پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ڤیدیۆ
هاووڵاتییەک جەژنی ڕەمەزان و قوربان هی من نییە هی عەرەبە و جەژن ناکەم
22-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
فەرهاد پیرباڵ؛ میز بە هەموو شتێکی تورکیا داکەن
22-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
ئەشکەوتی بەکرێگیراوان
22-04-2024
زریان عەلی
وێنە و پێناس
قەڵای هەولێر بە ئاڵای تورکی داگیرکەر و فاشیست داپۆشرا!
22-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
عەبدولکریم یونس
22-04-2024
زریان سەرچناری
پەرتووکخانە
شێخی مەزن
21-04-2024
زریان سەرچناری
پەرتووکخانە
ناودارانی گەرمیان؛ بەرگی 01
21-04-2024
زریان سەرچناری
ژیاننامە
عەبدولکەریم بەرزنجی
21-04-2024
زریان سەرچناری
پەرتووکخانە
کوورتەیەک لە ژیانی هێمن موکریانی
20-04-2024
زریان سەرچناری
ڤیدیۆ
لاواندنەوەی شێرکۆ بێکەس بۆ ئەنفال
20-04-2024
شادی ئاکۆیی
ئامار
بابەت 517,180
وێنە 105,497
پەرتووک PDF 19,117
فایلی پەیوەندیدار 96,144
ڤیدیۆ 1,293
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
24-04-1974
ژیاننامە
دانا جەلال
ژیاننامە
عەبدوڵڵا سمایل ئەحمەد
ژیاننامە
عەبدوڵڵا شاڵی
ژیاننامە
فەیروز ئازاد
الشهيد الشيخ سيد رضا ديرسمي…قائد لكل الأزمنة
کوردیپێدیا، دادگا نییە، داتاکان ئامادەدەکات بۆ توێژینەوە و دەرکەوتنی ڕاستییەکان.
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

الشهيد الشيخ سيد رضا ديرسمي

الشهيد الشيخ سيد رضا ديرسمي
إعداد/ عبد الرحمن محمد
ما إن تهاوت أركان السلطنة العثمانية المريضة، وتحررت العديد من الشعوب من نير استعمارها، حتى بدأت ملامح دولة وليدة تظهر في الأفق وتنتهج ذات السياسات المعادية لكافة الشعوب والأقليات، سواء منها ما جاورتها أو ما وقع تحت سيطرتها واستعمرته.
أتاتورك وريث السلاطين الذي تولى زمام الحكم في تركيا حفيدة الإمبراطورية المريضة، بدأ بخطوات عدة ليكسب ود الأوربيين من جهة وليتحكم برقاب العباد – وبخاصة الشعوب غير التركية – وحاول جاهداً التفريق بين الشعوب التي كانت ترزح تحت سيطرة العثمانيين فحاول ضرب الكرد بالأرمن، كما عمد إلى تكريس سياسة قومية شوفينية تؤمن وترسخ مبدأ إنكار الآخر والعمل من منطلق وطن واحد شعب واحد ولغة وعلم واحد، ومحو كل ما هو خلاف ذلك وبخاصة فيما يخص الكرد، فمنع اللغة الكردية، وجرّم الأسماء الكردية للأشخاص والمدن والبلدات وأطلق أسماء تركية عليها ومنها “ديرسم” التي أسماها “تونجلي”.
تغيير اسم تونجلي كان فاتحة الثورة التي قادها الشيخ الثائر “سيد رضا” وهو من ديرسم ومن عائلة متدينة ولها مكانتها الدينية في ويتصل نفوذها الديني إلى شرق كردستان في كرماشان. كان لذلك تأثير قوي في تعاون العديد من القبائل معه في ثورته ضد الطغيان الأتاتوركي.
المساعي العثمانية ومن ثم التركية بالقضاء على كل ما هو كردي وضرب الشعوب المتعايشة ببعضها البعض، لم تكن بالجديدة وقوبلت بالرفض القوي من المجموعات الدينية والقومية بقيادة المتنورين من رجال الدين, مثل ثورة الشيخ سعيد بيران وحركة الشيخ فخري وانتفاضة الشيخ محمد صديق والشيخ سعيد النورسي وثم ثورة الشيخ سيد رضا .
وعندما غير “أتاتورك” اسم “ديرسم” إلى تونجلي عام 1937 اعترض سيد رضا على ذلك وبعث برسالة عتب ورفض إلى الجنرال “ألب دوكان” معترضاً، لكن رسالته لم تلق إلا الإهمال والرفض، مما حدا بالشيخ سيد رضا بالوقوف في وجه الجنرال وقواته في المنطقة.
بدأت الشرارة لبدء الانتفاضة حسب المجلس العسكري وعلى لسان شاهد روى شهادته في كتاب ل “محسن باتور” الذي طبع في 1985 آنذاك بإحراق الجسر الخشبي عام 1937 وقطع أسلاك التلغراف في يوم 2021 آذار 1937. هذا الجسر الخشبي كان منصوباً على نهر “خرجك” واعتبر حرق الجسر بمثابة الشرارة الأولى لبدأ العمليات العسكرية ضد المناطق والمدن الكردية.
تكاتفت قبائل “زازا” الكردية مع الشيخ ووقفت في وجه تقدم الجيش التركي الذي رد بمنتهى الوحشية، فما كان من الثوار إلا اللجوء إلى المناطق الجبلية الوعرة، ونقل بعض المشاركين في الثورة صوراً من تلك الفترة بالقول “لجأ كثير من النساء والأطفال والشيوخ إلى كهف – كوتوز يكداغ – في وادي إيسكور خوفاً من الجيش التركي إلا أنهم اكتشفوا موقعهم فأحرقوا الجميع في الكهف”.
بينما وصل كل من إسماعيل حقي وعلي شير لنجدة سيد رضا كان الدكتور محمد نوري ديرسمي يقوم بجولة في عديد من الدول شملت سوريا ومصر ودولاً أخرى للحصول على دعم للثورة والثوار، لكن الدعاية التركية كانت أقوى، ولم تفلح مساعيه، حتى أنه أرسل ابنه إلى الجنرال دوكان ورفض التفاوض بل وطالبه ب”8000″ قطعة سلاح ليتم تجريد الثوار من أسلحتهم، وعندما رفض سيد رضا ذلك كانت الحملة الأشرس والقصف المدفعي والجوي، وخُصص مبلغ 4000 ليرة ذهبية لمن يقتل نوري ديرسمي، بينما عمدت عن طريق المكيدة والخيانة بواسطة “ريبر” ابن أخ سيد رضا من قتل القائد الأبرز للثورة علي شير وزوجته ذبحاً، وكان الخائن “ريبر” سبباً فيما بعد لإلقاء القبض على عمة وشنقه.
في شتاء 1937 ومع حلول البرد والثلوج تمكن الشيخ الثائر ورفاقه من القيام بهجمات كبيرة على الجيش التركي، وكبدوه خسائر جسيمة أجبرته على الرضوخ للمفاوضات، وكان سيد رضا مع نخبة من القياديين ممن ذهبوا لمفاوضة الجنرال، ولكن الجنرال خان العهد وألقى القبض على سيد رضا ورفاقه في الخامس من أيلول 1937م. وبعد محاكمة صورية وبحضور أتاتورك شخصياً أرسل إلى مدينة “العزيز” وحوكم بالإعدام مع 27 من رفاقه، بينا حوكم 27 منهم بالمؤبد.
لم يرهب الموت سيد رضا وما زالت وقفته وعنفوانه وجرأته حديث الكرد ومفخرتهم، وعن ذلك يقول الدكتور محمد نوري ديرسمي: بعد كل ما قال خطا إلى الأمام بهدوء نحو حبل المشنقة وأمسكه بيديه ليربطه بعنقه للاستشهاد في سبيل الحق دون خوف أو وجل. فيما قدر عدد من الباحثين أعداد الضحايا بما يفوق 40000 ألفاً من الكرد.[1]
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 785 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | کوردیی ناوەڕاست | ronahi.net
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 3
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی دەرچوون: 11-11-2020 (4 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: مێژوو
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: عەرەبی
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 98%
98%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( هەژار کامەلا )ەوە لە: 10-06-2022 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( هاوڕێ باخەوان )ەوە لە: 11-06-2022 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( هاوڕێ باخەوان )ەوە لە: 10-06-2022 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 785 جار بینراوە
فایلی پەیوەستکراو - ڤێرشن
جۆر ڤێرشن ناوی تۆمارکار
فایلی وێنە 1.0.132 KB 10-06-2022 هەژار کامەلاهـ.ک.
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
ژیاننامە
مێهرداد عەبدوڵڵازادە
پەرتووکخانە
ناودارانی گەرمیان؛ بەرگی 01
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
وێنە و پێناس
کوردناس و نووسەرە کوردەکانی یەریڤان 1966
ژیاننامە
شەرمین وەلی
پەرتووکخانە
شێخی مەزن
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
وێنە و پێناس
پۆڵا نانەوازادە ساڵی 1979
کورتەباس
دڵە بێ بەشەکان
کورتەباس
پەیامی کافکا
ژیاننامە
ڕێناس ڕزگار
کورتەباس
سایکۆلۆژیەتی داهێنان
پەرتووکخانە
ئەشکەوتی بەکرێگیراوان
پەرتووکخانە
نۆهەمین کابینەی حکومەتی هەرێمی کوردستان
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
کورتەباس
هەرگیز ئەو دەم و چاوەم لە یاد ناچێت
ژیاننامە
سەفیەدینی ئورمی
ژیاننامە
مهناز کاوانی
ژیاننامە
فەیروز ئازاد
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
وێنە و پێناس
پیاوێک بە جلوبەرگی کوردییەوە لە زاخۆ ساڵی 1927
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
گەرماوی موفتی
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی کەلات
ژیاننامە
عەبدولکەریم بەرزنجی
وێنە و پێناس
چەند کەسایەتییەکی شاری مەهاباد ساڵی 1979
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
ژیاننامە
هومایۆن عەبدوڵڵا
ژیاننامە
بەناز عەلی
کورتەباس
فەلسەفە لە کوێ لە دایک بووە
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
پەرتووکخانە
کوورتەیەک لە ژیانی هێمن موکریانی
وێنە و پێناس
قەڵای هەولێر بە ئاڵای تورکی داگیرکەر و فاشیست داپۆشرا!
ژیاننامە
عەبدولکریم یونس

ڕۆژەڤ
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
24-04-1974
30-08-2010
هاوڕێ باخەوان
24-04-1974
ژیاننامە
دانا جەلال
03-10-2010
هاوڕێ باخەوان
دانا جەلال
ژیاننامە
عەبدوڵڵا سمایل ئەحمەد
05-01-2022
ئاراس ئیلنجاغی
عەبدوڵڵا سمایل ئەحمەد
ژیاننامە
عەبدوڵڵا شاڵی
20-12-2023
ڕۆژگار کەرکووکی
عەبدوڵڵا شاڵی
ژیاننامە
فەیروز ئازاد
17-04-2024
زریان عەلی
فەیروز ئازاد
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
ڤیدیۆ
هاووڵاتییەک جەژنی ڕەمەزان و قوربان هی من نییە هی عەرەبە و جەژن ناکەم
22-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
فەرهاد پیرباڵ؛ میز بە هەموو شتێکی تورکیا داکەن
22-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
ئەشکەوتی بەکرێگیراوان
22-04-2024
زریان عەلی
وێنە و پێناس
قەڵای هەولێر بە ئاڵای تورکی داگیرکەر و فاشیست داپۆشرا!
22-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
عەبدولکریم یونس
22-04-2024
زریان سەرچناری
پەرتووکخانە
شێخی مەزن
21-04-2024
زریان سەرچناری
پەرتووکخانە
ناودارانی گەرمیان؛ بەرگی 01
21-04-2024
زریان سەرچناری
ژیاننامە
عەبدولکەریم بەرزنجی
21-04-2024
زریان سەرچناری
پەرتووکخانە
کوورتەیەک لە ژیانی هێمن موکریانی
20-04-2024
زریان سەرچناری
ڤیدیۆ
لاواندنەوەی شێرکۆ بێکەس بۆ ئەنفال
20-04-2024
شادی ئاکۆیی
ئامار
بابەت 517,180
وێنە 105,497
پەرتووک PDF 19,117
فایلی پەیوەندیدار 96,144
ڤیدیۆ 1,293
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
ژیاننامە
مێهرداد عەبدوڵڵازادە
پەرتووکخانە
ناودارانی گەرمیان؛ بەرگی 01
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
وێنە و پێناس
کوردناس و نووسەرە کوردەکانی یەریڤان 1966
ژیاننامە
شەرمین وەلی
پەرتووکخانە
شێخی مەزن
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
وێنە و پێناس
پۆڵا نانەوازادە ساڵی 1979
کورتەباس
دڵە بێ بەشەکان
کورتەباس
پەیامی کافکا
ژیاننامە
ڕێناس ڕزگار
کورتەباس
سایکۆلۆژیەتی داهێنان
پەرتووکخانە
ئەشکەوتی بەکرێگیراوان
پەرتووکخانە
نۆهەمین کابینەی حکومەتی هەرێمی کوردستان
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
کورتەباس
هەرگیز ئەو دەم و چاوەم لە یاد ناچێت
ژیاننامە
سەفیەدینی ئورمی
ژیاننامە
مهناز کاوانی
ژیاننامە
فەیروز ئازاد
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
وێنە و پێناس
پیاوێک بە جلوبەرگی کوردییەوە لە زاخۆ ساڵی 1927
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
گەرماوی موفتی
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی کەلات
ژیاننامە
عەبدولکەریم بەرزنجی
وێنە و پێناس
چەند کەسایەتییەکی شاری مەهاباد ساڵی 1979
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
ژیاننامە
هومایۆن عەبدوڵڵا
ژیاننامە
بەناز عەلی
کورتەباس
فەلسەفە لە کوێ لە دایک بووە
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
پەرتووکخانە
کوورتەیەک لە ژیانی هێمن موکریانی
وێنە و پێناس
قەڵای هەولێر بە ئاڵای تورکی داگیرکەر و فاشیست داپۆشرا!
ژیاننامە
عەبدولکریم یونس

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.42
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.344 چرکە!