کورد دلۍ چەرخەکا تاریخینە
بەشۍ: سەڎ و چل و حۆتەمە
نویستەی: #هاوڕێ باخەوان#

ساڵەو (1827ز): دۋۍ تۊمارۍ پېوەس پی ساڵېوە پەی ئېمە مەنېنێ:
* عەبدولڕەزاق بەگ نەجەف قولیخان ئەچی ساڵېنە کۊچی دمایینش کەردەن، کە نویسەر هەم شاعېر بییەن، کتېبێ تاریخیش بە نامۍ تاریخو دونبولییەکا بە فارسی هەن و دلۍ کتېبیانەو شاهانەی تارانینە پارېزیان.
* ئەچی ساڵېنە دیسان مەحمووڎ پاڎشا پەی ماوەو ساڵێ بییەنۆ بە میرو بابانی.
ساڵەو (1828ز): چن تۊمارێ پېوەس پی ساڵېوە پەی ئېمە مەنېنێ:
* ئەچی ساڵېنە کوردئەشناسی ڕووسی بە نامبانگ (پ.لێرخ) ئامان دنیاوە.
* سڵێمان پاڎشا براو مەحمووڎ پاڎشای بېیەن بە میرو بابانی، دماتەر مەحمووڎ پاڎشاو دماتەریچ سڵێمان پاڎشا بیېنێ بە میر.
* جەنگو میانو ڕووس و تورکی کە دۋۍ ساڵېش خواینان، ئەچی جەنگەنە هەردۋېلێشا گەرەکشان بېیەن سووڎ جە هېزی سەربازی کوردی وەربگېران، هەر پەوکەی دلۍ جەنگەکەینە ژمارێ فرۍ کوردۍ کوشیێنۍ.
* ئەچی ساڵېنە زانا ئایینیەکۍ شارو بەغڎای دلۍ نامێوەنە داواشان جە میر پاڎشاو کۆرەی کەردەن کە شارو بەغڎای داگیر بکەرۊن.
* کاپتن ڕ. میگان، گەشتێش دلۍ ناوچەکانو کفری، سلێمانی، بانە و میاندواویرە کەردەن.[1]