پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
تێگەیشتن
19-05-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
تیشکێک لەسەر زمانی دانیشتووانی کۆنی کوردستان (زمانانی خووری و ئورەرتوو)
19-05-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ڤیدیۆ
ناسنامەی هەرێمی کوردستان، لە نێوان فیدڕالی و لامەرکەزیدا
19-05-2024
زریان عەلی
ڤیدیۆ
لە ناسر شەیداوە، بۆ حەسەن یاسین
19-05-2024
زریان عەلی
ڤیدیۆ
دونیا چاوەڕێی شتێکی دیکەیە، دەربارەی سینەما و جینۆساید
19-05-2024
زریان عەلی
ڤیدیۆ
بۆ نەهامەتی جینۆسایدی کوردانی فەیلی
19-05-2024
زریان عەلی
ڤیدیۆ
زمانی کوردی لە بەڵگەنامەکانی وڵاتانی دراوسێدا
19-05-2024
زریان عەلی
ڤیدیۆ
دانیاڵ میتران لە زوومی یەڵماز گۆنای-وە
19-05-2024
زریان عەلی
ڤیدیۆ
شەهیدانی ئەشکەوتی داری خلە
18-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
حسێنی پاسکیلچی
17-05-2024
ئەوین کامەران
ئامار
بابەت 519,079
وێنە 106,584
پەرتووک PDF 19,273
فایلی پەیوەندیدار 97,155
ڤیدیۆ 1,392
شەهیدان
سادق شەرەفکەندی
شەهیدان
عەبدولڕەحمان قاسملوو
ژیاننامە
مشکۆ هەولێری
ژیاننامە
زرار بەگ دەرگەڵەیی
شەهیدان
ژینا ئەمینی
مع لوزان أم ضدّها: حيرة تركيا الكبيرة
هەر وێنەیەک بەرامبەر سەدان وشەیە! تکایە پارێزگاری لە وێنە مێژووییەکان بکەن..
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

مع لوزان أم ضدّها: حيرة تركيا الكبيرة

مع لوزان أم ضدّها: حيرة تركيا الكبيرة
=KTML_Bold=مع لوزان أم ضدّها: حيرة تركيا الكبيرة=KTML_End=
شورش درويش

أواخر عام 2020، عرضت تركيا على اليونان التفاوض بشأن تعديل الحدود التي رسمتها معاهدة لوزان في يوليو/تموز 1923 بين البلدين. عللت تركيا رغبتها تلك بأن هناك مسائل غير واضحة وردت في المعاهدة التي مضى عليها عهدئذ 97 عاماً. حينها، وصف برلمانيون وأكاديميون يونانيون رغبة تركيا بالخروج من إسار المعاهدة التي استمدت قوتها من القانون الدولي بأنه يتشابه و«سلوك هتلر» زمن ألمانيا النازية التي ما كانت تعنيها الترسيمات الحدودية ولا المعاهدات والاتفاقيات، والتي حين بدأت بالخروج على معاهدة فرساي أخذت معها العالم كله إلى حرب عالمية ثانية.
وفي أغسطس/آب عام 2020 أيضاً، وقبل العرض التركي على اليونان، كانت الخارجية الأرمينية استذكرت بألم معاهدة سيفر بمناسبة مرور مئة عام على توقيعها، الأمر الذي استصحب غضباً تركياً تبدى في لغة الخارجية التركية الخارجة عن الأعراف الدبلوماسية قائلة إن لوزان «مزقت سيفر ورمتها إلى مزبلة التاريخ»، فيما العرض التركي على اليونان بإعادة ترسيم حدود لوزان واحتلالها للجوار السوري والتموضع العسكري في إقليم كردستان العراق وشمال العراق (الانتشار العسكري داخل حدود ولاية الموصل العثمانية)، إنما يعني أن تركيا ضاقت بحدود لوزان وتريد رميها أيضاً في «مزبلة التاريخ».
بات انقسام الأتراك حول وثيقة تأسيس الجمهورية (لوزان) بين من يصفها بالانتصار، ومن يجدها تكريساً للهزيمة والانصياع للأمر الواقع، واحداً من النقاشات التي انزاحت لها الأحزاب التركية خلال العقد الأخير، لاسيما التحالف الحاكم. ولئن كان التوسّع متعذراً في مكان ومتاحاً في آخر، فإن محاولة تمزيق معاهدة لوزان داخلياً تجري على قدم وساق، من ذلك جاء تاريخ 24 يوليو/تموز في ذكرى مئوية لوزان مناسبة لتحويل متحف آيا صوفيا إلى جامع. وقبل ذلك انتهكت أنقرة مضمون المادة 1/42 من معاهدة لوزان التي تنصّ على موافقة تركيا على قوانين الأسرة والأحوال الشخصية للأقليات غير المسلمة، بمعنى أن الزواج الكنسي بخلاف الزواج المدني ينبغي أن يكون صحيحاً. غير أن تركيا اعتبرت مثل هذا الزواج غير المقيّد في البلدية زواجاً غير رسميّ، بخلاف اليونان التي أجازت صحة واقعتي الزواج والطلاق وحضانة الأطفال والميراث، وفق الشريعة الإسلامية للأقلية المسلمة. ولعل التزام أثينا عبّر عن انحيازها الإيجابي لصالح الأقليات، والذي كان واحداً من السمات القانونية الصريحة والروحية لمعاهدة لوزان التي لم تلتزم بها أنقرة منذ عام 1925.
وكجزء من حركة التعمية الشعبوية وإغراء الناخب التركي بالسؤدد واستعادة أمجاد الأسلاف، بثّ حزب العدالة والتنمية والرئيس التركي رجب طيب أردوغان وهماً مفاده أن حركة التاريخ والجغرافيا ستختلف حال مضي مئة عام على معاهدة لوزان، وأن الاستعداد لمضي قرن عليها يعني في مكان ما استعادة أراضي الأسلاف، لا سيما في الموصل العراقية وحلب السورية. وبات الحديث عن أراضي الميثاق الملي جزءاً من ديناميات العمل الحكومي وخطابه الشعبي، بل تجاوز الأمر البرّ حين شرع أردوغان في تبني عقيدة مريبة مخالفة للقوانين والأعراف الدولية لوصف الحدود الساحلية المحيطة بتركيا وتسميتها ب «الوطن الأزرق» (Mavi Vatan). غير أن الهوس بلغ منتهاه حين تحدّث الرئيس التركي عن حماية الحقوق التركية في الفضاء أيضاً!
على أن نزعة التوسّع وإنكار حدود لوزان لها أسباب أخرى. فثمة ما هو ذاتي قائم على طبيعة الروح العثمانية التي ظهرت مع صعود العدالة والتنمية، ورغبة الحزب في استعادة شيء من أملاك السلطنة البائدة، ذلك أن الخطاب الذي يستعير روح الماضي إنما يحاول أيضاً أن يكرر سيرة الماضي. ففي عام 2018، مع احتلال عفرين، طالب نائب عن الحزب الحاكم منح أردوغان لقب «غازي»، درّة الألقاب العثمانية والذي أُعطي لمصطفى كمال كأحد أواخر من حظوا بهذا اللقب. بذا، كان ثمة نزوع لتحويل تركيا إلى دولة غزو و«فتح»، وهي إيديولوجيّة تخالف سياسة إغلاق الباب التي خطّها أتاتورك. ولعل المركّب القومي الإسلامي الذي تعمّق بعد فشل الإنقلاب عام 2016 دفع باتجاه توسيع مساحة المستعمرات العسكرية في الخارج.
أما الجانب الموضوعي لسياسة التجاسر على الحدود الدولية في سوريا والعراق، جاء نتيجة الفوضى والاحتراب الطائفي في عراق ما بعد صدام حسين، فيما أفسحت الحرب الأهلية في سوريا المجال لمسح خطوط لوزان أمام تركيا. وجدير بالملاحظة أن طرفين فقط قاما بإزالة الحدود خلال الأعوام الماضية ووصل أراضي دولتين ببعضهما: تنظيم داعش الذي مسح خطوط سايكس- بيكو ووصل مناطق نفوذه في العراق بسوريا، وتركيا التي مسحت خطوط لوزان وحدودها الفاصلة مع سوريا.
حضرت لوزان خلال العقد الأخير في النقاشات الداخلية التركية مثلما لم تحضر من قبل، خاصة في انتخابات مايو/أيار 2023، إذ صرّح مستشار الرئيس التركي ياسين أقطاي عن وجوب تسليم إدارة حلب لتركيا، فيما ركّز أردوغان على «محاربة الإرهاب» بما تستبطنه هذه العبارة من دمج لهواجس الأتراك الأمنية بفكرة التوسع خارج الحدود. فيما كان تركيز المعارضة (طاولة الستة)، عكس خطاب الحكومة، لجهة الحفاظ على انتصار مصطفى كمال الأثير وظفره بمعاهدة لوزان، أي إغلاق تركيا أمام مشكلات الجوار وتدفق اللاجئين وتصفية المشكلات مع سوريا والعراق عبر حكومتيهما لا عبر الاحتلال ومراكمة المشاكل. ويمكن كذلك قراءة موقف الكرد وتعبيرهم السياسي الأكبر، حزب الشعوب الديمقراطي، بأنهم باتوا أكثر تقبّلاً للعمل تحت سقف الحدود السياسية للدولة، على أن تصبح تركيا جمهورية لكل مواطنيها وما يستتبعه ذلك من حل للقضية الكردية بشكلٍ عادل وديمقراطيّ.
في هذه الأوقات، يمكن الحديث عن تركيا أتعبتها طموحاتها الأوسع من إمكاناتها، وكذلك يمكن النظر إلى تركيا الحائرة: بين أن تلتزم بأراضي لوزان وما يتطلّبه ذلك من تصفير فعلي للمشكلات مع اليونان والعراق وسوريا، والكف عن النظر إلى الخلف حيث أراضي الاتفاق الملّي المتخيّلة، وبين تركيا السعيدة في أنها باتت تستحوذ على أجزاء من أراضي سوريا والعراق وتخلّصها تالياً من شعورها ب«عقدة الخصاء» التي نجمت عن لوزان، رغم أن ما حازته وقتذاك جاء على حساب شعوب أخرى باتوا إما مواطنين أتراكاً بالإكراه، أو هجّروا من تركيا.[1]
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 755 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | عربي | https://nlka.net/ - 07-08-2023
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 39
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...)
بەڵگەنامەکان
پەرتووکخانە
کورتەباس
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی دەرچوون: 07-08-2023 (1 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: وتار و دیمانە
پۆلێنی ناوەڕۆک: دۆزی کورد
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
وڵات - هەرێم: کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ئاراس حسۆ )ەوە لە: 07-08-2023 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 08-08-2023 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 755 جار بینراوە
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
ژیاننامە
ڕەحیم مەعروف محەمەدئەمین کافرۆشی
پەرتووکخانە
تێگەیشتن
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
ژیاننامە
داستان محەمەد قادر
وێنە و پێناس
شەقامی باتا لە هەولێر ساڵی 1960
ژیاننامە
کارزان کەریم مەغدید
پەرتووکخانە
ڕێبەری کچە زیرەکەکان؛ چۆن نهێنی بپارێزین؟
ژیاننامە
ڕێکان بێستون ئەسعەد
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
پەرتووکخانە
ڕێبەری کچە زیرەکەکان؛ چۆن لەماڵەوە بەتەنیا بین؟
ژیاننامە
ئارەزوو سەردار
وێنە و پێناس
گۆڕەپانی پەلەوەر (مەیدانی مریشکان)ی هەولێر ساڵی 1978
وێنە و پێناس
زانا خەلیل و فەرهاد پیرباڵ لە کۆلێژی ئادابی زانکۆی سەڵاحەدین، هەولێر ساڵی 1995
وێنە و پێناس
دوو ئافرەتی گەڕەکێکی قەڵاتی هەولێر ساڵی 1963
کورتەباس
توێژینەوەیەک: لە تورکیا و باکووری کوردستان نزیکەی 60%ی خێزانی کورد لە ماڵەکانیان بە کوردی قسە ناکەن
کورتەباس
دارەسووتاوەکە ... مێژووی بازاڕێک لە بازرگانی
کورتەباس
ڕێوڕەسمی کۆمسای.. 909 ساڵ لە کولتوور و دابونەریتی رەسەنی کوردی
کورتەباس
مۆزەخانەیەکی هاوشێوەی لۆڤەر لە هەرێمی کوردستان دروست دەکرێت
ژیاننامە
نیشتیمان عەبدولقادر ئەحمەد
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
ژیاننامە
شەم سامان
ژیاننامە
کەوسەر ئەحمەد
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
پەرتووکخانە
کورد و کیسنجەر، سەرەتایەکی کێشەدار و کۆتاییەکی کارەساتبار
وێنە و پێناس
کرماشان ساڵی 1960
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
ژیاننامە
مژدە عەبدولحەمید
کورتەباس
گرەیەم بارکەر بۆ رووداو: لە شانەدەردا دۆزیمانەوە نیاندەرتاڵەکان بە ئاگر چێشتیان لێناوە و پێکەوە نانیان خواردووە
پەرتووکخانە
تیشکێک لەسەر زمانی دانیشتووانی کۆنی کوردستان (زمانانی خووری و ئورەرتوو)
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
ژیاننامە
حسێنی پاسکیلچی
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1

ڕۆژەڤ
شەهیدان
سادق شەرەفکەندی
07-11-2008
هاوڕێ باخەوان
سادق شەرەفکەندی
شەهیدان
عەبدولڕەحمان قاسملوو
08-11-2008
هاوڕێ باخەوان
عەبدولڕەحمان قاسملوو
ژیاننامە
مشکۆ هەولێری
20-12-2008
هاوڕێ باخەوان
مشکۆ هەولێری
ژیاننامە
زرار بەگ دەرگەڵەیی
15-08-2011
هاوڕێ باخەوان
زرار بەگ دەرگەڵەیی
شەهیدان
ژینا ئەمینی
17-09-2022
شەنە بەکر
ژینا ئەمینی
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
تێگەیشتن
19-05-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
تیشکێک لەسەر زمانی دانیشتووانی کۆنی کوردستان (زمانانی خووری و ئورەرتوو)
19-05-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ڤیدیۆ
ناسنامەی هەرێمی کوردستان، لە نێوان فیدڕالی و لامەرکەزیدا
19-05-2024
زریان عەلی
ڤیدیۆ
لە ناسر شەیداوە، بۆ حەسەن یاسین
19-05-2024
زریان عەلی
ڤیدیۆ
دونیا چاوەڕێی شتێکی دیکەیە، دەربارەی سینەما و جینۆساید
19-05-2024
زریان عەلی
ڤیدیۆ
بۆ نەهامەتی جینۆسایدی کوردانی فەیلی
19-05-2024
زریان عەلی
ڤیدیۆ
زمانی کوردی لە بەڵگەنامەکانی وڵاتانی دراوسێدا
19-05-2024
زریان عەلی
ڤیدیۆ
دانیاڵ میتران لە زوومی یەڵماز گۆنای-وە
19-05-2024
زریان عەلی
ڤیدیۆ
شەهیدانی ئەشکەوتی داری خلە
18-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
حسێنی پاسکیلچی
17-05-2024
ئەوین کامەران
ئامار
بابەت 519,079
وێنە 106,584
پەرتووک PDF 19,273
فایلی پەیوەندیدار 97,155
ڤیدیۆ 1,392
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
ژیاننامە
ڕەحیم مەعروف محەمەدئەمین کافرۆشی
پەرتووکخانە
تێگەیشتن
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
ژیاننامە
داستان محەمەد قادر
وێنە و پێناس
شەقامی باتا لە هەولێر ساڵی 1960
ژیاننامە
کارزان کەریم مەغدید
پەرتووکخانە
ڕێبەری کچە زیرەکەکان؛ چۆن نهێنی بپارێزین؟
ژیاننامە
ڕێکان بێستون ئەسعەد
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
پەرتووکخانە
ڕێبەری کچە زیرەکەکان؛ چۆن لەماڵەوە بەتەنیا بین؟
ژیاننامە
ئارەزوو سەردار
وێنە و پێناس
گۆڕەپانی پەلەوەر (مەیدانی مریشکان)ی هەولێر ساڵی 1978
وێنە و پێناس
زانا خەلیل و فەرهاد پیرباڵ لە کۆلێژی ئادابی زانکۆی سەڵاحەدین، هەولێر ساڵی 1995
وێنە و پێناس
دوو ئافرەتی گەڕەکێکی قەڵاتی هەولێر ساڵی 1963
کورتەباس
توێژینەوەیەک: لە تورکیا و باکووری کوردستان نزیکەی 60%ی خێزانی کورد لە ماڵەکانیان بە کوردی قسە ناکەن
کورتەباس
دارەسووتاوەکە ... مێژووی بازاڕێک لە بازرگانی
کورتەباس
ڕێوڕەسمی کۆمسای.. 909 ساڵ لە کولتوور و دابونەریتی رەسەنی کوردی
کورتەباس
مۆزەخانەیەکی هاوشێوەی لۆڤەر لە هەرێمی کوردستان دروست دەکرێت
ژیاننامە
نیشتیمان عەبدولقادر ئەحمەد
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
ژیاننامە
شەم سامان
ژیاننامە
کەوسەر ئەحمەد
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
پەرتووکخانە
کورد و کیسنجەر، سەرەتایەکی کێشەدار و کۆتاییەکی کارەساتبار
وێنە و پێناس
کرماشان ساڵی 1960
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
ژیاننامە
مژدە عەبدولحەمید
کورتەباس
گرەیەم بارکەر بۆ رووداو: لە شانەدەردا دۆزیمانەوە نیاندەرتاڵەکان بە ئاگر چێشتیان لێناوە و پێکەوە نانیان خواردووە
پەرتووکخانە
تیشکێک لەسەر زمانی دانیشتووانی کۆنی کوردستان (زمانانی خووری و ئورەرتوو)
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
ژیاننامە
حسێنی پاسکیلچی
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.5
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.891 چرکە!