پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
لەیلێ و مەجنوون؛ دەباغیان
03-06-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
وێنە و پێناس
مامۆستایانی قوتابخانەی ئابڵاخ
03-06-2024
کشمیر کەریم
وێنە و پێناس
کاک عەبدوڵڵا عارف و منداڵەکانی لە گەڕەکی سەرشەقامی سلێمانی
03-06-2024
کشمیر کەریم
وێنە و پێناس
تیپی وەرزشی گۆران ساڵی 1988 لە شاری سلێمانی
02-06-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
چەمکی ڕێزمانێتی لە تیۆری بەرهەمهێناندا
01-06-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ڕستەی باسمەند لە زمانی کوردیدا
01-06-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
هەستانەوەی کوردستان؟
01-06-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
کەروێشکێکی ئەویندار
31-05-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
فاتیح عەبدولکەریمی مودەریس
31-05-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەرتووکخانە
ناساندنی بەشەکانی ئینگلیزی زانکۆی ڕاپەڕین کۆلێژەکانی (پەروەردە-پەروەردەی بنەڕەت)
31-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ئامار
بابەت 518,796
وێنە 106,048
پەرتووک PDF 19,350
فایلی پەیوەندیدار 97,415
ڤیدیۆ 1,397
ژیاننامە
ڕەوشەن بەدرخان
ژیاننامە
شوکری فەزڵی
ژیاننامە
عەبدوڵڵا جەوهەر
ژیاننامە
کێخوا سێوێ
ژیاننامە
شاهۆ غەفور حسێن
محمد باشا الجاف
هەر کونج و ڕووداوێکی وڵات، لە ڕۆژهەڵاتەوە تا ڕۆژاوا، لە باکوورەوە تا باشوور... دەبێتە سەرچاوەی کوردیپێدیا!
پۆل: ژیاننامە | زمانی بابەت: عربي
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp1
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

محمد باشا الجاف

محمد باشا الجاف
توفي ألأمير کيخسرو بگ عام 1244 هـ وبوفاته فقدت قبيلة الجاف أميرا قبليا نابغا مخلفة في رئاسة الجاف من بعده أولاده سليمان ثم قادر ثم محمد (المەولود عام 1814 م) والذي تسلم زعامة قومه وهو ما يزال فتى يافعا (في سن الثامنة عشرة کما رجح محمد أمين زکي بگ)
فتمکن بذکائه وشجاعته من التمسک بزمام الأمور تماما رغم صغر سنه وأن يوحد أبنا و الجاف الى حد کبير جاعلا منهم قوة مهابة أثارت إهتمام الدولتين العثمانية والفارسية اللتين کانتا على حذر شديد منه، فعملت الدولتان على کسب ولائه مع قبيلته اليهما تبعا لمقتضيات مصالحهما وظروف الصراع الدائر بينهما على حدودهما المشترکة. بيد أن الزعيم القبلي الشاب الطموح، لم يشأ الخضوع للترک والفرس قط، کما أنه سلک موقفا صلبا من تدخلات البابانين في شؤون قبيلته، فحدثت القطيعة بين الجانبين، وعلى إثرها رحل الجاف وزعيمهم الى حدود إمارة أردلان (کوردستان الشرقية)
فمکثوا هناک ردحا من الزمن قبل أن يعودوا ويستقروا عند قزلرباط (السعدية) في رعاية العثمانيين الى أن تصالح معهم أحمد پاشا (آخر أمرا و بابان المستقلين) إنطلاقا من قناعته الراسخة بضرورة إرضا و قبيلة الجاف واستمالته وکسب ولائهم، فعادوا الى شهرزور مجددا.
منح العثمانيون محمد بگ لقب الپاشا عام (1851 م) واستمر نفوذه بالتنامي داخل وخارج نطاق قبيلته التي ظل على خطى والده الراحل مواظبا مصالحها أثنا و هجراتها الموسمية المتواصلة بين سهوب گه رميان (في کوردستان الجنوبية) جنوبا وأطراف سنه / سنندج (في کوردستان الشرقية) شمالا.
وفي عام 1282 هـ شرع محمد پاشا ببنا و قلعة شيروانة (في کلار) والتي غدت رمزا لقوة وأبهة بانيها وقبيلته الکبيرة الرحالة. وبمرور الزمن إزدادت ريبة العثمانيين من محمد پاشا وسلطته وطموحاته وهيبة قبيلته (المتنامية) فقرروا وضع حد لتنقلات الجاف وطابع حياتهم شبه المستقـل الذي عرفوا له طويلا.
ولتحقيق ذلک طلبوا من محمد پاشا شرا و وإستملاک الأراضي الزراعية في شهرزور بهدف إسکان الجاف فيها بشکل دائم والکف عن حياة التنقل عبر الحدود (العراق وإيران) لکن الپاشا الفطن أدرک بحدسه الصائب أن الهدف من ذلک الإجرا و هو القضا و على حرية وسلطة قومه، فرفض مقترح العثمانيين بهذا الشأن رفضا قاطعا. ثم أضطر الباشا وأغلب أبنا و قومه نتيجة لذلک الموقف الرحيل نحو الحدود الإيرانية فقوبلوا بمنتهى الحفاوة والتکريم من لدن القاجاريين وحافظوا هناک على طابع حلهم وترحالهم بين زهاب وجوانرود صيفا وشتاء.
وفي عام 1291 هـ منح محمد پاشا لقب (خان) الرفيع من قبل الشاه ناصر الدين القاجاري الذي تسنى لزعيم الجاف زيارته ومقابلته في طهران مرتين حيث حظي عنده خلالهما باللطف والرعاية، کما تم تعيينه حاکما لمنطقة زهاب، و ابنه عثمان (عثمان پاشا فيما بعد) حاکما لجوانرود.
وفي تلک الفترة اختار محمد پاشا منطقة جوانرود مصيفا له ومنطقة زهاب مشتى له (مشاهير الکورد وکوردستان ج/2 ص /258) وبعد إنقضا و ثلاث سنوات على إقامتهم هناک بدأت علاقاتهم تسو و مع القاجاريين الذين قرروا وضع حد لنشاطات الجاف وتجاوزاتهم المتصاعدة على حدودهم مع العثمانيين فخططوا لاخضاعهم وإحتوائهم عن طريق إسکانهم وضع نهاية لتنقلاتهم وتحرکاتهم المستمرة.
لکن مخططهم ذلک قوبل بالرفض من قبل الجاف و زعيمهم الذين تحملوا بسبب ذلک أعبا و نزاعات دامية مع قوات القاجاريين، فعادوا أدراجهم صوب وطنهم بعد وساطات وإتصالات جرت مع العثمانيين الذين أحسنوا إستقبالهم في بداية الأمر وفقا لأغراضهم ومقاصدهم الخاصة
وبهدف تطمينه فقد عينوه وکيلا لمتصرف السليمانية، ويبدو أن وظيفته تلک صادفت الفترة التي عمل فيها إبراهيم پاشا وثابت پاشا العثماني متصرفين في السليمانية (سنة 1294 هـ) ثم عينوه قائمقاما لحلبجة (تاريخ السليمانية ص/ 183).
ولم تمض فترة طويلة على ذلک حتى عاد العثمانيون الى نهجهم السلبي السابق في تعاملهم معهم (أي مع الجاف) ورئيسهم، فحرضوا عزيز شاويس رئيس فرع الکرم ويس، وهو من أفخاذ الجاف، على تحدي سلطات محمد پاشا والتجاوز على صلاحياته وأوامره الادارية کقائمقام لحلبجة وعليه أمر زعيم الجاف بحبس عزيز، فقضى نحبه بعد فترة من سجنه متأثرا بأعراض مرضه (ذات الرئة).
فاستغل خصوم الپاشا ولا سيما بعض المسؤولين العثمانيين، الحادث وأشاعوا بان عزيز مات مسموما في السجن بإيعاز من سجانه محمد پاشا، فقرر أتباعه وأقاربه الإنتقام لرئيسهم وجدوا فرصتهم الى ذلک عام 1299 هـ عندما إستغل بعضهم وجود محمد پاشا في رحلة صيد مع قلة من حراسه،
في موقع قريب من کفري (عند إبراهيم سمين) فغدروا به وصرعوه ثم لاذوا مع سائر الکرم ويس بديار الهموند عند جمجمال مستنجدين بزعيمهم (أي زعيم الهموند) جوامير آغا الذي آواهم على مضض، فاضطر جوامير إلى مقاتلة الجاف الذين هبوا لملاحقة القتلة والثأر لدم زعيمهم المغدور. ومن جانبه وقف المسؤولون العثمانيون في ذلک الظرف موقفا يتسم بقدر کبير من الإزدواجية والخبث.
فهم ساهموا کثيرا في خلق تلک الأزمة التي أودت بحياة زعيم الجاف على أيدي نفر من قبيلته (أي الکرم ويس) ثم انقلبوا على هؤلا و متظاهرين بدعم الجاف حفاظا على سمعتهم ومصداقيتهم کون المغدور هو أحد باشواتهم وموظفيهم الکبار، کما استغلوا الحادث من جانب آخر للتخلص من جوامير الهموند الذين کانوا ناقمين عليه بسبب نفوذه وسلطته وموقف قبيلته منهم.
وعقب مصرع محمد پاشا تسلم نجله الأکبر محمود بگ (محمود پاشا فيما بعد) رئاسة قومه خلفا لوالده الراحل فوفق مع أفراد قبيلته في الثأر له حيث طاردوا الهموند والکرم ويس عبر نهر سيروان بعد معارک ضارية،
ثم واصلوا حملتهم عليهم حتى الحدود الإيرانية فأبيد معظم الکرم ويس الذين لاذ الناجون منهم بمناطق کرمنشاه وکرند، فيما لجأ جوامير وأتباعه صوب زهاب فقوبلوا بالدعم والترحاب من لدن القاجريين الذين انقلبوا عليهم لاحقا.‬
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 10,813 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] تۆڕی کۆمەڵایەتی | عربي | فيسبوک قيس قرداغي
زمانی بابەت: عربي
جۆری کەس: کەسایەتی
نەتەوە: کورد
وڵات - هەرێم (لەدایکبوون): باشووری کوردستان
ڕەگەزی کەس: نێر
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 78%
78%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( هاوڕێ باخەوان )ەوە لە: 03-11-2009 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( ڕێکخراوی کوردیپێدیا )ەوە لە: 24-03-2013 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 10,813 جار بینراوە
فایلی پەیوەستکراو - ڤێرشن
جۆر ڤێرشن ناوی تۆمارکار
فایلی وێنە 1.0.114 KB 03-11-2009 هاوڕێ باخەوانهـ.ب.
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
وێنە و پێناس
کاک عەبدوڵڵا عارف و منداڵەکانی لە گەڕەکی سەرشەقامی سلێمانی
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
ژیاننامە
شەم سامان
پەرتووکخانە
لەیلێ و مەجنوون؛ دەباغیان
وێنە و پێناس
دوو خانمی کورد لە ماردین ساڵی 1900
پەرتووکخانە
هەستانەوەی کوردستان؟
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
ژیاننامە
مەلا سەید ئەحمەدی فەیلەسوف
ژیاننامە
شاهۆ غەفور حسێن
ژیاننامە
نیشتیمان عەبدولقادر ئەحمەد
ژیاننامە
فاتیح عەبدولکەریمی مودەریس
ژیاننامە
دانا موتیع جەباری
کورتەباس
دڕکی ئەفسووناوی
پەرتووکخانە
چەمکی ڕێزمانێتی لە تیۆری بەرهەمهێناندا
پەرتووکخانە
ڕستەی باسمەند لە زمانی کوردیدا
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
وێنە و پێناس
تیپی وەرزشی گۆران ساڵی 1988 لە شاری سلێمانی
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
ژیاننامە
توانا موتیع جەباری
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
کورتەباس
ع.ح.ب و ئەوینی لاو
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
کورتەباس
ئێڵماز گۆنای
پەرتووکخانە
کەروێشکێکی ئەویندار
وێنە و پێناس
بەردەرکی سەرا ساڵی 1959
ژیاننامە
مژدە عەبدولحەمید
وێنە و پێناس
مامۆستایانی قوتابخانەی ئابڵاخ
ژیاننامە
سابات محەمەد ساڵح
ژیاننامە
سروە ساڵەیی
کورتەباس
لەو کێشانەی دووچاری بزووتنەوەی شانۆیی کوردی بوون
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
کورتەباس
شازادەی نووستوو

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
ڕەوشەن بەدرخان
18-11-2008
هاوڕێ باخەوان
ڕەوشەن بەدرخان
ژیاننامە
شوکری فەزڵی
15-12-2008
هاوڕێ باخەوان
شوکری فەزڵی
ژیاننامە
عەبدوڵڵا جەوهەر
02-11-2009
هاوڕێ باخەوان
عەبدوڵڵا جەوهەر
ژیاننامە
کێخوا سێوێ
05-09-2022
ئاراس ئیلنجاغی
کێخوا سێوێ
ژیاننامە
شاهۆ غەفور حسێن
30-05-2024
کشمیر کەریم
شاهۆ غەفور حسێن
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
لەیلێ و مەجنوون؛ دەباغیان
03-06-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
وێنە و پێناس
مامۆستایانی قوتابخانەی ئابڵاخ
03-06-2024
کشمیر کەریم
وێنە و پێناس
کاک عەبدوڵڵا عارف و منداڵەکانی لە گەڕەکی سەرشەقامی سلێمانی
03-06-2024
کشمیر کەریم
وێنە و پێناس
تیپی وەرزشی گۆران ساڵی 1988 لە شاری سلێمانی
02-06-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
چەمکی ڕێزمانێتی لە تیۆری بەرهەمهێناندا
01-06-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ڕستەی باسمەند لە زمانی کوردیدا
01-06-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
هەستانەوەی کوردستان؟
01-06-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
کەروێشکێکی ئەویندار
31-05-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
فاتیح عەبدولکەریمی مودەریس
31-05-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەرتووکخانە
ناساندنی بەشەکانی ئینگلیزی زانکۆی ڕاپەڕین کۆلێژەکانی (پەروەردە-پەروەردەی بنەڕەت)
31-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ئامار
بابەت 518,796
وێنە 106,048
پەرتووک PDF 19,350
فایلی پەیوەندیدار 97,415
ڤیدیۆ 1,397
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
وێنە و پێناس
کاک عەبدوڵڵا عارف و منداڵەکانی لە گەڕەکی سەرشەقامی سلێمانی
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
ژیاننامە
شەم سامان
پەرتووکخانە
لەیلێ و مەجنوون؛ دەباغیان
وێنە و پێناس
دوو خانمی کورد لە ماردین ساڵی 1900
پەرتووکخانە
هەستانەوەی کوردستان؟
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
ژیاننامە
مەلا سەید ئەحمەدی فەیلەسوف
ژیاننامە
شاهۆ غەفور حسێن
ژیاننامە
نیشتیمان عەبدولقادر ئەحمەد
ژیاننامە
فاتیح عەبدولکەریمی مودەریس
ژیاننامە
دانا موتیع جەباری
کورتەباس
دڕکی ئەفسووناوی
پەرتووکخانە
چەمکی ڕێزمانێتی لە تیۆری بەرهەمهێناندا
پەرتووکخانە
ڕستەی باسمەند لە زمانی کوردیدا
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
وێنە و پێناس
تیپی وەرزشی گۆران ساڵی 1988 لە شاری سلێمانی
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
ژیاننامە
توانا موتیع جەباری
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
کورتەباس
ع.ح.ب و ئەوینی لاو
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
کورتەباس
ئێڵماز گۆنای
پەرتووکخانە
کەروێشکێکی ئەویندار
وێنە و پێناس
بەردەرکی سەرا ساڵی 1959
ژیاننامە
مژدە عەبدولحەمید
وێنە و پێناس
مامۆستایانی قوتابخانەی ئابڵاخ
ژیاننامە
سابات محەمەد ساڵح
ژیاننامە
سروە ساڵەیی
کورتەباس
لەو کێشانەی دووچاری بزووتنەوەی شانۆیی کوردی بوون
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
کورتەباس
شازادەی نووستوو

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.58
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.562 چرکە!