
کورتەباس 
18,365
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,819
پەند و ئیدیۆم 
13,645
شوێنەکان 
12,000
شەهیدان 
11,893
کۆمەڵکوژی 
10,907
هۆنراوە 
10,387
بەڵگەنامەکان 
8,348
وێنە و پێناس 
7,363
ئامار و ڕاپرسی 
4,627
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,387
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,461
ڤیدیۆ 
1,456
پۆلێننەکراو 
990
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
822
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
762
شوێنەوار و کۆنینە 
637
فەرمانگەکان  
276
گیانلەبەرانی کوردستان 
274
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
185
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
27
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
323
PDF 
31,417
MP4 
2,558
IMG 
201,761
∑   تێکڕا 
236,059
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
ژیاننامە
ژیلا حسێنی
ژیاننامە
سەرکەوت ڕەشید
ژیاننامە
عەزیز ئۆمەر وەسمان
پەرتووکخانە
ڕۆستەم و زۆراب؛ بە ڕێنووسی ...
کورتەباس
سوپای ئیسرائیل: ژنێکی ئێزدی...
20. Yüzyılın İlk Çeyreğinde Kürd Dili Üzerine Çalışmalar-2
ئامانجمان ئەوەیە وەک هەر نەتەوەیەکی تر خاوەنی داتابەیسێکی نەتەوەییی خۆمان بین..
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: Türkçe - Turkish
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish0
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)0
English - English0
عربي - Arabic0
فارسی - Farsi0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana - Catalana0
Čeština - Czech0
Esperanto - Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
қазақ - Kazakh0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0

Kürd Dili

Kürd Dili
20. yy. başlarına kadar Batılı araştırmacılar tarafından #Kürd# dili üzerine yapılmış çalışmalar
20 yy. başlarına kadar #Kürd dili# üzerine yapılmış çalışmaların önemli bir kısmı genelde Batılı araştırmacılar tarafından yapılmıştır. Diğer bir kısmı da dönemin Kürd münevverleri ve alimlerini de içine alan “Şark”lı âlimler tarafından yapılmış çalışmalar ve üretilmiş eserlerdir. 18. yüzyılın sonları ve 19. yüzyıllarda yapılmış Batı kaynaklı Kürd dili çalışmalarının başında Dal P. Maurizio Garzoni’nin 1787’de Roma’da “Grammatica e Vocabolario Della Lingua Kurda” adıyla basılan eseri gelir. “1762 yılında, bugünkü Musul kentinde misyoner olarak çalışmaya başlayan Garzoni, daha sonra Amadiye iline gitmiş, yaklaşık olarak yirmi yıl yaşamını burada, #Kürdler# arasında geçirmiştir. 1764-1770 yılları arasında bu eserini hazırlayan Garzoni, daha sonra onu ilk kez 1787 yılında Roma’da yayınlamış. Amadiye yöresinin Kürdçesini bu eserinde ele alan Garzoni’nin 288 sayfalık çalışması, iki bölümden oluşmuştur: Dilbilgisi ve 220 sayıfayı kaplayan İtalyanca-Kürdçe sözlük. Bu sözlükte yaklaşık olarak 4600 sözcük yer alır.” Amerikalı dilbilimci Mc. Carus’a göre yazar bu eserde, “#Kürtçe#nin çok eski bir lisan oluşuna ve yaşına dayanarak tarihi mukayese bakımından çok eskilere kadar derinlemesine tetkikte bulunmuştur. Gerek transkripsion ve gerekse gramerini etraflıca araştırmış.” Joyce Blau’a göre “Kendi alanında ilk olan bu eser, Avrupa Kürdolojisinin temellerinin ortaya çıkmasına önemli ölçüde katkıda bulunmuştur.”
Alman Bilginleri E. Rödiger ve A. F. Pott’un genel olarak İran dilleri üzerine uzun bir süre uğraşarak yaptıkları geniş kapsamlı çalışmaları, 1850’de Kurdischen Studien, Zeitschrift für die Künde des Morgenlandes adıyla yayınlanır. Bu eserde, Kürdçenin İran dil ailesi içerisinde farklı ve bağımsız özellikler gösterdiği tespitinde bulunurlar. Kürdçe ve Farsçanın ortak bir kökeni olsa bile, bu iki dilin farklı gelişmeleri esnasında bir değişme sürecinden geçerek, iki değişik dil şekline ulaştıklarını belirtiler. Ondan sonra A. J. Güldenstadt’ın, Kürdçe kelimelerin derlemesini içeren “Reisen durch Russland und in Caucasischen Gebürg, St. Petersburg, 1791, PP. 454-552, Teil II” ve Bela B. Edwards, 1851’de “Notes on the Kurdish Languge” (Kürd Dili Üzerine Notlar) başlığı altında “Jorunal of teh American Oriental Societ 2: 120-123” yayınlanan incelemesi gelir. Ermeni pedagog Haçatur Abovyan’ın (1809-1848) ölümünden kısa bir süre önce Kürdler üzerine yayınladığı seri makaleleri, Rus kürdologlar üzerinde önemli bir etki yaratmış. Abovyan yazılarında Kürdçeyi, Kurmanci ve Zazaca olmak üzere iki lehçeye ayırmıştır. Bundan sonra Ernest Chanter’in 1856 yılında St. Petersburg’da yayınlanan “Recueil de notices et récits Kurdes” adlı çalışması gelir. Genel olarak Rus Kürdolojisinin kurucusu olarak kabul edilen P. J. A. Lerch (1828-1884), Rus ve Osmanlıların Kırım savaşında esir düşen ve Rotislav’da tutuklu olan Osmanlı #Kürdistan#ı’nın çeşitli bölgelerinden Kurmanc ve Zaza Kürdlerle yapılan mülakatlardan oluşan çalışması, “Forschungen über die Kurden und die iranischen Nordchaldäer” adıyla kitap haline getirilir. Kitap, Kurmanci ve Zazaca metin derlemeleri, Almanca çevirileri ve sonunda küçük bir sözlükle birlikte 1857-1858’de St. Petersburg’da yayınlanır. Lerch’ten etkilenen “Viyanalı Friedrich Müller, Kurmanci ve Zazacayla ilgilenmeye başlar ve “Kurmanji-Dialekt der Kurdensprache, Sitzungsberichte der K. Akademie der Wissenschaften, Philolophisch-Historische Klasse” adlı çalışması 1864’te Viyana’da yayınlanır.
Gerek Kürdçe üzerine yaptığı çalışmalar ve gerekse de topladığı materyallerle oluşturduğu Kürd koleksiyonuyla ünlenmiş ve aslen Polonyalı olan Rusya’nın Erzurum Konsolosu M. Alexandre Jaba’nın 1860’ta St. Petersbourg’ta yayınladığı, Kürtçe yazı ve hikâye örneklerini içeren “Recueil De Notices Et récits Kourdes” adlı çalışması ve M. Auguste Jaba’nın 1879’da Snt. Petersbourg’ta yayınladığı “Dictionnaire Kurde-Français” (Kürtçe-Fransızca Sözlük) gibi eserleri bunların başlıcalarıdır. Koleksiyonunda henüz yayınlanmamış çok sayıda eserin ve derlenmiş materyallerin de var olduğu bilinmektedir.
Kürd dili üzerine yaptığı değerli çalışmalarıyla bilinen Batılı bilim insanlarından biri de Alman Orientalist ya da diğer bir deyişle Şarkiyatçı Prof. Ferdinant Justi (1837-1907)’dir. Marburg Üniversitesi’nde öğretim görevlisi olan F. Justi, “Kurdische Gramatik” (Kürtçe Gramer) adlı eserini 1880’de St. Petersburg’ta yayınlar. Yazar, ayrıca M. A. Jaba tarafından hazırlanan ve 15.000 kelime civarında olan “Kürdçe-Fransızca Sözlük” üzerinde de çalışmış ve yazmış olduğu bir önsözle birlikte 1879 yılında Petersburg’ta yayınlamıştır. F. Justi’nin “Kurdische Gramatih” kitabında, “Kürd lehçelerini birbiriyle karşılaştırarak, cümle yapılarını, kelimelerin esaslarını meydana koyarak, bu dili İndo-İran dilleriyle bağdaştırıyor. Fonoloji, Morfoloji ve cümle yapılarında bazı hususlarda esaslı neticelere ulaşmış olduğunu görüyoruz. Justi umumiyetle fonolojik yönden mukayeseli inceleme yapmıştır.” Kürd dili üzerine yapılan dilbilimsel çalışmaların ilklerinden biri de, Amerikalı misyoner Samuel A. Rhea’nın “Brief Grammar of the Kurdish Language” (Kürd Dilinin Grameri) Journal of the American Oriental Socity. 10: 118-55” adlı çalışmasıdır. “1851-1865 yılları arasında Hakkari yöresine yerleşen Rhea, buradaki Kürdler ile yakın ilşkiler kurar, Kürdçeyi öğrenir ve gramerini yazar. Aynı zamanda Kürdçe-İngilizce 1600 sözcükten oluşan bir küçük sözlük de bu gramer kitabının sonuna eklenmiştir.” Eseri ölümünden sonra 1872’de, “Brief Grammar and Vocabulary of teh Kurdish Language of teh Hakari Disctrict” adıyla basılmıştır.
Bir Ermeni Papaz olan Serkis Hartkugyan, Seyahat-ı Vatan, adlı 151 sayfalık kitabı da bu kaynaklar arasına dahil edilebilir. Kitabın dili Ermenice olup köy, nehir, dağ gibi mevkilerin isimleri yer almakta ve ayrıca kitapta kısmen Ermenice ve Kürtçe karşılatırılarak iki dil arasındaki farklılıklar ele alınmış. Sözkonusu kitap Gaqfavyan Matbaası tarafından Konstantinopol’de 1881’de yayınlanmıştır.[9] A. Houtum Schindler’in Doğu Kürdistan’da konuşulan lehçeler üzerine yaptığı “Beiträge zum Kurdischen Wortschätze” (Kürd Kelime Hazinesine Katkı), adlı çalışmasını iki bölüm halinde 1884’te ve 1888’de Leipzin’de yayınladı. (ZDGM, Cilt 38, S. 43-116, Cilt 42, S. 7379). Tübingen ve Leipzig Üniversitesinde görev yapmış olan Prof. Albert Socin (1844-1899), Kürd dili ve folkloru alanında çeşitli incelemeler yapmış en bilinen Alman Doğubilimcilerinden birisidir. 1895-1904 yılları arasında yayınlanmış olan ve İran dilleri üzerine temel bir kaynak sayılan “Grundriss der iranischen Philologie” adlı üç ciltlik kapsamlı eserin birinci cildinde “Die Sprache der Kurden”de (Kürt Dili) adlı uzun bir incelemesi yer almıştır. Bu çalışmasında Kürdçe tamlamalar, Fonoloji ve Kürd edebiyatı diğer İrani dillerle mukayese edilmiştir. Yine benzer bir şekilde Le Coq Oskar Mann’ın 1901-1903 yılları arasında İran ve İran Kürdistanı’na yaptığı gezide, Mukri Kürdçesi üzerine yaptığı çalışmaları 1906 yılında Berlinde “Die Mundart der Mukri Kurden, Kurdisch-Persisch Forschungen, Abteilu ng Abteilung IV, Band II, Teil I.” yayınlamış. Mann’ın bu çalışması, Kürtçenin lehçeleri üzerine yepılmış en iyi fonoloji çalışmalardan biri olarak kabul edilir. Bu çalışmada tamamen modern dilbilim metodları kullanmıştır.

Major E. B. Soane; Kurdoloji çalışmalarına önemli katkısı olan araştırmacılardan biridir. Irak ve Kürdistan’da bulunduğu zaman Kürdçeyi öğrenmiş, sonra bu alandaki araştırmalarını genişleterek 1913 yılında “Grammer of Kurmandji or Kurdish Language” (Kurmanci’nin Grameri ve Kürtçenin Grameri) adıyla Londra’da yayınlamış. C. J. Edmonds’un da Kürd dili ve kültürü alanında ayrıntılı çalışmaları olmuş, 1919-1925 arasında Güney Kürdistanda birçok araştırma ve incelemelerde bulunmuştur. Bu çalışmalarda elde ettiği materyallara dayanarak daha sonraları yayınladığı “A Kurdish, English Dictionary” (Kürçe-İngilizce Sözlük) en çok bilinen çalışmalarından biridir.
Genel olarak 18. yüzyılın sonlarına doğru başlayan ve 19. yüzyıl boyunca artarak devam eden Batılı araştırmacıların Kürdler ve Kürdçe üzerine yapılan çalışmaların ve incelemelerin geneli; Kürdçeyi diğer dillerle karşılaştırarak ait olduğu dil ailesini belirleme, Kürdçenin değişik dialekt (lehçe) ve şivelerinin karşılaştırılması, Kürd dili fonolojisi, morfolojisi (cümle yapıları), kelime derlemeleri ve lügatçe çalışmaları, kelimelerin erillik ve dişillik hususiyetleri, folklor ve edebi metin derlemelerinden oluşmuştur.

Kürd dili üzerine çalışmalarıyla bilinen Kürd aydınları ve yazarları sözkonusu Batılı kaynaklar ve özellikle de çalışma metodlarına oldukça önem vermekle birlikte yine de bu tür çalışmaları yeterince derinlikli olmamaları nedeniyle ihtiyatla karşılamışlardır. Asker kökenli bir araştırmacı, yazar ve şair olan Süleymaniyeli Emin Feyzi Bey Batılı kaynakların önemini vurgulamakla beraber, bugün asıl önemli olanın Kürd bilim adamları ve fikir erbaplarının yapacağı çalışmalar olduğunu belirtir. “Avrupalılar, Kürdçenin lügat ve kaidelerini imkan dâhilinde zapt ve o konuda kendi dillerine tercüme etmişlerdir. Bu yolda İtalyanca yazılmış ve bundan iki yüz sene evvel Roma’da basılmış bir kitap mevcut olup iki nüshası Musul’da bulunan Fransız kütüphanesinde görmüştüm. Şark dillerinde henüz bu dilin kurallarına dair kitap neşredilememiş ise de bugün bilim erbabı ve fikir sahipleri tarafından bu yöne dair nazarı dikkat olunmakta.” Kurdîyê Bitlisî adıyla dönemin Kürd dergi ve gazetelerinde çok sayıda makalesi yayımlanmış olan Bitlisli Yüzbaşı Mehmed Emîn Bey, Kürdler ve Kürd dili çalışmalarına dair Batılı kaynakları değerlendirirken içeriklerine ihtiyatla yaklaşmakla birlikte, inceleme usulü ve karşılaştırmalı araştırma yöntemi açısından örnek alınmaları gerektiğini belirtir. Çünkü dilbilim, ancak dillerin karşılaştırılmasıyla varolabilir. “Birçok lehçeye sahip olan Kürdçemizin bazı bölümlerine ilişkin Rusça, İngilizce, Almanca ve Fransızcada birkaç inceleme, bir-iki ufak sözlük ve dilbilgisi kitabı yayınlanmışsa da, Kürdistan gibi bir bölgede ve Kürdler gibi bir millet arasında, dili ya hiç bilmeyen ya da pek az anlayabilen Batılılar tarafından pek yüzeysel incelemelere dayanılarak yazılan bu eserlere büyük önem vermek doğru değildir. Böyle olmakla birlikte, şurası inkâr edilemez ki bu eserler, sağlıklı bir inceleme usulünü ve araştırma yöntemini ve herhangi bir araştırma ürününün en esaslı ve inceden inceye sıralanıp düzenlenmesini göstermek gibi özel üstün nitelikler taşımaları bakımından, benzeri çalışmalarda örnek alınmaya lâyıktırlar. Bu yönleriyle ve ayrıca birçok karşılaştırmaları içermeleriyle, dil alanındaki çalışmalarımıza çok değerli katkılarda bulunabilirler fakat hiç bir zaman esas olamazlar.[1]

کوردیپێدیا بەرپرس نییە لە ناوەڕۆکی ئەم تۆمارە و خاوەنەکەی لێی بەرپرسیارە. کوردیپێدیا بە مەبەستی ئەرشیڤکردن تۆماری کردووە.
ئەم بابەتە بەزمانی (Türkçe) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
Bu makale (Türkçe) dilinde yazılmıştır, makaleleri orijinal dilinde açmak için sembolüne tıklayın!
ئەم بابەتە 1,734 جار بینراوە
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | کوردیی ناوەڕاست | http://kovarabir.com
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 10
زمانی بابەت: Türkçe
ڕۆژی دەرچوون: 20-10-2022 (2 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: زمانەوانی و ڕێزمان
پۆلێنی ناوەڕۆک: لێکۆڵینەوە
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: تورکی
وڵات - هەرێم: کوردستان
وڵات - هەرێم: دەرەوە
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( سارا ک )ەوە لە: 26-10-2022 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ڕاپەر عوسمان عوزێری )ەوە لە: 26-10-2022 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( ڕاپەر عوسمان عوزێری )ەوە لە: 26-10-2022 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 1,734 جار بینراوە
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی حەوش کوروو
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم
ژیاننامە
مامۆستا عومەر عەلی
پەرتووکخانە
یاخیبوون لەشیعری کوردیدا (1970-1991) کرمانجی ناوەڕاست
پەرتووکخانە
ڕووناکیە زۆر ڕووناکەکە
ژیاننامە
بارین ئیدریس
کورتەباس
تێنێسی ویڵیەمز: چاوپێکەوتنێکی سەرنجڕاکێش لە 7 خولەکدا، 1981
شوێنەوار و کۆنینە
زیندان سلێمان... شوێنی تەقوای زەردەشتییەکان
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
وێنە و پێناس
چەند گەنجێکی گوندی باناڵێ ساڵی 1986
وێنە و پێناس
دوو خوێندکاری شاری سلێمانی لە ڕۆمانیا ساڵانی حەفتاکانی سەدەی بیستەم
ژیاننامە
لەنیا دارا
ژیاننامە
تالیب محەمەد ئەمین
ژیاننامە
بازیان یونس محێدین
پەرتووکخانە
تەنز لەڕۆژنامەنووسیی باشووری کوردستاندا ( 1920-1950)
ژیاننامە
ڤەژین دیوالی بەرواری
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
ژیاننامە
عەقید شاڵاو مەحمود
کورتەباس
چیرۆکی هەوڵی تیرۆرکردنی مەلا مستەفا بارزانی؛ '50 بۆمب نەیانتوانی سەرۆکی کوردان بکوژن'
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 2
وێنە و پێناس
چەند کەسایەتییەکی کورد لە کۆلێژی یاسا لە بەغدا ساڵی 1973
ژیاننامە
سەربەست ڕەسوڵ چنارەیی
ژیاننامە
ئەژین ئەحمەد ڕەشید
ژیاننامە
لانە ڕزگار کەمال
کورتەباس
جەژنی جەمای کوردانی ئێزدی لە لالش ساڵی 2024
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
وێنە و پێناس
شێخ ئیبراهیم ئامادینی
کورتەباس
سوپای ئیسرائیل: ژنێکی ئێزدی لە غەززە ڕزگارکرا و نێردرایەوە ئێراق
پەرتووکخانە
شوێنەوارنامە - وەشانی 3
وێنە و پێناس
قوتابخانەی چوارتا
پەرتووکخانە
سەنگ و بەهای بیر لە یەکگرتنی ناولێنراو بە ناولێنەرەوە لەزمانی کوردیدا
پەرتووکخانە
شیعری بۆنە لە ئەدەبی کوردیدا (کرمانجی ناوەڕاست ) (1914-1945ز)
کورتەباس
یادێک لە شەهید خوسرەوی سەلاح زادە
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای ئامەد
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
ژیلا حسێنی
03-11-2009
هاوڕێ باخەوان
ژیلا حسێنی
ژیاننامە
سەرکەوت ڕەشید
26-02-2020
سەریاس ئەحمەد
سەرکەوت ڕەشید
ژیاننامە
عەزیز ئۆمەر وەسمان
11-11-2023
ئاراس ئیلنجاغی
عەزیز ئۆمەر وەسمان
پەرتووکخانە
ڕۆستەم و زۆراب؛ بە ڕێنووسی نوێ و لەگەڵ فەرهەنگۆک
29-09-2024
زریان سەرچناری
ڕۆستەم و زۆراب؛ بە ڕێنووسی نوێ و لەگەڵ فەرهەنگۆک
کورتەباس
سوپای ئیسرائیل: ژنێکی ئێزدی لە غەززە ڕزگارکرا و نێردرایەوە ئێراق
04-10-2024
هەژار کامەلا
سوپای ئیسرائیل: ژنێکی ئێزدی لە غەززە ڕزگارکرا و نێردرایەوە ئێراق
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
لانە ڕزگار کەمال
07-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
بازیان یونس محێدین
07-10-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
تەنز لەڕۆژنامەنووسیی باشووری کوردستاندا ( 1920-1950)
07-10-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
شیعری بۆنە لە ئەدەبی کوردیدا (کرمانجی ناوەڕاست ) (1914-1945ز)
07-10-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
سەنگ و بەهای بیر لە یەکگرتنی ناولێنراو بە ناولێنەرەوە لەزمانی کوردیدا
07-10-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
یاخیبوون لەشیعری کوردیدا (1970-1991) کرمانجی ناوەڕاست
07-10-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ڕووناکیە زۆر ڕووناکەکە
06-10-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
شوێنەکان
مەلا زیاد
06-10-2024
سەریاس ئەحمەد
وێنە و پێناس
دوو خوێندکاری شاری سلێمانی لە ڕۆمانیا ساڵانی حەفتاکانی سەدەی بیستەم
06-10-2024
کشمیر کەریم
وێنە و پێناس
چەند کەسایەتییەکی کورد لە کۆلێژی یاسا لە بەغدا ساڵی 1973
06-10-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت
  537,942
وێنە
  110,222
پەرتووک PDF
  20,288
فایلی پەیوەندیدار
  104,178
ڤیدیۆ
  1,560
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
305,507
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
90,069
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,047
عربي - Arabic 
30,893
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
18,382
فارسی - Farsi 
9,947
English - English 
7,582
Türkçe - Turkish 
3,669
Deutsch - German 
1,723
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
127,582
ژیاننامە 
25,784
پەرتووکخانە 
25,697
کورتەباس 
18,365
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,819
پەند و ئیدیۆم 
13,645
شوێنەکان 
12,000
شەهیدان 
11,893
کۆمەڵکوژی 
10,907
هۆنراوە 
10,387
بەڵگەنامەکان 
8,348
وێنە و پێناس 
7,363
ئامار و ڕاپرسی 
4,627
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,387
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,461
ڤیدیۆ 
1,456
پۆلێننەکراو 
990
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
822
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
762
شوێنەوار و کۆنینە 
637
فەرمانگەکان  
276
گیانلەبەرانی کوردستان 
274
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
185
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
27
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
323
PDF 
31,417
MP4 
2,558
IMG 
201,761
∑   تێکڕا 
236,059
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی حەوش کوروو
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم
ژیاننامە
مامۆستا عومەر عەلی
پەرتووکخانە
یاخیبوون لەشیعری کوردیدا (1970-1991) کرمانجی ناوەڕاست
پەرتووکخانە
ڕووناکیە زۆر ڕووناکەکە
ژیاننامە
بارین ئیدریس
کورتەباس
تێنێسی ویڵیەمز: چاوپێکەوتنێکی سەرنجڕاکێش لە 7 خولەکدا، 1981
شوێنەوار و کۆنینە
زیندان سلێمان... شوێنی تەقوای زەردەشتییەکان
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
وێنە و پێناس
چەند گەنجێکی گوندی باناڵێ ساڵی 1986
وێنە و پێناس
دوو خوێندکاری شاری سلێمانی لە ڕۆمانیا ساڵانی حەفتاکانی سەدەی بیستەم
ژیاننامە
لەنیا دارا
ژیاننامە
تالیب محەمەد ئەمین
ژیاننامە
بازیان یونس محێدین
پەرتووکخانە
تەنز لەڕۆژنامەنووسیی باشووری کوردستاندا ( 1920-1950)
ژیاننامە
ڤەژین دیوالی بەرواری
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
ژیاننامە
عەقید شاڵاو مەحمود
کورتەباس
چیرۆکی هەوڵی تیرۆرکردنی مەلا مستەفا بارزانی؛ '50 بۆمب نەیانتوانی سەرۆکی کوردان بکوژن'
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 2
وێنە و پێناس
چەند کەسایەتییەکی کورد لە کۆلێژی یاسا لە بەغدا ساڵی 1973
ژیاننامە
سەربەست ڕەسوڵ چنارەیی
ژیاننامە
ئەژین ئەحمەد ڕەشید
ژیاننامە
لانە ڕزگار کەمال
کورتەباس
جەژنی جەمای کوردانی ئێزدی لە لالش ساڵی 2024
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
وێنە و پێناس
شێخ ئیبراهیم ئامادینی
کورتەباس
سوپای ئیسرائیل: ژنێکی ئێزدی لە غەززە ڕزگارکرا و نێردرایەوە ئێراق
پەرتووکخانە
شوێنەوارنامە - وەشانی 3
وێنە و پێناس
قوتابخانەی چوارتا
پەرتووکخانە
سەنگ و بەهای بیر لە یەکگرتنی ناولێنراو بە ناولێنەرەوە لەزمانی کوردیدا
پەرتووکخانە
شیعری بۆنە لە ئەدەبی کوردیدا (کرمانجی ناوەڕاست ) (1914-1945ز)
کورتەباس
یادێک لە شەهید خوسرەوی سەلاح زادە
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای ئامەد
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.92
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.375 چرکە!